Bæjarblaðið - 28.06.1952, Page 2

B
BÆJARBLAÐIÐ
Laugardagur 28. júní 1952
BÆJARBLAÐIÐ
Ritnefnd:
DR. ÁRNI ÁRNASON, KARL HELGASON OG
RAGNAR JÖHANNESSON
AfgreiSslumafiur:
ODDUR SVEINSSON
Sími 74.
Blafiifi kemur út annan hvern laugardag.
Prentafi í Prentverki Akraness h. f.
------------------------------------------------------'
Vér erum að kjósa íslenzkan þjóð-
höfðingja - ekki flokkshöfðingja
Þjóðin gengur nú í fyrsta skipti til þjóðhöfðingjakjörs. Það
er ekki að furða, þótt hún sé því óvön, enda er sagt, að enginn
sé smiður i fyrsta sinn. Nokkru öðru máli virðist þó eiga að
gegna um þjóð, sem telur sig allvana því að fara eftir lýð-
ræðisreglum og lifa eftir þingræðislögmálum. Þjóðin, sem
fagnaði einhuga fullveldi sínu á Þingvelli 1944, undir forsæti
eins núverandi forsetaefna, Gísla Sveinssonar, og hyllti alþingi
sitt sem einn maðm- á sama stað 1930 rmdir forsæti annars
forsetaefnis, Ásgeirs Ásgeirssonar, og oft hlustað á gott orð
hjá því þriðja, séra Bjarna Jónssyni, sú sama þjóð gengur nú
sundruð til þjóðhöfðingjakosninga. Sxunir virðast nefnilega ekki
koma auga á það, að verið er að velja þjóðhöfðingja, — æðsía
höfðingja þjóðarinnar, en ekki flokkshöfðingja eða klíkuhöíð-
ingja.
★
Því miður þýðir ekki annað en horfast í augu við þá stað-
reynd, að vonir meginþorra þjóðarinnar um rnikla einingu um
virðulegasta embætti þjóðarinnar eru hrundar til grunna. Og
hjá flestum eru þau vonbrigði innileg og sár. Fyrst og fremst
vegna þess, að bak við þessar vonir var ættjarðarást og um-
hyggja fyrir framtíð vorrar ástkæru þjóðar, en hjá mörgum
líka nokkrar áhyggjur vegna þjóðskipulags, stjórmálaþroska og
lýðræðishyggju með þjóðinni. Þvi verður ekki neitað af mönn-
um, sem nokkra sannleiksást eiga, að sú skoðun hefir verið
almenn, að forsetinn ætti að vera sameiningartákn þjóðarinnar,
hafinn upp yfir flokkana. Þess vegna ættu flokkarnir að draga
sig sem mest í hlé við forsetakjör. Trú margra á félagsþroska
og dómgreind hins almenna kjósanda hefir verið svo sterk, að
þeir hafa treyst kjósandanum algerlega til þess að velja sjálfum.
Því ber heldur ekki að neita, að allmargir hafa verið og eru
leiðir á sívaxandi ofurvaldi flokkanna, stórra og smárra. Ekki
verður sagt, að sú óánægja sé með öllu rakalaus. Það sýnir
stjórnmálasaga undanfarinna ára oss. Síendurteknar stjórnar-
kreppur, úrræðaleysi stjórnmálaflokkanna í vandamálum at-
vinnuveganna og þarafleiðandi stórvaxandi álögur á almenn-
ing, skattpínsla og tollkúgun, ofan á allt þetta kröfuharka flokks-
stjórnanna um svo að kalla algert einræði um smátt og stórt
í opinberu lífi. Gæti mönnum dottið í hug í sambandi við slíkar
einræðishneigðir sumra stjórnmálaleiðtoga, að þeim mundi
stundum henta betur, að fyrirmæli stjórnarskrárinnar um al-
mennan kosningarétt væru ekki öðru hverju að hefta fyrir-
ætlanir þeirra. Menn geta aðhyllzt meginskoðanir ákveðins
stjórnmálaflokks, þótt þeir efist um fullkominn rétt flokksfor-
ingjanna til að ráða gersamlega yfír atkvæðum flokksmanna
sinna.
★
Sumum, sem f nnt láta sér um sóma og virðingu þjóðarinnar,
telja nú, að á æðsta embætti hennar hafi fallið sú saurgun
með þeirri ógeðslegu kosningabaráttu, sem nú hefir verið háð
um það, að það geti aldrei framar áunnið sér þann heiðurssess
í augum þjóðarinnar, sem nauðsynlegt sé. Þetta er of mikil
svartsýni. Álit forsetaembættisins hefir óneitanlega hlotið slæmt
áfall, en glæsileg, þróttmikil og velviljuð framkoma þess for-
seta, sem valinn verður, getur bjargað miklu og jafnvel aflað
embættinu fyrri virðingar á fáum árum, ef vel tekst til um val
forseta. En eitt fyrsta skilyrðið er það, að sá forseti sýni það
ótvírætt að hann sé ekki háður áhrifum neins stjórnmálaflokks.
Þrátt fyrir öll vonbrigðin, sem kosningabarátta undanfarinna
vikna hefir valdið mörgum hugsandi manni, verðum vér öll
að ganga ódeig að kjörborðinu í óbilugri trú á framtíð og giftu
Islands. i
Vér erum ekki að kjósa flokkshöfðingja eða klíkuhöfðingja,
vér erum að kjósa æðsta höfðingja Islands — þjóðhöfðingjann.
RJÓH
— Félagsheimili
Framhald af 1. síðu.
kunna að verða á Akranesi og
uppfylla skilyrði 1. greinar77/
1947, svo og þau eldri félög á
Akranesi, sem sömu skilyrði
uppfylla. Óski nefndir aðiljar
að gerast félagar, skal um það
fara eftir síðari málsgrein 5.
greinar laga nr. 77/1947. Er
þáttaka aðiljans er samþykkt,
er stjórn félagsins skylt að auka
stofnfé félagsins, sem nemur
því, er hinn nýji félagi leggur
fram, þó aldrei hærri fjárhæð
en nemur meðalstofnfjáreign
eldri félaga, nema samþykki fé-
lagsfundar komi til.
4. gr.
Stofnbréf skulu vera gefin út
og undirrituð af stjórn félags-
ins. Þau hljóða á nafngreinda
aðilja, og skulu þau vera tölu-
sett og færð á félagaskrá. Fé-
lagsmenn fá bráðabirgðakvitt-
un frá félagsstjórn, og hafa
þeir atkvæði í félaginu skv.
þeim, unz stofnbréf félagsins
hafa verið prentuð, en þá falla
bráðabirgðakvittanir úr gildi,
og hver aðilji fær stofnbréf fyr-
ir þeirri fjárhæð, er hann hefur
greitt.
Stofnbréf má eigi selja aða
veðsetja án samþykkis félags-
stjórnarinnar, og engum öðrum
en félögum, eða þeim, er rétt
eiga á að gerast félagar, skv.
stofnsamningi. Kaupi nýr félagi
hluti eldri félaga, minnkar rétt-
ur hans til að krefjast útgáfu
nýrra stofnbréfa að sama skapi.
Verði stofnbréf föl, eða hlut-
fallslega aukið, á hver félagi
rétt á að kaupa stofnbréf hlut-
fallslega við fyrri stofnfjáreign
sína. Vilji einhver félagi ekki
kaupa sinn hluta, skiptist rétt-
urinn til allra hlutanna, sem
um ræðir, á sama hátt milli
■hinna, en sé um sölu eldri
stofnbréfa að ræða, á félagið
sjálft kauparétt á þeim við nafn
verði, en forkaupsrétt, sé um
lægri sölu að ræða. Væntanleg
sala stofnbréfa skal tilkynnt
á félagsstjómarfundi, en siðan
haldinn annar stjórnarfundur
14 dögum síðar, þar sem hver
stjórnarmeðlimur tekur endan-
lega afstöðu fyrir sinn umbjóð-
anda og stjórnin í heild fyrir
félagið. Vilji enginn leyfðra
aðilja kaupa hlutina, getur
sala ekki farið fram að því
sinni. Stjórnin skal síðan færa
breytingamar inn á félagaskrá,
og öðlast hinn nýi eigandi þar
með allan rétt samkvæmt bréf-
inu. Nú glatast stofnbréf, og
skal þá gefið út nýtt í þess stað,
er fengin er ónýting á hinu
glataða bréfi lögum samkvæmt.
5- gr-
Stofnfé félagsins er kr.....
er skiptist í . . . .hluti, hvern að
fjárhæð kr. 1.000.00. Stjórn
félagsins er heimilt að auka
stofnfé i kr. 800.000.00, ef hún
samþykkir það einróma á í'undi
sínum.
6. gr.
Félagar bera enga ábyrgð á
skuldum félagsins, fram yfir
stofnfjáreign hvers eins í þvi.
7■ gr.
Lögmætir félagsfundir hofa
æðsta vald í öllum málum fé-
lagsins innan þeirra takmarka,
er lög þessi setja, og ræður
meirihluti atkvæða úrslitum,
nema um þau atriðþ er öðru-
vísi er ákveðið í lögum þessum.
Vegna mmleysis í blaðinu verður
framhald laganna að bíða birtingar
þar til í næsta blaði.
— Síminn
Framhald af 1. síðu
símaþjónustunnar og er það
von mín, að hún verði símanot-
endum til meiri þæginda.
Innanbæjarafgreiðslu annast
nú, að jafnaði tvær stúlkur, þar
sem áður var ein. Þurfti þá ein
stúlka að svara upphringingum
320 nr., og er það mikið meira
en eðlilegt er talið, enda reynd-
ist það oft lítt viðráðanlegt.
Landssímann annast sérstak-
lega ein stúlka.
Sú nýbreytni hefir nú verið
tekin upp hér, eins og á nokkr-
um öðrum stöðum, að sima-
notendur í Rvík, geta hringt
beint úr nr. þar og á símastöð-
ina hér. Afgreiðir þá landsím-
inn hér og gefur viðkomandi
samband við það fólk eða núm-
er, sem æskt er og reiknar jafn-
framt og skrifar niður viðtals-
bil og símtalskostnað, sem síðan
er sent landsímanum í Rvík, til
innheimtu. Sérstökum útbún-
aði til þessarar afgreiðslu hefir
verið komið fyrir hér og eins
og kunnugt er, er það áform
símamálastjórnarinnar, að
koma þessu afgreiðslu fyrir-
komulagi á, þar sem unnt er.
Það verður nauðsynlegt, að
prenta og gefa út nýja sírna-
skrá fyrir Akranes, þar sem
svo margir notendur bætast.
nú við, en hinsvegar tekur það
nokkurn undirbúningstíma, og
er því ekki hægt að ákveða hve
fljótt það verður.
Þessi stutta frásögn um fram-
kvæmd landssímans hér, er að
sjálfsögðu aðeins í stórum
dráttum. Þróun þessara mála
heldur stöðugt áfram og fer
ekki eingöngu eftir vexti og
stækkun bæjanna, heldur vex
tæknin svo nýjar framfarir
ryðja sér til rúms. — Á þessu
sviði virðast möguleikarnir
miklir og óþrjótandi, þar sem
vakandi áhugi er fyrir að not-
færa þá og hefir hin íslenzka
símamálastjórn sýnt, að hún
er þar vel á verðinum. Ein sú
nýja framför er hinn nýi af-
greiðsluháttur, sem upp hefir
verið tekinn milli Reykjavíkur
og Akraness 0. fl. staða, eins og
að framan hefir verið skýrt frá.
Það er áreiðanlega vilji og
ósk simamálastjórnar og starfs-
fólks þeirrar stofnunar, að not-
endur símans geti fengið sem
bezta afgreiðslu og að sú þjón-
usta megi verða sem bezt af
hendi leyst.
Hins vegar vænta þeir þess
einnig, að þeir, sem þjónust-
tmnar njóta, sýni sem fyllstan
skilning á samstarfi, sem þarf
að ríkja í milli. Ef gagnkvæmni
ríkir í þeim efnum, er fyrst
hægt að vænta fullkomins
árangurs.
Karl Helgason.
NÝSTÁRLEG KNATT-
SPYRNUKEPPNI
Eins konar firma-
keppni í knattspyrnu
Undanfarna daga fór fram
knattspyrnukeppni milli
þriggja fyrirtækja hér í
bæ: Dráttarbrautarinnar,
B ifreiða verkst. Akraness
og VélsmiSju Þorgeirs og
Ellerts.
I fyrsta leiknum milli Drátt-
arbrautarinnar og Vélsmiðj-
unnar varð jafntefli 2:2, í öðr-
um leik milli Bifreiðaverkstæð-
is Akraness og Vélsmiðjunnar
varð einnig jafntefli 1:1, en í
síðasta leiknum milli Dráttar-
brautarinnar og Bifreiðaverk-
stæðisins vann Dráttarbrautin:
1 :o.
Starfsfólk þessara fyrirtækja
lætur hið bezta af þessari ný-
breytni og segist hafa haft af
henni hina prýðilegustu
skemmtun. Ekki má samt búast
við því að allt séu þarna rniklir
knattspyrnugarpar, sem eigast
við, því að í sumum liðumnn
urðu til dæmis að vera allir
starfsmennirnir, svo að ekki
var um mikið val að ræða.
Hjónabönd:
17. júní: Gunnar Elíasson, bakara-
nemi, Heiðarbraut 9, og Guðjónína
Sigurðardóttir, ungfrú, Fjólugrund 3.
21. júní: Snorri Hjartarson, raf-
virki, og Helga Kr. Bjamadóttir, ung-
frú, Minni-Borg.
Sóknarprestur sr. Jón M. Guðjóns-
son, gaf saman.
Nuddstofan opin á ný.
Fröken Torfhildur Helgadóttir hef-
ir nú að nýju opnað nuddstofu sína
og er aftur byrjuð að veita sjúkling-
um viðtöku. Hefir hún verið fjar-
verandi um nokkurt skeið, vegna
meiðslis er hún varð fyrir á hendi.
Bæjarblaðið býður fröken Torfhildi
velkomna til starfsins aftur.
— Hjólreiðar
Framhald af 1. síðu.
fara verður hin sama, um-
hverfis Akrafjall, en það er
33 km.
Núverandi Islandsmeistari í
hjólreiðum er Kristján‘Árna-
son í Reykjavík. Önnur verð-
laun hlaut Gylfi Jónsson, Rvík.,
og þriðju verðlaun Sófus Bender
í Hafnarfirði.
Björgvin og Garðar
setja Akranesmet
Á innanfélagsmóti Kára 14.
þ. m. setti Garðar Jóhannesson
Akranesmet í 80 m hlaupi á
9.2 sek. Einnig setti Björgvin
Hjaltason met i spjótkasti: 45.10
metra. Með bættum stíl ætti
Björgvin að vera öruggur með
50 m. — Úrslit í 100 m hlaupi:
Garðar Jóh.: 11.2 sek., Sverrir
Karlsson: 11.4 sek-, Kristján
Sigurjónsson: 12.5 sek.