Feykir - 29.06.2016, Side 7
25/2016 7
ríkjunum sjálfum.“ Hann bendir
á fleiri ríki sem eru að horfa til
ákvörðunartöku Bretlands.
„Þetta segir okkur að Evrópu-
sambandið verður að horfa inn á
við og velta fyrir sér hvað er að
gerast. Ég held að eina lausnin
fyrir Evrópusambandið sé að
viðurkenna að það sé of mikil
miðstýring og það þurfi að skila
einhverju ákvörðunartökuvaldi.
Þannig held ég að sambandið
muni lifa af, annars held ég að
það sé mikil hætta á að það
molni smámsaman niður. Það
eru mörg ríki sem eiga mikið
undir því að þetta samband lifi,
jafnvel þó að ég telji að Ísland
eigi þar alls ekki heima.“
Bretland er okkar stærsta við-
skiptaland með sjávarafurðir, því
segir Gunnar Bragi að nú sé
mikilvægt að láta Breta vita að
Íslendingar vilja vinna með þeim
og sjái engar stórar breytingar í
samskiptum við þá. „Það eru
tveir kostir fyrir Ísland, þ.e. að
nálgast Bretland tvíhliða eða í
gegnum EFTA ríkin, við eigum
að halda hvoru tveggja opnu.
Varðandi Evrópusambandið, við
eigum að sjálfsögðu að segja við
þá að við viljum áfram eiga þetta
ágæta samstarf við þá í gegnum
EES samninginn en jafnframt
eigum við að vera heiðarlegir við
þá og benda þeim á að þörf er á
breytingum hjá þeim til að forða
því að þetta verður upphafið að
einhverju meira.“
Þegar Gunnar Bragi er inntur
eftir eftirminnilegu augnabliki í
starfi hans sem utanríkisráð-
herra rifjar hann upp þegar hann
var staddur á Maidan-torgi í
Kænugarði í Úkraínu. „Ég af-
þakkaði alla öryggisverðina sem
fylgja manni yfirleitt og labbaði
með fjórum eða fimm Íslend-
ingum inn á Maidan-torg, þar
sem öll mótmælin höfðu farið
fram. Við blönduðum geði við
fólkið, drukkum te og ýmislegt
framandi. Á sama tíma kom
einn kollegi minn inn á torgið
með hóp lífvarða og fjölmiðla-
manna með myndavélar. Það var
svo miklu meira varið í það að
vera þar, bara sem Gunnar Bragi
innan um fólkið, heldur en að
vera í þeim öllu umstanginu sem
oft fylgir. Það var mjög eftir-
minnilegt vegna þess að fólkið
var svo vinsamlegt og svo bjart-
sýnt á framtíðina. Það hefur því
miður ekki allt gengið eftir
ennþá.“
Eftirminnilegustu persónuna
segir Gunnar Bragi, eftir smá
umhugsun, vera Barack Obama
Bandaríkjaforseta, en hann hitti
þá John Kerry utanríkisráðherra
á fundi norðurskautsríkjanna í
Alaska á síðasta ári. „Það var
sérstakt að átta sig á því eftir á að
þarna voru líklega tveir valda-
mestu menn heims en þeir voru
óskaplega indælir og persónu-
legir báðir tveir.“ Síðar hitti hann
Sergei Lavrov, utanríkisráðherra
Rússlands, sem tjáði Gunnari
Braga að hann ætti ákveðin
tengsl við Ísland. „Amma hans
vann á sínum tíma fyrir
rússnesku síldarnefndina sem
var að semja við Ísland. Sergei
var þó ekkert sérstaklega ánægð-
ur með Íslendinga á þeirri
stundu útaf viðskiptabanninu,
en engu að síður mjög áhuga-
verður maður,“ bætir hann við.
Gunnar Bragi segir að það tíma-
bil hafi einmitt reynt á, þegar það
kom í hans hlut að leiða þá
ákvörðun ríkisstjórnarinnar að
setja Ísland á lista yfir þátttak-
endur í viðskiptabanni gegn
Rússlandi vegna Úkraínudeil-
unnar. „Það var þungt en þetta
var spurning um prinsipp,“ tekur
Gunnar Bragi fram.
Alltaf tilhlökkunarefni
að hitta fólk
Gunnar Bragi lét af störfum hjá
Utanríkisráðuneytinu í apríl sl.
eftir dramatíska atburðarás sem
endaði á afsögn forsætisráð-
herra, Sigmundar Davíðs Gunn-
laugssonar. „Mér finnst gríðar-
lega illa vegið að fyrrverandi
forsætisráðherra en mér finnst
hann hinsvegar bregðast hárrétt
við þeirri stöðu komin var upp,
til að bjarga ríkisstjórninni. Ég
hef verið ósáttur við þá ákvörðun
sem tekin var í framhaldinu, að
bjóða uppá það að kjósa í haust.
Mér fannst það fljótfærni og ekki
sýna mikinn styrk. Það var hins
vegar krafa samstarfsflokksins
að það væri gert.“ Gunnar Bragi
segist ekki sjá að það þjóni til-
gangi að kjósa sex mánuðum
fyrir auglýstan kjördag, það setji
fjárlagavinnu í uppnám og geri
erfiðara um vik að ljúka verk-
efnavinnu kjörtímabilsins.
Gunnar Bragi segist ánægður
með vistaskiptin. „Ég sé auðvitað
eftir ákveðnum verkefnum og
frábæru starfsfólki hjá Utan-
ríkisráðuneytinu. Ég kem aftur á
móti inn í mjög spennandi
ráðuneyti þar sem lifibrauð
okkar Íslendinga er undir, þ.e.
sjávarútvegur og landbúnaður,
og svo þeim stóra málaflokki
sem er byggðamál. Þar tekur við
mér gott starfsfólk og ég er að
kynnast málefnunum betur. Ég
kem að stórum fullgerðum verk-
efnum, t.d. búvörusamning-
unum. Mitt hlutskipti er að fylgja
þeim eftir í gegnum þingið.“
Þegar blaðið kemur út hefur
Gunnar Bragi kynnt tillögur
Hafrannsóknarstofnunar varð-
andi afla næsta árs. „Það er alltaf
jafn óvinsælt. Flestir vilja veiða
meira, en þarna þarf að sýna
ákveðna skynsemi og jafnvægi.
Ég tel að ráðuneytið og Haf-
rannsóknarstofnun þurfi að
auka skilning sjómanna og
almennings á því hvernig
stofnunin vinnur og kemst að
sinni niðurstöðu,“ bætir hann
við. Gunnar Bragi segir alltaf
tilhlökkunarefni að hitta fólk,
sama hvort hann eigi von á því
að vera hundskammaður eða að
fólk sé sammála honum. „Þú
getur ekki ætlast til þess að það
séu allir ánægðir með þig eða
sammála þér. Páll Pétursson
fyrrv. ráðherra sagði einu sinni
við mig þegar hann sá að það lá
eitthvað þungt á mér: „Gunnar
minn, þetta er bara þannig að
þegar þú ferð að sofa á kvöldin,
þá þarftu bara að vera viss um að
þú hafir gert fleira rétt heldur en
rangt. Þú ert alltaf að gera
eitthvað rangt.“ Ég hef reynt að
hafa þetta hugfast, þegar maður
leggur hausinn á koddann, að
vera þokkalega ánægður með
daginn.“
Kynjajafnrétti sjálfsögð
mannréttindi
Gunnar Bragi lagði mikla áherslu
á jafnréttismál þegar hann var
hjá Utanríkisráðuneytinu, jafnt
utan landssteinanna sem innan
ráðuneytisins. „Við beittum
okkur fast í jafnréttismálum á
alþjóðavettvangi og sérstaklega
að fá karla til að reyna skilja
mikilvægi þeirra. Það er gríðar-
lega skemmtilegt verkefni og
hefur vakið mikla athygli á
Íslandi erlendis.“ Hann segir
vinnu þegar hafna við að skoða
þann þátt innan Sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðuneytisins. „Ég
sendi út bréf í síðustu viku þar
sem ég mæli fyrir um endurskip-
un í nefndir hjá ráðuneytinu þar
sem ekki er kynjajafnrétti. Við
getum ekki liðið það í dag að
vera með 13 manna nefnd og þar
sitji ein kona,“ útskýrir hann. Í
fram-haldinu spyr blaðamaður
hvort hann myndi telja sig
mikinn jafnréttissinna? „Ég er
það og hef alltaf verið það. Ég hef
ekki verið fylgjandi öfgaskrefum
í því, ég hef viljað taka þetta
skynsamlega með hægðinni og
rökum, það þarf að öðlast
skilning á málinu. Ég hef ekkert
alltaf haft rétt fyrir mér í þessu.
Ég hafði á sínum tíma efasemdir
um kvóta í stjórnun fyrirtækja en
í dag held ég að það hafi verið
hárrétt skref að stíga og ég
viðurkenni það alveg. Svo er
launamunur kynjanna eitt sem
ég bara skil ekki,“ segir hann og
hlær í forundran. Ætlunin er að
skoða þann þátt í Sjávarútvegs-
og landbúnaðarráðuneytinu.
„Við ætlum að kanna hvort það
sé launamunur á milli kynjanna í
ráðuneytinu, skoða hvers vegna
hann er og vinna að því að eyða
honum út.“ Í kjölfarið segist
Gunnar Bragi hafi haft gott fólk
með sér sem hafi hjálpað honum
að öðlast meiri skilning á
mikilvægi kynjajafnréttis. „Ég
hef verið einstaklega heppinn
með aðstoðarfólk sem ég hef
getað treyst og fólkið sem hefur
unnið með mér í ráðuneytunum
hefur verið móttækilegt. Það
verður áhugavert að sjá hvort
sjóararnir og bændurnir séu
tilbúnir í þetta líka – ég vona
það,“ segir hann bjartsýnn.
Þegar Gunnar Bragi er
spurður út í hvernig framtíð
landsins horfir við honum segist
hann sjá ótal tækifæri á Íslandi.
„Ég vildi að við gætum unnið
meira saman að þessum tæki-
færum, kannski er of langt á milli
skoðana um aðferðafræði til þess
að það geti orðið. Ég er t.d.
þeirrar skoðunar að beita eigi
hvötum í þágu búsetujafnréttis
og hef því óskað eftir því að
Byggðastofnun skoði notkun
skattkerfisins til þess. Þá tel ég að
eigum við að vinna þetta neðan-
frá. Það eru t.d. mikil tækifæri í
landbúnaði og sjávarútvegi. Ég á
mér þann draum að nafn Íslands
muni stækka útá við og að íslensk
framleiðsla verði leiðandi. Það er
hlutverk stjórnmálamanna að
skapa vettvang fyrir og styðja við
þessa Íslandskynningu. Þá
munum við ekki þurfa kvíða
neinu, því að á næstu áratugum
mun verða eftirspurn eftir öllu
því sem við höfum að bjóða.“
Eftir að hafa farið vítt og breitt
um heiminn síðustu ár segir
Gunnar Bragi: „Það er gott að
vera meira heima og finna betur
fyrir íslensku jörðinni heldur en
maður gerði, að vera nær fjöl-
skyldunni og sjá börnin meira.
En ég held að ef maður ætlar að
vera áfram stjórnmálamaður í
stóru kjördæmi þá fylgir því
minni heimavera, þó þú sért á
landinu, það þarf að sinna því
líka,“ segir Gunnar Bragi.
Gunnar Bragi var á Maidan-torgi í Kiev og lagði blóm þar til minningar um þá sem
létu lífið í febrúar 2015. MYNDIR: UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ
Gunnar Bragi lætur sig jafnréttismál
miklu varða.
Gunnar Bragi sýnir tilþrif í íslenska búningnum á nýjum fótboltavelli í Aida flótta-
mannabúðunum í Palestínu sem byggður var fyrir börnin sem þar dvelja.
Gunnar Bragi ásamt Róbert syni sínum
á kjörstað sl. laugardag. MYND: BÞ