Víkurfréttir - 27.10.2016, Blaðsíða 24

24
Einhver líkti krónunni okkar ein-
hverju sinni við korktappa í ólgu-
sjó fjármálaumhverfisins og stóru
gjaldmiðlunum við stórskip með
siglingarhæfni til að mæta mis-
munandi veðrum. Á Íslandi upp-
lifum við núna ágæta tíma með
þokkalegum kaupmætti og lágri
verðbólgu. En ef við lítum út fyrir
túnfótinn sjáum við að krónan
hefur risið óþægilega mikið gagn-
vart erlendum gjaldmiðlum og
það veldur útflutnings atvinnu-
greinunum vanda eins og stað-
fest var í fréttum fyrir nokkrum
dögum. Framkvæmdastjóri há-
tæknifyrirtækisins Nox Medical
lýsti því að fyrirtækið glímdi við
20% verðbólgu vegna stöðu krón-
unnar gagnvart erlendum gjald-
miðlum. Keppinautar fyrirtækis-
ins í öðrum löndum búa við allt
annað og betra rekstrarumhverfi.
Ísland er ekki samkeppnishæft
vegna þess hvað krónan sveiflast.
Lækkum greiðslubyrði
um tugi þúsunda
Sveiflurnar tengjast líka fjár-
málum einstaklinga og birtast í
vaxtaokrinu. Verðtryggingin er
séríslenskt fyrirbæri. Saman-
burður við önnur lönd verður að
miðast við óverðtryggð lán. Fyrir
skömmu skrifaði ungur Íslend-
ingur grein um breytta stöðu sína
eftir að hafa flutt til Svíþjóðar.
Húsnæðislánið sitt fékk hann í
venjulegum banka á 2% vöxtum
án verðtryggingar. Sá sem tekur
óverðtryggt lán á Íslandi greiðir
næstum fjórfalda þá vexti. Ég tek
dæmi af íslenskum banka sem
býður óverðtryggt húsnæðislán
með 7,3% vöxtum. Sá sem tæki
20 milljóna lán á þeim kjörum
til 25 ára með jöfnum mánaðar-
greiðslum væri að greiða 145
þúsund krónur á mánuði. Á sama
tíma væri skuldarinn í Svíþjóð
að greiða 85 þúsund. Munurinn
er 60 þúsund! Miðað við lægra
skattþrep á Íslandi þyrfti launa-
tekjur upp á 90 þúsund til að fjár-
magna þennan mun. Þetta er eitt-
hvað sem alla munar um.
Myntráð virkar
Viðreisn vill festa krónuna við
annan gjaldmiðil til að hún hætti
að sveiflast eins og korktappi.
Það fyrirkomulag byggir á til-
lögu Seðlabankans um Myntráð
sem hann telur að virki til að
ná stöðugleika og í beinu fram-
haldi lægri vöxtum. Núverandi
stjórnarflokkar hafa ekki sýnt
áhuga á að fara þessa leið og bæta
kjör almennings og fyrirtækja í
landinu. Það hlýtur því að vera
öllum fyrir bestu að þeir fái frí.
Viðreisn er X-C.
Á hverjum einasta degi stöndum
við frammi fyrir vali og ákvörð-
unum sem uppfylla ekki alltaf
öll okkar viðmið. Við verðum að
gera málamiðlanir og hlusta á rök
með eða á móti svo við getum
skapað sátt og náð fram skynsam-
legustu niðurstöðunni fyrir flesta.
Slíkar niðurstöður verða oftast
bestar og leiða til framþróunar og
breytinga.
Undanfarin ár hafa verið lær-
dómsrík fyrir okkur sem þjóð.
Við höfum haft vinstri stjórn, og
í kjölfarið hreina hægri stjórn.
Hvorugri uppstillingunni hefur
tekist að ná því fram sem við
mörg höfðum óskað eftir. Sátt í
samfélaginu um stóru málin sem
við teljum svo mikilvæg fyrir land
og þjóð. Það er í þessu andrými
sem stjórnmálasamtökin Við-
reisn verða til. Umburðarlyndur
og frjálslyndur flokkur, sem vill
taka upplýsta afstöðu til mála
á grunni almenningshagsmuna,
frekar en sérhagsmuna. Viðreisn
hefur í stefnuskrá sinni sett fram
sýn sína og tillögur til lausnar
á þeim málum sem flokkurinn
telur mikilvægt að sátt náist um.
Hér er ekki verið að tala um bylt-
ingu í viðkomandi málaflokkum
heldur breytingar sem miða að
sanngjarnri, upplýstri niðurstöðu
öllum til heilla.
Fastgengisstefna (myntráð)
og lægri vextir
Öll þekkjum við umræðuna um
íslensku krónuna, verðbólguna
og verðtrygginguna. Afborganir,
vextir og verðbætur. Krónan
hefur reynst launafólki erfið og
óstöðug, en alltaf er hægt að
treysta á að afborganir af lánum
hækki. Viðreisn vill stöðugleika,
ekki í stuttan tíma í einu heldur til
framtíðar. Þess vegna hefur Við-
reisn sett á oddinn tillögu sína
um fastgengisstefnu þar sem ís-
lenska krónan er tengd við annað
hvort körfu gjaldmiðla eða ein-
staka mynt. Næðu menn saman
um slíka breytingu gerðist þrennt;
Vextir myndu lækka, verðtrygg-
ing yrði óþörf, og hvert heimili
fengi kærkomna kjarabót í formi
tugþúsunda króna til eigin nota.
Sanngjarnt auðlindagjald
Í áratugi hefur verið deilt um
réttláta skiptingu arðsins af sam-
eiginlegum auðlindum okkar og
hvernig það yrði best gert án þess
að tefla í hættu því góða starfi
sem gert hefur íslenskan sjávar-
útveg svo samkeppnishæfan sem
orðið er. Viðreisn hefur lagt til
útfærða uppboðsleið, þar sem
lagt er til að ákveðið magn, 3-8%
kvótans, verði boðið upp ár hvert.
Þannig myndi markaðurinn í
raun ákveða afgjaldið í takt við
afkomu greinarinnar hverju sinni
og almenningur fá rétt gjald fyrir
auðlindina sína.
Viðreisn þýðir breyting
til bóta fyrir almenning
Þetta eru nokkur þeirra mála sem
eru orsök þess að við undirrituð
með mismunandi bakgrunn og
áherslur að öðru leyti, höfum
gengið til liðs við Viðreisn. Mis-
munandi bakgrunnur, reynsla
og áherslur hafa kennt okkur
að velferð þeirra sem í kringum
okkur eru snýst ekki um hvort
lífið sé svart eða hvítt, hægri eða
vinstri. Velferð okkar allra hlýtur
að snúast um að þær ákvarðanir
sem við tökum séu upplýstar og
til þess fallnar að sátt verði um.
Breytingar til góðs. Þannig viljum
við vinna og þess vegna erum
við hluti þeirra fjölmörgu sem
gengið hafa til liðs við Viðreisn og
bjóðum okkur fram undir þeirra
merkjum. Við vonum að þú
kjósandi góður sért sama sinnis
og tilbúinn að kjósa okkur og
treysta til að koma á þeim breyt-
ingum sem við teljum svo nauð-
synlegar í þágu almennings.
Kjósum X-C fyrir fólk eins og
mig og þig!
Á laugardag kjósa Íslendingar
þá stjórnmálaflokka sem þeir
telja líklegasta til að geta leitt
þjóðina; efnahagslega, félags-
lega og siðferðislega. Ég er þátt-
takandi í kosningabaráttunni
og eru það fyrstu raunverulegu
afskipti mín af pólitísku starfi.
Mikill fjöldi framboða er merki
um óánægju með þá flokka
sem lengst hafa farið með
völd í landinu. Óánægju með
frammistöðu þeirra, gildismat
og hegðun fulltrúa þeirra.
Skoðanakannanir sýna að kjós-
endur eru bæði dreifðir á mörg
framboð og hátt hlutfall þeirra
eru óákveðnir. Fulltrúar allra
flokka hafa í fjölmiðlum kynnt
stefnu þeirra. Nokkuð ber
á að frambjóðendum reynist
erfitt að halda aftur af loforðaf-
laumnum enda veruleg þörf
fyrir úrbætur á fjölmörgum
sviðum.
Þessa síðustu daga hafa bæði
frambjóðendur og ákaf ir
stuðningsmenn nokkurra
stjórnmálaflokka boðið upp á
þann leik í hefðbundnum fjöl-
miðlum, í netfjölmiðlum og á
samfélagsmiðlum að bera fram
hræðsluáróður. Hann felst í því
að gera lítið úr getu einstakra
frambjóðenda, kasta fram
mýtum um eðli stjórnmála-
flokka, jafnvel gera nöfn og
útlit sumra frambjóðenda að
aðhlátursefni. Með þessu haga
flokkarnir og stuðningsmenn
þeirra sér eins og bullurnar á
skólalóðum fortíðarinnar.
Í leik þessum gleymist að Al-
þingi nýtur mjög lítillar virð-
ingar hjá almenningi einmitt
vegna þess hve barnalega barist
er á banaspjótum í ræðustól
þingsins. Telji vonbiðlar þing-
sæta, bakhjarlar og stuðnings-
menn þeirra að hræðsluvíg
kosningabaráttunnar vinni þá
virðingu aftur, sem Alþingi
er nauðsynleg, skjátlast þeim
hrapallega. Kjósendur eru
hvorki auðblekkt hjörð né auð-
veldlega hræddir til hlýðni.
Í mínum augum snúast Al-
þingiskosningarnar 2016 um
framtíðina, að skilja þá eftir
í fortíðinni sem ýmist ekki
sjá þörfina fyrir breytingar á
mörgum grunnþáttum sam-
félagsins eða hafa hagsmuni af
óbreyttu ástandi. Ég hvet kjós-
endur til að nýta sér kosninga-
rétt sinn og veita þeim fram-
boðum sem boða breytingar
atkvæði sitt. Kjósa þá sem
trúverðugir eru um þá grund-
vallarhugsun að láta almanna-
hagsmuni framtíðar ganga
framar sérhagsmunapólitík
fortíðar.
Krónan er eins og korktappi
Stöðugleiki skilar tugþúsunda kjarabót fyrir almenning
Viljum við stöðnun eða viljum við breytingu?
Víg, virðing, von og Viðreisn
Ingunn Guð-
mundsdóttir
viðskipta-
fræðingur,
skipar þriðja
sæti fyrir Við-
reisn í Suður-
kjördæmi
skrifar.
Arnar Páll
Guðmunds-
son, Guð-
björg Ingi-
mundar-
dóttir og Þór-
unn Bene-
diktsdóttir
frambjóð-
endur á lista
Viðreisnar í
Suðurkjör-
dæmi skrifa
Jóhannes A.
Kristbjörns-
son, 2. sæti
á lista Við-
reisnar
Myndin sýnir hvernig vaxtakjör húsnæðislána eru í nokkrum löndum.
Húsnæ ðismarkaður inn í
Suðurkjördæmi er eins og víð-
ast annars staðar hræðilegur.
Fasteignafélög hafa sprottið
upp og í eign fjárfesta sem lík-
ast til áttu þátt í bankahruninu
sem varð hér um árið. Þessir
sömu aðilar virðast geta keypt
upp endalausar eignir af íbú-
ðalánasjóði eða bönkum sem
hafa leyst til sín eignirnar fyrir
slikk. Þessi leigufélög hækka
svo stórum leiguverðið og
halda verðinu uppi á meðan
bankarnir t.d. vilja ekki leigja
sitt húsnæði og þannig halda
þeir við skorti á markaðinum
sem veldur síhækkandi leigu-
verði sem almenningur hefur
ekki ráð á að greiða ef yfirhöfuð
eitthvað húsnæði er laust. Hvað
gera stjórnvöld? Ekkert. Þeir
koma fram með loforð um eitt-
hvað sem á að gerast einhvern
tímann, gerist á einhverjum
árum og á meðan er fólk hús-
næðislaust.
Börn verða að flytja búferlum
oft á skólagöngu sinni, þurfa
að fara í nýja skóla, kynn-
ast nýju fólki og eignast nýja
vini. Allar þessar breytingar á
högum barna valda þeim kvíða
og öðrum erfiðleikum og heil-
brigðisþjónusta eins og geð-
læknaþjónusta eða sálfræði-
þjónusta tekur marga mánuði,
biðlistar langir.
Sveitarfélögum ber skylda til,
samkvæmt lögum, að sjá fólki,
sem hefur lágar tekjur eða líf-
eyri sem dugir ekki fyrir al-
mennu húsnæði, fyrir félags-
legu húsnæði. Sveitarfélögin
brjóta þessi lög daglega, útvega
ekki því fólki sem þarf slíkt
húsnæði, losnar ekki nema að
fólk andist og losar þannig hús-
næði. Hvað þarf til að sveitar-
félög standi við lögbundnar
skyldur sínar? Fólk ætti að
geta lögsótt sveitarfélögin fyrir
að standa ekki sína plikt. Á
Suðurnesjum hafa 930 eignir
verið teknar af fólki eftir hrun
og virðist ekki lát á því. Þessar
eignir eru svo seldar fjárfestum
fyrir brot af markaðsvirði eign-
anna.
Dögun er umbótasinnaður
flokkur sem vill koma á kerfis-
breytingu, f lokkur sem er
lausnamiðaður. Dögun vill
koma á Samfélagsbanka sem
er viðskiptabanki að t.d. þýskri
fyrirmynd en í Þýskalandi eru
slíkir bankar, Sparkessen, með
40% af markaðnum. Þessir
bankar eru viðskiptabankar
sem standa ekki í áhættufjár-
festingum, bankar sem lána
fólki, litlum og meðalstórum
fyrirtækjum fé á hóflegum
vöxtum. Ef Samfélagsbank-
inn er með hagnað þá rennur
hagnaðurinn til samfélagslegra
verkefna en ekki í vasa áhættu-
fjárfesta.
Dögun vill eitt almannatrygg-
ingakerfi þar sem lífeyrissjóð-
irnir eru sameinaðir. Það sem
sparast við sameinað lífeyris-
kerfi getur dugað t.d. til þess
að bjóða gjaldfría heilbrigðis-
þjónustu. Við erum ca. 340
þús. manna þjóðfélag sem væri
hægt að koma fyrir í tveimur
götum í New York og við erum
með 26 lífeyrissjóði ... HALLÓ
! Flottræfilsháttur og sérhags-
munapot.
Dögun vill afnema verðtrygg-
ingu og gera fólki raunveru-
lega mögulegt að búa sér sitt
hreiður, hvort heldur séreign
eða í gegnum leiguréttarfélög
þ.e. húsnæðissamvinnufélög
sem eru ekki hagnaðardrifin
og fólk getur leigt til lengri tíma
á hóflegri leigu.
Stöndum í alvöru með fólkinu í
landinu en ekki taka stöðu með
fjármálakerfinu sem gamblar
með peningana. Þú hefur það í
hendi þinni að gera breytingar
með okkur á laugardaginn.
Taktu skrefið með okkur, settu
X við T.
Að búa sér hreiður!
Ragnhildur
L. Guð-
mundsdóttir
2. sæti
Dögun í
Suðurkjör-
dæmi skrifar.
ALÞINGISKOSNINGAR 2016
TÖLVUNNI SNJALLSÍMANUM
VF.IS
Í NÝJUM FÖTUM
FYLGSTU
MEÐ Í...
SPJALDTÖLVUNNI