Alþýðublaðið - 15.07.1926, Blaðsíða 3

AtÞtÐUBLAÐIÐ
3
■--------------------
Umvarp og Esperanto.
(Frh.)
4. Þing umvarpsunnenda.
Samband alheims-umvarpsunn-
enda heitir féiagr mikið og marg-
ment. Það hélt fyrsta ársþing sitt
í París 14.—19. apríl 1925. Var
þar saman kominn fjöldi fólks
víða að auk hinna kjörnu full-
trúa, en þeir voru úr 19 ríkjum.
Eitt þeirra mála, er á dagskrá
voru, hafði Samband amerískra
umvarpsfélaga lagt fyrir þingið.
Þar var því falið að velja eitt-
hvert mál til að verða allsherjar-
mál umvarpsins samhliða þjóð-
tungunum. 15 manna nefnd var
skipuð í málið. Dr. Edmond Pri-
vat úr Genf var formaður henn-
ar, en varaformaðurinn var sænsk-
ur og heitir Nordin. Hann er ein-
hver hinn snjallasti og áhugamesti
idisti, þeirra, sem nú eru uppi.
Nefndin fékk tillögur um fjögur
mál: ensku, Esperanto, Ido og
Iníerlingva. Samþykt var skjótt
með öllum atkvæðum að hafna
hverri þjóðíungu sem væri í þessu
skyni. Formaður greiddi aldrei at-
kvæði vegna stöðu sinnar, en það
vita allir, er til þekkja, að hann
er esperantisti ágætur. Eftir lang-
ar umræður samþykti nefndin
með 13 atkvæðum gegn 1 að
leggja fyrir þingið tillögu, sem
svo hljóðar í lausiegri þýðingu:
„Þar sem þingið er sannfært um j
það, að tungumálamismunurinn
orsakar marga örðugleika í milli-
þjóðaviðskiftum, þá . mælir það j
fram með námi og notkun Es-
perantos sem hjálparmáls við
firðtal alt og öil alheimsþing."
Tillaga þessi var síðan samþykt.
Hér hafa idistar mist bezta spil-
ið af hendinni, þar sem firðtal og
umvarp er. Höfðu þeir þó búist
þar vel um og létu undan síga
eftir hraustustu vörn: Nordin hinn
sænski hélt fjölmargar ræður
bæði á nefndarfundum og eins j
fyrir öllum þingheimi og gagn-
rýndi Esperanto sem mest hann
mátti. Taiaði hann ýmist á ensku
eða ido. Margir menn töluðu þar
á Esperanto, óg voru ræðurnar
síðan þýddar á ensku og frönsku.
Að lokum reyndi Nordin að fresta
ákvörðun þingsins um tveggja ára
bil. En alt kom fyrir ekki. Út-
breiðsia sú, er Esperanto hefir
fengið sökum yfirburða sinna, er
svo mikil og augljðs, að fram hjá
henni verður ekki gengið. Óhætt
mun því að telja Esperanto fram-
tíðarmál umvarpsins samhliða
þjóðtungunum. (Frh.)
Ól. Þ. Kristjánsson.
Um daginn og veginn.
Næturlæknir
er í nótt Katrín Thoroddsen, Von-
arstræti 12, shni 1561.
Sklpafréttir.
Qoðafoss fór síðdegis i gær vest-
ur og norður um land til útlanda.
Nánari skoðun á honum á að fara
fram í Kaúpmannahöfn. — 1 gær
kom kolaskip til Sigurðar Runólfs-
sonar kaupmanns. Fisktökuskip fór
til Spánar. „Bisb“ kom einnig í
gær til að taka fisk, en „Tjaldur"
fór til útlanda.
Bæjarstj órnarf undur
er í dag. 12 mál eru á dagskrá,
þar á meðal synjun meiri hluta
fjárhagsnefndarinnar á aukadýrtíð-
aruppbót handa starfsmönnum bæj-
aríélagsins, kaup á þeim hluta jarð-
Einar skáiaglam: Húsið við Norðurá.
hins forna meistara eins og þegar majórinn
sá hana í fyrsta sinni; það var fallinn píslar-
vættisblær yfir hana alla.
Goodmann Johnson starði á hana og dáðist
að hinni skínandi fegurð hennar, og hann
þekti hana á því, er skýrast tók af tvimælin,
á rödd blóðsins. Hinar uæmu og fjmu taugar
hans sögðu honum, hver hún var, og svo
datt honum í hug Öræfajökull.
Goodmann Johnson gekk hratt upp land-
göngubrúna og til hennar.
„Kom þú sæl, Guðrún Jónsdóttir!" sagði
hann með þeim einkennilega sönghreim i
röddinni, sem Vestur-lslendingar hafa. Svo
heygði hann sig að henni og kyssti hana.
En hinir iðjusömu sagnfræðingar bæjarins,
kjaftatívurnar, teygðu úr rönunum og von-
■iðu, að þær gætu nasað nýtt hneyksii og
skráð það í hina sítalandi annála sína.
Strákur frá „Hótel Skálholt" hafði teluð
við föggunum og fylgdi systkinunum þangað.
Þau gengu upp í herbergi, sem honurn var
vísað á, og hófu samtal. Þau sögðu hvort
öðru, hvað á daga þeirra hefði drifið, og
Goodmann Johnson fanst hann vera eins
og leystur úr læðingi.
Guðrún var farin.. Hún hafði sagt Good-
mann Johnson alt, sem hún vissi um morð-
málið, og hann hafði sannfærst um, að það
myndi ekki vera eins greitt aðgöngu eins og
hann hafði gert sér í hugarlund.
Hann greip símann og kallaði til mála-
flutningsmannsins, sem hafði varið Þorstein,
og þeir mæltu sér mót.
Goodmann Johnson sat í skrifstofu Stein-'
grlms hæstaréttarmálaflutningsmanns.
Steingrímur hafði lagt fyrir hann öll máls-
skjölin og vörn sína fyrir Þorstein.
„Þér hafið vafalaust gripið rétt á málinu.
Það er stórgalli, að ekki hefir verið gerð
nein alvarleg tilraun til að komast fyrir end-
ann á því, hvernig á dauða þjónsins Max-
wells stóð, og sérstaklega, hvernig á því
stóð, að svo einkennilega skyldi vilja tii,
,að hann einmitt skyldi farast svo að segja í
sömu andránni qg majórinn," sagði Johnson.
„Ég reyndi að gera það, sem ég gat til
*sð leiða athygli dómsins að þessu, en hann
skeytti því engu,“ anzaði Steingrímur.
„Sé Þorsteinn ekki morðinginn, hlýtur feir-
una í sönnununum gegn honum að vera
þarna að finna. Á öllum öðrum sviðum sýn-
ast böndin ákveðið berast að honum. Hefir
ekki verið Spurst neitt fyrir um ástæður
þessara manna á Englandi ?“
„Nei;“ anzaði Steingrímur.