Berklavörn - 01.06.1939, Blaðsíða 12

mér að koma því til leiðar, að áhrifamenn
úr öllum stjórnmálaflokkum gengu saman
til forgöngu um stofnun Heilsuhælisfélags
Norðurlands. Var Ragnar Ólafsson kon-
súll, hinn alkunni fjárafla- og mannúðar-
maður, kjörinn formaður félagsins. Ýmsir
aðrir af pólitískum andstæðingum mínum
gengu og þar fram ótrauðir í fylkingu, og
má þar til nefna Hallgrím Davíðsson kaup-
mann, en þessir menn eru nú báðir dánir.
Eins og kunnugt er, var Heilsuhælisfé-
lag Norðurlands stofnað á fjölmennum
fundi í samkomuhúsi Akureyrar 22. febr.
1925. Fjársöfnun var hafin á Akureyri og
um allt Norðurland, og safnaðist þegar
stórfé. Málið hlaut almennan stuðning
þjóðarinnar og Alþingis, og ekki sízt okkar
þáverandi ágæta landlæknis, Guðmundar
Björnssonar, allt til samans með þeim á-
rangri, að Kristneshælið reis af grunni
með slíkum myndarskap, sem raun varð á.
Hér er ekki rúm til að rekja þessa sögu
lengri. En í mínum persónulegu endur-
minningum um sársauka minn vegna þess
afhroðs, sem ég og aðrir hafa goldið af
völdum berklaveikinnar, er engin endur-
minning ljúfari og þakksamlegri en þessi.
Ég minnist þess, hversu mínir harðvítug-
ustu andstæðingar í öðrum efnum tóku hlý-
lega í hönd mína, er ég bar fram þetta er-
indi mannúðarinnar og hjálpræðisins fyrir
okkar þjóð. Þá fann ég það, að við múra
þeirra virkja, sem okkur tekst að reisa til
varnar gegn þeim hættum, sem steðja að
okkur öllum jafnt, mætumst við öll. Því
að þegar hús náungans brennur, þá er okk-
ar hætt. I dag hefir ógæfan heimsótt ná-
granna þinn, lagt heimili hans í rústir og
slegið hann sárum, sem blæða næstum því
til ólífis. .En á morgun kemur röðin að
þér. Þess vegna mætumst við öll við þessa
múra.
Óskar Einarsson:
Fastari tök.
„Barátta okkar við berklaveikina er oklc-
ar litla stríð, og’ mætti verða sig'ursælt
... ef vér leggjum oss fram“.
Meðan stórþjóðirnar nota alla tækni nú-
tímans til þess að eyða, myrða og valda
hver annarri eins miklum sársauka og
hörmungum og hugsast getur, kann að
þykja lítilsvert um líf og líðan nokkurra
berklasjúklinga úti á hala veraldar. Bar-
átta þeirra og okkar allra við berklaveik-
ina er okkar litla stríð, og mætti verða sig-
ursælt stríð, ef vér legðum okkur fram.
Að ýmsu leyti hefir orðið mikil fram-
för í baráttu vorri frá því, sem áður var,
en það starf er að mjög miklu leyti unnið
innan veggja heilsuhæla og spítala, en að
of litlu leyti utan þeirra, þótt á þessu sé
nú að verða breyting, sérstaklegaí Reykja-
vík. Starf þetta sýnir sig í því, að miklu
fleiri ná nú orðið nokkrum eða fullum
bata en áður, og dánartala berklaveikra
fer nú ört lækkandi. En þrátt fyrir lækk-
andi dánartölu, sýnist tala þeirra, er leita
þurfa hælisvistar, ekki lækka að sama
skapi, svo að vafi getur enn leikið á því,
hvort berklaveikin sé í verulegri rénun.
Takmark berklabaráttu hlýtur ekki ein-
ungis að vera að koma í veg fyrir, að
fólk deyi úr berklaveiki, heldur fyrst og
fremst að koma í veg fyrir, að fólk sýk-
ist af völdurn hennar.
Meðal annars í því skyni að minna á,
að berklaveikin á íslandi sé enn mjög al-
varlegur sjúkdómur, hefi ég tekið upp
nokkrar tölur úr æfi þeirra 76 sjúklinga,
sem dáið hafa síðastir hér á Vífilsstaða-
hæli úr lungnatæringu. Meðalaldur þessa
fólks var rúmlega 28 ár. Yngsti sjúkling-
urinn var 10 ára, en sá elzti 56 ára, en
langflestir voru á fyrstu blómaárum lífs-
8
,i
BERKLAVÖRN