Fréttablaðið - 10.08.2017, Qupperneq 14

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kjartan Hreinn Njálssson kjaranh@frettabladid.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000,
ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is menning: Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is lífið: Guðný Hrönn Antonsdóttir gudnyhronn@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Kristín
Þorsteinsdóttir
kristin@frettabladid.is
Flestir stjórnmálamenn leggja mikla áherslu á góða hagstjórn, enda kjörnir til þess að stýra landinu af ábyrgð. Það sama gilti um íslenska stjórnmálamenn
síðustu áratuga. Þeir reyndu sitt besta og jafnvel þótt þeir
hafi ekki verið í sama stjórnmálaflokki og ég, þá ætla ég
þeim ekki annað en að hafa sinnt hagstjórn landsins af
heilindum. En þrátt fyrir góðan vilja sýnir sagan okkur að
þeim hefur aldrei tekist að stýra peningamálum þjóðar-
innar svo þau þjóni hagsmunum almennings. Þeir hafa
aldrei náð að beisla ótemjuna: Krónuna.
Síendurteknar gengisfellingar með tilheyrandi kjara-
skerðingum fyrir almenning, öfgakenndar gengissveiflur,
óðaverðbólga, kreppur og hrun, allt hefur þetta komið sér
skelfilega fyrir launafólk í landinu. Í dag þurfa þeir sem vilja
fjárfesta í húsnæði að borga heilli milljón meira á ársgrund-
velli af 20 milljóna króna láni en frændur okkar Danir,
vegna hárra vaxta. Útflutnings- og nýsköpunarfyrirtækjum
er lífsins ómögulegt að gera áætlanir vegna gengissveiflna.
Krónan hefur alltaf reynst dýrkeypt.
Þessar síendurteknu kjaraskerðingar sem almenn-
ingur hefur tekið á sig síðustu áratugi af völdum íslensku
krónunnar segja okkur það eitt að krónan er gallagripur
sem þjónar engum, eða a.m.k. mjög fáum. Hún þjónar
ekki heimilunum, ekki landbúnaðinum, sjávarútveginum,
ferðaþjónustunni eða nýsköpunarfyrirtækjunum okkar,
né íslenska ríkinu. Háir vextir þjóna einungis fjármagns-
eigendum og sveiflurnar sem krónan veldur eru slæmar
fyrir alla.
Það hlýtur því að vera meginverkefni stjórnmálanna í
dag að boða lausnir á krónuvandanum, öllum til hagsbóta.
Viðreisn boðar framtíðarsýn í peningamálum til skemmri
og lengri tíma sem miðar að því að lækka vexti.
Til skemmri tíma tölum við fyrir bindingu krónunnar
við annan gjaldmiðil, svokallölluðu myntráði, til að skapa
nauðsynlegan stöðugleika til að geta lækkað vexti. Til lang-
frama talar Viðreisn fyrir upptöku evru, sem er samkvæmt
skýrslu Seðlabanka Íslands frá 2012 raunhæfasti kostinn í
gjaldmiðlamálum Íslands fyrir utan myntráð og krónu.
Núverandi velmegun hefur náðst þrátt fyrir íslensku
krónuna en væri meiri án hennar. Íslendingar eiga betra
skilið. Nú er tíminn fyrir breytingar!
Ef það er bilað, lagaðu það!
Jóna Sólveig
Elínardóttir,
varaformaður
Viðreisnar.

Það hlýtur
því að vera
meginverk-
efni stjórn-
málanna í
dag að boða
lausnir á
krónuvand-
anum, öllum
til hagsbóta.
Bannæði
Sérfræðingur hjá Umhverfis-
stofnun sagði í samtali við Vísi í
gær að hin umdeildu Nespresso-
kaffihylki væru sérstaklega erfið
í endurvinnslu þar sem fólk
flokki þau ekki frá venjulegu
rusli. Vissulega er mikið til í
þeim orðum. Fyrst Bónus hefur
tekið hylkin í sölu er vel þess
virði að auðvelda fólki að skella
þeim í endurvinnslu.
Hins vegar heyrast alltaf radd-
ir héðan og þaðan um að það eigi
að banna svona vörur. Banna
plastflöskur, banna plastpoka,
banna kaffihylki. Slíkt bannæði
er að mati pistlahöfundar gróft
frávik frá tilgangi ríkisins. Ef fólk
vill ekki kaupa kaffihylki á það
ekki að kaupa þau, ef fólk verður
að kaupa kaffihylki á það að
láta endurvinna þau. Einfaldara
verður það ekki.
#Röðin
Nú þegar styttist í að H&M verði
opnuð hér á landi bíða blaða-
menn, sveittir af tilhlökkun,
eftir því að fá að skrifa fréttir
um langar biðraðir, viðbrögð
keppinauta og ekki síst um að
Íslendingar hafi klárað lagerinn
á mettíma.
En nú þegar bestu vinir
Íslendinga streyma til landsins
í röðum, til að mynda Costco,
H&M og Dunkin' Donuts, er
vert að spyrja hvað sé eftir. Það
er að segja annað en McDon-
ald’s. thorgnyr@frettabladid.is
Eðlilegt er að
velta fyrir sér
hvaða for-
sendur liggi
að baki við
ríkjandi
aðstæður,
þegar fólk
fæst ekki til
starfa.
Bæjarhrauni 2 | Hafnarfirði | Sími: 4370000 | hafis@hafis.is
Komdu og fáðu rjómaís og laktósafrían vegan ís
Íslenskur ís með ítalskri hefð
Um eitt hundrað og þrjátíu stöður eru lausar í leikskólum Reykjavíkur nú í ágústbyrjun, þegar starf í leikskólun-um er um það bil að hefjast. Og þetta er bara í Reykjavík. Gera má ráð fyrir að staðan sé svipuð í mörgum öðrum
sveitarfélögum.
Þetta er afleit staða, en því miður ekki ný af
nálinni. Leikskólakennarar vinna erfitt og mikil-
vægt starf, en fá ekki umbun í samræmi við það.
Meirihluti borgarráðs ætlar að lækka leikskóla-
gjöld um tvö hundruð milljónir króna á ári. Eðlilegt
er að velta fyrir sér hvaða forsendur liggi að baki við
ríkjandi aðstæður, þegar fólk fæst ekki til starfa.
Svona ákvörðun er líkleg til vinsælda. Hvaða
foreldri vill ekki greiða lægri leikskólagjöld? Hins
vegar virðist vera einhugur um að aðstæður í leik-
skólum landsins mættu vera betri. Bent hefur verið
á að viðhaldi leikskóla og leikskólalóða sé ábóta-
vant, aðstæður starfsmanna ófullnægjandi og litlir
peningar til kaupa á góðum mat fyrir börnin. Við
þetta má svo bæta að laun leikskólakennara eru
skammarlega lág.
Í þessu ljósi er óábyrgt hjá borgarstjórninni að
skerða fjárveitingar til leikskóla borgarinnar.
Tekjuskerðing leikskólanna kallar á sparnað þar
sem ekkert er að spara. Leikskólarnir eru löngu
komnir að sársaukamörkum.
Aðstaða barna og starfsfólks verður að vera full-
nægjandi. Nú þarf að gera metnaðarfulla áætlun,
sem tryggir viðunandi þjónustu. Til þess þarf meiri
peninga. Nú, þegar vel árar, á að hugsa stórt og bæta
fyrir niðurskurð mögru áranna, sem eru að baki.
Í fréttum Stöðvar 2 í gærkvöld var talað við leik-
skólastjóra sem vantar níu starfsmenn, þriðjung
starfsmannanna sem þarf til sinna börnunum svo
vel sé. Hún sagði stöðuna aldrei hafa verið jafn
slæma og nú í þau 30 ár, sem hún hefur starfað í
leikskóla. Til að bregðast við vandanum þarf hún
að loka heilli deild sem ætti undir venjulegum
kringumstæðum að taka á móti 20 börnum.
Er þetta virkilega rétti tíminn til að lækka leik-
skólagjöldin? Vafalaust styðja flestir foreldrar sem
eiga börn á leikskólaaldri sjálfsagðar kröfur leik-
skólakennara um mannsæmandi laun og aðbúnað.
Í því felst mótsögn að á sama tíma skuli gjöldin
lækkuð til muna og jafnvel tekið undir kröfur um
að þau verði afnumin með öllu.
Í fljótu bragði virðast vera tveir möguleikar
fyrir borgaryfirvöld til að beina auknu fé í leik-
skólana. Sá fyrri er að afnema fyrirhugaða lækkun
skólagjalda og hækka þau jafnvel, sem ef til vill er
ekki vinsælt með það í huga að stutt er til borgar-
stjórnar kosninga. Sá síðari er að veita meiri
peninga úr almennum sjóðum borgarinnar í leik-
skólastarfið.
Þá stendur valið milli þess að þeir greiði fyrir
þjónustuna sem nota hana, eða að peningar séu
færðir úr samneyslunni. Fyrir hvoru tveggja má
færa rök.
Niðurskurður er afleikur.
Afleikur
1 0 . á g ú s t 2 0 1 7 F I M M t U D A g U R14 s k o ð U n ∙ F R É t t A B L A ð I ð
SKOÐUN
1
0
-0
8
-2
0
1
7

0
4
:3
2
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
2
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
D
7
1
-B
1
1
0
1
D
7
1
-A
F
D
4
1
D
7
1
-A
E
9
8
1
D
7
1
-A
D
5
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
2
B

F
B
0
4
8
s
_
9
_
8
_
2
0
1
7
C
M
Y
K