Landvörn - 06.04.1946, Qupperneq 4

4
LANDVÖRN
að kúga og féfletta þjóðina, en
gera landið að meginvirki gegn
öndvegisþjóðum frelsisins.
Afstaða Rússa tii
íslendinga.
Hér á landi er stjórnmála-
flokkur, sem hlýðir boði og
banni valdaklíku í Rússlandi.
Islenzki kommúnistaflokkurinn
telur sig deild í allsherjar-
bandalagi með núverandi vald-
höfum Rússlands. Þetta sam-
band er svo náið, að frá Rúss-
landi voru fyrir nokkrum ár-
um greiddar 160 þús. kr. til
fræðslustarfsemi kommúnista
hér á landi. Tókst mér að sanna
þetta svo, að ekki varð um
deilt, með opinberum skjölum.
Engin verzlunarviðskipti tók-
ust við Rússland, ef frá er tek-
in misheppnuð tilraun með
saltsíld, sem Einar Olgeirsson
reyndi að koma í austur veg.
Rússar höfðu ekki þörf fyrir
íslenzka vöru, og um innflutn-
ing á rússneskum varningi var
ekki að tala. Einar Olgeirsson
fór í austur veg í haust í því
skyni að opna markaði, en kom
aftur „fölur og fár“, vildi tala
um rústirnar af Varsjá og
Berlín, en frá Rússlandi hafði
hann ekkert að segja og hafði
sýnilega orðið fyrir vonbrigð-
um, fyrst og fremst um verzl-
unarmálin, en að líkindum engu
síður um hið pólitíska ástand
í landinum. Leið ekki heldur á
löngu, þar til Brynjólfur
Bjarnason setti hann frá rit-
stjórn Þjóðviljans fyrir vant-
andi trú á hið austræna skipu-
lag.
Á miðjum stríðsárunum fór
stjórn Rússa að sækja á að fá
að senda hingað fulltrúa. Ját-
aði þingið því og samþykkti
auk þess að láta sendiherra
fara til Rússlands. Var hér
sýnilega um óþarfa ráðstöfun
að ræða, og það jafnt á báðar
hendur. Engin viðskipti voru
milli landanna, saga og stjórn-
arfar allt svo fjarlægt sem
verða mátti. Engin þjóð hafði
áður haft hér fulltrúa nema í
sambandi við verzlun og við-
skipti. Fyrir stríð voru hér
fulltrúar frá Dönum, Norð-
rnönnum, Svíum, Bretum, Þjóð-
verjum og Frökkum. Banda-
ríkin höfðu ekki sent ræðis-
menn hingað, af því að stjórn-
in í Washington taldi hér engin
verzlunarviðskipti. Hins vegar
var verzlun mikil eftir fólks-
fjölda við þessi lönd, og auk
þess við Ítalíu og Spán, sem
ekki höfðu hér ræðismenn.
Rússar byrjuðu hér með
sendiherra án viðskipta- eða
tilgreindra erinda. Höfðu þeir
frá upphafi fjölmennari sendi-
sveit en nokkurt annað ríki.
Vissu menn varla, hvað þessi
áhugi fyrir íslandi átti að þýða
eða hinn mikli liðskostur. Ekki
tókust upp nein viðskipti við
Rússland með komu sendiherra
og 17. júní 1944 lét Stalin sinn
sendiherra ekki bera fram við-
urkenningu á þjóðveldinu.
Mundi seint hafa sótzt frelsis-
baráttan, ef Roosevelt og
Churchill hefðu ekki sýnt meiri
skilning en Stalin um frelsis-
málið. Mjög fundu kommún-
istar sárt til vanrækslu Rússa-
stjórnar, en fyrirgáfu þó sín-
um húsbændum.
Sendisveit Rússa fylgdist
eins og slíkar stofnanir með
gangi mála í landinu. En mest-
an áhuga höfðu starfsmenn í
þessu sendiráði fyrir því, hvað
liði burtför Breta og Ameríku-
manna af flugvöllunum. Atti
Áki Jakobsson þá að stýra
þeim fyrirtækjum.
Þegar komið var fram á vet-
ur kom í ljós, að ísland vantaði
bæði dollara og sænskar krón-
ur, og var varla um annað að
gera en að ganga á innstæður,
sem átti að nota til framleiðslu-
bóta. Þá kom skyndilega sú
fregn, að Rússar vildu kaupa
hér nokkuð af saltsíld og lýsi,
en láta í staðinn timbur tunn-
ur og bandaríska dollara. Kom
mikill kunnugleiki fram á
því að bjóða það, sem mest
vantaði, eins og tunnur og doll-
ara. Viðskiptaforkólfar munu
fara til Rússlands og athuga,
hvað verður úr þessari verzlun,
en ef dæma má eftir fyrri
reynslu, verða viðskiptin tak-
mörkuð og dutlungakennd. Það
kom fram skynsamlegur kunn-
ugleiki á því að hugsa með
svo mikilli fyrirhyggju um ís-
lendinga að bjóða það, sem
mjög vanhagaði um, tunnur og
dollara.
Sjálfsagt er fyrir íslendinga
að reka verzlunarviðskipti við
allar þær þjóðir, sem bjóða
heppileg kjör, ef enginn „hæng-
ur“ fylgir. Hitt er vitað mál,
að frjáls þjóð getur ekki haft
megin viðskipti nema við
frjálsar þjóðir. Skipti við ein-
ræðisríkin eru álíka ótrygg og
heyþurrkun á Kolviðarhóli.
íslenzkt herlið?
Skyldi „lærdómsmaðurinn" í
barnaskólaportinu, sem vildi
efla íslenzkan herflokk til varn-
ar flugvöllum hafa vitað, að
kaupkröfulið landsins hefur ár-
um saman hindrað að skipshafn
Kenning
Ólafs
Lárussonar
Prófessor Ólafur Lárusson
talaði snemma í vetur til nem-
enda Háskólans um landvarna-
mál íslendinga og lét síðan
prenta ræðuna í blaði stúdenta.
Hann hélt því fram að þjóðar-
voði og þjóðarniðurlæging
myndi leiða af því, ef íslend-
ingar gerðu sáttmála um her-
vernd við Bandríkin. Hann
taldi tækni nútímans svo mikla,
að allar varnjr væru gagns-
lausar. Eldflaugar og kjarn-
orkusprengjan hefðu gert varn-
arstríð óþörf. Þess vegna væri
meira en gagnslaust fyrir Is-
lendinga að treysta á hervernd
Bandarí kj amanna.
En þjóðirnar líta ekki á mál-
in eins og próf. Ó. L. Norðmenn
eyða 500 miljónum króna nú í
ár í hervarnir, en það er fjórði
hluti ríkisteknanna. Svíar hafa
enn meiri viðbúnað. Rússar
víggirða hálfan hnöttinn og
leggja undir sig lönd og þjóðir
í tylftatali til þess, eins og
þeir segja sjálfir, að tryggja
varnaraðstöðu sína móti gagn-
árásum annara þjóða. Bretar
halda við meiri herafla en
nokkru sinni fyr, og Banda-
ríkin hafa mesta her- og flug-
flota sem til er í veröldinni og
landher í stærsta lagi.
Ef próf. Ólafur Lárusson
hefði á réttu að standa, þá
myndu stóru og litlu þjóðirnar
hætta öllum herbúnaði, af því
að hann væri meira en til-
gangslaus. En svo er ekki, held-
ur vígbúast allar frjálsar þjóð-
ir með meiri ákafa en nokkru
sinni fyr. Próf. Ó. L. hefir í
þessu efni vonlausan málstað.
Allar þjóðir, sem mega vopnum
valda, breyta þveröfugt við
kenningu hans. Veröldin er öll
grá fyrir járnum, og þjóðirnar
flokkaðar í tvenn bandalög.
Annars vegar er austræn kúg-
un. Hinsvegar vestrænt frelsi.
En jafnvel þó að Ó. L. hefði
á réttu að standa, sem ekki er,
þá gat engu að síður verið hin
mesta nauðsyn að semja um
hervernd íslandi til handa. Eft-
ir ósigur Napoleons við Water-
ir varðskipanna væru lögreglu-
menn ríkisins. Þeir hafa ekki
viljað hafa neitt vald í landinu.
Hvað myndi margur mótmæla,
ef lögleiða ætti herskyldu á Is-
landi?
Þeir sem vilja láta íslenzkt
herlið verja flugvellina fyrir á-
Landvörn telur það sitt
verkefni að endurbæta kom-
múnistana, þar á meðal orð-
bragð þeirra. í því skyni
mun blaðið gefa dómstólun-
um tækifæri til að ógilda
rajög mikið af efni Þjóð-
viljans, m. a. dylgjur blaðs-
ins um þá flokksmenn sína,
sem stutt hafa leikvanginn
á Þingvöllum með f járfram-
lögum.
loo 1815, var oftast friður í
Evrópu í heila öld eða til 1914.
Segjum að nú kæmi friður í
heila öld, en þá brytist út ný
heimsstyrjöld, með ógurlegri
morðtækni. Ef Island lægi
varnar og verndarlaust frá því
í vordögum 1946, gæti útlent
hernámslið tekið landið, og
kúgað þjóðina að vild í heila
öld. Engum kæmi ólán okkar
við, nema okkur sjálfum og
landræningjunum. Ef Engil-
saxar kærðu árásarþjóðina fyr-
ir öryggisráðinu, gæti hinn seki
notað neitúnarvald sitt, og þar
með væri því máli lokið. Með
því að neita hervernd 1946
hefði þjóðin trygt sér kúgun og
algert réttleysi allan þann tíma
sem heimsfriðurinn stendur.
Kenning próf. Ó. L. er þess
vegna alröng, hvernig sem á
hana er litið. Hver einasta
þjóð, með lífsblóð í æðum, reyn-
ir til hins ýtrasta að tryggja
sig gegn innrásarhættu. Það er
gífurlegur ábyrgðarhluti fyrir
rektor íslenzka háskólans að
bera á borð fyrir lærisveina
sína kenningu, sem er hrakin *
með öllum staðreyndum hins
daglega lífs.
rás stórveldis eru búnir að
gleyma því að þjóðverjar her-
tóku Krít með loftliði og var þó
til varnar mikið lið, bæði frá
Grikklandi og Englandi. Myndi
lítill vandi fyrir herþjóð að
senda 20 þús. hermenn loft-
leiðis, á einni nóttu, austan um
haf til Keflavíkur og hafa nægi-
legan útbúnað til að herja það-
an á landið og um Atlantshaf
norðanvert.
Herlið Islendinga eru fáeinir
lögreglumenn í Reykjavík, sem
gæta vel daglegra skyldustarfa,
en að tilhlutun kommúnista
hafa þeif verið sviftir fastri
forystu. Til að gera einu varn-
arsveit landsins veikbyggðari en
skyldi, voru fyrir skömmu sett
sérstök lög um að víkja mætti
úr sæti lögreglustjóranum í
Reykjavík, hvenær sem ríkis-
stjórninni þóknast.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jónas Jónsson frá Hriflu.