Dagsbrún - 01.09.1895, Page 12

— 140 —
dóma öðru veifinu. að ]?etta sé dæmisaga, og heldur því þó fram, að
vér guðlöstum, er vér köllum það dæmisögu !
En svo rekur scra Friðrik sitt prestlega smiðshögg á þetta, er
hann segir, að Jiessi glíma eigi að fyrirmynda grasgarðspisl Ivrjsts.
Vér getum alveg eins sagt, að slagur þeirra Hrungnis og Þórs eigi
að fyrirmynda grasgarðspísl Krists eins og þessi glíma. Það er ekki
einn stafur í dæmisögunni, sem hendi á það, enda er séra Fr. sjálfur
búinn að útskýra hana á alt annan hátt. I’að má alt að einu segja
einhverja vitleysu, t. d. að steinninn sé auga, hesturinn mús, séra
Fr. refur, eins ogað koma með þetta bull.
En nú kemur kórónan í öllum fyrirlestrinum ! Ég ætlaði varla
að trúa augum minum þegar ég las það : ég fór að gæta að, hvort
klerkurinn væri nú farinn að spauga. En cg færðist brátt úr skugga
um það, að honum var í’ammasta alvara. Það er þetta: “Ef sagt
hefði verið frá henni (næturbaráttunni) á rnáli, hinna fyrstu manna,
hve mundi ekki sú frásaga hafa orðið lik þeirri, er vcr hér höfum
ívrir oss ?” Ég held að séra Fr. hafi hlotið að taka þennan fyrirlest-
ur upp eftir einlivern ærðan guðfræðisbullara. Ég trúi ekki, að
hann sé svo “blánkur” að ímynda sér annað eins og þetta sjálfur.
Að scgja frá glímu þessari á máli hinna fyrstu manna! Ætli það
hafi verið hebreska eða enska eða íslenska ? Iivernig skvldi mál-
fræðin hafa verið hjá hinum fyrstu mönnum ? Höfðu þeir töllin öll,
nefnifall, þolfall, þágufall, eigna>’(all ? Höfðu þeir allar hinar latn-
esku beygingar sagna, hluttekningarorð liðins og núlegstíma? Eða
kanske þeir h-ifi haft aoristjn hinn griska líka.
Að bei’a þetta fram, sem scra Fj'iði'ik gerii-, bendir á, að hann
skoði eða trúi, að maðurinn hafi verið fullkominn í fyrstu, þegar
hann fyi’st kom á jörðina. Til þess að tala fullkomlega gott mái,
þarf maður að hafa málfræðislega þckkingu, og þá eiga forfeður
vorir hinir fyi-stu að hafa verið skapaðir með fullkominni málfræð-
isþekkingu! Þessari fullkomnu málfræðisþekking hlaut og aö vera
samfara fullkomin þekking í öllu öðru, cnda kennir kyrkjan það.
En þekkir söra Fr. ekkert til vísinda hinna nýrri tíma? Þekkir
hann ekkert til “prehistoric Archæology'’ (fornfræði um tímann á
undan sögutímanum ?) Þekkir hann ckkert til “anthropology”
(mannfi’æði) ? Þekkir hann ekkcrt til “coinpai’ative Philology”
(samanburðar málfræði)? Þekkir hann ekkert til þess, cr málfræð-
ingurinn Max Muller og íleii’i hafa ritað um upphaf tungumálanna ?
Veit hann ekki, að Muller hefir rakið orðmyndir í einhverju hinu
elsta tungumáli er menn þekkja,—sanskrít,—upptil nokkurra rótar-