Greinar (Vísindafélag Íslendinga) - 01.01.1977, Blaðsíða 38

Greinar (Vísindafélag Íslendinga) - 01.01.1977, Blaðsíða 38
36 Still farther west, and between Vatnajökull and the Sprengi- sandur area in the south, and Mývatn, Einarsstaðir, Grenjaðar- staður and Hvammsheiði in the north, the basalts of our main normally polarized zonal group of untilted dolerites are widely exposed, and show the characteristic N-S valley system. This drainage system must have created a large “Mývatn” before a later connection with the Laxárdalur was created at Hellu- vað. We see at many places, for instance at the head of Reykja- dalur, that here we have a member of the old N-S generation of valleys, created by clear, non-glacial water. The original Laxárdalur must also have belonged to this generation. It had proceeded so far to the south by headward erosion, that when our story begins, its head was separated from the Mývatn de- pression by a basaltic threshold at the present Helluvað. The Mývatn depression is to be understood relatively, because on its north side we have extensive uplifted blocks, including part of the normally polarized dolerite basalts. The large old Mývatn of the pre-glacial time of the N-S valley generation, may have had an outlet over the basalt threshold at Helluvað into the Laxárdalur, and that was very likely the case. But we might also keep in mind the possibility of an outlet towards the east over roughly horizontal ground, which however, at present is cut into many steps and also very extensively covered by postglacial lavas. This state prohibits clear knowledge of this surface at the time of the old clear Mývatn, and a possible outlet here. For this reason an outlet at Helluvað is at present our only choice. But clear water, still further purified in a big lake, would have difficulty in cutting down the threshold at Helluvað. At most a narrow canyon could be expected, due to the headward erosion of the now strong Laxá at a place of steep gradient. But for the excavation of a 1 km wide channel at Helluvað, I think we need glacial water. This would only be available in the early and late stages of the Pleistocene glaciations, when the source of the glacial water was the Vatnajökull area, and Mývatn turned into a lake with “white” water, such as seen in the Hvítárvatn today. The erosive capacity of such water is
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Greinar (Vísindafélag Íslendinga)

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Greinar (Vísindafélag Íslendinga)
https://timarit.is/publication/1732

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.