Huginn - 01.02.1952, Side 10
8 -
í slenzkur j$ncV.ður og framtið Jiáns.
Allt frá ;því- er laricl tok að /byggjást, ' tx-.f'a landsmenn stunclað
iðnað, .Heimilisi-ðnaðurinn stpö í nánu .,'saiffÍD.andi við lanclbúnaðinn.
ICLæðnaður' folksins var aö langmestúl'eyúi' gerður. úr. íslenzkri ulí
og j afnvel < vorú vaðmál og' feldÍrVáðaÍútflugningsyara landSiiiannc
IClæðagerðin va.r''úöallegá'Ii.eimilisvinna kvonna,
K. ,1‘lnienn
•±*ré.... 1 s.ambano:. við
en.úiún ’kom æði hart'
á 14. ölcl.
og folst oft í
stunduðu aftúr
vefnaði og pr joíilfesi' íiin, ijlesta li:st ,
á móti alía smíöi úr járni
litillet
.ítift. .stunouö. .
ígripum ;.með .öðruni
i ísíendinga,.þegar
jarnsmxði var svo•rauðablastur og kolagerð
niður á. skáguiium. S.-.lt'bremisl'a. var 0{
... Aðaliága var iðnaður þessi' stúndaður' í
verkum, :en þess voru þo -dæmi, að menn gefðu" veggjahleðslu o.;
skálabyggingar áð aðalatvinnu siniii.
SJtúli M ..nússcion ruödi 'braut. nútíma
hann. um raiöja...1ö. Völd-kom á fot iðnstofnunum síhum,',pg. þo/,að þser,
stæðu ekki lengur <eh í ;rx!man áfatúg, skildu þær þo , eftii/ sig.var-
anleg s.pö:í. í þrounarsögú í-slenzks iðnaðar. Þa yo.ru rfistar1. v-.erk-
smið.gur fyrir ullariðneð og sútun skimia hér í Reykýuvík. ás.anit
Þofarainylnu og lxtunarhúsi Vi’ð Elliðáár,-. Erehnisteins.suða vc.r
hafin í .Krísuvík. •'" : ' •' ,. " ' ... ... ' ..>
:. JK dánska kau.pmannavaldi:ð var öllúm" þessuaa st ofnunum fjand-
samlegt ög .gat -brátt -murkað úr þeim'lífiö,''. Skúli. E-agíiússon lagði
grundvöll, ,að Reykj av.xk s em bö'rg me ö þe ssuri' st o fnu'num. ,; M e ðan. i ðn-
stofnanir-; Skúla voru’í blámá, voru'þær iðns.k'oli þjoðarímiar. , .Þar
læröu mean að nota nýj4:-vef stola og rökká'';óg'm.afgt flefra. ..
Un l.eið og sj ávcfútvegu-rinn t(5k;að váxá, 'minnkkcSi, h.eimilis-
iönaðurinn. x sveitunúm.jájö4’»• og-^þott ’aldr'éi væfx úiahn beinlíhis
arðvænlegur, hafði. hann þc5 ■ st-útt •lc.nid'búiiaoihh .mfkip ; íiann háfði
og annað og.mei-r.a gildx eh--riiið • þ.ugræná...... í hóhum;'sameinaðist. starl
og mennt.un, .,. Á vókunni safnaðist; ;állt’ Kéifflilsfollcið s;.nian:Og- vann
að. alls ko.naf ...h-andxÖúm-, : !eh hlst;aðf : jafhfrámt la áögur og kyæöi,
lærði þannig og .varöveitti efnf ókkair* öúfmætustú bokménnta..
.1 stað þ-essa iforna héxrai-li;s'iðnr/ð'ar‘tö;k ’nu :áð 'vaxa upp 'x
ipst öðunup.i fjölmenn stétt ið’naðartiaiiha,.'" Má þa,r n'efna húaasmiði
hÚRP-fl.'rnnpíitiíði . hhðlfeftm-.i ði nú- ]skosmiði pr.eht af a og bol-^bfh.d'nra
^eSsá'tiairdi'ðhaðaf' heiúr svo smám
kaui
og húsgagnasiuiði, 'söðlasmiði og
og fleiri og fleiri. Auk alis þ<
saman risið upp storiðnaöur, einkum þo síðsn árið 1930. Um alda-
motin voru reistar þrjár ulls.-fvax%smiðjur. Af fiskiðnaðinum eru
síldarbræðslustóðvarnar einhver stdrfenglegustu iðnfyrirtækin.
Einnig eru stöðvar, sem aimast .lifrarbræðslu, lýsishreinsun,
niðursuðu. Innlend fyrirtæki sýá,Íandsbúum
hraðfrystingar og
fyrir nægu smjörlíki og að mestu fyrir sápu. S'jálkúrið'naðurinn
er orðinn mjög fullkominn. Byggingariðnaðurinn hefur veriö stor
þáttur í atvinnulxfihú,- exöan';þjoðih ;ták:. að’ endur pyggga. .áxbyii sír
Pyrsta rs:,f st.öðin' var /réist árið 'I-90.4.; Síöáh'-ták þeim að smá-
fjölga, og nú. ríga upp - stár -raforkuver -méð fárfa ára miliibili.
Jafnframt hefur skápast: f jölmehnristétt -ráfvirkjá. ' "Pulikomnir/iðn-
pknifir 'fii-ii ri'snir utm., sem eru stoð 02 sty±*ta fullkomi.nhar iðn-
skolar eru nsmr up
menningar. , , - v x. ox v .---.... ;"'■ ;./-;;/'';-v ■ .
Þ.etta' er v.í örfáum orðum .’saga 'í si-eaizlía iðháðarins'; • En hvað'
er að -segja, :um ..frárat<íð.ina? .Isfaríd''-er ;vei- :fálllð :til að’. fxVániléíða
raforku',' en húrt er grundvöllur. márgs> könái'-‘xðna.ðfír. En iandið er
aftur a raoti langt ur,:;
efnum mxðað' vi<
s • 1 :
Engimi:
Pg
onnur
■.. /'
0J? S>
1 ei.ð heimssfetmgangn-anná
l.önd. oufc.n c- ; -
,því,.að alluf -sa fð.-naður ,
■'f útækt áf hrá-
or 'fæ.r hráefni.
innanlands, á framt.iö. f,, rfr sei;y og það/'er líféhauðsýh," áð Kahn
eflist. “ Svo mun og vera ixm'.mar.gaá þamf fðháð, • Sém fær-hfáefni sír
frá útlöndum. M.eð iÖnv..ði ér■:hæg'bráðvauka. verðmæti útfiuthings-
varanna, og er auð.sjáanlega/hagnaöur, .;.ð þvíbáði _a±vihnuaukning
fyrir landsmenn. og.;vp.rðmæti.sauknihg. váráhriáv 'érjiiún .stuða að hag-
fto'-ri v-i' ð'ski -ot áiö-Frmði vi ð önnur 1 öiidx'- eh þáð' ér'!'mikÍIVægást.
stæðari viöskiptajöfnuði við
atriði þjáðarbúskaparins.
Allur iðnaður, sem:-á ,vi.ð., gáö og. éö-lileg skilyrði að búa,
hlýtur að eiga rétt á sér. ’Sn um hitt má deila, hvort rétt eé
séð" frá sjánarraið.i..heimilisbúskaparins, sð 'íTyt'já' hráefni "i
leii
he
■e-í
.tru
ð: 'frámlei:ðs 1 á: ‘abúrðar og framle.iðs 1 a.
s t e i nl 1 m 3 g e t i - v aMx ð
st orkost'lé
gúm ' breyt 1 ngum. 1
vft .<•<*' pin r. hsr én n
framfara att við
líti.il steinullar-
verksmiðja við GeitháM■ frcumTeiðir"' ríú“uírvals" einangrunarefni úr
íslenzku hraungrýti, sem stendur. ,-.akki-að baki einangrunarefnum
ræktun:. landsiifs og--býggingar.;, álveg ei'hs- og pxii
peim, sexa hafa verið flutt inn
rra útlönuum.
Erlendur Guömunusson,