Skólablaðið - 14.02.1976, Blaðsíða 18

PÍOTV
SAFSIÐ
20 ÁRA
SíSúii
in mmninyararein
Skóli, sem á sér um 130 ára forsögu innan
sömu veggja, hlýtur að likjast gósenlandi fyrir
áhugamenn um sögu og þróun skólamála, og þar
með félagslífs, enda er nú hafin margrabinda-
útgáfa á þessari sögu, öllum til mikillar
ánægju. Hlutverk þessa afmælispistils er hins
vegar að rekja brot af þessum ferli, þ.e.
uppgang og fall þeirrar nefndar, sem eitt
sinn gegndi mikilvægu hlutverki i tónlistar-
lífi nemenda skólans.
1 von um að gefa sem réttasta mynd af
sögu H1jómplötusafns Menntaskólanemenda í
Reykjavík, eins og það hét upprunalega, hef ég
valið þá leið, að notast að mestu við orð
þeirra, sem störfuðu við safnið á hverjum tíma.
1 þvi sambandi styðst ég við dreifibréf og
plötuskrár, sem þessir aðilar sendu frá sér.
26. JANUAR 1957
HLJÓMPLÖTUSAFN
MENNTASKÓLANEMENDA
í REYKJAVÍK.
síðastliðnu vori samþykkti skolafundur I
____ tillögu þess efnis, að stofna skyldi safn I
I ipy til útlána á hljomplötum fyrir nemendur.
If Öhætt mun að fullyrða, að margir voru I
l'—" vantrúaðir á, að slík starfsemi gæti
| heppnazt. Ekkert slíkt safn hafði fyrr verið
I stofnað hér á landi, og flestir ottuðust, að fjár-
skortur og slæm meðferð á plötunum mundi verða
| því að falli. En tillagan var samþykkt, og undir-
búningur hofst.
Þetta safn hefur nú starfað í 2 mánuði.
I Fimmtán hæggengar (33 snúninga) plötur hafa
verið lánaðar til nemenda 10 daga í senn. A
þessu tímabili hefur ekki ein einasta plata legið
safninu deginum lengur, og stor hopur nemenda
I hefur orðið að hverfa frá hvert sinn, sem safnið |
hefur verið opið, án þess að fá nokkra plötu lán-
aða. Aðeins ein plata hefur skemmzt lítils háttar,|
en hinar eru sem nýjar. I>að má því með nokk -
urri vissu fullyrða, að safnið hafi sannað tilveru - I
I rétt sinn.
Plötusafnsnefnd hefur víða reynt að fá fjár - I
I magn til að stækka safnið og gekk það illa í fyrstu.l
M. a. skrifuðum vér nefndarmenn Baeparstjórn
Reykjavíkur og fórum fram á 10.000 krona styrk
1 en fengum neitun.
Eftir að nýju lögin um tolla og skatta höfðul
! verið samþykkt, sáum vér fram á stórf*.■U.da.u
hækkun á hljómplötum. Snérum vér O'ö þú tiil
rektors oj* fórum fram á rífle^a fjárveitúig’a t.ílj
safnsins ur skólasjóði. Forraðameim sjóðsinsl
samþykktu síðan að veita safninu 5000 króna|
styrk og 5000 króna lán í eitt ár.
Nú hafa verið keyptar hljómplötur fyrir mest-J
an hluta þessa fjár, og eru þá í safninu 84 hæg-l
gengar plötur - mestmegnis 33 snúninga. (Skyltl
er að geta þess, að hljómplötufyrirtæki bæjarinsl
hafa veitt safninu 15% afslátt af öllum plötun%|
sem keyptar hafa verið.)
Útlánastarfsemin hefur legið niðri tvær sein-l
I ustu vikurnar, og hafa gömlu plöturnar verið|
| kallaðar inn, en þær nýju settar á skrá.
1 dag verður safnið opnað að nýju, ogverðud
það framvegis opið á laugardögum. í þessu til -I
efni gefum vér út þennan bækling, sem inniheldur í
m.a. plötulista og reglur safnsins. Plötunum er |
ekki raðað eftir höfundum nemaað litluleyti og eru I
ýmsar ástæður fyrir því, en væntanlega verðurj
safnið endurskipulagt á næsta ári, þegar fleiri [
I plötur hafa bætzt við.
Einn af kennurum skólans hefur lofað að rita |
grein í Skólablaðið um meðferð á hæggengum plöt-
| um, en hann er maður fróður um þau efni.
Að lokum viljum vér leyfa oss að benda á|
I þa sárgrætilegu staíireynd, aS saíniB er ennþál
| naínlaust. Er því hér met! skoraS á alla menntl-|
inga, konur sem karla, aS leggja höíuBiS í bleytil
og finna stutt og gott nafn á safniS.
R.
REGLUR
um útlán á hljómplötum:
ll.gr. SafniS er opiS á laugardögum frá
1 ’ kl. 12,45-14,00.
|2.gr. Nemendur geta fengiS aS láni 1-3 plöt-
ur í einu eftir atvikum og fa aS hafa
þær 7 daga endurgjaldslaust, en fyrir
hvern dag, sem verSur fram yfir þaS,
ber þeim aS greiSa 2 krónur til safns-
ins.
|3.gr. Nemendur bera ábyrgS á þeim plötum,
' sem þeir fá aS láni. Þegar plötu er skil-
aS, skal sá fulltrúi plötusafnsnefndar, er
viS henni tekur, athuga, hvort nokkrar
skemmdir hafi orSiS a henni. Hafi ton-
flöturinn skemmzt eSa rispazt, svo aS
vel megi heyra þaS, þegar platan erleik-
in, skal hann meta skemmdirnar til fjar aS
upphæS 5-15% af kaupverSi plötunnar. Ef
sá, sem viS henni tekur, telur hins vegar,
aS platan sé eySilögð og ekki verSi framar
unnt að lána hana út, skal nemandinn greiða
25% af kaupverði plötunnar til safnsins.
14. gr. Þegar nemandi fær plötu að lani, skal hannl
kvitta fyrir það með nafni smu 1 þar til
gerða bók, og játast hann þá jafnframt
undir að hlíta reglum þessum og ákvæðuml
þeirra.
15. gr. Reglur þessar öSlast þegar gildi.
Menntaskólanum, 26. janúar 1957.
F.h. hljómplötusafnsnefndar
Ragnar Arnalds, form. ,
Þorkell Sigurbjörnsson,
Björn Ölafs, gjaldkeri.
Glaumbær, en svo var Plötusafnið nefnt á
tímabili, jókst stöðugt að vöxtum. En þrátt
fyrir einurð og baráttuvilja stofnenda þess
virtust fordómamir, sem þetta framtak mætti í
upphafi, ætla að rætast -sem álög eins og kemur
fram i öðrum plötulista 4 árum síðar.
Eins og sjá má virtust MReglur um útlán
á hljómplötum" ekki nægja til að koma
upplýstum nemendum elztu og virtustu mennta-
stofnunar landsins i skilning um hve renndar
vinylskífur eru viðkvæmar í meðförum. Lausnin
sem þá var eygð, var að skrifa menn á svartan
lista, rukka þá um nokkra aura og stinga að
þeim nýrri reglugerð, en í þetta sinn um
meðferð hljómplatna.
Þrátt fyrir ofangreind vonbrigði nefndar-
manna, sem litu nú fram á hinn nýbyrjaða ára-
tug, hvarflaði það eflaust ekki að mörgum hver
örlög þessa safns yrðu, en sama sagan endurtók
sig, þó misjafnlega gróflega. Er tímar liðu
fram og nýir menn með breytt viðhorf tóku við
störfum, kom i ljós önnur aðferð við að hemja
skemmdarlosta nemenda. Lausnln var einfaldlega
sú, að lánþegar legðu fram tryggingu, sem næmi
helmingi af andvirði platnanna, en raunin varð
hins vegar sú, að og margir litu á þetta
fyrirkomulag undir sama korni og stórútsölur,
sem leiddi til þess að gefizt var upp á út-
lánum veturinn 1972-'73.
to-a’ íAa*ia, K. S'^otia pavel ^l9lt
.«• ... «
Searica
K’ Ranieri o.íi.o.fI.
HLJOMPLOTUSAFN
MENNTASKÓLANEMENDA
í REYKJAVÍK
PLÖTUSAFNIÐ verður rekið með svipuðu
I sniði og undanfarið, að öðru leyti en því, að
[vegna aukins nemendafjölda í skólanum höfum viðl
lorðið að flytja úr T-stofu út í íþöku. Vonandi
ler, að innan skamms fái Plötusafnið sérstakt
Ihúsnæði, en safnið er nú orðið það stórt að þess
|er alls ekki vanþörf.
I safninu eru nú um 40 nýjar hljómplötur og
Ibætast væntanlega fleiri við í vetur.
Meðferð á plötum safnsins s.l. ár var væg-
last sagt ekki til fyrirmyndar. Nokkrar plötur
leru gjörsamlega ónýtar og aðrar vart spilandi
Ifyrir rispum ; eina var borað gat á og tvær vorul
Jsteiktar á rafmagnsofni. Astandið í þessum mál-l
|um er sem sagt óviðunandi og verða notendur
Jsafnsins tafarlaust sektaðir ef slíkt kemur fyrir.
lEinnig hefur hlífðarpokum platnanna verið mis-
lþyrmt og eru nemendur í því sambandi áminntir
|um að fara ekki með plöturnar hlífðarlausar
|beint úr safninu út í hvaða veður sem er.
Haustið 1958 var gefin út skrá yfir hljóm-
Iplötur safnsins, sem þá voru um 130 talsins, nú
|eru í safninu tæplega 300 plötur, þannig að út-
|gáfa skrár þessarar er fullkomlega tímabær.
Að síðustu eru nemendur hvattir til að með-
Ihöndla plöturnar samkvæmt reglum safnsins og
Iskila þeim á tilsettum tíma ( lánstími er ein
|vika ), ella fá þeir nöfn sín á svartan lista.
Reykjavík, 1. nóvember 196l|
Nefndin
REGLUR UM MEÐFERÐ HLJÖMPLATNA
|l. Varist að snerta tónflötinn.
|2. Strjúkið ávallt af plötunni með hreinum og
rökum klút ( svampi ) áður en plhtan er leikin|
|3. Gætið þess að platan verði aldrei fyrir hita
eða kulda.
14. Látið plöturnar standa upp á rönd, er þær
eru ekki í notkun.
|5. Gætið þess, að spila plöturnar alltaf með
réttum hraða og nál.
|6. Athugið vandlega að endurnýja nálarnar 1
tíma.
|Ath. Um leið og einhver fær plötur lánaðar í
1 safninu skuldbindur hann sig til að hlíta
reglum þessum.
E- u
^^sötu 2 EJg^°Ottur
Það ættl að vera ljóst, að með því að hætta
útlánum var stafsgrundvöllur safnsins horfinn,
og nauðsynlega þurfti að finna nýjan ef safnið
átti ekki að fá hægt andlát. Hvað það var sem
vakti fyrir þeim ágætu mönnum, sem lokuðu
safninu, skýrist bezt þegar lesið er fréttabréf,
sem þeir gáfu út snemma árs 1973.
"...starfið i vetur hefur byggzt á öðru sjónar-
miði en undanfarin ár. Vonlaus viðleitni fyrri
ára...að stofna gott útlánasafn hefur beðið
algert skipbrot. 50 manns fengu lánaðar plötur
á síðasta ári. Þar af skiluðu 25 plötum þeim,
sem þeim var treyst fyrir. Þar af voru aðeins
um 20^ eða 5, sem skiluðu plötunum i þvi ástandi
að hægt væri að spila þær...(leturbr. höf.)
Plötusafnið er nú fullt af ónýtum plötum,mest
klassíkj sem á trúlega við smekk fæstra nemenda
skólans...og samkvæmt framansögðu er ljóst að
útlánum verður hætt."
"En hvað gerir Plötusafnið fyrst engin útlán
verða leyfð? Nú þegar hafa verið fjórar hljóm-
sveitarkynningar...og...hafa plötur safnsins
verið noíaðar í diskótek á böllum i vetur og
kemur nú að draumsýn plötusafnsnefndar: Full-
komið diskótek með tvöföltiu plötuspilaraborði,
100 watta hátölurum og samsvarandi magnara.
Tækin yrðu einnig notuð á Iþökulofti, sem
þannig losnaði úr einokun hermannaútvarps Kana...
og yrði safnið því í framtíðinni kynninga-og
diskóteksafn..."
A ný birtast nemendur, sem vilja ótrauðir
leggja á brattann. En hvað ætluðust þeir fyrir
um hinar fjölmörgu klassísku hljómplötur,
sem nemendur eiga. Það var og er enn lítið um
svör við því, en sú fullyrðing að klassísk tón-
list eigi^við^smekk fæstra i þessum skóla er
alhæfing á skýrskotunar til raunhæfra staðreynda
(sbr. fjöldi nemenda, sem sækja kynningar á
'þlassískri eða poptónlist er svipaður).
Þrátt fyrir þá draumsýn nefndarmanna, að
verzla með hljómflutningstæki fyrir diskótek
yrði að veruleika, datt hún um sjálfa sig næsta
vetur þvi þá voru þeir staðir, sem nýsa skemmtd-
anir M.R.-inga búnir að koma upp slíkri aðstöðu.
Draumatækin hafa þvi til þessa verið notuð á
plötukynningum, selsferðum, bekkjarkvöldum og
eftir að Iþökulofti var lokað kýla þau graðhesta
rokk í kjallarakompunni í Casa Nova, eflaust til
að örfa meltingarhraðann í hinu langþráða 15
minútna kaffikapphlaupi.