Fréttablaðið - 24.06.2019, Qupperneq 4

Fáðu blað dagsins í tölvupósti
kl. 5.00 á morgnana.
Skráðu þig á póstlista Frétta-
blaðsins á www.frettabladid.is/
nyskraning. Það kostar ekkert.
Vertu fyrst/ur
að lesa blaðið
Á horf á barna­
myndir, sem hafa
verið stór hluti af sölunni
síðustu ár, er sömu leiðis að
færast yfir í spjald tölvur og
streymis veitur.
Bragi Þór Antoníusson,
markaðsstjóri Elko
NÝR RAM 3500
UMBOÐSAÐILI RAM TRUCKS Á ÍSLANDI • ÞVERHOLT 6 • 270 MOSFELLSBÆR • S. 534 4433
WWW.ISBAND.IS • ISBAND@ISBAND.IS • OPIÐ VIRKA DAGA 10-18 • LAUGARDAGA 12-16
LOKAÐ LAUGARDAGA FRÁ 8. JÚNÍ TIL OG MEÐ 3. ÁGÚST UMBOÐSAÐILI RAM Á ÍSLANDI
NÝTT GLÆSILEGT ÚTLIT. NÝJAR ÚTFÆRSLUR
OG FJÖLMARGAR TÆKNINÝJUNGAR Í BOÐI.
EIGUM TIL Í CREW CAB, BIG HORN, LARAMIE, SPORT OG
LIMITED ÚTFÆRSLUR TIL AFGREIÐSLU STRAX. MEGA
CAB Í LARAMIE OG LIMITED ÚTFÆRSLUM EINNIG.
RAM 3500 VERÐ FRÁ: 6.987.745 KR. ÁN VSK.
RAM 3500 VERÐ FRÁ: 8.640.000 KR. M/VSK.
ramisland.is
CREW CAB
Au
ka
bú
na
ðu
r á
m
yn
d
35
” d
ek
k
HEILBRIGÐISMÁL „Ég er á því að
gamalt fólk sem fær heimahjúkrun
og ýmsa aðstoð á vegum sveitar-
félagsins svo að það geti dvalið sem
lengst heima hjá sér, ætti að fá smið í
heimsókn sem hluta af þjónustunni.
Það gerist of oft að þegar fólk eldist
að það hætti að geta sinnt eðlilegu
viðhaldi húsnæðisins og þá er hætta
á að það fari að mygla en sjúklingar
og gamalt fólk er svo viðkvæmt fyrir
mengun af því tagi. Eftir hrunið var
víða dregið saman í útgjöldum til
viðhalds, það er að koma í bakið á
fólki núna,“ segir Guðríður Gyða
Eyjólfsdóttir, sveppafræðingur hjá
Náttúrufræðistofnun Íslands.
Fossvogsskóla var lokað í vor
eftir að mygla fannst í húsnæðinu,
en einnig er verið að skoða ástand
Ártúnsskóla. Í vor var álmu í Breið-
holtsskóla lokað í kjölfar þess að
mygla fannst í húsnæðinu. Um er að
ræða átta kennslustofur sem verða
endurnýjaðar að fullu innandyra,
búist er við því að framkvæmdum
ljúki næsta haust.
Mygla leggst mismunandi á ein-
staklinga og er aðeins lítill hluti
fólks sem fær mjög sterk einkenni.
Fyrrverandi starfsmaður skólans,
sem vill ekki koma fram undir
nafni að svo stöddu, segir að hann
hafi ekki verið sá eini sem fann fyrir
einkennum.
„Það fyrsta sem læknirinn sagði
við mig var að ég væri að vinna
einhvers staðar þar sem er mikill
sveppur. Það eina sem kæmi til
greina væri mygla,“ segir starfsmað-
urinn fyrrverandi. Hann starfaði
þangað til í fyrra nálægt álmunni
sem var lokað. Segir hann að það
hafi tekið sig nokkra mánuði að ná
sér að fullu. „Mér leið eins ég reykti
karton á dag. Ég þarf stundum enn
að ræskja mig.“
Fram kemur í minnisblaði Mann-
vits frá því í byrjun árs að engar
sý nilegar rakaskemmdir haf i
fundist við frumskoðun í Breið-
holtsskóla en sýni voru tekin vegna
kvartana starfsfólks um slappleika.
Sýnin voru send á Náttúrufræði-
stofnun Íslands. Í þremur af fjórum
kennslustofum þar sem tekin
voru sýni fundust vísbendingar
um ástand sem ástæða væri til að
bregðast við, þar á meðal klumpur
af brúnum sveppafrumum sem eiga
líklega uppruna að rekja innandyra.
Sýni sem tekið var úr útvegg einnar
kennslustofunnar reyndist mengað
af sveppagróum.
Fréttablaðið bar niðurstöður
sýnatökunnar undir Guðríði Gyðu.
Miðað við þær sveppategundir
sem fundust segir Guðríður Gyða
að hún myndi byrja að leita undir
gólfefnunum og líta síðan á sögu
byggingarinnar hvað varðar leka og
vatnstjón. Guðríður Gyða segir það
geta verið mjög heilsuspillandi að
dvelja í húsnæði menguðu af myglu
og að það gæti gert einstaklinga við-
kvæmari fyrir myglu.
„Það er ekki forsvaranlegt að
bjóða börnum upp á að vera lokuð
inni heilan vetur í mygluðu hús-
næði því börn, fólk með langvar-
andi sjúkdóma og gamalt fólk er
viðkvæmast fyrir þessari mengun.“
Ekki sé nóg að drepa mygluna,
það þurfi að hreinsa hana alveg í
burtu til að koma í veg fyrir að agnir
úr henni berist í fólk. Um sé að ræða
vistkerfi sem fylgir því þegar hús-
næði blotnar og mengar andrúms-
loftið inni í húsum.
 arib@frettabladid.is
Ekki forsvaranlegt að loka
börn inni í menguðu húsnæði
Samdráttur í útgjöldum til viðhalds eftir hrun hefur leitt til mygluvandamála í skólum.  Sveppa-
fræðingur segir ekki forsvaranlegt að loka börn inni í húsnæði sem mengað er af myglu. Fyrrverandi
starfsmaður Breiðholtsskóla segist hafa fundið fyrir alvarlegum einkennum sem læknir rakti til myglu.
Í álmunni sem var lokað í Breiðholtsskóla í vor eftir að mygla fannst þar eru átta kennslustofur. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Uppsöfnuð viðhaldsþörf
Í svari frá borginni við fyrirspurn
Fréttablaðsins segir að viðhalds-
þörf í grunnskólunum sé upp-
söfnuð og afleiðing af efnahags-
samdrættinum sem varð eftir
hrunið. Er nú verið að vinna það
upp með auknum fjárframlögum
til viðhalds.
Hjá Reykjavíkurborg er miðað
við að 1,5 prósent af stofn-
kostnaði fari í viðhaldskostnað.
Á árunum 2009-2013 runnu að
0,64 prósent af stofnkostnaði til
viðhalds í grunnskólum borgar-
innar, það hlutfall hækkaði í
1,33 prósent á árunum 2014 til
2017. Þetta hækkaði í fyrra upp í
1,83 prósent en í ár er ráðgert er
að verja 1,63 prósent af stofn-
kostnaði í viðhald. Alls runnu 267
milljónir til viðhalds á Breið-
holtsskóla á árunum 2013 til
2018, þar af runnu 112 milljónir
í átaksverkefni árið 2014. Í fyrra
runnu 35 milljónir til viðhalds og
16 milljónir árið áður.
Það er ekki for­
svaranlegt að bjóða
börnum upp á að vera lokuð
inni heilan vetur í mygluðu
húsnæði því börn, fólk með
langvarandi sjúkdóma og
gamalt fólk er viðkvæmast
fyrir þessari mengun.
Guðríður Gyða
Eyjólfsdóttir,
doktor í
sveppafræði
hjá Náttúru-
fræðistofnun
Íslands
VIÐSKIPTI Raftækjaverslunin Elko
hefur á kveðið, eftir að hafa selt
DVD-diska allt frá árinu 1998, að
hætta sölu þeirra. Diskarnir sem
enn eru til á lager verða settir á
rýmingarsölu sem mun ljúka þegar
síðasti diskurinn er seldur. Frá
þessu greindi verslunin fyrir helgi
en markaðsstjóri Elko segir að seldir
hafi verið 1.985.000 DVD-mynd-
diskar í verslununum fyrirtækisins
undanfarið 21 ár.
„Í dag er hægt að nálgast allt þetta
efni í gegnum hinar ýmsu streymis-
veitur. Á horf á barna myndir, sem
hafa verið stór hluti af sölunni síð-
ustu ár, er sömu leiðis að færast yfir
í spjald tölvur og streymis veitur í
sjón varpi og því komið að því að
hætta al farið með þennan vöru-
flokk og rýma fyrir nýjum vörum
og nýjum tímum,“ segir Bragi Þór
Antoníus son, markaðs stjóri ELKO.
Í stað DVD-deildarinnar verður
komið fyrir sérstakri rafíþrótta-
deild þar sem boðið verður upp á
aðstöðu til spilunar í besta mögu-
lega búnaði sem til er hverju sinni.
– la
DVD-diskar úr
hillum Elko
Bragi Þór Antoníus son, markaðs-
stjóri Elko. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR
2 4 . J Ú N Í 2 0 1 9 M Á N U D A G U R4 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
2
4
-0
6
-2
0
1
9

0
5
:2
8
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
3
4
4
-6
5
A
C
2
3
4
4
-6
4
7
0
2
3
4
4
-6
3
3
4
2
3
4
4
-6
1
F
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
4
0
s
_
2
3
_
6
_
2
0
1
9
C
M
Y
K