Bæjarins besta - 28.04.1999, Síða 5
Vestfiröir
Til ungra kjósenda
Því er stundum haldið fram
að ekkert þýði að ræða við
ungtfólkum pólitíkeðaþjóð-
félagsmál. Það hafi engan
áhuga á slíku. Þessi kenning
kann að eiga sér einhverja
stoð. en hins vegar má nefna
ótal dæmi til að sanna hið
gagnstæða, s.s. 68-kynslóðina
ogFönk-listannáísafirði. Mér
hefur reyndar alltaf þótt
óskaplega gaman að vera með
ungu fólki og nýt þeirra for-
réttinda í mínu starfi að um-
gangast marga unglinga. Og
ég held, að lífsskoðanir ungs
fólks eigi fullt erindi við
stjórnmálamenn. Fáir hafa til
dæmis jafn sterka réttlætis-
kennd og ungt fólk og það er
kannski einmitt réttlæti sem
pólitíkin snýst um, ekki síst
nú í kosningunum framundan
- réttlæti, jafnrétti og vellíðan
allra í samfélaginu, hvort sem
þeir eru ungireðaaldnir, karl-
eða kvenkyns, heilbrigðir eða
fatlaðir, sterkir eða veikir.
Sum helstu verkefni Sam-
fylkingarinnar á næsta kjör-
tímabili, ef hún kemst til
valda, snerta einmitt sérstak-
lega hag ungs fólks og ungra
fjölskyldna á nýrri öld.
Samfylkingin hefur algera
sérstöðu meðal stjórnmála-
flokkanna varðandi málefni
fjölsky Idunnar og ber þar hæst
lengingu fæðingarorlofs í 12
mánuði á fullum launum, þar
sem feðurhafi sjálfstæðan rétt
til 3ja mánða orlofs. Ef þetta
kemst til framkvæmda verður
það alger bylting fyrir ungar
fjölskyldur, því þær eiga
nefnilega erfitt uppdráttar í
dag. Samfylkingin vill einnig
bæta stöðu barnafólks með
hækkun ótekjutengdrabarna-
bóta, og að foreldrum verði
heimilt að nota ónýttan per-
sónuafslátt barna yngri en 18
ára.
Almenn og góð menntun
og öflugt og fjölbreytt menn-
ingarlíf eru undirstaða fram-
fara og sóknar í atvinnulífi á
nýrri öld. Samfylkingin vill
að ríkisvald, sveitarfélög og
atvinnulíf sameinist um stór-
átak til fjárfestingarímenntun
og menningu með ýmsu móti.
Til dæmis þarf að gera sveit-
arfélögum kleift að efla grunn-
skólann, þar til námsárangur
jafnast á við það sem best
gerist annars staðar. Símennt-
un, verkmennlun og fjarkenn-
sla eiga að fá aukið vægi í
skólakerfinu, Tölvukennsla
verði aukin, svo og listkenn-
sla. Náms- og starfsráðgjöf
verði efld. Draga þarf úr þeim
kostnaði, sem nemendur bera
af því að sækja sér menntun
fjarri heimabyggð.
Samfylkingin vill móta
markvissa menningarstefnu,
stofna öflugan menningarsjóð
fyrir landsbyggðina og breyta
nafni menntamálaráðuneytis
í mennta- og menningarmála-
ráðuneyti.
Samfylkingin vill endur-
skoða lögin um Lánasjóð ís-
lenskra námsmanna, grunn-
framfærsla verði hækkuð og
endurgreiðslubyrði lækkuð.
Nám á háskólastigi þarf að
efla um allt land ásamt tengdri
rannsókna- og atvinnustarf-
semi.
Ymsir telja að stjórnmál 21.
aldarinnar muni fyrst og
fremst snúast um umhverfið
og vernd náttúrunnar, og í
sumum nágrannalöndum okk-
ar stefnir þegar í þá átt. Um-
hverfismál skipa veglegan
sess í verkefnaskrá okkar
Samfylkingarmanna, lögð er
rík áhersla á vernd ósnortinna
víðerna landsins og stefnt að
undirritun Kyotobókunarinn-
ar um losun gróðurhúsaloft-
tegunda.
Markmið Samfylkingarinn-
ar er að skapa forsendur til
þess að atvinnuvegir og at-
vinnufyrirtæki landsmanna
geti vaxið og dafnað í heil-
brigðu samkeppnisumhverfi.
Flér á Vestfjörðum þarf að
stórauka fjölbreytni atvinnu-
lífsins. Við höfum kannski
einblínt um of á stóriðjuna
okkar, sjávarútveginn og fisk-
vinnsluna, en láðst að styðja
og styrkja aðrar fyrirferðar-
minni atvinnugreinar. Vissu-
lega munum við halda áfram
að byggja á sjávarútvegi, en
það er líka alveg ljóst, að við
verðum að bjóða upp á miklu
fjölbreyttari atvinnutækifæri
og betri lífskjören verið hefur
að undanförnu Við þurfum
að beina sjónum okkar í ríkara
mæli að ferðaþjónustu, smá-
iðnaði, hugvitsstarfsemi,
rannsóknum, fjarvinnslu og
svo mætti lengi telja. Hér á
Vestfjörðum eru ótal tækifæri,
sem legið hafa vannýtt og bíða
Stjórnmál
Sigríður Ragnarsdótt-
ir skólastjóri og þriðji
maður á lista Sam-
fylkingarinnará
Vestfjörðum skrifar
þess að ungt fólk með sitt
frjóaímyndunarafl og óbeisl-
aða orku grípi þau og skapi úr
þeim verðmæti.
Ég vil eindregið hvetja
ykkur, unga fólkið, sem eruð
aðnýtaykkur kosningaréttinn
í fyrsta sinn, að íhuga það
vandlega, í hvers konar þjóð-
félagi þið viljið lifa í framtíð-
inni og búa börnum ykkar og
afkomendum. Er það þjóðfé-
lag, þar sem markaðsöflin,
auglýsingamennskan og pen-
ingahyggjan ráða ferðinni eða
er það þjóðfélag réttlætis,
jöfnuðar og velferðar, þar sem
allir þegnarnir geta lifað og
starfað með reisn? -Það er
nefnilega einmitt þetta sem
kosningarnar snúast um fyrst
og fremst og þið getið lagt
ykkaratkvæði á vogarskálina
öðru hvoru megin.
Ykkarervalið. Breytiðrétt!
Morgunverðarfundur á HÍ
Nýfundnaland
oglabradnr
Wilbert Boone frá Mem-
orial-háskólanum í St.
John’s á Nýfundnalandi
verður framsögumaður á
opnum morgunverðarfundi
AtvinnuþróunarfélagsVest-
fjarða á Hótel Isafirði í
fyrramálið, fimmtudaginn
29. apríl kl. 8.15.
Hann mun þar fjalla um
atvinnulíf og byggðaþróun
á Nýfundnalandi og Labra-
dor. Að loknu erindinu svar-
ar Boone fyrirspurnum og
tekur þátt í umræðum. Auk
hans verða væntanlega
nokkrir fleiri gestir frá Ný-
fundnalandi á fundinum.
Fjölgun opinberra
starfa á iandsbyggðiiwi
Skortur á fjölbreyttari at-
vinnutækifærum er einn þeirra
þátta sem er alvarlegur á
landsbyggðinni. Fólk sækir
sér menntun í vaxandi mæli
og æskir starfa í samræmi við
það. Alltof oft getur þetta fólk
ekki snúið til baka vegna þess
að störfin skortir. Þetta er al-
varlegt mál.
En hvað er þá til ráða?
Fjölmargt mætti nefna.
Stofnun eignarhaldsfélaga,
efling Atvinnuþróunarfélaga
og Framtakssjóður Nýsköp-
unarsjóðs, eru allt dæmi um
aðgerðir sem munu skapa ný
og fjölbreyttari störf ef vel
tekst til.
Beinar opinberar
aðgerðir
En hið opinbera getur líka
komið að þessu máli með
beinum hætti. Nefna má að
ríkið er stærsti vinnuveitandi
landsins. Þar vinnur flest
fólkið. Því miður hefur upp-
bygging á vegum hins opin-
bera að langmestu leyti orðið
á höfuðborgarsvæðinu. Þetta
er ekkert nýtt. Þannig hefur
það verið í gegn um áratugina.
Það á ekki lítinn þátt í byggða-
þróuninni. Þrátt fyrir góðan
ásetning hefur stjórnvöldum
alls ekki tekist að breyta þess-
um gangi mála.
Ný rinnubrögð
Nú er verið að reyna að
taka þessi mál nýjum tökum.
Byggðaáætlun sú semAlþingi
samþykkti er gott dæmi um
þetta. Þar eru sett fram skýr
markmið. Þegarerhafin vinna
með einstökum stofnunum að
því að fjölga störfum á lands-
byggðinni, í samræmi við
samþykktina.
Fiutningur skil-
greindra verkefna
Vitaskuld eigum við að
rey na að flytja einstakar stofn-
anir út á land. Reynslan sem
hefur fengist er hins vegar
ekki sérlega uppörvandi. Því
hljótum við að leita annarra
leiða jafnframt. I því sam-
bandi sýnist nærtækt að reyna
að skilgreina einstök verkefni
stofnana sem vinna megi utan
þeirra sjálfra og freista þess
að flytja slíka skilgreinda
starfsemi út á landsbyggðina.
Þar er af ýmsu að taka. Nefna
má innheimtustarfsemi,
skráningarvinnu og einstakar
deildir.Vel væri hægtaðhugsa
sér tiltekin verkefni á vegum
Ríkisútvarpsins, Trygginga-
stofnunar eða vísindastofn-
ana, svo dæmi séu tekin.
Stjórnvöld fá
hitann í haldið
I byggðanefnd forsætisráð-
herra lögðum við líka til að
tekin yrðu upp ný vinnubrögð,
í því skyni að fella málin inn í
skipulegri farveg og tryggja
uppbyggingu á opinberri
þjónustustarfsemi á lands-
byggðinni. Þar segir meðal
annars, orðrétt:
Einar K. Guðfinnsson,
1. þingmaðurVest-
tjarða og efsti maður
á lista Sjálfstæðis-
tlokksins skrifar
„Mótuð verði stefna um það
af hálfu ríkisins hvernig deilt
skuli út verkefnum ráðuneyta,
stofnana og fyrirtækja þeirra,
sem unnt er að vinna með
fjarvinnslusniði úti á lands-
byggðinni. Sett verði fram
innan árs skýr stefna af hálfu
einstakra ráðuneyta um
hvernig að þessu verði unnið.
Við upphaf hvers kjörtíma-
bils skili ráðuneyti áætlunum
um hvernig staðið verði að
því að framkvæma samþykkt-
ir Alþings sem fram koma í
þingsályktunum um stefnu í
byggðamálum um fjölgun
starfa á vegum hins opinbera
á landsbyggðinni. Forsætis-
ráðherra skili skýrslu um
framvindu þeirra mála á
tveggja ára fresti.”
Með þessum vinnubrögð-
um er lögð ríkari skylda á
stjórnvöld en áður að byggja
upp opinbera atvinnustarf-
semi á landsbyggðinni.
Stjórnvöld fá hitann í hald-
ið, er gert að marka stefnu og
gefa þinginu skýrslu um fram-
vinduna. Það eykur aðhald og
ætti að leiða til frekari opin-
berrar atvinnusköpunar á
landsbyggðinni.
- Einar K. Guðfumsson,
I. þingmaður Vestfjarða.
Skotveiði-
menn á
ferð í Djúpi
Fregnir hafa borist af
mönnum við ólöglegar
gæsaveiðar inni í Djúpi,
en bæði gæsir og endur
eru friðaðar frá 1. mars og
til 20. ágúst. Einnig eru
skilti hvers konar alltaf
vinsæl bráð skotmanna,
ekki síst umferðarskilti og
örnefnaskilti, enda auð-
veldara að hitta þau en
fugla himinsins. Þung
viðurlög eru við brotum af
þessu tagi, svo sem sektir
og svipting skotvopna-
leyfa, auk þess sem vopn
og veiði eru gerð upptæk.
Málþing
um menn-
ingu í Edin-
borgarhúsi
Vestfirðir verða í
brennidepli á opnu mál-
þingi um menningu, sem
haldið verður í Edinborg-
arhúsinu á Isafirði á Iaug-
ardag og sunnudag.
A þinginu munu ýmsir
fræðimenn halda fyrir-
lestra og taka þátt í um-
ræðum. Má þar nefna er-
indi Olínu Þorvarðardóttur
um vestfirsk brennumál,
fyrirlestur Arna Daníels
Júlíussonar um fjöru og
flóð í vestfirskri byggð og
erindi Sigurðar Gylfa
Magnússonar um byggða-
söguna í einsögulegu ljósi.
Finnbogi Hermannsson
ræðir um útvarpið, hinn
nýja húslestur, Davíð
Olafsson um Vestfjarða-
akademíuna, íslenska
menningarsögu og vest-
firska alþýðufræðimenn
og Ragnar Edvardsson um
rannsóknir á verminjum á
Vesttjörðum. Sr. Skúli
Olafsson flytur erindi sem
nefnist Hversu strangur
var rétttrúnaðurinn? - pre-
dikanir íslensku kirkjunn-
ar á 17. og 18. öld og er
þá enn nokkurra fyrirles-
ara ógetið.
Málþingið hefst kl.
11.15 á laugardagsmorg-
un. Skráning er í síma 862
1896 og 456 5140. Þingið
er á vegum Sagnfræðinga-
félags Islands, Félags
þjóðfræðinga, Reykjavík-
urakademíunnar og Vest-
firðinga.
MIÐVIKUDAGUR 28. APRIL 1999 5