Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.12.2020, Síða 14

ir Rögnvaldur, en hann hefur einmitt þurft að
vera í brúnni nýverið þar sem Víðir er í ein-
angrun heima með Covid.
„Við erum um fimm sex í almannavarnadeild
og fólk er oft hissa á að heyra það; það heldur
við séum miklu fleiri. Trúlega verðum við tíu í
byrjun næsta árs, en við höfum ráðið fólk í
tímabundin störf núna í Covid.“
Bjóstu við að lenda í heimsfaraldri?
„Nei, þótt maður hefði kannski átt að gera
það. Við fylgdumst vel með fréttum strax í jan-
úar og ég man ég hugsaði að þetta gæti orðið
eitthvað,“ segir hann.
„Það voru líka snjóflóð fyrir vestan og jarð-
skjálftar á Reykjanesinu í upphafi árs og svo
slæmt veður. Rögnvaldur segir alltaf: „Það er
bara núna sem er svona mikið að gera, það er
bara núna.“ En það er alltaf eitthvað,“ segir
Helga Rósa.
Hræddur við að sjá lík
Ætlaðir þú alltaf að verða lögga?
„Nei nei. Ég var bara vandræðabarn í Bol-
ungarvík og hefði örugglega verið greindur
með eitthvað ef það hefði verið gert þá,“ segir
hann og brosir.
Rögnvaldur segist hafa róast á unglingsár-
unum en vissi lítið hvað hann vildi verða þá.
Hann ákvað þó að klára stúdentspróf og fór í
Menntaskólann á Ísafirði en endaði í Iðnskól-
anum í rafvirkjun. Hann sótti svo um sum-
arvinnu hjá lögreglunni á Ísafirði.
„Þetta var um vetur og fullsnemmt að sækja
um sumarvinnu en þá vantaði mann í afleys-
ingar um helgar. Það var frekar spes að þurfa
svo að hafa afskipti af félögunum sem voru að
djamma um helgar,“ segir hann og brosir út í
annað.
„Svo fékk ég vinnu um sumarið og þá ákvað
ég að þetta væri sniðugur kostur og kannski
spilaði skólaleiði inn í. Ég þurfti annaðhvort að
taka fjögur ár í viðbót í rafvirkjun eða tvær
annir í lögregluskólanum, sem var þá námið,“
segir hann.
„Ég fæ svo fljótt leið á hlutum þannig að
þetta hentaði mér vel. Vinnutíminn var breyti-
legur; dagar, helgar og kvöld og enginn dagur
var eins. Fyrir svona sveimhuga er þetta frá-
bært. Maður var alltaf að lenda í einhverju
nýju,“ segir Rögnvaldur.
Hann segist þó hafa verið í byrjun mjög
hræddur við að sjá lík.
„Auk þess var ég mjög hræddur við að sjá
blóð. Svo var ég allt í einu kominn í þetta starf og
maður skiptir bara um gír. Við erum oft fyrst á
vettvang. Það léttir öllum þegar löggan er komin
þannig að maður þarf að standa sig. Þannig að ég
„feikaði það þar til ég meikaði það“.
Korktappi í helvíti
Rögnvaldur var ekki búinn að vera lög-
reglumaður lengi þegar snjóflóðin féllu í Súða-
vík og Flateyri.
„Ég lenti líka sjálfur í snjóflóði árið 1994 á
löggubíl. Ég náði að bakka upp í snjóflóðið
þannig að það slapp,“ segir Rögnvaldur.
Hann viðurkennir að snjóflóðin fyrir vestan
hafi tekið á.
„Ég var ræstur út um morguninn en hefði
átt að vera í fríi. Ég hélt það væri vegna þess
að einhver hefði ekki komist til vinnu vegna
ófærðar. En þegar ég kom á staðinn kom ann-
að á daginn. Mitt fyrsta verkefni var að smala
saman áhöfninni á Fagranesinu. Ég þurfti að
keyra út um allan bæ og finna menn og keyra
niður í skip og svo var þar fullt af björg-
unarfólki að fara af stað. Svo eftir hádegi var
ákveðið að senda annað skip og ég og annar
lögreglumaður fórum þá með. Hans hlutverk
var að taka við vettvangsstjórninni en ég átti
að gera allt annað. Ég var þarna í öllu; leit-
arstjórninni og að reyna að koma á fjar-
skiptum, en við þurftum að brjótast inn í bíla
þar sem við vissum að væru bílasímar. Svo var
ég úti að moka. Ég var þarna í nokkra daga því
ég gat ekki hugsað mér að sigla til baka,“ segir
hann.
„Ég hélt þetta væri mitt síðasta þarna á leið-
inni, en varð þó ekki sjóveikur. Ég skorðaði
mig af í brúnni hjá skipstjóranum en skipið var
eins og korktappi í helvíti,“ segir hann og seg-
ist venjulega verða sjóveikur um borð í bátum
sem eru í höfn.
„Þannig að ég bauð mig fram í að vera
áfram, þar til hlíðin myndi opna fyrir bílum,“
segir hann.
„Þetta hefur örugglega haft heilmikil áhrif á
mann en maður fattaði það ekkert á þessum
tíma. Ég vann ekki úr neinu; þetta gerðist
bara. Mér var boðin áfallahjálp en vissi ekki
hvað ég átti að segja. Ég var eitthvað svo ung-
ur og vitlaus, en auðvitað sat þetta í manni.“
Hryllingur hefur áhrif
Helga Rósa hefur einnig séð og upplifað margt
sem situr í sálinni.
„Ég man það að fyrst var maður „spældur“
þegar komu í hús erfið slys ef maður var ekki á
vaktinni. Maður var að missa af. En þetta breytt-
ist með aldrinum og eftir að ég átti strákana. Ef
ég þarf ekki að sjá hlutina, sækist ég ekki eftir
því. Ég er búin að sjá nógu mikinn hrylling og
það gleymist aldrei. Og þótt maður sé rólegur og
faglegur, þá hefur það áhrif. Þess vegna skiptir
miklu máli að heilbrigðisstarfsfólk sé hraust á sál
og líkama og það sé haldið vel utan um það. Þetta
eru oft ekki auðveldar aðstæður sem við erum að
horfa á fólk í,“ segir hún.
„Það situr stundum hryllingur í manni.“
Helga segir starfsfólkið fá stuðning þegar
það hefur horft upp á hræðilega hluti. „Verst
er þegar börn eiga í hlut, fólk sem lent hefur í
bruna, eða þegar eru hópslys. Sumir hlutir eru
erfiðari en aðrir. Stundum er nóg að hóa í
starfsfólk og fara yfir hlutina en í sumum til-
vikum fá þau viðrun, eða jafnvel lengri stuðn-
ing frá fagaðilum innan spítalans.“
Það þarf að hjálpa fólki
Rögnvaldur hefur einnig upplifað að þurfa að
leggja sig í hættu fyrir aðra. „Í vinnunni hef ég
oft lent í lífshættu, en ég er enginn adr-
enalínfíkill. Þetta er vinnan manns og þetta
eru verkefni sem þarf að leysa. Það er einhver í
vanda og það þarf að hjálpa fólki. Maður gerir
það bara,“ segir hann og segist oft hafa þurft
að fara inn á hættuvæði snjóflóða.
„Ég hef líka þurft að nálgast og tala við
vopnað fólk. Eitt sinn var einn með tvo hnífa og
það var ekkert hægt að hlaupa í burtu. Ég
þurfti bara að tala manninn til og vona það
besta. Róa ástandið. Þetta gerðist fyrir löngu
og kannski fannst manni maður líka ódrepandi
sem ungur maður,“ segir Rögnvaldur og bros-
ir.
Hvernig sofið þið á nóttinni með allar þessar
minningar í kollinum?
„Það eru aðallega hroturnar í Rögnvaldi
sem halda fyrir mér vöku,“ segir Helga Rósa
og hlær.
„Svo eigum við þrjá stráka sem koma stund-
um upp í. En auðvitað koma af og til upp mál
sem sitja í manni og ég man eftir málum sem
ég sofna með á koddanum og vakna með að
morgni. En það er ekki oft,“ segir Helga Rósa.
„Við eigum líka svipaðan reynsluheim og
það er gott að tala saman um svona mál,“ segir
Rögnvaldur.
Er bara talað um Covid á kvöldin þessa dag-
ana?
„Nei, nei. Það er frekar talað um hvað sé í mat-
inn og hver á að græja kuldaskóna og hver á að
baða börnin. Það er ekki pláss fyrir annað þegar
maður er með mörg börn og stórt heimili.“
Þetta var rosalegt sjokk
Hjónin fengu bæði Covid í október og hafa því
heldur betur upplifað að vera báðum megin við
borðið.
„Ég greindist fyrst,“ segir Helga Rósa en
einni og hálfri viku áður hafði komið upp smit í
leikskólanum hjá tveimur yngstu sonunum.
„Ég hafði verið með þá heima í heila viku og
þeir mældust báðir neikvæðir og fóru aftur í
leikskólann og ég aftur í vinnuna. Þá var leik-
skólinn aftur settur í sóttkví vegna þess að aftur
var komið upp smit. Það var einnig smit á deild-
inni hjá mér; einn læknir reyndist vera með Co-
vid. Ég hafði hitt hann í tvo daga sem hann var
smitandi en alltaf með grímu og tvo metra á
milli. Ég var algjörlega viss um að hafa ekki
smitast af honum og ekki í vinnunni, því ég fer
svo ofsalega varlega og treysti hlífðarbún-
aðinum. Þessa seinni viku sem strákarnir voru í
sóttkví var Rögnvaldur heima með þá en ég í
vinnunni,“ segir Helga Rósa sem segist hafa
farið að finna fyrir vægum kvefeinkennum á
fimmtudegi.
„Ég hugsaði með mér að ég væri að fá smá
hálsbólgu og ákvað að drífa mig í sýnatöku svo
ég gæti fengið neikvætt svar svo ég gæti mætt í
vinnuna. Svo kom jákvætt svar seinna um
kvöldið. Þetta var rosalegt sjokk. Ég bara trúði
þessu ekki! Ég sem fer varlegast af öllum. Það
kemur enginn hér inn, við fórum ekki neitt.
Bara vinnan, leikskólinn og heim. Ég panta mat
úr Krónunni heim. Eina sem við förum er í
göngutúr í kringum Vífilsstaðavatn. Við vönd-
uðum okkur eins og við mögulega gátum. Morg-
uninn eftir fór Rögnvaldur í próf og fékk strax
jákvætt svar,“ segir hún en þarna var kominn
föstudagur.
„Á laugardag fórum við með alla strákana í
sýnatöku og það kemur jákvætt hjá þessum
elsta, sem er í Hofsstaðaskóla, en hinir yngri
voru neikvæðir. Sem mér fannst skrítið því ég
var viss um að smitið væri þaðan. Þar voru
margir starfsmenn leikskólans að greinast já-
kvæðir á þessum tíma,“ segir hún.
Viku seinna fóru strákarnir aftur í skimun og
þá reynist miðjubarnið vera með Covid.
„Þeir voru aldrei með einkenni en mig grun-
aði helst þennan þriggja ára, sem greindist
aldrei með Covid. Hann kemur mest upp í á
nóttunni og er mikill knúsari. Ég lét svo taka
blóðprufu og þá reyndist hann vera með mót-
efni. Þannig að hann var örugglega fyrstur og
smitaði mig og Rögnvald,“ segir hún og segir
síðar hafa komið í ljós að þau voru með sömu
veirugerð og starfsfólk leikskólans, ekki gerð-
ina sem læknirinn var með.
Fékk að kveðja í hlífðarfötum
Kórónuveirufaraldurinn hefur komið í veg fyrir
Helga Rósa og Rögnvaldur eiga þrjá
syni, þá Má, Ara og Bjart. Öll fjölskyldan
greindist með Covid í október og í
sama mánuði lést faðir Helgu Rósu.
Morgunblaðið/Ásdís
KÓRÓNUVEIRAN
14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.12. 2020