Norðurslóð - 22.05.1980, Blaðsíða 1

Norðurslóð - 22.05.1980, Blaðsíða 1
4. árgangur Fimmtudaginn 22. maí 1980 _5, tölublað Heimsókn að Bessastöðum Forsetinn býður öldruðum sveitungum heim Svarfdælsk byggð & bær Sesselja Eldjárn aldursforseti í skrifstofu forseta fslands. Samtök Svarfdælinga í Reykja- vík og nágrenni eiga að baki sögu, er rekja má til stofndags þann 26. nóvember 1957. Aðal hvatamaður að stofnun samtakanna var Snorri Sigfús- son, fyrrverandi skólastjóri og námsstjóri og þá einnig fyrsti formaður þeirra. Með honum voru í stjórn Kristján Eldjárn og Gísli Kristjánsson um langa áraröð. Síðar hafa aðrir sveit- ungar gerst oddvitar samtak- anna. Samtökin hafa hvorki lög né reglugerðir að starfa eftir, en óskráður tilgangur þeirra var og er að efla kynningu, samhug og samstillingu brottfluttra Svarf- dælinga. Einn þáttur á hlutverka- skránni hefur verið að kalla aldna Svarfdælinga og maka þeirra til sérsamkomu að vor- inu. Hafa konur jafnan lagt fram vænan skerf athafna og erfiðis til þess að gleðja öldung- ana á góðri stund, gjarnan með kirkjulegri athöfn í upphafi. Þann 10. maí s.l. var hin ár- lega samkoma af þessu tagi með sérstökum hætti, en áður hafði boð út gengið frá stjórn sam- takanna, að forseti Islands og forsetafrúin bjóði öldungunum heim til Bessastaða nefndan dag. Vordöggvar drupu af himni þegar um 120 manns stefndu til staðarins í stórum langferðabíl og óiöldum einka- bifreiðum. I kirkju. Með boðun umrædds móts var tilkynnt, að gestir skyldu mæta í Bessastaðakirkju stund- víslega kl. 15. Urðu þá margir bekkir þessarar veglegu safnað- arkirkju þétt setnir, en forsetinn bauð hópinn velkominn og tjáði fyrirhugaða athafnaröð í sam- bandi við heimsóknina, fyrst í kirkjunni og síðar í Bessastaða- stofu. Veitti hann því næst orðið Þóri Stephensen, dómkirkju- presti, er flutti þar gott orð og fagran boðskap í stuttri, kirkju- legri meðferð og bað blessunar almættisins yfir öllum fjær og nær, bæði Svarfdælingum, landslýð öllum og stjórn þjóðar okkar. Að loknu máli séra Þóris tók forsetinn til máls og tjáði í gróf- um dráttum sögu Bessastaða allt frá því er Snorri Sturluson átti staðinn, hvernig hann komst í hendur konungsvalds- ins og laut um aldir veldi kon- unglegra embættismanna, hirð- stjóra, lénsherra, fógeta, höfuðs manna og hvað þeir nú annars báru af embættaheitum, en á umræddu skeiði var orðstír mis- jafn af atferli á staðnum og í sögu þjóðarinnar ekki alltaf bjartur og heiður. Hér reyndist nauðsynlegt að fella niður vegna þrengsla i blaðinu glefsu úr sögu staðar og kirkju - því miður. Með ábendingum og skýr- ingum forsetans í sambandi við hina ýmsu muni og minjar í kirkjunni fylgdust gestirnir sér- leua enda mun þorri þeirra hafa setið bekki þar í fyrsta sinni. Athöfnin öll i kirkjunni var fróðleg, virðuleg og hugnæm, og að endingu söng þingheimur með undirleik organista. í Bessastaðastofu. Heilsteyptur hópur, með ríkjandi svarfdælsku hugarfari, stefndi síðan til „Bessastaða- stofu“. Þar beið gestabók í and- dyri, en sérhver skyldi með eigin hendi skrá nafn sitt sem sönnun þess að hafa þar yfir þröskuld stigið. Þar buðu ogforsetahjón- in; Halldóra Ingólfsdóttir og Kristján Eldjárn gesti velkomna Broshýrir gestir. Rannveig Stefánsdóttir, Gunnar Stefánsson, Gerður Steinþórsdóttir, Dagbjört Gunn- laugsdóttir, Björg Pálsdóttir (frá ölduhrygg) og sr. Þórir Stephensen. og óskuðu frjálslegra athafna um stofur og stóla eins og hver og einn væri í heimahúsum. Auðvitað mættust hér í fyrsta lagi aðiljar öldungadeildar, gamalkunnugir af æskuslóðum heimahaga, milli reginfjalla „öndvegis íslenskra dala“ og síðar förumenn lífsins frá ýms- um leiðum. í öðru lagi makar þeirra, fæddir og úr grasi vaxnir á ýmsum slóðum utanlands og innan. Aldursforsetar voru þar: I fyrsta lagi Sesselja pldjárn 87 ára, en næstir komu Halldór á Melum og Zóphónias frá Bakka, með meira en 8 áratugi að baki. En þarna mættu líka ýmsir talsvert yngri, sumir með glögg ættarmót fjölskyldnanna frá Tjörn og Urðum. Víst voru stofur vel skipaðar en þrengsli hvergi og vonandi hefur öllum gefist tækifæri til að tala við aldna kunningja og vini og rifja upp gamlar væringar og fornar minningar frá æskudög- um eða öðrum tímum á löngum æviferli. Þjóðlegra veitinga nutu gestírnir og fljótur var tíminn að liða við sérlega gest- risni. Samhugur fyllti andrúms- loftið í anda svarfdælskra og þjóðlegra viðhorfa. Sjálfsagt vannst ekki timi til að allir gætu rætt við alla og ég skal játa að ég náði aðeins að „blikka“ gamlar vinkonur frá barnaskólaárunum í þinghús- inu á Grund, þegar við vorum þar í skóla hjá Tryggva Kristins- syni, hinum ágæta leiðtoga og þeim aðila, er innleiddi söng- mennt og söngmenningu í sveit- ina okkar. I vinahópi voru þrjár klukku- stundir fljótar að streyma i tímans haf. Núverandi formaður Svarf- dælingasamtakanna, Sveinn Gamalíelsson, tjáði forseta- hjónunum þakídæti samtak- anna og um leið gestahópsins, fyrir frábærar móttökur, fyrir vináttubragð og sannkallaða heimilislega og hugnæma stund. Jafnframt tjáði hann þakkir fyrir ómæld afrek, sem forsetinn hefur unnið í þágu samtakanna. Að þeim orðum mæltum kvaddi sér hljóðs Eiríkur Páls- son frá ölduhrygg, er flutti gestgjöfunum veglega drápu í álíka sniðum og konungum voru kveðnar til forna við hátíð- leg tækifæri. Og þá lá beint fyrir að kveðja og þakka gestrisni og góðar stundir. Leiðirnar lágu frá staðnum á vorkvöldi í gróanda og hver fór til sinna kynna á heimaslóð. Síðan hefur höf- undur þessara lína hvaðanæva fengið staðfest, að í hugskotum heimsóknarfólksins ríkir hrifn- ing, hugþekkar og bjartar minn- ingar og mikið þakklæti er tjáð fyrir sannkallaða hátíðarstund á laugardegi þann 10. maí 1980 á Bessastaðasetri. Heimsókn Svarfdælinga- samtakanna á fornan sögustað- núverandi setur forsetahjón- anna og heimili þeirra - er veg- legur varði við veg minninganna á skeiðvelli lífsins - þeim er þágu heimboð þangað nefndan dag. Stjórn Svarfdælingasamtaka með forsetahjónunum. Egill Júlíusson, Gísli Kristjánsson fyrrv. stjórnarm., Edda ögmundsdóttir, forseta- Kristinn Jónsson 1895-1973. hjónin, Anna Sigvaldadóttir, Valdimar Jóhannsson, Júlíus Halldórsson. grejn ^ j,]s j.

x

Norðurslóð

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Norðurslóð
https://timarit.is/publication/1253

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.