Dagsbrún - 01.09.1895, Page 6
— 134 —
af ókleifum mótsögnum og ómöguleikum. Vér trúum ekki að hann
hafi tekið á sig syndabyrði aili'a manna til þess að bera Jpœr upp á
krossinn og kvitta fyrir þær. En aftur höfum vér i Jesú Kristi
fundið bróður, og vin, mann, sem reyndar var ekki fullkominn,
ekki svo að ómögulegt sé að setja út á kenningar hans og líf, en þó
mann, sem var svo langt á undaif tíma sínam, á undan okkar tíma,
að hann getur verið ossJiuggari, fræðari, vinur, fyrirmynd og leið-
togi. Hann hefir sýnt oss með dæmi sínu, hvað hátt góður maður
getur komist, hann hefir sýnt os3, að maðurinn getur tilbeðið guð í
anda og sannleika og lifað samkvæmt Jpví, svo að menn geta sagt
eins og Kristur: “Ég og faðirinn erum eitt.” Vér höfum því ekki
forkastað Kristi,;heldur höfum vér fært hann niður af stalli þeim,
sem skurðgoðadýrkendur hafa sett hann á, og búið honum bústað í
hjörtum vorum, sem einum af hinum mörgu píslarvottum sannleik-
ans.
Þegar vér lítum yfir þetta, þá sjáum vér hvergi ástæðu til þess,
að syrgja það, er vér höfum felt í burtu, heldur miklu fremur að
gleðjast. Vonin um hina góðu komandi tíma er nú svo rík í hjört-
um vorum, að vér sjáum, að vér erum rétt að byrja lífið ; það blasir
móti oss með öilum sínum óendanlegu möguleikum.
Alt fyrir þetta megum vér þó ekki láta augun aftur svo að vér
sjáum ekki það sem er. Vér köllum oss mentaða, en alt í kring um
oss eru þó menn og konur, scm eru lítið æðri en dýrin. í þessari
stöðugu framsóknarbaráttu heimsins, baráttu mannkynsins að kom-
ast á æðra andlegt stig, hafa gáfurnar, heilinn, hæfileikatnir tekið
miklum þroska. En gáfur einar bcra ekki vott um, að maðurinn
standi á háu andlegu stigi. Vér getum liugsað oss mann með mikl-
um hæfileikum, kænan og djarfan, en ef að liann þá um leið er dýrs-
legur, munaðargjarn, lostafullur, eigingjarn svo að hann elskar sjálf-
an sig meira en nokkuð annað, þá er hann í rauninni ekkert annað
en stórt dýr, skaðlegt og hættulegt. Ef að vitinu eður gáfunum
ekki fyigir kærleiki til mannanna, til hins fagra og góða, þá getur
það ckki lyft manninum upp á æðra andlegt stig, það getur að eins
gert hann að stóru hættulegu dýri, en ekki meira.
Þessi þroskun lieilans, sem stundum er svo vanbrúkuð, er þó í
rauninni hið fyrsta stig til mentunar mannsins. Hið annað stig til
þess að menta hann, er það, að finna í hjarta sínu hreina sjálfselsku-
lausa ást til annara manna, ást sem komi í ijós í því, að auðsýna
öllum réttlæti og sanngirni. Þessi ást þarf að ná út fyrir familíuna,
út fyrir vinahópinn, út fyrir þorp það eða borg eða iand, sem menri