Fréttablaðið - 21.08.2019, Blaðsíða 31

Eitt af því helsta
sem nefnt er í grein-
inni er það að skipta um
starf en það virðist
auðveldara að semja um
hærra kaup á nýjum
vinnustað.
Hjördís Erna
Þorgeirsdóttir
hjordiserna@frettabladid.is
NILFISK LÉTTIR
STÖRFIN
P
ip
a
r\T
B
W
A
Nilfisk fæst í Rekstrarlandi, Vatnagörðum 10 og hjá útibúum Olís um land allt.
Pantanir í síma
515 1100 og
pontun@olis.is
Nilfisk gólfþvottavélar og háþrýstidælur hafa það í sér að taka til og þrífa og fást í mörgum
stærðum og útfærslum. Nilfisk græjurnar hafa verið notaðar hérlendis í stórum og smáum
fyrirtækum í áratugi, þekktar fyrir endingu og gæði.
Aldur, staður og stund
Samkvæmt frétt BBC hækka laun
mest á þrítugsaldrinum og er það
talið stafa af því að starfsfólk byrji
á lágu kaupi og afli sér f ljótt þekk-
ingar og reynslu sem eykur verð-
mæti viðkomandi starfskrafts.
Síðan hægist á launahækkunum
á fertugs- og fimmtugsaldrinum,
þar sem laun hækka eingöngu um
1-2% á ári, og lækka þau svo enn
fremur eftir því sem fólk nálgast
eftirlaunaaldurinn. Í greininni
er líka bent á að hingað til hafi
hver kynslóð þénað meira en sú á
undan og að þannig þéni þeir sem
eru fæddir snemma á áttunda ára-
tugnum um það bil 16% meira á 28.
aldursári en þeir sem eru fæddir
seint á sjötta áratugnum.
Að skipta um starf
Eitt af því helsta sem nefnt er í
greininni er það að skipta um starf
en það virðist auðveldara að semja
um hærra kaup á nýjum vinnu-
stað. Þannig hækkuðu laun þeirra
sem héldu áfram að starfa hjá
sama fyrirtæki um 0,6% árið 2018,
eftir verðbólgu. En launin hjá þeim
sem skiptu um starf hækkuðu
meira en sjöfalt samanborið við
hinn hópinn, eða um það bil 4,5%.
Þá séu til leiðir til þess að auka
launavöxt eins og að leggja stund
á háskólanám. Þó að það geti tafið
fyrir starfsreynslu þá leiðir það
oftar en ekki til launahækkana út
þrítugsaldurinn.
Að flytjast búferlum
Annað sem nefnt er í greininni er
það að flytjast búferlum en árið
2016 fylgdi því 9% launahækkun
að skipta um starf og flytja. Fólk
í Bretlandi hefur þannig gjarnan
flutt til borga á borð við London,
Edinborg eða Manchester þar sem
úr meiru er að velja og hærra kaup
í boði. Þrátt fyrir þessa staðreynd
er minna um að yngra fólk flytji
vegna starfstækifæra. Greinarhöf-
undur telur hugsanlegar skýringar
á því til dæmis vera þær að nú sé
minna atvinnuleysi og að launa-
hækkanir standi hreinlega ekki
undir húsnæðiskostnaði. Þá kemur
fram að leiga hafi hækkað um
meira en 90% á þeim svæðum þar
sem laun eru hæst en um 70% á
þeim svæðum þar sem laun eru
lægst. Eftir situr að ungt fólk í
dag er oftar en ekki mun minna
hreyfanlegt en þau eldri.
Kyn spilar inn í
Þá getur kyn líka haft umtals-
verð áhrif á launahækkanir.
Greinarhöfundur bendir á að ein
skýringin liggi hugsanlega í því að
algengara sé að konur séu í hluta-
starfi sem sé stundum verr borgað
á klukkutíma en full vinna. Fram
kemur að árið 2018 hafi meira en
helmingur breskra mæðra verið í
hlutastarfi samanborið við einn
af hverjum tíu karlmönnum. Þá
er bilið einna mest þegar starfs-
fólk er á sextugsaldri en þá eru
konur þó ennþá líklegri til þess að
vera í hlutastarfi en ástæðurnar
fyrir því orðnar aðrar. Þannig
sinni fjórðungur eldri kvenna á
vinnumarkaði ólaunaðri vinnu, til
dæmis við það að sinna foreldrum
sínum eða barnabörnum, saman-
borið við áttunda hvern karl á
vinnumarkaði.
Annað sem nefnt var sem
hugsanlegur áhrifaþáttur var ein-
faldlega það hversu mikið fólk fær
í kaup til að byrja með en á undan-
förnum tveimur áratugum hafa
laun hlutfallslega hækkað mest hjá
þeim allra lægst launuðu og þeim
allra hæst launuðu. Síðasta atriðið
sem talið er upp í grein BBC er
svo hreinlega það hversu afkasta-
mikill starfskraftur hver og einn
er en það er skýrt samhengi á milli
vinnuframlags og þess sem vinnu-
veitandi er tilbúinn að greiða fyrir.
Áhrifaþættir að baki
launahækkunum
BBC birti á dögunum greiningu á því hvaða áhrifa­
þættir væru þýðingarmestir þegar kæmi að því að
fá launahækkun í Bretlandi. Sumt kemur á óvart en
annað ekki og það væri óneitanlega fróðlegt að sjá
hvernig sambærileg greining kæmi út hérlendis.
Það eru ýmsir þættir sem hafa áhrif á launahækkanir.
8 KYNNINGARBLAÐ 2 1 . ÁG Ú S T 2 0 1 9 M I ÐV I KU DAG U RFYRIRTÆKJAÞJÓNUSTA