Berklavörn - 01.06.1939, Blaðsíða 11

jónas Þorbergsson:
Par mætast allir. —
Ég tel mér bæði ljúft og skylt að verða
við tilmælum um að stinga hér niður
penna. Á meðan ég, fyrir allmörgum ár-
um, tók þátt í einhverjum svæsnustu
stjórnmáladeilum, sem orðið hafa á landi
hér, mætti ég ótvíræðri reynslu um það, að
jafnvel harðvítugustu andstæðingar geta
mætst, þegar almenn hætta ógnar. Er hér
vikið að tildrögum og stofnun Heilsuhælis-
félags Norðurlands og Kristneshælis. Ég
var þá ritstjóri Framsóknarflokksins á
að sinn á sjúkrahúsum og sízt allan, enda
var enginn þeirra efnaður. Mun óhætt að
fullyrða, að það sé hreinasta undantekn-
ing, að sjúklingar, sem efnahagsskýrslur
eru gefnar út fyrir, greiði fullt daggjald
á sjúkrahúsum.
Efnahagsskýrslur, útfylling þeirra og
úrskurður kosta hins vegar mikla vinnu,
og oft rekur maður sig á, að sjúklingar
hafa af þeim verulegar áhyggjur. Auk
þess er talsverður annar kostnaður við
þær, svo sem pappír, prentun, póstgjöld
o. fl. Efnahagsskýrslurnar svara því ekki
kostnaði og eiga að leggjast niður. Berkla-
varnarlögin eru ekki samin fyrir sjúkl-
ingana, nema að nokkru leyti. Fyrst og
fremst eru þau sóttvarnarlög, og er því
grundvallarskekkja að ganga hart að
sjúklingum um greiðslur á sj úkrakostnaði.
Berklasjúklingur, sem fer á sjúkrahús,
ætti aðeins að hafa með sér vottorð
berklayfirlæknis á sérstöku eyðublaði eða
bréfspjaldi um, að hann þurfi sjúkrahús-
vistar, vegna berkla, og annað vottorð frá
viðkomandi sveitafélagi um, að það á-
byrgist aukakostnað, sem kann að falla
á sjúklinginn, meðan hann dvelur á
sjúkrahúsi.
BERKLAV ÖRN
Akureyri. Eins og kunnugt er, herjaði
berklaveikin Eyjafjörð, að því er telja
mátti meira en nokkurt annað hérað lands-
ins um þær mundir. Fleira eða færra af
upprennandi æskulýð héraðsins hneig í
gröf sína árlega af völdum þessa sjúk-
dóms.
Þá var það, á öndverðu ári 1925, að Jón-
as Jónsson, alþingismaður, átti tal við mig
um ástand þetta og nauðsyn þess, að stofn-
að yrði myndarlegt heilsuhæli á Norður-
landi. Hét hann á mig til dugnaðar um for-
göngu í málinu í héraði, en kvaðst sjálfur
myndi styðja það af ölium mætti í Fram-
sóknarflokknum og á þingi. Sjálfur hafði
ég persónulega hvöt til aðgerða í slíku
máli, með því að ég hafði orðið fyrir þung-
um búsifjum við dauða margra minna nán-
ustu af völdum berklaveikinnar.
Ég hófst þegar handa og ritaði í blað
mitt langan greinaflokk um málið, forsögu
þess, ástandið í berklamálum Norður
lands, nauðsyn stórstígra framkvæmda og
hugsanlegar leiðir. Um leið og þessi greina-
flokkur birtist gekk ég á fund ýmsra þeirra
manna, er áhrifamestir voru norðanlands,
jafnt andstæðinga sem samherja. Tókst
7