Islenskt rjettarfar í myndum - 01.12.1938, Qupperneq 2
9
Skýringar með myndunum.
Samkvæmt upplýsingum, sem Herm. Jónas-
son lögreglustjóri í Reykjavík, árið 1929,
hafði gefið þáverandi dómsmálaráðh. Jónasi
Jónssyni, var hafin sakamálsrannsókn á hen^I-
ur þeim Birni Gíslasyni og Ingu Lueders, en
árið 1928 hafði hún rekið hjer hattaverzlun í
fjelagi við M. Th. Blöndahl.
I o"kt. 1928 riftar M. Th. Blöndal samning-
unum við Ingu L. Þykist eiga allar vörurnar
sjálfur og tekur þær allar í sínar vörslur,
(sbr. 1. mynd, 1. liður) og býður þær öðrum
til kaups. Þrátt fyrir það, að hann fer með
vörurnar sem sína eign, telur hann Ingu
skulda sjer alt, sem fyrir þær hafði verið
greitt, svo og húsaleigu og vátryggingar-
gjald. Þannig fær hann það út, að Inga
skuldi sjer í árslok 1928 kr. 15704,14, (en
af þessu eru milli 4 og 5 þús. kr. skuld,
sem Inga hafði lofað að greiða honum smátt
og smátt fyrir þá Guðjón Guðmundsson qg
Björn Gíslason.) Skuldina sýnir 2. mynd,
efsti hlutinn.
II. í ársbyrjun 1929 eru þau B. og Inga
í Khöfn. Inga gerir þar samning við firma
Schermejs+er um þær hattavörur, er hún
þarf á að halda, auk þess festir hún kaup
á vörum hjá 2 öðrum firmum og felur hún
B. G. að samþ. víxla fyrir því, er hún og
verzlunin kunni að skulda þessum firmum
fyrir vörurnar, því að hún fór heim áður en
þessu var fulllokið.
Einn þessara víxla sýnir 3. mynd. Þó er
það ekki frumritið, vegna þess, að því virðist
hafa verið stolið úr rjettarskjölunum. A. m.
k. finnst það ekki að sögn, þótt þess hafi
verið leitað durum og dyngjum. En Hermann
Jónasson vottar, að hinn upphaflegi víxill
hafi litið þannig út, áður en hann sendi
hæstarjetti falsað eftirrit af honum.
III. Björn íer í Khöfn í verzlúnarerindum
fyrir sjálfan sig og lcaupir þar vörur m. a.
hjá Kbh. Saddelm. mag. Hann samþ. víxil
á sig sjálfan fyrir þessum vörum, en maður
H. Hemmingsen setur síðar án þess að Björn
viti, „Adressu“-stimpil á víxilinn. (Þetta sýnir
4. mynd, og 5. mynd sýnir frumritið eins og
það lítur út eftir að það var stimplað af
honum).
IV. Þegar Björn kemur heim, kaupir
hann af Blöndahl hattavörurnar frá 1928,
sem Blöndahl h.afði slegið eign sinni á, gegn
25000 kr. víxli. Samtímis afhendir hann
Blöndahl vörurnar, er hann hafði keypt í
Kh., og 400D kr. í víxlum á Mercur og 200
kJr. í (pieiiingum. Þelta síðasta sýnir 2. mynd.
Það, sem á kynni að vanta til innlausnar
vörunum, skyldi Blöndahl leggja fram í svip-
inn, en hirða sjálfur það, er hann gæti fengið
fyrir þær þangað til Björn væri orðinn skuld-
laus við hann. (Þ.e. 25000 kr. víxillinn fyrir
hattavörurnar, er Bl. hafði selt honum ogy
það, sem Bl. hafði lagt út til innlausnar
vörum Björns frá Khöfn, væri að fullu greitt.
Afganginn átti Björn að fá. Þetta sýnir 2,
liður á 1. mynd).
V. 2. mynd sýnir og, að Blöndahl kveðst
hafa greitt peninga til innlausnar „Möbel-
þetrekk“ þ. e. vörunum frá Kbh. Sadelm. mag.
eða m. ö. o. vixilinn til þessa firma, 5.
mynd. En 2. mynd sýnir, að hann hefir gert
þetta hinn 30. apríl (löngu áður en víxill—
inn féll, 18. júní). Þenna sama dag fær
Bl. greidda Merkúr-víxlana 4000 kr., svo að
þessi greiðsla til Kbh. Sm. mag. hefir verið
greidd með Björns fé.
Samt er víxillinn á Björn afsagður, firrnað
þykist ekki hafa fengið neina greiðslu.
Annað hvort íýgur því Blöndahl eða firmað
Kbh. Sadelm. Magasin. Það er Björn, sem er
prettaður- al' öðrum hvíorum þessara aðilja,
en sjálfur hefir hann staðið í skilum og
það löngu fyrir greiðsludag.
VI. Þetta skýrir e. t. v. hversvegna Lárus
Fjeldsted, sem fær víxilinn til innheimtu,
krefur ekki Björn, heldur Ingu Lueders um
greiðslu á víxlinum, en neitar að taka við
fuIlnaðargreiðslLi á víxlinum, þótt Björn bjóðl
hana, (sbr. 6. mynd).
VII. Björn Þórðarson, lögm. í Rvk, dr.
juris, úrskurðar Ingu Lueders fallit, vegna
þess, að hún kvaðst ekki geta greitt þenna
víxil Björns, (5. mynd), sem er henni og
hattaverzlúiiinni óviðkomandi.
VIII. Lögneglustjóranum Herm. Jónassyní
virðist þykja of skamt gengið og tekur því
það ráð, að falsa Christensens víxilinn
í afriti til hæstarjettar þannig, að við verzl-
unarstimpilinn á þessum víxli (3. mynd),
bætir hann orðinu „Reykjavík“, til þess að
hann verði samhljóða stimplinum á 5. mynd
og svo líti út í afritinu, sem sami stimpilt
sje á báðum víxlunum, og að Björn, sem
hafði verzlunarstimpilinn undir hendi, hefði
stimplað og samþykkt báða víxlana fyrir
hönd hattaverzlunar Ingu Lueders.
IX. Bókanir lögr.stj. Herm. Jónassonar er
ekki áð tnarka. Jafnvel nöfn vitna eru rangt
bókuð, (og þá má geta nærri um það,
hvernig farið sje með orð þeirra). Árni Ein-
arsson heitir í næsta rjettarhaldi Árni Ei-
ríksso n. (7. mynd sýnir þetta).
X. Björn kemst að því, hvernig H. Jónas-
son hegðar sjer og fer um það ýmsum orðum,,
sem honum þykja viðeigandi Meiðyrðamál
var hafið og sýnir 8. mynd hrafl af þeim.
Björn var sektaður fyrir þau af dómaranum,
Isl. Árnasyni, en ekki dæmdi hann þau dauð
og ómerk. Hiermann áfrýjaði ekki dórnnum.
XI. Isl. Árnason trúði ekki Hermanni allt
of vel og skipaði því tvo menn til þess áð
lesa saman afrit Hermanns og frumgögnin