Breiðfirðingur - 01.04.1948, Blaðsíða 6

4
BREIÐFIRÐINGUR
það menning fólksins og liinn sterki ættstofn, sem
löngum hefur byggt þetta hérað?
Er það nokkuð eitt af þessu, sem lyftir Breiðafjarð-
arbyggðum hærra í hugum okkar, en öðrum byggðum
fósturlandsins? Nei, það er ekkert eitt af þessu. Það
er þetta allt í einingu, en þó mun fegurð héraðsins
orka mestu. — Ég tel, að byggðir Breiðafjarðar eigi
í sínum víða fjallafaðmi, mesta fegurð íslenzkra byggða.
Ég tel, að þetta liérað eigi frægustu sögustaðina í okk-
ar sögufræga landi. Ég tel, að auðsæld Breiðafjarðar-
byggða að fornu liafi engin hending verið. — Þetta liér-
að átti, — og á reyndar enn, — þann nægtabrunn, sem
engir Skaftáreldar, Heklugos eða liafísár geta unnið á.
Ég tel, að Breiðafjarðarbyggðir liafi alið og fóstrað.
óvenjulega þróttmikla ættstofna og skiiað þjóðinni af-
burðamönnum á mörgum sviðum. — Og ég tel, að á
19. öldinni liafi menning og höfðingsbragur borið af í
þessu béraði.
Ef til vill finnst nú einhverjum, að ég taki nokkuð
djúpt í árinni, en ég vil þó finna þessum ályktunum
mínum nokkurn stað.
Yil ég þá fyrst ræða það, er ég nefndi síðast — menn-
ingu og höfðingsbrag við Breiðafjörð á 19. öldinni. —
Þegar metin er menning landa eða þjóða, þá eru ]iað
ekki full rök, þótt nefnd sé tala menntaskóla eða bá-
skóla, beldur er vitnað í það, bve fólkið, — alþýðan i
landinu — sýnir mikla menningu í athöfn og andlegu
lifi..
Ég vil beita sama mælikvarða á byggðir Breiðafjarð-
ar. — Þetta hérað héfur ekki, á liðnum öldum, átt fjöl-
sótta skóla á borð við Skálliolt, Hóla, Möðruvelli í Hörg-
árdal eða Bessastaði, — en vitanlega bafa margir úr
þessu béraði sótt menningu sína þangað. — Ólafsdals-
skólinn er eini skólinn í þessu béraði fram um síðustu
aldamót.
Þetta er staðreynd, en þó mun enginn draga í efa, að