Bjarki - 24.09.1898, Blaðsíða 1
Eitt blað á viku minst. Árg. 3 kr.
borgist fyrir 1. Júlí, (erlendis 4 kr.
borgist fyrirfram).
Auglýsíngar 8 aura línan; mikill af
slátttur ef oft er auglýst. Uppsögn
skrifleg fyrir 1. Október.
BJARKI
III. ár. 38 Seyðisfirði, Laugardaginn 24. Seftember 1898
Útlendar frjettir.
Ná til 16. þ. m.
Seint geingur það fyrir Dreyfusi
og Frökkum. I>á 16 daga sem
liðið hafa frá því Henry játaði á
sig brjeffölsunina og alt þángað
sem síðustu frjettir ná má segja
að alt sitji þar í sömu vandræða
og óþokkasúpunni. í>að er ekki
alvcg nákvæmt sem stóð í Bjarka
um daginn að falsbrjef Henrys hafi
felt Dreyfus forðum. í>að var
njósnarbrjefið, sem nú er hjer um
bil sannað að Esterhazy hefur
skrifað og svo ýms leyniskjöl, sem
rjeðu fyrstu dómsúrslitum Dreyfus-
ar. t>að var fyrst í hitteð fyrra
þegar málið var tekið upp aftur
að Henry bjó til falsbrjefið til
þcss að Dreyf. fjelli fyrir kvið-
dómnum og Zola yrði dæmdur, og
sfðan hefur það verið aðalskjalið
sem sekt Dreyfusar hefur verið
bygð á.
Einginn skilur í því hvernig á
því getur staðið að ráðaneytið
Iætur ekki tafarlaust taka málið
upp nú. Blöð um allan heim ræða
um þetta fram og aftur og hver
kemur með sína getgátu. Alt
þetta mál er nú að verða svo
dularfult og nærri því ægilegt að
það er farið að gánga fram af
mönnum. það var svo að sjá,
sem Cavaignac hafi ekki af sjálf-
vilja tekið Ilenry. Alt bendir til
að útlendir crindsrekar hafi neytt
hann til að rannsaka það mál. bvo
spyrnir hann með höndum og fót-
um á móti endurskoðun málsins
þrátt fyrir játníngu og sjálfsmorð
Henrys, og þó má segja að öll
þjóðin einum rómi heimti nú upp-
toku málsins á ný. En Cavaignac
vill hcldur fara frá völdurn en láta
undan. Hann sagði af sjcr 5. þ.
m. og slaungvar því út um lcið að
sekt Drcyf. sje svo cflaus að óðs
mans æði sjc að þa$ mál
upp að nýu.
En það er ekki þar mcð búið.
Nýi hermálaráðhcnann sem í
hans stað kom, Zurlinden yfirfor-
'ngi, kemur inn í ráðaneytið með
þeirri föstu fyrirætlan að taka upp
mahð. það sögðu allir, og er
eingin ástæða til að cfa það, því
hann var valinn einmitt mcð það
mál fyrir -jugum. Nú þegar á á
að herða sýnist Zurlinden að vera
jafn ragur og hinn til að taka upp
málið og þó hefur hann bætt því
ofan á það sem áður var komið
að hann hefur vikið du Paty de
Clam yfirforíngja frá völdum fyrir
að hafa stolið leyndum brjefum og
brúkað önnur svik til að hjálpa
Esterhazy út úr óþokkapörum hans.
Ráðaneytið hjelt hvern fundinn
á fætur öðrum um þetta 14. og 15
þ. m. en ekki var orðið endilegt
ennþá um hvað gert yrði. Cava-
ignac og tvö eða þrjú æsínga blöð
með honum eru nú orðnar einu
pípurnar á Frakklandi sem æpa á
móti Dreyfusi. Annars eru þar
nú orðin svo algerð hamskifti að
jafnvel lýðurinn á götunum er far-
inn að hrópa »niður með herráðið*
»niður með herinn«, og með því
að sagt er að Brisson ráðherra-
forseti sjc fastráðinn í að hætta
ekki fyr en hann fær hermálaráð-
gjafa sem tckur málið upp eða
tekur sjálfur hermálin, þá er varla
hugsanlegt að það verði lagt fyrir
óðal hjeðan af.
En alt þetta er svo dularfult að
menn eru að geta þess til að brjef
frá konúngum og keisurum muni
vera í þessum skjölum og Frakk-
land lendi því í ófriði ef þau sjeu
birt, aðrir halda að bæði Dreyfus
og kanske margir háir herforíngjar
hafi svikið leyndarráð Frakka í
hendur Rússum og þeir aftur Iátið
Þjóðverja fá feita bitann, og því
sje bæði sambandið við Rússa bú-
ið og herinn allur í svívirðíngunni
ef skjölin sje birt.
Þetta eru a't tilgátur og sjálf-
sagt vitlausar, en eitthvað verða
menn að halda þegar ósturlaðir
menn hafa svona endaskifti á öllu
sem menn eru vanir að kalla rjett-
læti og heilbrigða skynsemi.
Emile Zola er í Sviss og hefur
sent þau orð heim að hann komi
í Október.
Drottningin í Austurriki
var myrt ÍO. þ. m. í Genf á
Svisslandi, Hún var þar á sumar-
skerr.tiferð og var stödd úti fyrir
hóteli þegar maður kemur að henni
c,g rekur þjöl fyrir brjóst henni
°S & hol svo að sagt er að odd-
urinn geingi ót um bakið. Morð-
ínginn var þegar fángaður og bíð-
ur nú dóms og dauða.
Ekki verður betur sjeð en að
maður þcssi sje með öllu viti sínu
þó að verk hans sje svo ómannlegt
og vitfirríngslegt sem mest má
verða. Hann hefur að eins einu
sinni sjeð drottnínguna snöggvast
áður, og þekkir hana ekki einu
sinni af afspurn, svo hefnd við
hana getur morðið ekki verið.
Hann segist og hafa myrt hana að-
eins til að skjóta stjórnendum og
dýrðlfngum mannfjelagsins skelk í
bríngu og vekja athygli þeirra á
þeirri eymd og þeim ójöfnuði sem
hann og hans líkar cigi við að búa
Af þessu hafa útlend blöð kallað
manninn stjórnleysingja eða skipað
honum í þá örmjóu grein af stjórn-
leysíngjunum sem hugsa sjer að
hræða viðkvæmni og meðaumkvun
inn í brjóst valdamannanna með
hryðjuverkum. Þetta eru ystu for-
verðir mannlegrar örvæntingar og
nauðvarnar sem halda enn í þá
gömlu trúarsetníngu að einn eigi
að deyja fyrir syndir annara og
voga svo sjálflr lífinu til að fram-
kvæma það.
Þessi maður, Lucchesi heitir
hann, segist aldrei hafa verið í
neinu stjórnleysíngja fjelagi eða
haft nein mök við þá og verk hans
sýnir að hann segir satt, þv/ ekk-
ert stjórnleysíngjafjelag hefði gert
út mann til að myrða konu sem
geingið hefur um lángan aldur eins
og í draumi, beygð af sorg, og
einmitt verið fyrirmynd flestra
stjettarsystra sinna og bræðra til að
ljetta neyð öreiga og aumíngja.
Þetta verk yrði þeim því einmitt
aðvörun um að feta ( hennar fót-
spor. Svo vandræðalega vitskert
er verkið.
Sannindin eru víst þau að eymd-
arhagur mansins frá bernsku hefur
alið hjá honum hatur til mannfjc-
lagsins, scm síðan hefur leitt hann
til að níðast á konu, sem aungum
datt í hug að hafa vörð um
Lucchcsi er Itali að ætt, en fædd-
ur í París og hefur aldrei sjeð eða
þekt fóður sinn nje móður. Hann
hefur síðar flæmst víða til að leita
sjer atvinnu og þó oft verið at-
vinnulaus. Hann var einu sinni
sendur sem öreigi frá Austurríki
til Italíu og þar hefur hann alið
mest aldur síns og er þá varla von
á uppeldinu betra í landi þar sem
stiga.ncnn, yfirvöld og morðíngjar
kúga, ræna og myrða menn í fjc-
lagsskap, svc að morðin á ári
skifta þúsundum, auk þeirra sem
framin eru eftir hæðstarjettar og
herjettardómum.
Þjölina hafði Lucchesi keyft ný-
lega, brýnt á hana hvassan odd og
sett sjálfur á hana illa tálgað birki-
skaft.
Bretar þoka víða út kvíunum
um þessar mundir. Hinn bresk-
egyftski her þeirra vann nýlega al-
gerðan sigur á kalifanum í Súctan
við borg sem Omdurman heitir
nálægt Khartum þar sem Mahdíinn
vann Gordon um árið. Það er
upp með Nílfljótinu suður af Egyfta-
Iandi. Kalífinn Abdullah tók stjórn
þar suðurfrá yfir hinum svokölluðu
Dervisjum eftir dauða Mahdíans og
hefur síðan verið þar æði áleitjnn
bæði norður á við til Egyftalands
sem Bretar verja og austur á við
til Abissiniu og hefur gert ýmsan
óskunda bæði í ránum og drápum
og auk þess er honum borin á brýn
þrælasala austur til Rauðahafshafn-
anna sem kvað vera mjög viðbjóðs-
leg og lítið betri t en kvennsala
Norðurálfu og Amerikumanna til
lauslætishallanna- í borgum sínum.
Nú hafa Bretar »hefnt« Gordons,
sem drepinn var þar syðra fyrir
slóðaskap þeirra. Þeir hafa skotið
niður milli 10 og 20 þúsundir
mahómetskar flökkuhjarðar í staðinn
og friðað Egyftaland um stund —
þeim megin.
Við Delagóaflóann, suðaustan á
Afriku eru Bretar líka að ná und-
ir sig einhverjum sneiðum- frá
Portúgölum. Það er kallað kaup,
en í hinu orðinu er þó talað um
að Portógalir hafi »orðið að láta
undan«, og er það dálítið skrítið
orðatiltæki þegar talað er um kaup.
Sjálfur flóinn kvað hjer vera aðalat-
riði. Líkaer talið vístaðBretar fái það
sem þeir heimta í Kína, því nú er
sagt að alt fari líkalega með þeim
og Rússum þar; og mun það þýða
sama sem að deila bitanum í bróð-
crni.
Utlend blöð, bresk og þýsk líka
þykjast nú sjá öll veðramerki til
þess, að einhver samnínga sam-
dráttur sje nú milli Breta og Þjóð-
verja. Hvort það muni verða fóst-
bræðralag til varnar og sóknar
vita menn ekki, en í þá átt hyggja
menn það gángi, að minsta kosti
að nokkrum hlut.
Kína og Japan kváðu nú líka