Alþýðubandalagsblaðið - 04.04.1975, Page 2

Þorn og þistlar
Merkur handritafundur
Þann 1. apríl síðastliðinn
gat að líta nýlundu nokkra í
afgreiðslusal Amtsbókasafns-
iris á Akureyri.. Var hér um
að ræða handskrifaða bók,
mjög fornlega og gulnaða
með óskiljanlegu letri. Yfir
bókina var breitt glært plast
og búið um allt sem kyrfileg-
ast, þannig, að enginn gæti
snert hana.
Fyrir ofan hilluna, sem bók
in hvíldi á, gat að líta plakat
mikið, þar sem skýrt var frá
því, að hér væri um merkan
handritafund að ræða, sem
uppgötvast hefði í rusli í safn
inu þennan morgun. Sérfræð-
ingar, norðlenskir, hefðu við
frumathugun komist að þeirri
niðurstöðu, að handritið væri
frá byrjun tólftu aldar og því
með elstu pappírshandritum.
Sagt var ennfremur, að í bók
inni væri að finna tvær ís-
lendingasögur, sem taldar
hefðu verið glataðar, þ. e.
Gaukssaga Trandilssonar og
Þjófsdælasaga. Þá var loks
tekið fram, að Jónas Krist-
jánsson, forstöðumaður hand-
ritastofnunarinnar, væri á
leið norður með þyrlu frá
varnarliðinu til þess að kanna
þennan fund nánar.
Viðbrögð safngesta við
þessu voru margvísleg, en
langflestir fylltust helgri lotn
ingu og rýndu fullir aðdáunar
á óskiljanlegt letrið og guln-
uð og verpt blöð handritsins.
Nokkrir komu og spurðust fyr
ir um nánari tildrög fundar-
ins og óskuðu sjálfum sér og
starfsliði safnsins til ham-
ingju með þessi tíinamót. Aðr
ir mundu daginn og glottu í
kam'pinn.
Að bera geitafeiti á hagfótinn
Nú mun liggja fyrir lög-
gjafarsamkomu þjóðarinnar
eitthvert hið gagnmerkasta
frumvarp, sem þar hefur kom
ið fram frá landnámstíð, og
er þá langt til jafnað. Er hér
um að ræða frumvarp til laga
,,um ráðstafanir í efnahags-
málum og fjármálum til þess
að stuðla að jafnvægi í þjóðar
búskapnum og treysta undir-
stöðu atvinnu og lífskjara“,
eins og segir í fyrirsögn frum
varpsins. Svo sem vænta má
er í plaggi þessu að finna
ýmsa útvegi til þess að
„treysta undirstöðu atvinnu
og lífskjara“ m. a. er í V.
kafla 18. gr. gert ráð fyrir
„heimild til lækkunar eða
niðurfellingar söluskatts og
afnáms tolla af nokkrum mik
ilvægum matvörum og hrá-
efnum til matvælagerðar“.
Meðal þeirra vara, sem eiga
að verða undanþegnar tolli
eru t. d. feiti af geitum, brædd
eða óbrædd og klaufaolía.
Leikfélag
Akureyrar
Leikfálag
Akureyrar
auglýsir
KERLINGARNAR
fimmtudagskvöld,
næstsíðasta sýning.
KERLINGARNAR
föstudagskvöld,
síðasta sýning.
Leikfélag Akureyrar.
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að geitafeiti, brædd
eða óbrædd, svo og klaufa-
olía, eru meðal þeirra vara,
sem hinn almenni neytandi
getur einna síst án verið, og
mun frumvarp þetta af þeim
sökum eiga vísan stuðning
þings og þjóðar.
Má það furðulegt teljast, að
fyrri stjórnvöld skuli aldrei
hafa komið auga á þessa ein-
földu og sjálfsögðu leið til
lausnar á efnahagsvandanum.
Ef þetta merka frumvarp
nær fram að ganga, sem allar
líkur benda til, mun almenn-
ingi á íslandi gefast kostur á
að éta geitafeiti í a. m. k. ann
aðhvert mál og skola henni
niður með vænum slurk af
klaufaolíu í stað þess að
gadda í sig þtiðja flokks ær-
kjöt eða farikjöt á upp-
sprengdu kuffilagsverði.
Auk þess fullyrða sérfræð-
ingar, að mikill lækninga-
máttur sé fólginn í áðurnefnd
um feitivörum og binda menn
því miklar vonir við, að þjóð-
arbúinu batni snarlega í hag-
fætinum, þegar Matthías fer
að bera á hann tollfrjálsa
geitafeiti og klaufaolíu að
staðaldri.
Hvað segja
þeir?
Framhald af bls. 1.
rétta átt að því leyti, að það
stefndi að því að minnka
launamismuninn. Hann
kvaðst að vísu telja það
ágalla að vísitalan væri ekki
í sambandi en það mundi
væntanlega nást fram í
næsta áfanga og þá kvaðst
hann vonast til að hún yrði
í öðru formi en verið hefur
þ. e. a. s. mældi ekki öllum
jafnt.
Þá kvaðst hann vildu geta
þess um leið að fundur yrði
haldinn í Einingu um þessa
samninga á laugardaginn kl.
4 í Alþýðuhúsinu. Er sá
fundur nánar auglýstur á
öðrum stað í blaðinu.
Pistill vikunnar:
Um vinnufriðinn
Þá er búið að semja um vinnufriðinn. Fjög-
ur þúsund og níu hundruð krónur á mán-
uði kostar hann. Það er ekki mikill pen-
ingur í allri þessari dýrtíð, en ríkisstjórn-
inni hefur þó tekist að sýna, að þegar hún
raunverulega vill halda verðlagi niðri þá
getur hún það, þrátt fyrir lymskulegar til-
raunir olíusjeika til að eyðileggja öll henn-
ar góðu áform.
Þótt flest hækki örar hér í landinu held-
ur en á öðrum stöðum getur ríkisstjórnin
samt hælt sér af því, að henni tekst svona
nokkurn veginn að halda kaupgjaldi í
skefjum og getur þess vegna boðið upp á
hræbillegan vinnufrið.
Þetta orð vinnufriður lætur ekki mikið
yfir sér, og í rauninni ætti það að vera
hverjum manni auðskilið. Menn vilja fá
að vinna í friði, ótruflaðir af iðjuleysingj-
um og slæpingjum. Að sjálfsögðu hefur
það ákaflega truflandi áhrif á vinnufrið-
inn, ef vinnandi menn verða fyrir ertni og
áreitni sluddmenna, og sömuleiðis dregur
það mjög úr vinnugleði manna að vita að
arðurinn af þeirra skapandi starfi rennur
sem leið liggur í vasa hinna svonefndu
„atvinnuveitenda“ eða þá ýmiss konar
milliliða og braskara. Þegar menn hætta
að sjá tilgang í starfi sínu þá fara þeir að
ókyrrast — og tilgangurinn hlýtur fyrst
og fremst að vera sá að geta séð sér og
sínum farborða. Vinnufrið hefur sá sem
getur unnið og notið ávaxta erfiðis síns, án
þess að vera umkringdur gráðugum ræn-
ingjalýð.
Þessi vinnufriður er torfenginn; þótt
stuggað sé við ránfuglunum færa þeir sig
einatt upp á skaftið aftur, og þá þarf að
stugga við þeim á nýjan leik.
Svo er náttúrlega til annars konar vinnu
friður; það er vinnufriður þeirra sem lifa
á öðrum. Þeir þurfa líka næði. Næði til að
hremma feng sinn. Næði til að hirða af-
raksturinn af vinnu annarra. Vinnufriður
ránfuglanna kostar í dag fjögur þúsund og
níu hundruð krónur.
Kannski er rétt að setja þetta upp sem
dæmisögu:
Maður nokkur stundar vinnu hjá manni
sem lifir á því að láta menn vinna fyrir sig
(það er ekki eins slítandi). Sá fyrrnefndi
er kallaður launþegi og sá síðarnefndi at-
vinnuveitandi (þótt þetta sé náttúrlega
öfugt). Launþeginn kaupir allar nauðsynj-
ar sínar af vinnuveitandanum, og hefur
loforð hans fyrir því, að launin skuli
hækka í hlutfalli við verð á nauðsynjum.
Svo hækka nauðsynjarnar og launþeginn
vill meira kaup. Þá segir vinnuveitandinn:
Því miður er það ekki hægt. Og launþeg-
inn, sem er trúgjarn og friðsamur heldur
áfram að vinna.
Loks er þar komið að launin hrökkva
ekki fyrir nauðsynjum, því launin hafa
staðið í stað, en nauðsynjar hækkað um
fjörutíu til fimmtíu prósent. Þá sér laun-
þeginn að þetta getur ekki gengið lengur
og fer að byrsta sig; hótar því jafnvel að
hætta að vinna. Þá verður atvinnuveitand-
inn smeykur, því ef launþeginn hættir að
vinna, þá sér hann sína sæng útbreidda
(þótt hann þykist vera veitandi en ekki
þiggjandi).
En atvinnuveitandinn er slægur (annars
væri hann ekki atvinnuveitandi). Hann
segir: Ef ég gef þér örlítið meiri hlutdeild
í þeim verðmætum sem þú skapar, viltu þá
ekki vera þægur og halda áfram að vinna?
Ef þú vilt sjálfur hirða öll þau verðmæti
sem þú skapar — hvað verður þá um mig?
Við erum öll ein fjölskylda. Þú ætlar þó
ekki að steypa þinni eigin fjölskyldu í
glötun?
Og launþeginn vorkennir atvinnuveit-
andanum og samþykkir að halda áfram að
vinna.
Og í viðurkenningarskyni réttir atvinnu
rekandinn launþeganum fjögur þúsund og
níu hundruð krónur og segir: Kauptu þér
eitt par af skóm eða buxur og ódýra skyrtu
og haltu svo áfram að vinna, svo ég hafi
frið til að halda áfram að tína saman í
minn vasa arðinn af vinnunni. Á því bygg-"
ist þjóðfélagið. Og þú ert þó ekki þjóðfé-
lagsóvinur?
Nei, herra trúr, segir launþeginn.
Það gleður mig að heyra, segir atvinnu-
veitandinn. Vertu trúr yfir litlu. Við skul-
um halda vinnufriðinn.
Og vinnufriðurinn hélt áfram að kosta
fjögur þúsund og níu hundruð krónur á
mánuði, þangað til launþeginn fór alvar-
lega að velta því fyrir sér, hvor væri í raun
inni veitandi, og hvor þiggjandi — vinnu-
veitandinn eða launþeginn. — ÞRÁINN.
Fótsnyrting ffyrir
eldra fólk
á vegum Kvenfélags Akureyrarkirkju og. Elli-
heimilis Akureyrar er aftur hafin í Elliheimil-
inu.
Verður eftirleiðis á miðvikudögum og föstudög-
um milli kl. 3 —6 e. h.
Tekið á móti pöntunum í síma 2-28-60 kl. 6 — 7
e. h. sömu daga.
Gcyrnið auglýsinguna.
2 — ALÞÝÐUBANDALAGSBLAÐIÐ