Feykir - 22.03.2007, Blaðsíða 4

4 Feykir 12/2007
Frá Rótarýklúbbi Sauðárkróks
Rótarýsjóðurinn.
flaggskip Rótary-
hreyfingarinnar
Rótarýsjóðurinn
(Rotary Foundation)
er sjóður sem rótarý-
menn um allan heim
leggja til frjáls framlög.
Fyrirætlanir þessar voru
Upphaf Rótarýhreyfingarinnar
er þannig til komin að nokkrir
menn hófu að hittast til að
kynnast hver öðrum og til að
fræðast urn störf hver annars.
Einnig var ofarlega á blaði að
efla siðferði manna, bæði í
viðskiptum og í lífi hvers og
eins.
Þetta var í Chicago í
Bandaríkunum á árinu 1905,
og upphafsmaðurinn hét Paul
P. Harris. Hann var alinn upp
í smábæ skammt frá Chicago
og saknaði anda og vinskapar
fólks í smábænum þegar hann
fluttist til stórborgarinnar sem
lögffæðingur.
Rótarýhreyfingin efldist
fljótt og breiddist út og árið 1921
voru kornnir rótarýklúbbar
í sex heimsálfúm. Ári seinna
fengu samtök ldúbbanna nafnið
Rotary Intemational. Núna
eru yfir 32.000 rótarýklúbbar
í heiminum með yfir 1.200
þúsund félaga.
Þegar hreyfingin var orðin
alþjóðleg, bættist í markmiðin
að bæta þekkingu og vinskap
þjóða á milli , og til að ná
markmiðum hreyfingarinnar
var Rótarýsjóðurinn stofríaður.
Fyrsta ffamlag í sjóðinn vom
26,50 dollarar, en ffamlag
rótarýmanna til sjóðsins á síðasta
starfsári nam um 120 milljónum
dollara, sem samsvarar 8,4
milljörðum íslenskra króna.
Til að reyna að auka framlög
í sjóðinn var ákveðið, eftir
að stofríandi hreyfingarinnar
lést árið 1947, að stofría til
viðurkenningar sem klúbbarnir
geta veitt félögum sem vel hafa
starfað í klúbbunum. Þetta felst
í því að sá sem viðurkenninguna
fær verður “Paul Harris félagi”.
Til að koma þessu í kring þarf
klúbburinn að greiða 1.000
dollara til Rótarýsjóðsins. Núna
eru níu Paul Harris félagar í
Rótarýklúbbi Sauðárkróks.
Framlög til Rótarýsjóðsins
eru notuð í námsstyrki, ung-
mennaskipti, námshópasldpti
og til líknamiála margs konar
um allan heim.
Langstærsta verkefríi Rót-
arýsjóðsins til þessa er þó
“PolioPlus”, sem ákveðið var
árið 1985 að fara í, og miðaðist
við að útrýma lömunarveikinni
úr heiminum. Stefrít var að því
að lömunarveikin væri ekki
lengur til á eitt hundrað ára
affnæli hreyfingarinnar árið
2005.
Er verkefríið unnið í sam-
vinnu með stofríunum Sam-
einuðu þjóðanna og auðvitað
stjórnvöldum á hverjum stað.
Útrýming lömunarveikinnar
tókst reyndar ekki alveg fýrir
afinælið, en áður en herferðin
hófst lamaði veikin u.þ.b. 1.000
börn á hverjum einasta degi, eða
350.000 börn á ári. Núna hefúr
þessi tala lækkað um meira en
99%, og árið 2004 var vitað um
1290 tilfelli í öllum heiminum.
Ein af þremur tegundum
vírusins hefúr ekki komið ffam
síðan 1999.
Enn kernur veikin þó upp
í fjórum löndum - Nígeríu,
Indlandi, Pakistan og Afganistan.
- og áfram er unnið að því að
reyna að útrýrna henni, þrátt
fyrir erfiðleika vegna stríðsátaka
og það hvað sum þorpin eru
afskekkt í þessum löndum, að
pólitík heimamanna ógleymdri.
Framlag Rótarýsjóðsins til
PolioPlus er komið yfir 600
milljónir dollara í beinum
framlögum, auk ómælds \dnnu-
ffamlags þúsunda rótarýmanna
um allan heim, og fyrir tilstilli
rótarýmanna geta 5 milljónir
manna gengið óstuddir, sem
annars hefðu lamast fyrir lífstíð.
Þó ekki muni mjög mikið um
ffamlög félaga í Rótarýklúbbi
Sauðárkróks í þetta mikla
verkefni, hafa þeir þó verið með
og eru stoltir af.
Rótarýmenn hafa líka verið
að útbreiða siðgæðishugsjónina
eftir mætti og hafa meitlað
siðgæðislögmál sitt í fjórar
stuttar setningar sem þeir kalla
“Fjórprófið”. Fjórprófið hefur að
geyma kjarna hugsjóna Rótarý
og reglur sem hver félagi á að
hafa að leiðarljósi í lífi og starfi,
og sýna þannig gott fordæmi
fýrir unga sem aldna. Margir
rótarýklúbbar hafa þann sið að
ljúka hveijum fúndi með því að
allir félagar hafa sameiginlega
yfir fjórprófið.
Þeir sem hug hafa á að kynna sér meira
um Rótarýhreyfinguna geta farið inn á
heimasíðu íslenska umdæmisins www.
rotary.is. Þaðan erlíkavísaðinná netsíður
alþjóðahreyfingarinnar.
Rótarýklúbbur Sauðárkróks var
stofnaður 26.september árið 1948 og
hafa félagar oftast verið milli 25 og 30.
Félagar hittast á u.þ.b. 35 fundum á ári.
Núverandi forseti klúbbsins er Sigurður
Páll Hauksson, endurskoðandi.
M I N N I N C
Jón Tryggvason
Ártúnum
fæddur 28. mars 1917 - látinn 7. mars 2007
Hiigrenningar
á Artúnshlaði
17.3. 2007
Brostinn er strengur, brotin harpan góða.
Burt eruflognir andar söngs og Ijóða.
Minningin lifir, - Leyndir strengir hljóða.
Þungt streymir Blanda, þröngum stakki búin.
Þögul er heiðin, dýrum gróðri rúin.
Söngfuglakór til suðurs löngu flúinn.
Hljóð rennur Blanda, hnípinn titrar strengur,
heiðanna undirtón ei nemur lengur.
-Horfinn af sviði hennar, góður drengur.-
Hljóð rennur Blanda, heft ífarvegþröngum,
Heiðin er döpur. Langt að ncestu göngum.
Syngja þarfœrri en sungið höfðu löngum.
Lygn streymir áin, ótal hjörtu tifa
eftir hjá þeim er nýja sögu skrifa.
Það eru ómar.—Ómarnir sem lifa.
Guðríður B. Helgadóttir
Jón íÁrtúnum
Laugardaginn 17. mars var Jón Tryggvason
í Ártúnum kvaddur. Útförin var frá
Blönduóskirkju en jarðsett í Bólstaðarhlíðarki
rkjugarði.
Jón var bóndi og félagsmálatröll mikið.
Söngstjóri Karlakórs Bólstaðarhlíðarhrepps,
organisti í Bólstaðarhlíðarkirkju og oddvitlNN
í Bólstaðarhlíðarhreppi - hinum forna. Sinnti
öllum þessum hlutverkum í áratugi. Hann
var frábær kall og ég minnist hans þannig.
Hann var einn af þessum föstu, skynsömu
og traustu stólpum í sveitinni þegar ég var að
alast upp í Blöndudalnum og mér þykir vænt
um minningu hans. Hann kenndi mér líka á
orgel einn vetur. Hann var alzheimersjúklingur
síðustu árin og það eru orðin mörg ár síðan ég
sá hann síðast... en Jón í Ártúnum verður samt
alltaf Jón í Ártúnum í minningunni.
Jón var maður náttúruverndar og á sínum
tíma staðfastur í andstöðu sinni við svokallaða
virkjunarleið I við Blönduvirkjun. I þeirri
leið fólst að mun meira af grónu heiðarlandi
var sökkt undir ógnarstórt miðlunarlón
Blönduvirkjunar en nauðsynlegt var, en
hægt var að velja um fleiri virkjunarleiðir.
Snilldarrit Helga Baldurssonar (1995) Lýðræði
í viðjum valds er reyndar um undirbúning og
ákvarðanatökuferli Blönduvirkjunar. Ég man
eftir að hafa lesið í bókinni stutta en frábæra
lýsingu á Jóni oddvita í Ártúnum og afstöðu
hans og hlutverki í samningaferlinu. Nú fletti
ég í bókinni og fann aftur kaflann. Tilvitnunin
hljóðar svo:
„Þegar virkjunaraðilanum hafði tekist að koma
undir sigfimm sveitarstjórnum afsex er aðeins
eitt vígi eftir íÁrtúnum í Bólstaðarhlíðarhreppi,
og það vígi féll ekki meðan það var undir stjórn
Jóns Tryggvasonar, bónda þar og oddvita.
Það var ómetanlega mikils virði, sem tákn
drengskapar ogóbilandi trúar á málstaðinn.”
Mannna sagði mér látið hans þegar hún
kom til mín í liðinni viku. Hún orti vitaskuld
vísu eftir að hún fékk fregnir af andláti Jóns.
Andlátsfregn Jóns Tryggvasonar, Ártúnum.
Dauðinn sigrar
Fjötrað líf ogfingur krepptir
falinn neisti um kraft og vit
þegar skugginn einn er eftir
og eðalsteinsins fágað glit.
G.B.H.
Blessuð sé minning Jóns í Ártúnum.
Ólína Þóra Friðriksdóttir
Jón Tryggvason, Ártúnum, var fæddur í
Finnstungu 28. mars 1917. Hann léstá
Heilbrigðisstofnuninni á Blönduósi hinn
7. mars síðast-liðinn. Foreldrar hans
voru Tryggvi Jónasson (1892-1952)
bóndi í Finnstungu í Blöndudal og
kona hans Guðrún Jóhanna Jónsdóttir
(1880-1967).
Böm þeirra Tunguhjóna voru Jónas
(1916-1983), Jón, Guðmundur(1918)
ogAnna Margrét(1919).
íframhaldiafhefðbundnuskólanámi
þeirra tíma fór Jón vetrarlangt til náms í
Iþróttaskólanum í Haukadal 1935-36
og 1937 lauk hann búfræðinámi frá
Hólaskóla.
Jón kvæntist hinn 31. desember
1946 Sigríði Ólafsdóttur sem fædd er
4. nóvember 1924 á Mörk á Laxárdal.
Sigríður er dóttir Ólafs Bjömssonar
(1890-1985) og Jósefínu Pálmadóttur
(1887-1986) síðast búsett í Holti á
Ásum. Jón og Sigríður hófu búskap í
Ártúnum 1947 og hafa átt þar heimili
síðan.
Jón átti sæti í hreppsnefnd
Bólstaðarhlíðarhrepps frá 1946,
var oddviti hreppsins 1961-82 og
sat í sýslunefnd 1961-88. Hann
var mikill áhugamaður um söng og
tónlistarmál, var söngstjóri Karlakórs
Bólstaðarhlíðarhrepps 1952-87 og
organisti í Bólstaðarhlíðarkirkju 1945-
91. Þá sat Jón í ýmsum stjómum og
nefndum og hlaut viðurkenningar fyrir
þátt sinn að söng- og félagsmálum
þ.á.m. hina íslensku fálkaorðu.
Útför Jóns Tryggvasonar var gerð
frá Blönduóskirkju laugardaginn 17.
mars, kl. 13.30. Jarðsett var í Bólstaðar-
hlíðarkirkjugarði. Stutt viðkoma á
heimahlaði ÍÁrtúnum.