Alþýðublaðið - 17.02.1935, Blaðsíða 1

í útvarpsráð!
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI:
XVI. ARGANGUR. SUNNUDAGINN 17. FEBR. 1935.
ALÞÝÐUFLOKKURINN
46. TÖLUBLAÐ
i!pýöBMa3i5
er eina blaðið,
sem kemur út
ALLA daga vik-
unnar.
Lesið Snnnndags*'
blað Alþýðublaðsins.
1500-2000 tonn af fiski
verða hert á þessarl vertíð.
Hvernig afvopnunin er framvæmd:
Gífurleg aukning enska flotan s.
Yflr 100 Þúsund krónur dr rfklssjóði
verða veittar tiKstuðnlngs þessari verkunaraðferð.
pISKIMÁLANEFND hefir síðan hún var skipuð
unnið að undirbúningi pess, að teknac verði
upp nýjar verkunaraðferðir á fiski, svo sem herð-
ing og hraðfrysting, og tilraunir gerðar með pær
pegar á vertíðinni í vetur.
Nefndin hefir pegar útvegað sér sérfræðing í
herðingu fiskjar frá Noregi. Verður hann ráðunaut-
ur nefndarinnar og mun ferðast um verstöðvarnar
til pess að rannsaka skilyrði til herðingar og leið-
beina mönnum um hana.
Fiskimálanefnd styrkir menn auk pess á ýms-
an hátt til að taka upp pessa nýju verkunaraðferð
og má gera ráð fyrir, að um 1500-2000 tonn af
fiski verði hert pegar á pessari vertíð.
HÉÐINN VALDIMARSSON
um 20 tonn af hvierjum. mótor-
bát á piessari vertíö.
f
Stjórn sjávarútvegsmálanna
verður tekin af íhaldinu.
Fiskimálainefnd var eins og
kunnugt er skipuíði í síöasta má«r
uði samkvæmt löigum frá síðasta
alpingi. Verkefni nefndarinnar er
að| lainnast yfirumsjón sjávarút-
vegsmálanna í samráöi við1 ríkfer
stjónnina, að koma. bietra skipui-
lagi á sölu sjávarafurða og styðja
að því, að tekinar vierði upp nýjair
vierkunaraöfierðir á fiski.
Niefndiin hefir haldið fundi dag-
liega. siðan hún var skipuö, og
hefir fyrst snúið sér að því verk-
efni, áð rannisaka mögulieiíka á
nýjum verkunar.aðfierðum. . Hiefir
hún fyrst sinúið sér áð herðiingu
fiiskjar, siem margoít hefir ver-
lð ihent á hér í btaðílnu og anmiafls.
staðar af Alþýðuílokksiniöininum;,
áð sjálfsagt værl að táka upp
hér á tandi að dæmi Norðmanniai,
en þieir herða árlega um belmiing
af ölíum sínium fiskafla.
Fiskimúiajiefnd beíir látíð ra'nin-
saka vehráttuskiiyröi hér fynir
herðiingu fiskjar, og befir niöur-
staðan orðið sú, áð þau séu yfirleitt
eiins vel falliin til herðingar og í
niorðanvieröum NoregL.
Niefindiin befir fyrjr ihokkru ráðið
tii sin norskan mann, sieim er sér-
frœðliingur í fiskherðingu. Hefir
hanjn verið fiskimatsmaður iog for-
stöðumaöur fiskherðingarstöðvar í
ILBYIDBUBIB
Neðanmálsgreinin i dag
Upton Sinclair, hinln hieimsfrægi
ameríski fithöfundur og stjörn-
málamaður, sem var í kjöri; af
hálfu Rooseveltsflokksinss við
landstjórakosninguna í Kalilbrniu
í haust, hiefif nýlega sent Alþýðá-
btaðjnu bók, siem hann hefir
skrifað um kosini'nguna og heitlr
„I Canididate For Governor And
jHlow I Got Lickied". Alþýð'uiblað-
ingu á þeim kafla bókarinnair,;
sem siegir frá viðtali þeirra Sin~
clairs og Roiosievelts, siern fqr fxani
á Jandsetri Roosievelts eftir að
Sijnclair hafði verið kiosiinn land-
10 ár. Hann kemur hiingað mieð
Lyru á þriðjiudaginn ogmun þeg-
ar verða sendur út tii verstöðv-
anna viðs vegar um land tii að
athuga skilyrðiin fyrir herðingu
og leiðbeiina mönnum um hana.
JÓN AXEL PÉTURSSON
Vaxandi áhugi fyrir
herðingu á meðal sjö-
manna og útgerðar-
manna.
Fislkiimálaniefnd hafa þegár. bor-
isit mjöig margar fyrirspumir frá
sjómönnum iog útgerðarmöninum
um herðingu og hvaða aðstoð
fiskimáta'niefndin veiti tíl hanmiar.
Niefndin hefir fengið Bjöm ÖI-
afs skipstjóra frá Mýrarhúsum
tiil þess að ferðiast um verstöðv-
arnar á Suðumesjum. Hefir hanin
tatað' við útgerðarmenn í Kiefla-
vík, Njarðvíkum, Garðinum og
Griindavik og lagt fyrir þá til-
Jögur og t'.lboð fiikimálanefndar í
þessu efni. Hafia uindirtektir þeirra
yfirleitt verið mjög góðar, og
munu á þiessu'm stöðum öálum
og að' öillum líkindum víðiar verða
stofnuð samlög útgeúðarmaana
um herðingu, er síðan nái sam-
upp þiessa nýju verkunaráð'fiefði.
Leggur nefndin áberzlu á að
fá alla útgerð'armenn á hverjum
stað til þess að lieggja nokkuð af
Opinber stuðninguT til
herðingar.
Siðasta alþingi veitti, fyrir for-
göingu Alþýðiuflokkslns, stjórninirj
heimilid til að taka 1 milíjón kr.
lán, er varið yrði til nýrra verk-
unaraðferða og útveguinar nýrra
markaða fyrir fisk, og befir fiski*-
máJanjefnd það fé til umráða. Hún
gerir ráð fyrir að verja þegar á
þiessari vertíð að minsta kosti 100
þúsu'nd krónum tiJ. þiesis að styðja
mienjn til tilrauna um lieröingu
fiskjar.
Herzlusamlög fá hjá fiskiimála-
intefind lánað alt nauð-synlegt efni
í tröinur tiJ herzlu fiskjar og ó-
kieypis, tilsögn um alla mteðíerð
fiskjarins. Heíir nefndin þegar
pantað þet’.a efni frá Noregi og
'kiemur það hingað innain skatmms.
FásiMimátainefnd setur upp trön-
umar.iein herzlusamlög halda þe'm
við. Herziusamiög hafi r'étt til að
'kaupa trönurnar uppsettiar með
7 ára afborgunum vaxtalaust, ef
þau segja til fyrix 1. febrúar 1936.
— Seijist harðfisJiuninn hærra
verði >en sem svarar 8V2 eyri hvert
kg., miðað við Iiauisaðan og
slægðan fisk, að' viðbættum öll-
um hérzlúkostnaði, greiðí samlög-
in andvirði efnisins.
Áskilið er af neíndinni, að ráðu-
nautur heninar mæii með stað og
samlögin fari eftir hains fyrirsögn
um nieðferð fiskjarins.
:i -
Yfirráðin verða tekin af
íhaldinu.
Það er óhætt að fullyrða, að
sljómöinnum og útgerðarmöininum
um land alt mun vera þáð
gJeðitíðindi, að hin nýskipaða
fiskimálainiefnd, sem inú hefár tekið
við yfirstjórn sjávarútvegsmá]-
aaha, í þvi öngþveiti, sem þau
erú toomiin í undir stjórn þröing-
sýnna og úrræðalausra braskara,
hiefir nú hafist hainida urn að
styðja með ráðum og dáð nýjar
vierkunaraðfierðir, sem opna ífs-
lenzkum sjávarútveg nýja og stór-
toostlega ruögulBka á eriendum
markaði.
Náeista .sJtref fislúmálaneS'ndur
og rílussfjórnarinnár verður að
styðja á sama hátt áð útvegun
og hagnýtingu markaðanna fyrir
hinar nýju marltaðsvörur sjávar-
útvegsins. Frh. á 4. síðu.
tjóraefni Rooseveltsflokksinsl
fisM sínum í h'erðingarsamilagið,
og gerir ráö fyrir, að það verði
komulagi við fiskimálaniefnd um
ið fLytur í dag nieðanmáJs þýð- ' opinbera aðstoð til þess að taka
(Einkaskeyti iil Alpýðublaðsins frá fréttaritara pess um millirikjapólitik)
(Eftirprentun bönnuð)
LAVAL, FLANDIN OG MACDONALD
ræða um „afvopnunarmáliin;" í London.
KAUPMANNAHÖFN í gæriiv.
NSKA ihaldsblaðið „Mor-
ningpost" skýrði frá þvi
fyrir fáeinum dögum siðan, að
tillögur myndu verða lagðar
fyrír enska pingið í sambandi
við umræður pess um fjárfram-
lögin til flotans, sem fram eiga
að fara i næsta mánuði, um
að byggja að minsta kosti 17
ný herskip af mismunandi
gerðum.
Og ég áiít ekld að sú tala sé
ýkt. Þvient á rjróti.
Góður kunningi máinn á Eng-
landi, siem er sérstakliega vel að
sér um flotamálin, skrifaði mér
fyrir skömimiu síðain, að öll sú
barátta, sem háð hiefir verið síð-
'aista misaeri, bæB|i í ræðu og riti,
fyrir þvi, að auka og efla enska
flotann, hafi verið mögnuð um
aliiáin helming síðustu vikurniar
mieð það fyrir augum, að Játa ti.1
skarar skríðá nú, þiegar fiotamál in
verða rædd á þingi.
Baráttunni er sérstiaklega beint
gegn þeim mönúum í bemum,
sem halda því frami, að Englandi
sé nú og í fraintíðinnd nægiLeg
yörn í nógu stórum loítflota, sem
a'östoðaöur sé af litlurn beiíi-
skipum og kafbátum, ien að bryn-
drekamlr séu algerlega úreiti-r, og
þieir skuii þ'esis vegna Jagcir niiður,
England lifir á aðílutn-
ingum á sjcmim.
Það er sérstakJega ein mjög
veigamikil röksemd, sem færð er
fram á inóti þessari skoðun, en
það er nauösyn'n á því, að veiinda
og tryggja aðflutninga á matvæl-
um og hráief'num tlii landsinis.
Tvieir þriöju hlutar af öllum
þeim ,matvæ,lum og hráefnum,
siem England þarfnast, eru fluttir
inn sjótaiðinia'. 50 þúsund smá-
Jiesitir af matvælum og 110 þúsund
smáiliestir af öðrum nauðsynja-
vörum, alJs 160 þúsund smá-
liestlir, eru fluttar dagiega til
lainidsiins, á þanin hátt, allán árs-
ins hring. Og mikið af þessiim
LONDON í gærkvieJdi. (FB.)
Herflutningar frá Ítalíu til
nýlendnanna i Austur-Afríku
eru nú byrjaðir og vekja peir
mikla eftirtekt, ekki sizt par
sem búist er við, að framhald
verði á þeini. Er mikið um
petta rætt í blöðum álfunnar,
par sem fiegnir undanfarna
daga hneigðust allar að pví,
að deila ítala og Abyssiniu
manna myndi leysast með frið-
samlegu móti.
Því, er haldið. fram, að herliðið
sé sent tiL Austur-Afríjku í varúð-
arskyni. Fyrsta fazistahexdieildin, 1
im í benni ier.u 1000 menn, út- |
búnir öllum tækjum og gögnum I
vörum toemur frá fjarlæguistu
lönduin jarðariunar. 240 sMp, þar
af 160 tensk, tooma á degi hverjium
í lenskar hafnir. Og á öll um tímuin
eru 1850 skip með alls 30 niilljön-
ir smáJiesta af vörum fyrir á að
gizka 21/4 miJJjarða íslenzkra
króna á Mðdinni til Englands.
Flugvélar geta ekkivernd-
að aðfiutninga til Eng-
iands í ófriði.
Aðeins viridiliega siterkur her-
fjjoftá gjetur verndað svo yfiigrips-
mikia aðflutninga, scgja þeir, aean
berjast fyrir auknum vígbúnaðá á
sjónum. Hversiu stór, sem loft:-
flotiihn væri, kæmi hanm í þiessu
túlJiti iekM að neúnu verulegu
gagni, af því; að hann verður að
halda ság við strgndur landshrs.
Ef EnigJian'd hefði ekld haft
annað ien. loftflota í heimsstyrjöltí-
íijnmji, siegja þiessir me:n|n, hefðiu
BIRMINGHAM í gærkv. (FB.)
EVILLE CHAMBERLAIN fj;áxv
múlaráöherra flutti rai'öu
til nýlendubernaðar, lögðu af stað
álieiðis til Austur-Afríku í dag.
ftalski ríkisieríingimm skoðaði ber-
deildina áður en húm lagði af stað
og kvaddi liana.
Frá Rómaborg er sfmáð, að
Mussoliwi hafi stooðað tvær faz-
istaherdieii dir, en í þeirn eru 2000
memn, áður en þær lögðu af stað
álei'öis til Nieapel, en þaðam faira
þær t.l Austur-Afríku með . her-
dieild þeirri, sem riMsierfingi sJroð-
aði,
Mikill mannfjöldi var viðstadd-
ur, ier herdieildimar gengu fylktu
iiði fram hjiá Mussolini, og var
þar og margt hátt settra fazlsía.
MussioJini fluttí r.æðu, hvatti ber-
Jiðiið tsLI dáða og kvað svo að 'orði,
herskip eins og þýzka beitiskipifð
„Emdien“, sem mestan usla gerði
á sgringaleióunum í Irdlaindshafi,
eða sjóJiðsforingi, eins og vom
Spiee aðmíráll, siem gerði sigl-
ingaJiciíinnar við Suður-Ameríku
ötryggar fyrir ensk skip, árum
saman getað' truflað eða hálfeyði-
lagt aðfiutninga til EngJands. En
af því, að Engiand hafði void-
ugan herflota, tókst mjög fljótt
að ráða niðurlögum þeirra.
Þietta eru rök, sem. fólk, sexn
alið er upp í hugsunarhætti
stórveidishyggjunnar, á erfitt
mieð að mælta, í móti:. Það má því
ganga út frá því siem vísu, að
lenstó fiiiotimn verði tenn aukinn
stórum — þrátt fyrir hima fyrir-
huguðu aukníngu enska loftílot-
ans.
Það veröur ekki annað sagt, en
að afvopnuninni miði vel áfram!
DIPLOMATUS
hér í gærkveldi og gerði
m:. a. að umtalsefni svar þýzku
rikisstjórnaiinnar við orðsendingu
Brieta og Frakka út af Luindána-
samlsomulaginu á dögunum. Og
einnig ræddi hanin um loftvarna-
sáttmálanjn fyrirhugaðla í því selmi-
baindi.
Taldi liann. m. a. vegna undirt-
tekta þýzku ríkisstjórnarinnar,
góðar horfur á, að samkomulag
Brpta og Frakka næði fram að
ganga.
„Vér verðum að hafa aðstöðu
til pess að geta veitt lið á
fullnægjandi hátt, hverri þeirri
pjöð, sem á er ráðist," sagði
hann, „en af pvi leiðir, að
Bretland verður áð hafá öflug-
ar hervarnir á landi, sjó og í
lofti.u
„Ef auktui fé vcröur varið í
þiessu skyni, fer það til þe&s að
Jroma í vieg fytír styrjaldir, -en
ekki til. þess íið hrinda af stað
styrjöidum."
(United Press.)
að það væri sent ttí Aíriku iil
þiess að „verja fö'ðurla!||ið“.
Stððugir herflntnlngar
frá ítaliu til Afrikn.
Mússólinl sefgir, að hermennirnir sén sendir
til að „ver|a fððm?Iandið“§
Aukinn vfgbúnaður
á landi, á s|é og I lofti.