Greinar (Vísindafélag Íslendinga) - 01.01.1977, Blaðsíða 21

Greinar (Vísindafélag Íslendinga) - 01.01.1977, Blaðsíða 21
19 aine to correspond to the Older Dryas, but this was, in his view, the rand position of a „general glaciation" of Iceland (4), cf. Fig. 1. Because of that interpretation, Þorleifur Einarsson was un- able to explain his own findings, on the basis of extensive palynological work, that the birch occurred earlier in north- eastern Iceland than in the southern parts of the country. Our analysis has demonstrated what large areas in the Northeast were ice-free during the Older Dryas, and would quite certainly have been ice-free during Alleröd time. To this should also be added certain particularly favourable Alleröd conditions, which are a direct result of the severe frost of Older Dryas time. This is frost lifting. The expansive pressure of ice, when being formed, is at least 1000 kg/cm2, corresponding to the weight of a 3800 m thick plate of basalt of density 2.8 g/cm3. In a country built up of plane-parallel basalt lavas, the groundwater between a topmost lava of say 1—2 m thickness and the underlying solid layer may freeze in winter during such severe climate, when the frost reaches such a depth. And the easiest way of yielding to the ice pressure is an uplift of the top layer(s), or rather individual blocks of it. The result of this process is a chaos of blocks, called urð or grjót in Icelandic, and is an extremely common occur- rence, due to the Older and Younger Dryas cold periods. This phenomenon provides a method of testing the age of late-glacial and postglacial lavas. Thus frost lifting is extrem- ly clear and impressive in such outskirts of the Skjaldbreið- ur shieldvolcano lavas, where groundwater is and was near the surface of the lavas. There is no possibility of mistaking effects of steam at the time of flowage of the lavas for the effects of ice lifting, these phenomena are widely different. We shall relate on such age tests in the second part of Chapter 3. Due to the frost action on the ice-free surface in north- eastern Iceland in Older Dryas time, plants and low animals found ideal shelter in Alleröd time. It will now be clear that the distribution of glacial centers,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Greinar (Vísindafélag Íslendinga)

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Greinar (Vísindafélag Íslendinga)
https://timarit.is/publication/1732

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.