Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.10.1999, Blaðsíða 29

Sveitarsjóðareikningar 1998
27
niðurstöðutala en ekki er lagt upp úr að sýna eiginijárstöðu
í samræmi við almennarreikningsskilaaðferðiratvinnufyrir-
tækja. Sveitarsjóðum ber því að beita sértækri reiknings-
skilaaðferð sbr. a. lið 9. gr. reglugerðar nr. 280/1989. Þar
skipta eftirfarandi atriði mestu máli:
a. Skatttekjur, ráðstöfún þeirra og fjánnagnshreyfmgar
með samanburði við fjárhagsáætlun.
b. Peningaleg staða í upphafi og við lok tímabils.
c. Lykiltölur.
d. Skýringar.
Eftirfarandi yfirlit sýnir helstu ffávik í reikningsyfirlitum
sem byggjast á almennum reikningsskilum annars vegar og
þar sem beitt er sértækri reikningsskilaaðferð hins vegar.
Sveitarfélögin hafa smám saman verið að þróa uppgjörsað-
ferðir sínar í átt til sértækra reikningsskila og kemur hér
einnig frarn hvenær helstu breytingar áttu sér stað.
Almenn aðferð
Rekstrarreikningur
„Sjóðstreymi" (hét einnig
fjármagnsyfirlit en var í raun
sjóðstreymi)
Efnahagsreikningur (eiginfjárstaða)
Sértcek aðferð
Rekstrar- og ffamkvæmdayfirlit
Fjármagnsyfirlit
Hvenœr breytt
Með ársreitoiingi 1979
Með ársreikningi 1990
(nýtt fjármagnsyfirlit)
Efnahagsreikningur (peningaleg staða)
Raunbreyting peningalegrar stöðu
Lykiltölur
Með ársreikningi 1990
Með ársreikningi 1990
Með ársreikningi 1990
Uppsetning rekstrar- og ffamkvæmdayfirlits var svipuð
bæði árin 1989 og 1990. Þó er rétt að nefna tvær breytingar.
Árið 1990 voru allar skatttekjur færðar undir liðinn sam-
eiginlegar tekjur en ýmsar tekjur, sem voru áður færðar á
þennan lið, bókfærast nú á viðkomandi málaflokka. Fram til
ársins 1989 voru færslur vaxta í reikningsskilum sveitarfél-
aga mismunandi og hefúr það gert samanburð á reikningum
þeirra erfiðari. Frá 1990 er sveitarfélögum gert að færa allar
vaxtatekjur, vaxtagjöld og verðbætur í málaflokk 28 og þar
er einnig gert ráð fyrir möguleika á færslum reiknaðra
fjármagnsliða.
Meginmarkmið efnahagsreiknings sveitarsjóðs og þeirra
fyrirtækja og stofnana sveitarfélaga sem beita sértækum
reikningsskilaaðferðum er að draga fram peningalega stöðu
þeirra í árslok. Peningaleg staða er í raun sú fjárhæð í effia-
hagsreikningi sveitarsjóðs sem mestu máli skiptir. Fastafjár-
munir eru sýndir ósundurliðaðir í hinni nýju uppsetningu
efnahagsreikningsins. Sundurliðun þeirra kemur fram í sér-
stöku y firliti sem Hagstofan óskar eftir frá sveitarfélögunum.
Gert er ráð fyrir að fjárfesting sveitarfélaga verði í auknum
mæli gjaldfærð á komandi árum. Ástæðan er sú að með
nákvæmri skilgreiningu á peningalegri stöðu skiptir færsla
annarra eigna í efnahagsreikningi sveitarsjóðs minna máli en
áður. Einnig er mikilvægt ákvæði í reglugerð nr. 280/1989
þess efnis að sveitarfélög eigi að halda nákvæma eignaskrá.
Gert er ráð fyrir að í efnahagsreikningi komi fram tilvísun í
skýringar á eignum og skuldbindingum utan efnahags-
reiknings. Fram til ársins 1989 miðaði úrvinnsla Hagstofu
við að „hrein eign eigin fyrirtækja með sjálfstæðan fjárhag“
færðist sem sjálfstæður liður í eignahlið efnahagsreiknings
sveitarsjóðs. Frá ársbyrjun 1990 var þessi Iiður felldur úr
efnahagsreikningnum.
Frá árinu 1990 er raunbreyting á peningalegri stöðu frá
upphafi reikningsárs til árslokamiðað við vísitölubyggingar-
kostnaðar reiknuð út á sérstöku yfirliti í reikningum sveitar-
sjóða. Breytingu á peningalegri stöðu má stemma af við
heildamiðurstöður á rekstrar- og ffamkvæmdayfirliti þegar
sú fjárhæð hefur verið færð til verðlags í árslok.
Hinu nýja fjármagnsyfirliti er fyrst og ffemst ætlað að sýna
ráðstöfún á skatttekjum sveitarfélagsins og aðrar peninga-
legar hreyfingar á því tímabili sem það tekur til.
Urvinnsla ársreikninga 1998.
Bókhaldslykill sveitarfélaga gerir meðal annars ráð fyrir að
útgjöld til málaflokka séu brúttófærð. Við það er einnig
miðað á eyðublöðum Hagstofu. 1 þessari skýrslu eru sýndar
þrjár megintöflur fyrir fjármál sveitarfélaga á árinu 1997 og
ein tafla fyrir fjármál fyrirtækja sveitarfélaga.
Tafla 1 sýnir úrvinnslu á reikningum sveitarfélaga eftir
kjördæmum og öllum sveitarfélögum. Taflan sýnir megin-
stærðir á rekstrar- og framkvœmdayfirliti og á efnahags-
reikningi sveitarfélaga í milljónum króna.
Tafla 2 sýnir fjárhæðir í töflu 1 í krónum á hvern íbúa
sveitarfélaga eftir sömu skiptingu á kj ördæmi og sveitarfélög.
Þessi tafla einfaldar mjög innbyrðis samanburð milli sveitar-
félaga.
Tafla 3 sýnir fjármagnsyfirlit, þar sem fram kemur ráð-
stöfun skatttekna sveitarfélaganna og aðrar peningalegar
hreyfingar á árinu.
Tafla 4 sýnir sundurliðun á rekstrartekjum, rekstrar-
gjöldum, eignum og skuldum vatnsveitna, rafveitna, hita-
veitna, hafnarsjóða, félagslegra íbúðaog framkvæmdarsjóða
sveitarfélaga sem rekin eru sem fyrirtœki með sjálfstœðan
fjárhag. Loks eru öll önnur slík fyrirtæki sveitarfélaga sýnd
í samtölu.