Norðurslóð - 30.03.1979, Side 4

Norðurslóð - 30.03.1979, Side 4
Sigurjón er Vopnfirðing- ur, fæddur á Rauðhólum þar í sveit 1. mars 1899. Hann stundaði allskonar sveita- störf í æsku sinni, en þegar hann var nálega fertugur lærði hann bókband af vopnfirskum kunnáttu- manm í þeirri grein. Árið 1939 hóf hann bú- skap í Vatnsdalsgerði skammt innan við Vopna- fjarðarkauptún (Kolbeins- tanga). Þar bjó hann í 13 ár, en hætti þá búskap og flutti út í kauptúnið m.a. af því að fé hans sýktist af garnaveiki, sem á þeim árum var hin mesta plága á Austurlandi. Eftir það vann hann margskonar verkamannavinnu austur þar, en fyrir nokkrum árum flutti hann hingað og á nú lög- heimili hjá Valborgu dóttur sinni ogtengdasyni Heimiskóla- stjóra á Húsabakka. Á efri árum sínum hefur hann aftur snúið sér að bókband- inu og vinnur að því í Svarfaðarbraut 24 á Dalvík, þar sem hann hefur bækistöð sína. Hann hefur nóg að gera, að eigin sögn, er við ágæta heilsu þrátt fyrir aldurinn og unir sér hið besta við iðn sína. Þann 22. mars sl. varð sr. Stefán Snœvarr, prófastur Eyja- fjarðarprófastsdæmis, 65 ára. Stefán hefur þjónað Valla- prestakalli síðan árið 1941. Þann 25. mars sl. varð Margrét Árnadóttir á Klængshóli 85 ára. Norðurslóð sendir afmælisbörnunum bestu heillaóskir. Sunnudaginn 18. mars skírði sóknarpresturinn önnuMaríu, foreldrar Rósa Þorgilsdóttir og Sigurður Valdemar Braga- son bæjarstjóri á Dalvík. Niðursuða á rækju hafin á Dalvík Nú fyrir skömmu hófst niður- suða á rækju hjá Söltunarfélagi Dalvíkur hf. Eins og fram kom í síðasta blaði voru keypt notuð tæki og sett upp í verksmiðju félagsins. Tæki þessi eru vél til að loka dósum og autoklafi (tæki sem dósirnar eru soðnar í undir þrýstingi). Áfylling á dósir og lokun þeirra fer fram í vinnslusal á efri hæð en suðan á neðri hæð. Til voru 8 tn. af pillaðri rækju þegar þessi vinnsla hófst og er reiknað með að úr því fáist u.þ.b. 56 þúsund dósir. N ORÐURSLÓÐ S V ARFDÆLSK BYGGÐ OG BÆR MINNING Albína Bergsdóttir Fædd 23. mars 1891 - Dáin 24. júlí 1978 Nú eru liðnir nokkrir mánuðir frá því Albína hvarf á bak við tjaldið mikla, en þó langar mig til að minnast hennar, með nokkrum línum. Það var sumarið 1930, að ég leit Svarfaðardal fyrst augum. Gleymi ég seint þeirri tilfinn- ingu, sem greip mig, þegar útsýn opnaðist þar sem reiðgötur lágu upp á „hæstan Hamarinn", og hin íðilfagra sveit blasti viðaug- um, á sólbjörtum sumardegi. Leið mín lá heim að Hofsá, í kaupavinnu og þar hófust kynni okkar Albínu, og slitnuðu ekki upp frá því, enda biðu mín þau örlög, að vinna mitt ævistarf í þessari sveit. Við Albína gengum að hey- skap um sumarið og var oftast létt yfir okkur og ýmislegt látið fjúka, þegar við mættumst á spildunni. Albína var vel að sér í ýmsum greinum bókmennta, einkum ljóðum. Af þeim kunni hún mikið, og hafði til að varpa fram vísum sjálf, heilum eða hálfum, ef þær urðu til jafnt hrífufarinu. Var hún laglega hagmælt og hefði vafalaust getað sent frá sér snoturt ljóðakver ef hún hefði lagt rækt við ljóðagerðina. En það var annað sem fyrir henni vakti, en að gerast smá- skáld. Hún vildi starfa í þjón- ustu lísins í þess orðs fyllstu merkingu. Sjálf segir hún í ágætri ritgerð, sem hún á í rit- safninu „Islenskar ljósmæður", að sig hafi ætið langað til að læra hjúkrun, þó ekki yrði að því til fullnustu. Þó vann hún við hjúkrun í heimahúsum um nokkurt skeið, hér í Svarfaðar- dal. Var það á vegum kven- félagsins „Tilraun“, og hafði hún búið sig undir það starf, á námsskeiði við Sjúkrahús Akur eyrar. Um haustið 1930 lágu leiðir okkar beggja til Reykjavíkur. Hún innritaðist í Ljósmæðra- skólann, með undanþágu þó, þar sem hún var komin á fert- ugasta aldursár. Albína segir sjálf nokkuð frá námi sínu í áminnstri ritgerð, og vísa ég til þess hér. Við höfðum nokkuð saman að sælda þennan vetur og hélst vinátta okkar á milli. Að loknu námi hélt hún heim- leiðis og hóf störf hér í umdæm- inu, með aðsetur á Dalvík. Nú á tímum hraða, tækni og velmegunar, geta víst fæstirgert sér í hugarlund þá erfiðleika, sem fylgdu því að vera ljós- móðir í sveit á fyrri árum. Hún þurfti að vera viðbúin, jafnt á nótt sem degi, hvernig sem veður var eða færi. Varð að geta notað öll farartæki, sem þá var Tímamót Þann 15. þ.m. andaðist að Brúnagerði í Fnjóskadal Guðrún Bergsdóttir ekkja Ingólfs Jóhannssonar, sem síðastur var bóndi í Sælu í Skíðadal. Þau hjónin bjuggu íSælu 1926-1948, en brugðu þá búi og fluttu til Kristínar dóttur sinnar í Flatey á Skjálfanda. Með henni og manni hennar Emil Guðmunds- syni lluttu þau svo í Brúnagerði þar sem Guðrún andaðist nú nærri 98 ára gömul. Ingólfur dó fyrir fáum árum síðan. Þann 10. mars varð 80 drdSigurjónStefánsson bókbindari til heimilis á Svarfaðarbraut 24 á Dalvík. völ á, og jafnvel fara fótgang- andi, ef engum farkosti varð viðkomið. Ljósmóðirin varð ætíð að vera glöð og hress í anda, þegar á vettvang starfsins kom, hvernig sem ástand hennar sjálfrar var háttað, eftir verða aðnjótandi þeirrar gleði, sem ljómar í kringum móður og barn, að hverri raun afstaðinni, er heilbrigt og velskapað barn er í heiminn borið. En fáir geta víst gert sér í hugarlund, hve mikið reynir á andlega krafta nærkonunnar, þegar illa gengur og eða útaf ber, langt til læknis að leita og ef t.v. illfært veður. Þávareinaúr- ræðið að gera eftir bestu vitund, og leita til hans „sem fljóði fóstrið skóp“. Heitar hafa þær bænir verið sem stigu upp frá fátæklegum sængurstokki, við slíkar kringumstæður, og hugs- völun mæddum og hrjáðum mannverum. Albína var giftudrjúg í starfi, og lét sér frábærlega annt um Albína Bergsdóttir með Albínu Höllu, dóttur Huldu Dóru. langt og erfitt ferðalag. Oft var aðkoman ömurleg, meðan fá- tæktin svarf að á tímum kreppu og allsleysis, til sjávar og sveita. Húsakynni köld dimm og oft hriplek. Við þessi frumstæðu skilyrði varð ljósmóðirin að inna af hendi sín skyldustörf, ogjafnvel að taka sér nokkuð af heimilis- störfum til bráðabirgða. Víða mun þó ástandið hafa verið lak- ara en hér í sveit, og hafa ljós- mæður um land allt unnið þrek- virki sem seint verður lýðum ljóst. Þettalíknarstarfvarþóoft sorglega vanmetið og illa laun- að. En Albína var ein af þeim, sem fann fullnægingu í starfinu sjálfu, og bestu launin voru að konur þær er hún sat yfir. Hún segir sjálf, að hún hafi þroskast við erfiðleikana og „jafnvel orð- ið betri manneskja“, Hin síðari starfsár hennar var flest orðið breytt til batnaðar, bæði efna- hagur fólks og ferðatækni. Albína lét ýms mál til sín taka á öðrum vettvangi. Hún lærði ung fatasaum og stundaði hann nokkuð á yngri árum. Mjög var henni hugleikin öll handavinna, og bar heimili hennar á Dalvík greinilegan vott um hagleikni hennar og smekkvísi. Þá var hún vel sjáandi á fegurð náttúr- unnar, og sá ég óvíða ræktar- legri og fegurri stofublóm, en á hennar heimili. Virkur félagi var hún í kvenfélaginu „Til- raun“, og tók oft að sér hlutverk á leiksviði, meðan félagið fékkst við leistarfsemi. Á síðari árum starfaði hún í kvenfélaginu „Vöku“ á Dalvík. Hvarvetna vann hún af áhuga og skyldu- rækni, og þoldi illa alla hálf- velgju og kák. Ýmsum þótti hún hrjúf á yfirborði við fyrstu kynni. En vera kann að strax á bernskuárum hafi hún brynjað sig nokkrum skráp til varnar kviku, sem undir bjó. Albína batst heitum 45 ára gömul, Friðjóni Guðmundssyni bakara, sem þá var ekkjumað- ur, og giftust þau nokkru síðar. Tók hún þá til sín börn hans tvö, og ól þau upp til fulorðins- ára, reyndist þeim vel í alla staði og vildi hag þeirra sem bestan. Þau Hulda Dóra og Marinó bundu tryggðir við hana og sýndu henni ræktarsemi. En þau fluttust burtu og settust að í Reykjavík, og var því ekki hægt um vik að annast hana, er á þurfti að halda, því ekki gat hún hugsað til að yfirgefa Norður- land. Mesta áfallið í lífi Albínu var skyndilegt fráfall manns hennar eftir tuttugu og þriggja ára sambúð. Tel ég að hún hafi aldrei borið sitt barr eftir það. Friðjón var öðlingsmaður og vinsæll, vildi allra vanda leysa ef þess var nokkur kostur. Athvarfs naut Albína um nokkur ár, hjá bróðursyni sín- um Reimari Þorleifssyni, - sem hún hafði annast nýfæddan og hélt með ætíð síðan ög konu hans Guðlaugu Antonsdóttur. Létu þau sér annt um hana, einnig eftir að hún fluttist á elli- heimilið í Skjaldarvík. Þar var hennar heimili síðustu æviárin, en þau urðu henni þungbær, sokum heilsubilunar og þrot- lausra þjáninga. Ég vil að lokum þakka Al- bínu gott og sigursælt starf í þágu okkar kvenna sem áttum því láni að fagna,- að njóta starfskrafta hennar. Hún var kvistur af hinum sterka stofni aldamótanna, sem lifði tím- ana tvenna, og nú þegar hún er gengin burt frá stríði þjáning- anna, verður hlýtt og bjart um minningu hennar. Dagbjört Ásgrímsdóttir. /----------------------N Til lesenda Nú er komiö að skuldadög- um, áskrifendur góðir. Eftir miklar umrœður og vísinda- legar athuganir hefur blað- stjórn komist að þeirri nið- urstöðu að hœfilegt árgjald Norðurslóðar árið 1979 sé kr. 3000 - þrjúþúsund krón- ur. Nú eru áskrifendur hér heima vinsamlegast beðnir að leggja sem fyrst leið sína í bókaverslunina SOGN og borga blaðgjaldið þar. Það verður krossað við nöfnin þeirra á lista, svo ekki á að koma til að tvírukkað verði þótt kvittun sé ekki gefin. Áskrifendur annarstaðr á landinu mega eiga von á rukkun með nœsta blaði í formi póstávísunareyðu- blaðs, en þannig var gjaldið innheimt í fyrra og gafst vel. Bestu kveðjur til allra les- enda. v______________________y

x

Norðurslóð

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Norðurslóð
https://timarit.is/publication/1253

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.