Bæjarblaðið - 08.09.1951, Page 2

2
BÆJARBLAÐIÐ
Laugardaginn 8. sept 1951
Á vinabæjarmóti í Langesund
Wígelandsgarðfirínn f Osló Þi6S!iin^™ sungi,m A
er stórkostlegt lístaverk
FERÐASPJALL VIB GUÐM. BJÖRNSSON
F R A M H A L D
Meðal frænda og vina.
Að kvöldi hins 4. júlí var
snæddur kvöldverður i stærsta
gistihúsi bæjarins. Voru flestir
fulltrúarnir þá þegar mættir
ásamt ýmsum fulltrúum og
fyrirmönnum bæjarins. Var
þetta nokkurs konar kynning-
arkvöld fulltrúanna frá þess-
um fimm norrænu frændþjóð
um. Mér virtist sem allir þess-
ir menn hefðu eins vel getað
verið af einu og sama þjóðerni,
svo líkir voru þeir í raun og
veru, og svo einlægir voru þeir
og elskulegir. Að sjálfsögðu
hafði ég varla við að svara
spurningum um þennan nýj-
asta vinabæ, Akranes, hve stór
hann væri, hverjir væru helztu
atvinnuvegir, hvernig bygging-
arnar væru, um skólamál 0. s.
frv. Þetta umrædda hótel stend-
ur á fögrum stað í útjaðri bæj-
arins og getur hýst 100 gesti.
Það er umvafið skógi og marg-
litu blómskrúði, með útsýni yf-
ir eyjum prýddan fjörð og á-
kjósanlega baðströnd.
Hinn g. júlí skoðuðum við
bæinn undir leiðsögn rektors
Stenstad, skólastjóra gagnfræða
skólans, einnig helztu bygging-
ar, svo sem skólahúsin, kirkj-
una og ráðhúsið. Flest eru hús-
in í bænum fremur smá timb-
urhús, en þó nokkur hlaðin
úr múrsteini og umhverfis þau
eru yfirleitt trjá- og aldingarð
ar til mikillar prýði. Fólkið í
Langesund virðist mér vin-
gjarnlegt og gott, og mikill
jöfnuður ríkjandi um efnahag
og afkomu. Bærinn telur um
2100 íbúa og er sjávarútvegur
og iðnaður, sérstaklega báta- og
skipasmíði aðal-atvinnuvegir.
Eru þar smiðuð allt að 3000
tonna skip.
Síðar þennan sama dag hitt-
ust fulltrúarnir á heimili Lund
Tangens, og var þar sérstak-
lega rætt um samstarf þessara
bæja í næstp framtíð, um gagn-
kvæm skipti skólanemenda og
kennara, sem þó virtist lítt
framkvæmanlegt að því er
Akranes snertir. Fíjá hinum
bæjunum eru slík skipli þegar
komin á. Einnig var rætt um
gagnkvæm skiptí dagblaða þess
ara bæja, en einnig þar hefur
Akranes sérstöðu, vegna þéss,
að ritstjórar hinna bæjanna
gætu ekki notfært- sér blöð héð:
an. Virtist öllum tiltækiíegast
að leysa þennan vanda á þann
hátt, sem áður var hugsað hér
heima, sem sé að skrifa hér
nokkrar greinar á Norður-
landa málunum, og birta þær|
í blöðum vinabæjanna.
Ferðalög og fleira.
Um kvöldið var svo sam-
koma í kvikmyndahúsi bæjar-
ms. Meðal skemmtiatriða var,
að Langesunds-kvikmyndin
var sýnd og útskýrð af Lund-
Tangen, um leið og hann stikl-
aði á stóru um Sögu bæjarins.
Föstud. 6. júlí var öllum full-
trúunum boðið í ferðalag um
Þelamörk. Var gctt véður og
allir í sólskinsskapi, enda er
Þelamölkin talin feitt af feg-
urstu héruðum Noregs, þar sem
sjá má flezt það, er norska nátt-
úru prýðir. Meðai þess, sem við
skoðuðum á þessu ferðalagi
var 800 ára gömul stafakirkja,
stórt og veglegt Guðshús, byggt
af fádæma digrum bjálkum.
Landið er allt vaxið fögrum
nytjaskógi, mest barrskógum.
Eru það mikil og ómetanleg
auðæfi, sem Norðmenn eiga í
skógunum. Næsta dag átti að
fara í ferðalag á skipi innan
skerja, en það var ekki hægt
vegna óhagstæðs veður. 1 stað
þess notuðum við þennan dag
til heimsókna og kynningar við
bæjarbúa, sem eru mjög gest-
risnir og alúðlegir.'Um kvöldið
kl. 8 efndi bæjarstjórnin til
veizlu Tyrir fulltrúana 1 fyrr-
nefndu hóteli, en þar var stór
salur, fullskipaður gestuin. —
Markús Olsen, bæjarstjóri,
bauð gesti velkomna og ræddi
nokkuð um tilefni þessarar há-
tíðar og tilgang. Næst talaði
Lund-Tangen og flutti prýði-
lega ræðu, þar sem hann m.
a. bauð Akranes velkomið í
vinabæjasambandið og minnt-
ist einnig mjög hlýlega þessa
fyrsta sendimanns þess á hið
sameiginlega mót og bað mig
að flytja heim beztu kveðjur
og árnaðaróskir frá Langasund,
um leið og hann afhenti mér
norskan fána sem gjöf til Akra*
ness. Þakkaði ég , gjöfina, um
leið og ég þakkaðf persóuulega
fyrir hin hlýju orð i minn
garð, jafnframt sem ég, flutti
þeim þakkir Akraness fyrir
að hafa valið það sem fulltrúa
íslands í þetta samband hinna
ifimm norrænu bæjayfélagaf
Lét ég íf,lj,ós þá von, ,að ein-
'hyern tíma mætti halda slíkt
mót á Akranesi. Að þessu loknu
afhenti, ég svo formönnum
sendinefndanna, áletraða mynd
af. Akranesi, sem gjöf héðan,
er þeir þökkuðu innilega., ,Að
ræðu minni lokinni var íslenzki
1 ... . ý" - L i: > r. ! . ' Ik'i .
sama hátt fluttu fulltrúar
hinna bæjanna ræður sínar. —
Allir minntust þeir hins nýja
vinabæjar, og létu í ljós gleði
sína yfir, að þarna skyldi einn-
ig vera mættur fulltrúi Islend-
inga. Að lókinni hverri ræðu
var sunginn þjóðsöngur við-
komandi lands. Um 12 leytið
sleit Lund-Tangen þessu á-
nægjulega móti og þakkaði
gestum komuna.
Lokadagurinn í
Langesund.
Kl. 10.30 á sunnudagsmorg-
un hófst hátíðaguðsþjónusta í
Langesundskirkju, en hún
stendur í bænum, þar sem hátt
ber á. Er hún um 200 ára
gömul, vel við haldið og lítur
mjög vel út. Nokkuð fyrir
framan kirkjuna stendur 4 m.
granítsúla með nöfnum 30
manna frá Langesund, er létu
lífið i þágu fósturjarðarinnar
i síðustu heimstyrjöld. Eru fög-
ur blóm ræktuð umhverfis súl-
una og má sjá, að bæjarbúar
halda mjög i heiðri minningu
þessara föllnu hetja. Að Guð-
þjónustunni lokinni var gengið
út úr kirkjunni að minnismerk-
inu, og lögðum við, fjórir full-
trúar vinabæjanna, krans,
skreyttan fánalitum, oð fót-
stalli styttunnar, en að því
loknu var norski þjóðsöngur-
inn sunginn.
Þennan dag var haldin hin
svokallaða Langesundshátíð,
með miklum myndarbrag og
fjölbreyttum skemmtiatriðum.
Eru það ýmis félagasamtök í
bænum, sem standa fyrir þess-
um hátíðahöldum, sem haldin
eru áflega, og ágóðanum varið
til ýmissar menningarstarfsemi
í bænum. Er allur undirbún-
ingur og þjónusta látin í té í
sjálfboðavinnu, og sýndist mér
kvenfólkið ekki láta sinn hlut
eftir liggja, en það annaðist um
alla veitingasölu, er víðast fór,
fram úti, í skjóli laufríkra
trjáa. Var talið, að þennan dag
hefðu yerið um 5—6 þúsund
manns aðkomandi. Um kvöldið
var dansíiö á afgirtu svæði við
höfnina, er skreytt var aðflutt-
um trjám í fullu laufskrúði, svo.
og , fánum og marglitum veif-,
um. Áður en dansinn hófst,
lék hljómsveit við fánaborgina,.,.
og lauk þeim hljómleikum með
því, að leiknir yoru þjóðsöngv-
ar allra Norðurlandanna, byrj-
að á þeim.islenzka og endað á
þeim norska. Var það mjög há-
tíðlegt og höfðu ýmsir það á
orði við mig á . efúr, hve ís-
lenzki þjóðgöngurinn væri fag-
ur, epda nýtur hann sín mjög
yel, er hann er leikinn á þenn-
an hátt. Það snerti viðkvæman
streng í brjósti mér, er ég stóð,
þarna undiy fána lands míns
og hlýddi á hina fögru tóna
þjóðsöngsins,, a.ð ég hugsaði
með, nokkru stolti til þess, að
það var vegna Akraness, að fán-
arnir blökktu þarna fimm að
þessu sinni í augsýn þúsund-
anna, er einnig hlustuðu í þög-
ulli hrifningu á þjóðsöng fá-
mennustu Norðurlandaþjóð-
arinnar, er þarna var sýndur
sérstakur sómi.
Hvað segir þú svo
um Osló?
Eg kunni afar vel við mig í
Osló, þar er margt að sjá, meira
að segja ýmislegt sem minnir
á tengsl milli íslands og Nor-
egs, á ég þar sérstaklega við
hin fjölbreyttu, merkilegu söfn.
— þeir eru ræktarsamir við
sína sögu og fortíð, það sýna
byggðasöfnin bezt.
Þarna skoðaði ég hið mikla
nýja ráðhús borgarinnar .og
þótti mikið til koma. Þá var
stórkostlegt að skoða hinn
merkilcga Wigelands-garð með
öllum listaverkunum, sem eru
einstök í sinni röð.
Það er sameiginlegt í þess-
um löndum og flestum stöðum,
hve alls staðar má fá — gefins,
eða fyrir fáa aura — mikið af
alls konar prentuðum kortum,
upplýsingum og leiðbeining-
um, smá bókum og pésum um
þetta eða hitt, og oftast prýtt
fjölda mynda. 1 öllu þessu felst
Landsmót í hjólreiðum
hið fyrsta á landi hér, sem
fram fór hér á Akranesi hinn
12. ágúst s.L, má telja að verið
hafi einstæður íþróttaviðburð-
ur, þar sem þetta var fyrsta
landsmótið í hjólreiðum. — Á
l.A. þakkir skilið fyrir að eiga
þetta frumkvæði, sem mun
hér eftir eiga fyrir sér að verða
árlegur íþróttaviðburður.
Akurnesingar standa
sig mjög vel í hverri
keppni.
Á undanförnum þrem ár-
um hefur farið fram knatt-
spyrnukeppni milli Akranes,
Hafnarfjarðar, og Knattspyrnu
félagsins Vals úr Rvík. — Svo-
kölluð þríkeppni — Átti Vafur
frumkvæðið að þessari keppni
og gaf bikar til að keppa um.
Bikarinn vinnst til eignar, af
þeim aðila er vinnur hann oft-
,ast á g árum.
Nú hefur þegar verið keppt
um þennan bikar þrem sinn
um, og hafa Akurnesingar
unnið hann í öll skiptin, og
eru því raunverulega búnir að
vinna hann til eignar, þótt eft-
ir sé að, keppa tvisvar.
Fjórða keppnin hófst hér á
Akranesi laugard. 25. ágúst s.l.
með leik milli Vals og Akur-
nesinga. Jafntefli varð í báð-
um flokkum. í 1. flokki 3:3 og
í 3 flokki 1:1.
1 dag verðhr keþpt við Hafn-
firðinga og á morgun við Val.
Þann 24. ágúst fÓru fslands-
meistararnir til Akureyrar í
boði fþróttabandalags Akureyr-
ar og kepptu þar á laugardag
Og sunnudag og unnu fyrri
mikil auglýsing fyrir lönd og
héruð, samhliða því sem þetta
er mikiu hagræði fyrir ferða-
menn, og þar er mikinn fróð-
leik að finna. Þetta er ólíkt því,
sem við eigum hér að venjast
heima.
í Danmörku er mest byggt
úr múr- eða sandsteini, en í
norskum bæjum og sveitum
er lang mest byggt af timbur-
húsum. Þau eru flest falleg, vel
máluð og vel við haldið. Norð-
menn og Danir standa okkur
íslendingum langtum framar í
snyrtimennsku og þrifnaði um-
hverfis hús og lóðir, götur og
garða. Hvergi sá ég rusf eða
nokkurs konar óþrifnað.
Ég þakka Guðmundi Björns-
syni fyrir þessa skemmtilegu
ferðasögu, þar sem á margt er
drepið, sem er lærdómsríkt,
ekki aðeins fyrir okkur Akur-
nesinga, heldur fslendinga yf-
ir leitt. Það hefur löngum ver-
ið „heimalningi“ hollur skóli
að sjá heiminn, háttu og siðu
annarra þjóða. Það er honum
sjálfum mikill frami, og oft
hefur sá hinn sami flutt margt
gagnlegt með sér heim, sem
hefur verið þess vert að gróð-
ursetja i heimahögum.
0. B . B.
leikinn með 2:1 og seinni leik-
inn með 10:1. Róma Akurnes-
ingar mjög allar móttökur.
Akurnesingar buðu Akur-
eyringum til keppni hér á
næsta sumri.
Bæjarfréttir
Síldveiðarnar í ágúst:
Aðalbjörg • ■ ■ 55-335 kg.
Ásbjörn . . . 41.150 —
Ásmundur 10.960 —
Bjarni Jóhannesson . . . 71.365 —
Böðvar . . . 87.540 —
Farsæll . . . 119.115 —
Fram '.
Fylkir
Heimaskagi 42.700
Hrefna . . . 110.870 —
Keilir . . . 103.655 —
Sigrún . . . . . 45.710 —
Sigurfari ... 19.700 —
Svanur
Sveinn Guðm, , , , , , . . . 58.655 —
Yalur ■ ■ • 83.245 —
Faxaborg
-Saratals 1129.135 kg:
•1 salt . . ..... ...... 414.460 kg.
Fryst ............ .3.1.945 —
I bræðslu .............. 682.730 —
Það sqm áf eí september er. heildar-
aflinn til 6. þ, m. sem hijr segir:
Saltað ........, 223.240 kg>
Fryst •................ , 24.375 —:
1 bræðslu .....68,725 —,
Samtals 316.340 kg.
Gamla fólkið fer í
skemmtiferð
Framfærslunefnd bæjarins átti
frumkvæði a§ þvi að bjóða gömlu
fólki úr' bænum i skemmtiferð'um
Borgarfjörð. Var komið við á Hreða-
vatni, að Hvanneyri og Reykholti.
Urðu þátttakendur 25, þar af 4 af
elliheimilinu. Magnús Gunnlaugs-
Framhald d 3. síSu. ..
Iþróttaþátíur