Brautin - 12.09.1940, Side 1

Útgef.:
Alþýðuflokkurinn í
Vestmannaey jum.
AUTIN
Vestmannaeyjum, fimmtud. 12. sept. 1940. 1. tbl.
Síldarmjðlsverðið.
Atvinnumálaráðherra
Ólafur Thors hefir nýlega
tilkynnt, að verð til bænda á
síldairmjöSi sbuli vera 25,00 hver
100 kíló fritt á bryggju á Siglu-
firði. ! fyrra var verðið 28,00
hver 100 kíló. Lækkunin er því
sem næst 10»/o þrátt fyrir það
að fóðturmjöl innflutt erlendis frá
hafi hækkað um allt að 100% og
jafnvel meira í einstökum tilfeil-
nm.
Verðlagiö á síldarmjölinu rétt-
lætir ráðherrann með því, að vafa-
samt sé að hærra verð fáist fyr-
ir það síldarmjöl, sem nú er ó-
selt á erlendum markaði. Pessi
kenning er í sjálfu sér alveg
laukrétt, en hvers vegna hefir
henni ekki verið beitt áður t.
d. við verðlagninjgu á kjöti? Hið
lága verð á síldarmjöli til bænda
er ennfremur rökstutt með því
að árið í ár sé með afburðum
erfitt fyrir bændur vegna óþurka
og annars. Látum þetta gott heita
og tökum þetta sem fullgilda
ásíæðu til þess, að sjómenn láti
bændur fá afurðir sínar við vægu
verði, en lítum aðeins uim leið
eitt ár aftur í tímann. Árið 19.39
var mjög lélegt fyrir sjómanna-
og verkamannastéít landsins. Síld-
arafli var tregur, verðlag á fiski
lágt. Fyrir bændur var árið 1939
Inngangsorð.
Vítaverð framkoma atvinnu-
málaráðherra í garð sjó-
manna og útgerðarmanna.
aftur á móti eitthvert hið bezta.
Verðlag á afurðum þeirra vel-
flestum mjög hátt. Hvaða verð
var nú ákveðið t. d. á saltkjöti
innanlands á þessu herrans ári
1939, þegar bændur voru sólar-
megin en verkamenn og sjómenn
í skugganum. Var saltkjötið selt
við sama verði innanlands og
fókkst fyrir þaö á norska mark-
aðinum? Nei, saltkjötið kostaði
100% meira innanlands en fékkst
íyrif það í Noregi.
Þannig er nú framkvæmdin í
afurðasölunni innanlanös. Hver er
nú orsökin tii hins hróplega rang-
!æíis,.sern kemur fram í afskipt-
um ríkisvaldsins af þessum mál-
um? Hver er ástæðan til þess,
að meðferðin á sjómönnum og
verkamönnum samanborið við
bændur er líkust því, sem okkur
er sagt að farið sé með þjóð-
ernisminnihiuta í suimum lönd-
um? Ástæðan er engin önnur er
hið bandyitlausa kjördæmaskipu-
lag, sem kemur fram í hinu taum-
lausa dekri við bændurna á
kostnað sjómanna >og verkamanna
Mál þessi hafa stundum verið
til umræðu að undanförnu og
þá iðulega kveðið við úr her-
1
búðum sjálfstæðismanna, og þetta
væri Alþýðuflokknum að kenna,
hann hjálpaði Framsókn til að
kúga sjávarsíðuna. Nú verða
þessi rök ekki lengur notuð.
Sjálfstæðismaðurinn Ólafur
Thors er atvinnumálaráðherra,
undir hann heyra síldarverksmiðj-
urnar og hann hefir ákveðið
þessa óheyrilegu lækkun á mjöf-
verðinu. En meðal annara orða,
hver er ástæðan tii, að verðið er
frítt á bryggju á Siglufirði. Á
að skilja þetta þannig, að Kveld-
úlfur og Alliance, svo að tveir séu
nefndir, eigi ekki að afhemda
hiutfallslega sinn hluta á þessu
verði, Eiga þeir að fá að sel ja allt
sitt mjöl á erlendum markaði fyr-
ir trúlega hærra verð? Mjölið sem
selt er til Englands gefuir 40,00
fyrir hver 100 kíló frítt á bryggju.
Nú mun svo standa á að salt-
kjöt verður ekki útflutningsvara
í ár, vegna þess að norski mark-
aðurinn er lokaður, og annars-
staðar mun ekki fást viiðunandi
verð. Verður nú saltkjötið lækk-
að líkt og síldarmjölsverðið?
Fær fólkið mölinni saitkjötmeð
lækkuðu veröí í ár eða hvað?
Setuliðið.
Brezka setuliðið hér á landi
telur nú nokkra tugi þúsunda.
Víða um landið hafa sbapast
mikil vandræði í sambandi við
þetta mannmarga lið. Slikt er
ekki að undra þegar vitað er að
sumstaðar í þorpum og bæjum
er Bretar nú orðnir fleiri en í-
búamir. Hér í Eyjum munu vera
nálægt 40 setuliðsmenn.
Verður ekki annað sagt en að
menn þessir hafi komið fremur
prúðmannlega fram og hitt er
víst aö það, sem út á þá hefir
mátt setja verður oftast rakið
til aðstoðar eða uppörfunar karla
og kvenna, sem virðast skorta
nokkuð á að vita hvað virðingu
þeirra er samborið.
«
Mjög er kvartað yfir því, að
hinir brezku hermenn haldi sig
hjá stúlkum í brauðsölubúðum
og séu þar á stundum það fjöl-
mennir að trauðla komist bæjar-
búar inn til brauðkaupia. Verður
að gera þá kröfu til bakaranna
að þeir sjái um að stöður þess-
hverfi og víst er um það að
mörg húsmóðirin snýr þar frá
sem hún þarf að troðast í gegn-
um hermannaþröng. Hér í bæ
niunu finnast konur sem gengið
hafa á mála hjá setuliðinu. Vi&
þessu er sennilega ekkert að gera.
Vændiskoniur hafa allá tíð ve rið
ti'i, en varast skyldu ungar stúlk-
ur að gefa tilefni til að þær
yrðu settar á bekk með vændis-
konum.
Blað það, sem hér kemur í
fyrsta sinn fyrir almenningssjón-
ir, mtin koma út framvegis öðru
hverju, eftir þvi sem ástæður
leyfa. Blaðið fylgir stefnu A!-
þýðuflokksins í landsmálum og
mun telja það höfuðviðfangsefni
sitt að túika stefnu >og málefni
þess flokks, jafnframt því sem
blaðið vill vona, að það megi
verða hverju góðu málefni að
liði. Sérstaldega vonast b'aðið til,
með aðsloð góðra samborgara,
að geta stuð’að að velferðamálum
byggðariagsins og mun á hverj-
um tíma verða opið rúm í b'að-
inu fyrir greinar um málefni
Vestmeyja og skiptir það engu
hvort höfundurinn er Alþý&u-
flokksmaiur eða eigi, einungis að
málefnið sé þess eðlis, að það
að dómi ritstjóra eigi erindi tii
almennings.

Stöðugt geisar
stríðið á hafinu,
enda þótt ekki
hafi orustur á sjó
orðið jafnskæðar
og landbardagar,
enn sem komið
er í þessari styrj-
öld. Þótt brezki
flotinn hafi orðið
fyrir ýmsum
þungum áföllum,
er hann enn tví-
mælalaust öflug-
asti flotinn. Hér
á myndinni sést
brezká herskipið
H.M.S. Hood, en
myndin er tekin
af þilfari H.M.S.
Repulse. Þau eru
bæði með mestu
herskipum Breta.