Bæjarins besta - 22.01.1997, Qupperneq 6

6 MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 1997
Kvótakerfið er
sjúkdómur sem
lýsir sér eins
og krabbamein
– það mun tortíma sjálfu sér
Sveinbjörn Jónsson, á Suðureyri, þekkja flestir Vestfirðingar sem á
annað borð fylgjast með sjávarútvegsmálum. Sveinbjörn hefur, þrátt
fyrir ungan aldur, staðið lengi framarlega í baráttu smábátaeigenda
fyrir hagsmunum sínum og tók þátt í stofnun Landssambands
íslenskra smábátaeigenda ásamt Arthuri Bogasyni og fleirum
árið 1985 og sat hann í stjórn félagsins fyrstu árin.
Sveinbjörn komst heldur betur í fréttirnar þegar hann
sumarið 1995 gerði ásamt fleirum, uppreisn gegn kerfinu
með því að róa á steinbít á banndegi smábáta til að fá úr
því skorið hvort það stæðist lög. Sveinbjörn er
viðmælandi BB í opnuviðtali að þessu sinni.
Í fyrstu sjóferðina 7 ára
Sveinbjörn fæddist á Suður-
eyri við Súgandafjörð 22. febr-
úar 1949. Þar ólst hann upp og
þar hefur hann alið allan sinn
aldur að undanskildum 5-6
árum þegar hann var í námi í
menntaskóla og síðan sím-
virkjun. Foreldrar Sveinbjörns
eru þau Jón Valdimarsson og
Guðjóna Albertsdóttir á Suður-
eyri og er Sveinbjörn næst
yngstur af fimm systkinum og
sá eini af þeim sem búsettur er
á Suðureyri. Sveinbjörn og
kona hans Elín Bergsdóttir,
eiga þrjár dætur, Jónu Láru,
Berglindi og Björg.
Sveinbjörn hóf sjómennsku-
ferilinn snemma og fór hann í
fyrstu alvöru sjóferðina með
Kristjáni heitnum Ibsen á
vélbátnum Frey, aðeins sjö ára
gamall. Hann var þó ekki
ráðinn í skipspláss hjá Kristjáni
eftir þetta en Sveinbjörn segir
strákana á Suðureyri hafa leikið
sér alla daga í fjörunni, á
prömmum og bátum. Eins og
algengt var á þessum árum,
byrjuðu unglingar á Suðureyri
snemma að vinna. „Við byrjuð-
um að vinna svona 10-12 ára.
Það var algengt að strákar réðu
sig upp á hálfan hlut við
beitningu á sumrin og þeir sem
komust upp á lag við beitn-
inguna og kláruðu skammtinn
sinn á tiltölulega skömmum
tíma, gátu að því loknu farið í
fótbolta og ýmsa leiki.“
Að loknu skyldunámi hélt
Sveinbjörn til frekara náms,
fyrst að Núpi í Dýrafirði og
síðan á Akureyri. Þaðan lá
leiðin í símvirkjun í Póst- og
símaskólanum en að honum
loknum fór hann á flakk erlend-
is og tók í það eitt ár. „Eftir
heimkomuna vann ég í eitt ár
hjá bróður mínum í Bernhöfts-
bakaríi í Reykjavík en þá hafði
Ólafur Þórðarson, fyrrverandi
alþingismaður og þá skólastjóri
heima, samband við mig til að
fá mig til að kenna fyrir vestan.
Ég sló til og þetta varð til þess
að ég kenndi í níu ár hér við
grunnskólann á Suðureyri eða
frá 1975-1985. Á sumrin stund-
aði ég handfæraveiðar á litlum
bát sem við bræðurnir höfðum
smíðað en fékk mér seinna
annan bát til að nota sem
sumarvinnu með kennslunni.“
Sjómennskan er baktería
Það sem átti að verða sumar-
vinna hjá Sveinbirni, þróaðist
út í að verða baktería sem
heltók hann og hætti hann því
kennslunni og gerðist sjómaður
að aðal atvinnu. Varla hafði
talið snúist að sjómennsku fyrr
en Sveinbjörn var farinn að
tala um kvótakerfið. „Það má
segja að ein ljótasta hliðin á
kvótakerfinu sé svipting þess
réttar einstaklinga eins og t.d.
gamalla sjómanna, að geta
eignast bát og fengið að lifa í
tengslum við náttúruna tiltölu-
lega lausir við stress. Það er
algjör níðingsskapur við fólk
að gefa því ekki svigrúm til
þess.