Norðurslóð - 17.11.1992, Blaðsíða 4

4 — NORÐURSLÓÐ
Minning
Sigurpáll Hallgrímsson
Melum
Fæddur 22. nóvember 1905 - Dáinn 30. október 1992
Sigurpáll fæddist á Meluum, þeirri
jörð í Svarfaðardal, sem einna
lengst hefur verið setin af sömu ætt
þ.e. í um það bil 150 ár frá því þau
hófu þar búskap á 4. tug 19. aldar,
Hallgrímur Sigurðsson og Guðleif
Gísladóttir, langafi og-amma Sig-
urpáls samkvæmt upplýsingum í
„Svarfdælingum". Þau voru for-
eldrar Halldórs, föður Hallgríms,
föður Sigurpáls og þeirra bræðra á
Melum. Þetta var föðurættin.
Ekki var móðurættin síður ram-
svarfdælsk. Móðir Sigurpáls var
Soffía, ein af mörgum dætrum
Þóru Sigurðardóttur og Baldvins
Þorvaldssonar hins margfræga út-
vegsbónda á Böggvisstöðum, en
hann var dóttursonur sr. Baldvins
Þorsteinssonar, síðasta prests á
Upsum.
Það er fagurt á Melum, hvort
sem litið er heim eða heiman. Ein-
hver tilkomumesti fjallahringur
um byggð á Islandi blasir við. Og
menn hafa unað þar vel hag sínum
,eins og dæmin sanna, og ekki síð-
ur þrátt fyrir það, að sólin skýlir
sér þar bak við fjöll þriðjung árs-
ins.
Eg, sem þessar línur rita, þekkti
því miður ekki Sigurpál á Melum
nógu vel til að geta skrifað eftir
hann, eins og verðugt væri. Þó á ég
nokkrar góðar minningar af kynn-
um okkar, sem á sinn hátt lýsa
manninum.
I gamladaga þegar framdælir
ráku sláturfé til Dalvíkur, var það
venja að þeir fengu gistingu með
reksturinn á neðstu bæjum í Tjam-
arsókn. Eitthvert haustið, þegar ég
var innan við fermingu, höfðu
Melamenn og einhverjir fleiri
fengið að gista og sátu dilkana til
beitar í túninu, áður en þeir væru
hýstir fyrir nóttina. Við yngri syst-
ir mín vorum að snúsat þar í kring
og horfa á þessa sjaldséðu gesti. Þá
kemur arkandi til okkar Sigurpáll á
Melum, ég hef víst ekkert þekkt
hann áður, og heilsar okkur systk-
inum með virktum. Þetta væri vart
frásöguvert nema fyrir það, að Sig-
urpáll er með dauða stokkönd í
hendinni, sagðist hafa fundið hana
við girðingu ofan við veginn. „Eg
ætla að afhenda þér þessa önd“
sagði hann við Diddu „öndin er
nýdauð, hún hefur flogið á gadda-
vírinn. Vittu hvort mamma ykkar
vill ekki matreiða hana“. Það var
gert og smakkaðist öndin vel um
kvöldið.
En Sigurpáll lét ekki við það
sitja. Hann fór að spjalla við okkur
um fugla og önnur fyrirbæri nátt-
úrunnar og fannst okkur þetta vera
bæði óvenjulegur og skemmtilegur
maður.
Önnur minning, miklu yngri, er
líka tengd áhuga Sigurpáls á nátt-
úrunni allt í kringum hann. Við
vorum saman í rútubfl í ferð upp
að Herðubreið og Öskju. Það mun
hafa verið á vegum Ferðafélags
Akureyrar og hópurinn gisti í Þor-
steinsskála í Herðubreiðarlindum.
Við Sigurpáll vorum báðir
snemma á ferli næsta morgun og
reikuðum út á gróið lindasvæðið í
morgundýrðinni. M.a. fórum við
að skoða gróðurinn. „Hvað ætli
séu margar tegundir af blómplönt-
um hér“? segir Siurpáll. Ekki vissi
ég það og sagði sem svo, að við
skyldum bara telja. Og það gerð-
um við og skrifuðum jafnharðan á
blaðsnepil hverja nýja tegund. Sig-
urpáll gekkst upp í þessu sporti og
var glaður og ákafur eins og bam.
Við hættum ekki fyrr en við höð-
fum fundið 50 tegundir svokall-
aðra háplantna, fórum þá heim í
skála og færðum allan listann inn í
gestabókina. Nokkrum sinnum
síðan hafa komið til mín menn og
sagst hafa haft fróðleik og ánægju
af að stúdera plöntulistann okkar
Sigurpáls.
Sigurpáll gleymdi ekki heldur
þessu morgunævintýri og spurði
mig þegar ég hitti hann síðast á
Dalbæ fyrir nokkrum vikum, hvort
ég hefði nokkuð farið í Herðu-
breiðarlindir nýlega.
Aðrar minningar í sambandi við
Sigurpál á Melum eru yfirleitt
bundnar við bækur og ljóð. Ég
heimsótti hann oft meðan hann bjó
á Hólavegi 5 og eins eftir að hann
flutti á Heintili aldraðra. Hann batt
fyrir mig bækur, og gerði það bæði
vel og ódýrt. En meira virði fannst
4|k Sparisjóður
W Svarfdæla
sendir fólki í bæ og byggð kveðju guðs og
sína og minnir á hið fomkveðna
að:
® Græddur er geymdur eyrir
© Sjálfs er höndin hollust
® Margt smáttgerir eitt stórt
© Hollur er heimafenginn baggi
© Þangað vill fé sem fyrir er
*
Avaxtið fé ykkar hér heima
hjá gamla góða
Sparisjóði Svarfdæla
Sími 61600 • Dalvík
mér þó að skrafa við hann um sög-
ur og kveðskap Það var gaman að
sjá hvað hann ljómaði, þegar við
hjálpuðumst að við að rifja upp
eitthvert kvæðabrot og tókst að
raða því saman að lokum. Hann
var einn af þessum ágætu mönn-
um, sem þjóðin hefur sæmt tignar-
heitinu bókaormur.
Bókhneigðin var víst arfur, sem
hann fékk sem ættarfylgju. Og
aðra skylda ættarfylgju frá Mela-
mönnum hlaut hann líka, sem var
yndi af söng og músík. Hann spil-
aði á orgel eins og þeir fleiri bræð-
ur og enn aðrir eldri og yngri ætt-
menn.
Sigurpáll var jarðsunginn frá
Dalvíkurkirkju 11. nóvember.
Ætla mætti, að þegar nær níræður
ntaður, sem enga á afkomendur, er
borinn til grafar, að þá fylgi honum
ekki mjög stór hópur manna. Jafn-
aldramir eru flestir famir á undan
veg allrar veraldar. Samt var það
svo, að fjöldi manns, vinir og ætt-
ingjar, úr dalnum og af Dalvík og
brottflutt skyldmenni fylgdu hon-
um síðasta spölinn.
Það var vitnisburður um þá
vináttu og virðingu samborgar-
anna, sem Sigurpáll á Melum hafði
unnið sér á æfileiðinni, svo langri í
árum talið, svo stuttri í vegalengd-
inni frá Melum í Svarfaðardal til
Dalvíkur.
Hjörtur E. Þórarinsson
Stökur
mánaðarins IV
Við enduðum í síðasta þætti á
vísu, sem endaði á orðinu
LANGRÆKNI. Næsta vfsa
verður þvf að byrja á L. Hér
kernur göniul vísa urn hana
Höllu gömlu og ljósið, sem log-
aði á fífukveik á kolunni.
Ljósið kemur langt og mjótt,
logar á fifustöngum.
Halla kerlittg fetar fkjótt
framan eftir göngum.
Þama endar síðasta orð á G.
Við skulum hafa það gamla
heilræðavísu. Það er ekki venju-
leg ferhenda, heldur einhvers-
konar skamnthenda. Kann
nokkur að nefna bragarháttinn?
Gakktu hœgt um gleðinnar dyr
og gá að þér.
Enginn veit sína ævina fyrr
cn öll hún er.
Að lokum staka, sem á að
byrja á E. Bólu-Hjálmar og Sig-
urður Breiðfjörð höfðu gist á
sama bæ í Hrútafirði árið 1873
og fóru þá með vísur og annan
kveðskap. Þegar þeir skildu
morguninn eftir bað Sigurður
Hjálntar þess, að hann yrkti um
sig eftirmæli, þegar þar að
kæmi. Þá mælti Hjálmar fram
vfsu þessa, sem er alkunn:
Efég stend á eyri vaðs
ofar fjörs á Knu,
skal ég kögglum kaplataðs
kasta að leiði þínu.
Áfram í næsta blaði. Fyrsta
stakan á að byrja á Þ. HEÞ
Þakkarávarp
Innilegar þakkir til ykkar allra, sem glödduö
mig á 80 ára afmæli mínu 30 október s.l. meö
heillaóskum, blómum og góöum gjöfum.
Guö blessi ykkur öll.
Karl Karlsson,
Klaufabrekknakoti
Dalvíkurbær
Laust starf
Starf ritara/skjalavaröar á skrifstofu Dalvíkur-
bæjar er laust til umsóknar. Um er aö ræöa allt
aö 75% starfshlutfall. Umsækjandi þarf aö geta
hafið störf 1. desember.
Umsóknarfrestur er til 26. nóvember næstkom-
andi.
Nánari upplýsingar á skrifstofu Dalvíkurbæjar í
síma 6 13 70.
Bæjarritarinn á Dalvík
Helgi Þorsteinsson