Bjarki - 21.02.1898, Blaðsíða 3

27
Kaupgjald alt lækkár í landinu, því
]ieir hafa öldúngis rjett að mæla, sem
segJa. að sjávarútvegurinn hafi haldið
]>vi svo háu sem það nú er, en lækk-
unm verður landbúnaðinum því miður
l'eldur ekki að neinu verulegu gagni,
síst til leingdar, því fyrir því er marg’
feingin reynsla í Danmörku, Noregi
Þýskal. og Einglandi að fólkið er tregt
til að taka lægra kaupið hjá bændun-
um, þó atvinnu skorti annars staðar.
•Menn eru tregir til að semja sig við
Jægra kaup hafi þeir einu sinni haft
fiærra.
Það mun því reka að þvi, hjer sem
unnars staðar að menn fara ekki upp í
sveitiga. fyrir lægra kaup, heldur munu
fieir, sem ekki kjósa að fara af landi
*)urt, ráðast hásetar á hinn jjtlenda
fiskiflota, sem að minsta kosti fyrst um
sinn, tekur fegins hendi við hverjum
vönum sjómanni.
Kannske mætti nú ætla að þeir menn
færðu þá það kaup inn í landið sem
i'Cir ynnu sjer á skipunum, og getur
það verið rjett, en í Noregj og Sví-
þjóð hefur það rcynst svo, að fiestir
menn sem hafa ráðist á bresk skip
eða dönsk hafa sest að í því landinu
fiar sem skipið átt heima. f>að er
fiaganlegra og að mörgu ieiti ekki ó-
íýsilegra.
Um leið og Iandbúnaðurinn verður
þannig af vinnukröftunum, hefur hann
mist alt útlit til að fá markað fyrir
kct sitt og smjer á hinum íslenska
fiskiflota, sem annars væri þar alveg
viss og liinn arðsamasti fyrir báða.
Þetta eru afleiðíngarnar af hinni nýu
stefnu, og því miður sýnist þeirra nú
skemmra að bíða, en flestir menn hafa
;ctlað, að minsta kosti getur jiað varla
skift mörgum árum. Og það er lítii
huggun þó einhver Tryggvi eða Eórð-
ur J. Thoroddsen verði tii að kal’a
þetta öfgar eða ástæðulausar hrakspár,
því allur viðbúnaður Skota, Þjóðverja
og Dana mælir á móti þeim. Það er
víst að tilraunir verða gerðar á kom-
andi sumri af Dönum hjer við land, og
Þjóðverjum annað hvort hjer eða ann-
ars staðar og líklega Skotum Ifka.
Lcingra sjer auðvitað einginn enn þá,
en þar sem áræðnar framfaraþjóðir eiga
í hlut og ijármagnið bíður í miiljónum,
þá er varla að efa framhaldíð.
Hvað höfum við nú gert til að bjarga
okkur úr þessum helgreipum og hvað
eigum við að gera framvegis ?
Við sem höfum sjeð- fiskigufuskipin
hrúga hverri þúsundinni af annari hjer
á iand í sumar munum nú fáir vera í
efa um það hvert við ættum að stefna.
Við vitum að nálega alt hefur verið
þessum skipum andstætt í ár. Sumarið
hið versta svo að stundum varð ekki
verið að fiski, beituskortur, ólag á fólk-
inu og ýms óþægindi af vantandi
reynslu. Það mátti því búast við að
þessi fyrsta tilraun borgaði sig ekki
þegar hún hitti á jafnvont surnar, sem
þetta var hjcr á öllum Austfjörðum,
enda mun Otto Wathne hafa talið sjer
skaða að útgerðinni í þetta sinn. En
hvernig svo sem sá skaði hefur verið,
þá mun hann haida útgerðinni áfram
og auka hana, og það er víst að sú
útgerð hefur þó borgað sig betur en
allar bátaútgerðir hjer í suraar, því á
þeim flestum ef ekki öllum hefur verið
meíra og minna tap, á sumum stór-
tap.
Reikníngar yfir útgerð Wathnes eru
ekki kornnir, en yfir útgerð og afla
»Bjóifs« sem danska fiskifjelagið
gerði út í sambandi við Wathne, hef
jeg átt kost á að sjá glöggva reikn-
ínga, og sýna þeir að þrátt fyrir alt
hefði það skip gefið álitlegan gróða ef
það hefði verkað fisk sinn sjálft, í stað
þess að selja hann biautan eins og
það gerði í þetta sinn af því þetta átti
aðeins að vera tilraun.
Þetta fjelag ætlar og að auka út-
gerð sína að sumri, og bendir það ekki
á nein vonbrigði.
Þessar fálmandi tilraunir á lítt hent-
um skipum og í ]>essu ári munu þó
þrátt fyrir alt, hafa styrkt útgerðamenn
þeirra í trúnni á fiskigufuskip tii þorska-
veiða og þeir munu vera fáir af dug-
andi mönnum hjer eystra, sem ekki
sje nú orðnir á sama máii, og einn at-
orkumaðurinn, Konráð kaupmaður
Hjáimarsson hefur þegar lagt hönd á
verkið og ætlar að halda úti gufuskipi
í sumar.
Allir hagsýnustu og framsýnustu
menn hjer eystra sjá og segja hiklaust,
að annað hvort sje að leggja árar i
bát og deya eða koma sjer upp gufu-
skipum, því fiskigufuskipin
s j e n ú e i nja framtíðarvonin.
En »þá er eftir þýngst hvað er« og
það er að koma þeím upp. Hver ráð
eru til þess ? Um það tölum við í
síðustu greininni.
Jarðför frú J. Rasmussen fór
fram þ. 17. þ. m. Hún hafði ekki
getað farið fram þann dag sem
auglýst hafði verið sakir óveðurs.
Sjera Einar Vigfússon á Desjarmýri,
kjðrprestur sóknarleysíngja hjer,
jarðsaung og fluttí húskveðju,
Stormhvirfill
fór hjer hjá 15.- 16. þessa mán-
aðar, og stóð yfir fullan sólar-
hríng. Seyðfirðíngar kaila nú ekki
alt ömmu sína, en þennan storm
kalla þeir þó einn af þeim gildari.
Rokið var af norðri með frosti og
fannburði, kom að innan fyrst og
gekk því allan Þriðjudaginn, cn
eftir miðnætti varð hann austlæg-
ari, náði sjer þá niður fyrir aust-
an Bjólf og kom þá að utan hjer á
Ölduna.
Veðrið var í byljunum mjög hart
og með öllu óstætt úti, en inni
ljek alt á reiðiskjálfi og brakaði í
öllum viðum.
Skaðar urðu vonum minni og þó
töluverðir. Hús Síldarfjelags Seyð-
firðínga úti á Ströndinni fluttist um
alin af grunnvelli. Ný geymslu-
skemma, sem Jóhansen kaupmaður
átti fauk gjörsamlega og fór í spón
og hafði þó verið vel frá henni
geingið. Þórshamar, hið mikla
síldarhús Wathnes, rauf og flettist
mjög af því járnþakið öðrumegin,
Sömuleiðis rauí mikið af járnþak-
inu á hinu nj’a húsi Stefáns veit-
íngamans í Steinholti, og forskáli
fauk af húsi Jóhans útvegsmans
Sigurðssonar, en ótaiið er ýmislegt
smávegis og þak hafði skaddast
á húsinu á Dvergasteini. Báta tók
UPP nokkra. Fyrir Ingimundi íngi-
mundarsyni tók upp róðrabát. Ilann
var stjóraður og fergður niður
með grjóti en alt um það tók
stormurinn bátinn, þeytti honum
drjúgan spöl og molaði hann í
sundur, Fjórir eða 5 aðrir bátar
48
45
að þu hefur algerlega sneitt hjá hinum vanalegu öfgum ási
manna bæði ‘ á afli og hita eigin tilfinr
SiTtmf„;gÞr:rá±ri ártiskostum
tryggíng; það er og einkum fag,
byggi á von mina um farsæla ávexti af vali þínu, bæði fyri
þig og hana — og fyrir marga. Fví víst er um það, að vi
trulofun þína og þessarar úngu stúiku er ýmislegt —- kannsk
ekki beinlínis ískyggilegt, en þó svo þýðíngarmikið að það krel
ur 1 íullum mæli þdrrar rólegu athugunar, sem blind ást hefu
sarsjaldan aflogum. Jeg meina þetta ekki svo mjög hvað þ
ytr, hagi snert.r; þó Prams ættin sje nokkuð meinguð og -
ems og þú segtr sjálfur - ekki öldúngis laus við iligresi, þ
verður hún þó altaf em af bestu ættum kaupmannastjettarinn
vi, PVI er t'1 auðsins kemur og þú minnist svo sam
-)f honnT/^%/, bcr Wer ckká að láta truflast eða óróas
1 ^ . , Vr , Vl ! tyrsta lagi er þín eigtn meðvitund þjer hii
jesta 1 1 moti hmum illmálu túngum, scm þú getur verið viss ur
mtinu spara þjer hinar ófyrirleitnustu sakargiftir, þega
þar ° f , gt 3 þÚ Crt trúlofaður einum auðugast;
em -TeTsum ' 7' ^ ^ "mst viðvíkur sJalfum auðn
1 - if js Pen ngum, sem í margra augum eru aðall lffsins
þa v’tum v.ð - sem kri^ menn) bæðihvað lítils verði
mannfi pg vac |rei1 geta orðið hættuiegir. En fyrir úngur
lcíta fLÞTm a'dr ’ .SCm h?fnr feingið jafn þroskaða og há
brvna híít °f • w "" **?■ nanðsynlegt og áríðandi a,
s ; n riT / °g frC1S Íngar aU jcS finn miklu fremur á
/ / 11 að amlnn,a Þ'S um að htlls vlrða ekki of mjög hin;
Jdronesku mum. Pvf mmnumst þess, að í pví að yera r(ku
ega gæddur guðs tímanlegu gáfum, cr — auk þcirrar sælu a,
^ a mlö|að °g gefið þurfendum — einnig innifalin önnur blcss
u’ sem Sllð_ °ftsinnis bæði nú og fyr á tímum hcfur úthel
,. rl Þá af bjónuru sínum, sem hann hefur útvalið til að f,-am
s;,æma slnar cilífu ráðsályktanir meðal mannkynsins í stæri
' “ eins °b vj°r mennirnir segjum — á glæslegri o;
voldugr, hátt. Ríkulcgar nægtir af þcssa heims K*ðum sam
Þetta er sagan af hamfngu minni, kæri faðir; en svo kom
nokkuð annað á eftir, sem síðan hefur svift huga minn ailri
hvíld og friði. Því þegar hún var búin að segja þessi orð og
ætlaði að fara að kveðja mig — því frú Pram kom akandi í
vagni sínum móti okkur — sagði hún brosandi. »En það er
með einu skilyrði; Þjcr megið ekki verða prestur — því
verðið þjer að lofa mjer? — lofið þjer mjer því!«
Þetta er sá púnktur, sem allar mínar hugsanir hafa snúist
um síðan, og meðan jeg skrifa þetta brjef hefur þessi tilfinn-
íng elt mig og pínt. Hvað átti jeg að gera? — eða jeg ætla
fyrst að reyna að skýra þjer frá hvað jeg gerði; því tilfinn-
íngar mínar voru f því augnabliki svo heitar og áhrifin svo á-
köf og alt varð f svo skjótri svipan, að mjer er tæplega sjálf-
um ijóst, hvað jeg sagði, hvaða orð jeg brúkaði. En eins víst
°g jog gct kalláð guð mjcr til vitnis um það, að jeg aungu
sinni — ckki eínu sinni á þeirri stund, hef hugsað í alvöru uní
að svfkja köliun mína, sem lítilmótlegur en trúr þjónn
orðsins, — þá er hitt þó jafn fjarri mjer að neita því að þau
orð, sem jeg þá brúkaði, frá mjer numinn af hamíngju og fögn-
uði yfir samþykki hennar, gátu hljómað í heunar eyrum sem
fullkomið loforð um, að Eætta við allt sem gæti verið á móti
óskum hennar og vilja.
Þarna sjer þú Lreyskkika minn og mína synd .— góði
faðir! — jeg veit vel, a<5 jeg á að standa reikníngsskap á
henni, sem öilu öðru, fyrir fcður Ijósamia; en jeg framber
misgjörð mína fyrir hjarta þitt, eins og þann dómstól scm
mjcr er næstur, svo að jeg geti orúið áminnínga þinna og
handleiðslu aðnjotandi 1 þessu mali, Því þó jeg geti taiið
rnjcr það dalitla afsökun að cinginn timi vsr tii ítariegrar yfir-
vegtnar á svo mikilvægri spurníngu, — frú Pram ijet öku-
mann þegar stöðva vagninn rjett hjá okk,ur —, þá blýt jeg m\
innan skams að segja af eða á um skiiklagann, því nú höfurn
við Gabríela mælt okkur mót. A jcg þá hreint og beint að
halda fi stum þeim ásetníngi mínum aó verða prestur og koma
með því kannske af stað misklíð, sem í okkar allra fyrsú
ástar morganbjarma gæti ætt yfir eius og bitur frostnótt og