Feykir - 05.12.1990, Blaðsíða 6
6 FEYKIR 43/1990
Um daginn og veginn
Kaflar úr útvarpserindi Harðar Ingimarssonar
Skín við sólu Skagafjörður.
Sú lýsing á vcl við liðið sumar,
sem byrjaði daginn eftir mikið
norðan áhlaup seinni partinn í
apríl með grenjandi stórhríð
sem verst var í 3-4 stundir og
skyldi eftir sig feiknalega
fönn. Eitt þessara veðra ar
sem fólk man vart annað eins.
Daginn eftir þessi ósköp kom
vorið, hlákan var mild svo
hvergi urðu flóðaskemmdir.
Sumarið var heitt, gróður-
sælt og berjasprettan sú
mesta í 40 ár.
Já, það nutu margir
dásemda lífsins og landsins
gæða í Skagafirði á liðnu
sumri, en nú sefur blessaður
gróandinn undir mjallahvítri
slæðu og bíður næsta vors.
Frelsisdraumar
Nú eru liðin 40 ár síðan
Þórbergur Þórðarson fór á
heimsþing friðarins, í mó-
rauðu ullarsokkunum hennar
Margrétar sinnar. Það átti að
halda þingið í Bretlandi. Svo
varð þó ekki, því gamalkunn
bresk íhaldsemi bar skyn-
semina ofurliði og helmingur
fulltrúanna fékk ekki til
Bretlands að koma, og var þá
brugðið á það ráð að halda
þingið í Póllandi.
Eg sé í anda félagana,
Jónas Arnason á Kópa-
Reykjum og Þórberg frá
Hala í Suðursveit. sem
fulltrúa íslensku þjóðarinnar,
með sjálfa þjóðarsálina í
hjartanu. Jónas hafði reyndar
það heiðurshlutverk að útvega
Þorbergi kopp á hverju
kvöldi, svo hann losnaði við
óþarfa næturrölt um hótelin
og andvökur sem fylgdu
slíkum næturferðum fyrir
mann á hans aldri. Þetta
voru engin fimm stjörnu
hótel sem þeir félagar hafa
gist, enda baráttan fyrir friði
torsóttari fyrir 40 árum
heldur en síðustu árin. Það
hefur sumsé verið hlutskipti
Póllands að vera sífellt
miðpunktur heimssögulegra
viðburða á þessari öld.
Síðasta dæmið er barátta
Samstöðu, sem er lykillinn að
þeim frelsisstraumum, sem
um Austur-Evrópu fara.
Þjóðirnar krefjast frelsis og
sjálfsákyörðunar, afnáms mið-
stýringar Sovétanna, sem
sagt fullkomins sjálfstæðis,
byggt á lýðræðisgrunni.
Að afmá smáþjóð
Á þeim sömu dögum, og
Austur-Evrópa sér bjarmann
af frelsinu, stendur yfir
alvörutilraun. að upphefja
landamæri og sameina þjóðir,
hversu ólíkar sem þær annars
eru, og búa til nokkurs konar
Sovét, þar sem hugsjónin
alræði öreiganna víkur fyrir
alræði peninganna og fá-
mennisvaldi.
Efnahagsbandalag Evrópu
er mesta miðstýringaratilraun
veraldarsögunnar, að frátöld-
um kommúnismanum. Alvar-
leg tilraun til að afmá
smáþjóðir. Hótanir um við-
skiptaþvinganir, ef ekki verði
gengist undir vald hins nýja
stórríkis, hins nýja þriðja
ríkis Evrópu.
Á Islandi yrði vart meira
en fylkisþing og fylkisstjóri,
sem lyti valdinu í Brussel eða
Beint inn
í nýja
fullfrá-
gengna íbúð
Vart hefur sú vika liðið
undanfarið að íbúðum hafi
ekki verið úthlutað til nýrra
hamingjusamra íbúðareigenda
á Króknum. Sl. föstudag voru
afhentar fjórar íbúðir, tvær í
kaupleiguibúðakerfinu og tvær í
verkamannabústaðakerfinu.
Kaupleiguíbúðirnar eru á
Freyjugötu 30, 3ja herbergja
og um 100 fermetrar að
stærð, í tvílyftu húsi. Byggingar-
verktaki er Friðrik Jónsson
sf.
Verkamannabústaðimir eru
í Kvistahlíð. Byggingarfélagið
Hlynur hefur á undanförn-
um vikum afhent þaró íbúðir
frá nr. 9-19. Á föstudag voru
afhentar tvær síðustu íbúð-
irnar, nr. 17 og 19. Þetta eru
tveggja og þriggja herbergja
íbúðir, 70 og 90 fermetrar í
raðhúsum.
Bæði á Freyjugötunni og í
Kvistahlíðinni eru íbúðirnar í
ódýrara lagi miðað við
fullfrágengna eign. Sökunt
þess að tilboð verktakanna
voru nokkuð undir kostnaðar-
áætlun, sérstaklega Hlyns-
húsin, sem voru 19% undir
áætlun.
Baldur Sigurðsson og Margrét Pétursdóttir voru mætt til að
taka við lyklum íbúðar sinnar að Freyjugötu 30, en Sverrir
Kjartansson skipstjóri sem fékk hina íbúðina var úti á sjó. Til
vinstri á myndinni er Friðrik Jónsson hyggingarmeistari og Jón
Karlsson formaður húsnæðisnefndar til hægri.
Þau fengu íhúðirnar í Kvistahlíðinni afhentar: Baldur
Baldursson og María Haraldsdóttir númer 17, og Þórhildur
Ingadóttir númer 19.
Róm. íslendingar fengju
kannski að annast lóðaúthlut-
anir og sorphirðu, eða þau
mál sem sveitarstjómir annast
nú.
Efnahagsbandalagið er í
krafti peninga og þrýstings
um viðskiptahömlur að brjóta
niður landamæri, þrýsta sér
að auðlindum minni ríkja svo
sem að fiskimiðum Islendinga.
Gömul menningarsamfélög
eins og Island eru í
stórhættu. Efnahagsbandalagið
er að koma á fót nokkurs
konar Bandaríkjum Evrópu,
með sameiginlegri mynt,
einni þjóðtungu, utanríkis-
pólitík með Evrópuher, sem
tæplega verða friðarsveitir
um aldur og ævi.
Napóleon átti sína drauma.
Hitler dreymdi um þriðja
rík ið og efnd i til heimssty ijaldar
þegar hann ætlaði að sam-
eina Evrópu í þriðja ríkinu.
Rómarsáttmálinn er sagður
hornsteinn friðarog kærleika
í Evrópu, en er þetta ekki að
snúast upp í nokkurskonar
Rómverjaríki, miðstýrt vald
með páfann í Róm, yfirguð-
legt vald, sem aðeins sárafáir
útvaldir geta nálgast.
Framtíðarsýnin minnir um
margt á það, þegar íslenskir
höfðingjar á miðöldum fóru
til Rómar að fá syndaaflausn
hjá páfa. Þærferðirvoru ekki
til fjár. Þær voru hámark
niðurlægingar íslensks sam-
félags. Það er eitt að eiga
frjáls viðskipti og samstarf
milli þjóða, annað að stofna
til stórríkis með öllum sínum
ógnunum, sem því fylgja,
jafnt inn á við sem út á við.
Sameining
sveitarfélaga
Ég vík nú nokkuð að
sveitarstjórnarmálum. Sam-
eining sveitarfélaga hefur
verið mér hjartans mál í
bráðum tvo áratugi. Skoðana-
munur hefur verið mikill á
því, hvernig að sameiningu
skyldi staðið, ef hún á annað
borð ætti sér þá stað. Ég hef
verið þeirrarskoðunarað sett
skyldu Iög á Alþingi, sem
hefðu í sér fólgna aðlögun til
sameiningar sveitarfélaga á
10 - 15 árum. Það gæfi
sveitarstjómum hæfdegt svig-
rúm til aðlögunar að væntan-
legri sameiningu.
En hvers vegna sameiningu
sveitarfélaga?
Rökin eru fjölmörg, svo
sem sameiginlegt skólahald,
heilbrigðisþjónusta. sameigin-
legt samgöngukerfí, þjónusta af
vmsi tagi, og síðast en ekki
síst sameiginlegt atvinnu-
svæði. Semsagt sameiginlegt
mannlíf af öllu tagi. Þessar
hugmyndir setti ég fram á
Fjórðungsþingi Norðlendinga
árið 1980, sem haldið var á
Akureyri, og oft síðan við
ýmis tækifæri. Meginrökin
byggðu þó fyrst og fremst á
því að landfræðilegar ástæður
skyldu ráða fremur en
íbúafjöldi.
Skoðum nokkur þekkt
dæmi. Hvaða landfræðilegar
ástæður gera Seltjarnarnes
að sjálfstæðu sveitarfélagi?
Hvaða þríhyminga- og trapisu-
lögmál gera Kópavog að
sjálfstæðu sveitarfélagi? Garða-
bærinn, hvaða fyrirbæri er
það? Merkilegt að Akranesið
skuli ekki vera fríríki,
nokkurs konar furstadæmi.
Hafnarfjörður var sjálfstæður,
en er nú syðsti hluti
samhangandi Stór-Reykjavíkur.
Öll nútímarök segja okkur
að reka skuli eitt sveitarfélag
frá Hafnarfirði í suðri og til
Mosfellsbæjar í norðri. Hverfís-
stjórnir eru hins vegar
nauðsynlegar í slíku sveitar-
félagi.
Nú, hvað sameinar svæðið
í eitt sveitarfélag? Ég nefni
nokkur dæmi.
Nauðsyn á árekstralausu
skipulagi. Rekstur heilbrigðis-
stofnana, samhæfðar vel
skipulagðar almenningssam-
göngur, rekstur hafna, hita-
veitu, dreifing raforku, sam-
eiginleg leikhús, ópera, sinfoníu-
hljómsveit, ruslahaugar og
sameiginleg Kringla, sem
allir gæða sér á.
Þjálfara vantar!
4. deildarliöiö Þrymur auglýsir stööu knatt-
spyrnuþjálfara lausa til umsóknar fyrir
sumariö 1991.
Umsóknum skal skilað til Páls Friðrikssonar
Hólavegi 4, 550 Sauðárkróki fyrir 30. des. nk.
Nánari upplýsingar á sama staö í síma 35219.