Landshagir - 01.11.2011, Page 277

LANDSHAGIR 2011 STATISTICAL YEARBOOK OF ICELAND 2011 277
Hagstofan tekur saman yfirlit yfir fjármál
hins opinbera, það er ríkissjóð, sveitarfélög
og almannatryggingar. Yfirlitið byggist á
ársreikningum, en við úrvinnslu efnisins
er fylgt þjóðhagsreikningakerfi Sameinuðu
þjóðanna (SNA 1993) og evrópskri útgáfu
þess (ESA95).
Fjármál hins opinbera ná fyrst og
fremst til þeirrar starfsemi í hagkerf­
inu þar sem tekna er aflað með álagn­
ingu skatta. Tilgangur reikninga um
fjármál hins opinbera er því að gefa
yfirlit yfir tekjur, útgjöld, eignir og
skuldir hins opinbera og sömuleiðis
mikilvægustu jöfnuði í rekstri þess, s.s.
rekstrar­ og tekjujöfnuð. Reikningar hins
opinbera eru gerðir samkvæmt staðli
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um fjármál hins
opinbera (GFSM 2001, The Government
Finance Statistics Manual), þjóðhags­
reikningakerfi Evrópusambandsins (ESA95)
og málaflokkasundurliðun Sameinuðu
þjóðanna (COFOG, The Classification of the
Functions of Government). Auk reikninga
fyrir hið opinbera eru gerðir reikningar
fyrir undirgeira þess, þ.e. ríkissjóð, sveitar­
félög og almannatryggingar.
Tekjuhalli hins opinbera var 155 milljarðar
króna á síðasta ári
Tekjuhalli hins opinbera var 155 millj­
arðar króna á síðasta ári, eða rúmlega
10% af landsframleiðslu. Þetta er svipaður
halli og árið 2009. Þessi óhagstæða niður­
staða skýrist fyrst og fremst af miklum
samdrætti í tekjum hins opinbera vegna
11% samdráttar í landsframleiðslu árin
2009–2010 á sama tíma og útgjöld jukust
verulega sökum mikillar skuldsetningar og
aukins atvinnuleysis.
Heildartekjur hins opinbera námu 637
milljörðum króna árið 2010 og jukust um
23 milljarða króna milli ára (3,7%). Sem
hlutfall af landsframleiðslu mældust þær
41,5% árið 2010, 41,0% árið 2009, 44,1%
árið 2008 og 47,9% árið 2007. Útgjöld hins
opinbera reyndust um 792 milljarðar króna
2010 og jukust einnig um 3,7% eða um 28,6
milljarða króna milli ára. Sem hlutfall af
landsframleiðslu hækkuðu þau úr 51,0%
árið 2009 í 51,5% 2010.
15Opinber fjármálPublic finance