Heilbrigðisskýrslur - 05.12.1990, Blaðsíða 39

- 35 -
Athyglisvert er aó kransæðastifla er mun tíðari í ættum þeirra
eldri er kvarta um vinnustreitu meóal karla og kvenna,
(marktækt meóal kvenna) meira en hinna er ekki bera fram
slikar kvartanir. Háþrýstingur er marktækt algengari (P<
0,05-0,01) meóal karla og kvenna er kvarta um streitu. Hafa
ber i huga að hér er um fylgnisamband aó ræóa sem er ekki þaó
sama og að orsakasamband sé sannaó.
Þeir sem kvarta um streitu hafa leitaó marktækt meira til
lækna vegna maga-/skeifugarnarsárs, bakverkja og kvarta meira
um þreytu og höfuóverk en hinir. Meira er um fjarvistir vegna
veikinda ( > 8 daga á ári) og mikla aukavinnu, meóal þeirra er
kvarta um vinnustreitu en annara. I heild leita þeir er kvarta
um vinnustreitu meira til lækna, hafa legió mun oftar á
sjúkrahúsum (konur) og taka frekar lyf, sérstaklega
taugaróandi lyf og vítamin, en þeir er ekki kvarta um
vinnustreitu. Þeir reykja meira, þyngjast, en stunda mun meira
iþróttir og viróast hugsa meira um heilsuna en aórir. Oft er
hér á ferð yngra fólk sem hlotió hefur meiri menntun og hefur
frekar mannaforráð en aórir. Tióari skipti um störf og ibúó
gæti verió afleióing frekar en orsök streitu?
Hvað er til ráóa ?
Streita er flókió vandamál og á engan hátt full rannsakaó
fyrirbæri. Úr niðurstöóum ýmsra erlendra rannsókna má lesa aó
eóli vinnu skiptir oft meira máli en atvinnugrein. Hröó og
tilbreytingalaus vinna, samfara litilli stjórn starfsmanna á
vinnutilhögun er meiri streituvaldur en vinna sem gefur
starfsmönnum nokkurt sjálfstæói .
Þessu viröist ööruvisi varið hér á landi, þar sem
atvinnurekendur og háskólamenntaðir viróast þjást mest allra
stétta af streitu þó að þeir ráöi aó öllu jöfnu meira um
vinnutilhögun en aórir. Skýringin á þessu fyrirbæri gæti m.a.
verið miklar kröfur sem gerðar eru á viökomandi innan og utan
fyrirtækis. Þegar nálgast 50 ára aldurinn viróast menn komnir
á lygnari sjó.