Kirkjublaðið - 22.05.1950, Qupperneq 2

2
KIRKJUBLAÐIÐ
Júlíus Ólafsson, vélstjóri:
BÆNIN
kemur út hálfsmánaðarlega, ca.
25 blöð á ári. Auk þess vandað og
stórt jðlahefti. Verð kr. 15.00 Arg.
Útgefandi og ábyrgðarmaður:
SiffurgeÝr Sigurðsson, biskup.
Utanáskrift blaðsins er:
KIRKJU B’LA’ÐIÐ
Reykjavík. — Pósthólf 532.
Tekið á móti áskrifendum I síma
5015 frá kr. 10—12 og 1—6 e. h.
íemfeldarprentsmiOja h.f.
Prestastefnan
1950
Eins og auglýst er á öðrum
stað hér í blaðinu, verður
Prestastefna íslands háð í
Reykjavík dagana 21.—23. júní
n. k. að báðum dögum meðtöld-
um.
Hefst hún að venju með guðs-
þjónustu í Dómkirkjunni og
stígur séra Jón ísfeld á Bíldu-
dal í stól.
Aðalmál Prestastefnunnar að
þessu sinni verður kirkjuleg
eining. Mun þar sennilega
einkum verða rætt um einingu
í starfi, þrátt fyrir ólíkar skoð-
anir í trúarefnum. Islenzka
þjóðkirkjan hefur jafnan verið
frjálslynd og rúmgóð. Á það
vafalaust sinn mikla þátt í því,
hve fátt er um sértrúarflokka
og öfgastefnur í landinu. Innan
þjóðkirkjunnar hafa jafnan í
seinni tíð verið prestar með
mjög mismunandi skoðanir á
einstökum trúfræðilegum kenni-
setningum, en eigi að síður
hafa þeir unnað kirkjunni og
lagt sameiginlega fram krafta
sína til þess að vinna að heill
hennar og gengi. Slíkur andi
ætti enn að geta ríkt innan
kirkjunnar, þótt eigi verði sam-
einast um skoðanir og játning-
ar..
Einnig mun verða rætt um
friðarmálin og kirkjuna, en á
sviði þeirra mála vænta menn
nú mikils af kirkjunni víðsveg-
ar um heim, og telja, og það
vafalaust með réttu, að hin
kristna lífsskoðun ein megni að
skapa batnandi heim og frið á
jörðu.
Biskupinn mun ræða um al-
mennan bænadag fyrir þjóðina,
en um það mál hefur nokkuð
verið rætt og ritað undanfarið.
Loks mun verða rætt um
frumvarp um afnám prests-
kosninga, er lagt var fyrir sið-
asta Alþingi. En þar sem það
mál snertir svo mjög alla söfn-
uði landsins, er vafalaust rétt
að leita álits þeirra um þessi
efní.
Að þessu sinni munu heim-
sækja synadus og íslenzku
kirkjuna fulltrúar fr/ systur-
kirkjunum á Norðurlöndum,
fyrir hönd hinnar merku stofn-
unar Nordisk Ökumenisk Isti-
tut. Eru meðal þeirra forseti
stofnunarinnar Manfred Björk
Bænin má aldrei bresta þig,
búin er freisting ýmisleg.
Þá líf og sál er lúð og þjáð,
lykill er hún að Drottins náð.
H. P.
Það er talið, að bænin hafi
alltaf fylgt mannkyninu. I öll-
um trúarbragðaflokkum eru
biðjandi menn. Trúarlærdómur
og aðrar lífsskoðanir breyta
þar engu um. Menn biðjast fyr-
ir. Bænin er mannleg þörf, sem
virðist samgróin manneðlinu.
Þessi djúpa bænaþrá kynslóð-
anna í öllum löndum og í gegn-
um aldirnar, getur ekki verið
annað en sönn í innsta eðli sínu.
Jesús Kristur höfundur krist-
indómsins og stofnandi kirkj-
unnar hér á jörð, kvatti læri-
sveina sína til að biðja og
þreytast ekki: „Biðjið, og yður
mun gefast leitið, og þér munið
finna, knýið á, og fyrir yður
mun upplokið verða. Því að hver
sá öðlast, sem biður, og sá finn-
ur, er leitar, og fyrir þeim mun
upplokið, sem á knýr“.
Kristur var sjálfur bænræk-
inn. Hvort heldur í meðlæti eða
hann stöðugur í bæninni. Hann
andi tengslum við uppsprettu
máttarins og kærleikans. Bæna-
samband hans við Guð var leið-
in, sem hann fékk nægtir sálar
sinnar frá.
Fyrst Kristur þurfti að fara
bænaleiðina til að öðlast styrk
og blessun í sínu eigin lífi og
starfsemi, hvað um oss, van-
máttuga- og þroskalitla menn?
I bæninni er ein trú. Þar eru
allir sammála og sannfærðir
um mátt hennar og blessun.
„Faðir yðar veit, hvers þér við
þurfið, áður en þér biðjið
hann“. Guðs óendanlegi heimur
liggur allt umhverfis oss. Vér
erum umvafin af máttugum
hersveitum Guðs huldu heima,
— sem eru langtum æðri og
lengra komnar en vér. Þegar
vér biðjum til Guðs, berast ósk-
ir vorar út til Guðs dýrðar
heima, og samtengjast þeim, er
miklu lengra eru komnir í því
að gera Guðs vilja en vér, sem
þessa jörð byggjum. Sendum
stöðuglega bænir vorar til Guðs,
gefum honum tækifæri til að
láta uppsprettu máttarins — og
kærleikans streyma inn í sálir
vorar, svo að vér getum orðið
farvegir og hjálpendur í dag-
legri breytni vorri og störfum.
quist Stokkhólmsbiskup, Dr.
theol. Harry Johansen, fram-
kvæmdastjóri stofnunarinnar,
Kristian Hansson forstjóri frá
Noregi, prófessor Regin Prent-
er frá Danmörku og fulltrúi
frá Finnlandi.
Munu þeir allir fíytja erindi
-á prestastefnunni.
Trúum þeirri staðreynd, að
Guð bænheyrir oss. Reynum
það í daglegu lífi voru. Guðs
huldu heimar umlykja oss á alla
vegu og bænin er brúin, sem
tengir oss mennina við Guð
og þá þjónustubundnu anda,
er gjörð vilja hans í alheimin-
um.
Ég trúi því, að þessu sé þann-
ig varið, að þögul eða töluð bæn
nái út yfir gröf og dauða, ekki
aðeins til hinna æðri máttar-
valda, heldur einnig til vina
vorra og allra er famir eru af
vorum heimi.
Hvernig ætti þetta að vera
öðru vísi? Guð er réttlátur.
Þegar hlustað er á útvarpsguðs-
þjónustur eða komið í kirkju,
verður maður var ósamræmis í
flutningi bænarinnar af pré-
dikunarstóli kirkjunnar. Eins
og venja er eftir prédikun, er
beðið fyrir þjóð vorri og fóst-
urjörð, forsetanum, ríkisstjórn,
kirkju, kennimönnum, atvinnu-
vegum til lands og sjávar, ís-
lendingum í öðrum löndum, les-
ið faðir vorið og postujleg
kveðja. Sumir prestar biðja
einnig af prédikunarstólnum
við allar guðsþjónustur fyrir
þeim, er farnir eru af vorum
vheimi, aðrir alls ekki. Hvernig
stendur á þessu ósamræmi frá
jafn háheilögum stað, eins
og prédikunarstólum kirkju
Krists? Mér finnst bæn fyrir
framliðnum skipta afar miklu
máli, bæði við guðsþjónustur og
jarðarfarir. Að sú brú (bænin),
er tengir saman heimana, megi
undir engum kringumstæðum
vera sniðgengin við þessar
kristilegu athafnir.
Ég tel mig hafa veitt því at-
hygli, að það eru prestar, sem
ýmist eru spíritistar eða hlynnt-
ir spíritismanum, sem biðja
fyrir framliðhum af prédikun-
arstóli kirknanna og með sér-
stökum hætti við jarðarfarir.
Nú langar mig að fá svarað:
Gera þeir þetta í forboði kirkju-
ráðsins eða hr. biskupsins? Eða
ber öllum prestum að gera þetta
samkvæmt stöðu sinni og því
heiti, er þeir unnu er þeir voru
vígðir til heilagrar kirkju
Krists og safnaðanna?
Ég vil fúslega viðurkenna, að
ég er fákunnandi leikmaður í
kristinni rökfræði. Ég hefi alla
tíma verið frjálslyndur í trú-
málum og veraldlegum málum.
Ég held að oss skorti margt
frekar en bókstafsdýrkun. —
Frjálsræði til að hugsa og á-
lykta óbundinn af misjafnlega
fornum mannasetningum, er
nauðsyn. Hlekkjaður andi, er
eins og fuglinn í búrinu. Er
ófrjáls gjörða sinna. Ég er
spíritisti og hefi fylgt þeirri
heillastefnu í full 80 ár. Tel ég
það eitt af'mínum mestu höpp-
um í lífmu að hafa kvnnst hon-
um. Vegna áhrifanna frá spíri-
tismanum, er ég örugglega viss
um persónulegt framhaldslíf
eftir líkamsdauðann. Sökum
þessarar sannfæringar minnar
og fyrirheita Krists, legg ég
svo mikið upp úr bæninni, bæði
milli manna hér í heimi og
þeirra er farnir eru af vorum
heimi, og æðri máttarvalda.
Það er í flestum efnum það
eina, er vér getum gert fyrir
framliðna menn, að senda þeim
fagrar og góðar bænir, og þann
veg hjálpa þeim á þeim braut-
um er þeir hafa lagt út á til
þroska og fullkomunnar.
Vér gerum oss ef til vill allt-
of sjaldan grein fyrir því,
hversu mikilvægt það er að
hafa bænasamband við látinn
vin, einkum fyrst í stað eftir
viðskilnaðinn. Þess gætir ekki
við jarðarfarir og minningar-
athafnir hjá sumum prestum,
að þeir séu vissir um raunhæft
framhaldslíf sálarinnar eftir
líkamsdauðann. I ræðunum er
ekki minnst á það, að hinn
látni eða látna, sem verið er að
kveðja, sé viðstaddur þessa við-
kvæmu; kveðjustund. Til hans
er ekki vikið orði, frekar en
hann væri ekki lengur til. Vin-
inum horfna er gleymt og hann
hulinn móðu þekkingar- og af-
skiptaleysis.
Nú ættu þeir kennimenn
kirkjunnar, er þannig hagá orð-
um sínum að vita, að látinn lif-
ir í öðrum verulegum heimi, og
er þess meðvitandi hvað er að
gerast þessa kveðjustund. Fá-
um er meiri þörf á huggun,
ástúðarhugsunum og fyrirbæn-
um en einmitt þeim, sem farnir
eru af vorum heimi. Ekki hvað
sízt er það nauðsyn, þegar menn
fara snögglega og undirbún-
ingslaust yfir landamærin: hug-
urinn bundinn við athafnir líð-
andi stundar og uppfylling
margvíslegra óska.
Framh. í næsta blaði.
Sléttubönd
Margir góðvinir blaðsins
víðsvegar á landinu sendu því
ljóð til birtingar. Því miður er
rúm blaðsins svo takmarkað, að
það getur eigi birt nema lítið
brot af þeim sæg ljóða, sem því
barzt. Má því engin skilja það
svo, sem blaðinu sendir ljóð sín,
að í því felist nokkur dómur
ritstjórnarinnar um það, að
ljóðin séu eigi hæf til birting-
ar, þótt hún, vegna rúmleysis
í blaðinu, sjái sér ekki fært að
birta þau.
Auðvitað eru kvæðin, sem
berast, misjöfn að gæðum, og
sumt þannig, að hvorki væri
greiði við höfundinn eða þjóð-
ina að prenta þau. En hin
mörgu Ijóð bera ótvíræðan vott
um, að enn ann þjóðin ljóða-
gerð og hefur unun af að yrkja.
Og enn lifir ferskeytlan og
jmgir sig sífellt upp. Ýmsir
leika sér að dýrum háttum,
eins og sléttuböndum, þar sem
kveða má vísuna jafnt aftur á
bak sem áfram og jafnvel á.
fleiri vegu.
Hér eru nokkrar slíkar vísur
eftir Helgu Sigurðardóttir Mal-
arási:
Raknar drómi, skelfast ský,
skúra úði kveður.
Vaknar Ijómi, himinhlý
heimsins bruður gleðmr.
Moldarhvarma titra tár,
tíbrá flóa prýðir.
Faldarbarma, unnir, ár
ástkær góey skrýðir.
Víkja nætur húmahvörf,
himna sætan vakir.
Ríkja lætur stórvirk störf,
stonna bætir sakir.
Gefur öllu kærleikskoss,
kal.laö lífrænt yndi.
Vefur snjöllu frjálsan foss
fögni ívafsbindi.
*
Bjarni Guðmundsson frá.
Hörgsholti sendir blaðinu
nokkur kvæði og með bréf í
ljóðum er endar á þessari vísu ^
Sæla, f rvóur, gleði góð
gæfu þína prýði.
Mæla biður, lítið Ijóð
lestu, sína smíði.
KIRKJUFUNDARSÁLMUR
Lag: Víst eru Jesú.
Drottinn vor, Jesú, dýrð sé þém
Dýrð þína’ að efla þráum vér.
Send þú oss kraftinn Föður frá.
Fóimandi kærleik vek oss hjá.
Lyft vorum anda’ á æðra svið.
Opna þar sjónum stefnumið. —
Lát þú oss keppa’ í Ijósið inn,
Leiðarsteinn vor er krossinn
þinn.
Onýtir þjónar erum vér.
Allt er því traust vort fest á þér.
Án þín vér megnum ekki neitt.
Einn þú oss getur máttinn veitt.
Gef vorum tungum andans eld,
orð þitt að flytja .Mædd og hreld
hjörtun það vermi’, og líf hjá
lýð
láttu það vekja’ á hverri tíð.
Blessaðu, Drottinn, land og lýð.
Leið þina kirkju ár og síð.
Auk henni stöðugt andans megn,
alls konar böli’ og fári gegn.
Böðvai' Bjarnason,
Fundur
„SAMTÖK JÁTNINGA-
TRÚRRA PRESTA“.
halda aðalfund sinn mánu-
daginn 19. júní kl. 1,30-e. h.
í húsi K.F.U.M.
Fundarefni samkvæmt dag-
skrá.
Stjórnin.