Bjarki - 22.12.1899, Síða 2

202
Zolamál, sem hann skaut til
yfirdóms, kom í dóm nú 23. Nóv.
llann og þeir Labóri ætla nú að-
eins að stefna sendiherrum þjóð-
verja og Itala, sem einir vita um
þetta og láta til skarar skríða með
því.
f’cir vænta þar algerðrar sýknu
Dreyfusar og Zola.
Dérouléde, sem settur var í
höft fyrir byltíngatilraun, var dæmd-
ur í 3 mán. varðhald fyrir illyrði
um Loubet, ríkisforseta. Auk þess
bíður D. dóms fyrir uppreistina.
Fílippseyjar. Bandamenn hafa
tekið aðsetursstað Aguinaldós, en
hann slapp undan og segja þeir
hann ríki nú sem einvaldur yfir
þeim leyfúm, sem hann hafi eftir.
Sameinaða gufuskipa-
fjelagið hefur komist í mjög ó-
þægilegt mál. Það hcfur mestan
fiutníng vöru og manna milli Eystra-
saltshafnanna rússnesku og Eing-
lands og mesta fjölda ■ pólskra út-
flytjenda, sem ætla til Ameriku.
A meðferð á þeim hefur legið ílt
orð og nýlega var send kvörtun til
lögreglu Breta. Svo þegar eitt
gufuskip fjelagsins, Esbjerg, kom
til Einglands þá var öllum bannað
að fara á land og aðbúnaður út-
flytjenda rannsakaður. Rannsókn-
arskjölin síðan send dönsku stjórn-
inni og varð hún að láta höfða
mál móti fjelaginu. Fyrir dómi
játaði skipstjóri að meðferðin væri
ómannleg og ótæk, en gekst ekki
undir að borga nokkur hundruð
króna sektir, því hann kvaðst hafa
gert það eitt sem fyrir hann var
lagt. Málinu var síðan vísað til
sakadóms, svo hvernig sem fer er
bletturinn dökkleitur.
Nóvember hefur vcrið svo
mildur f Höfn að vorblíða hefur mátt
hcita allan mánuðinn.
Pestin er enn í Portúgal og
hefur brotist yfir hervörðinn af
slóðaskap. Hún er nú líka farin
að gevsa í eignum Portúgalsmanna
við Delagoaflóann og Bretar dauð-
hræddir um að fá hana suður á
Natal og Búar um að fá hana vest-
ur á Transvaal.
Rikjasamband milli Breta
og þjóðverja er sagt að sjc nú í
bruggi og jafnvel að Bandamenn
eigi að verða þriðja persónan í
þeirri þrennfngu. Þetta er gert til
höfuðs Frökkum og Rússum, en
óvíst um sannindi á því.
Peningar stíga mjög erlendis.
Einglandsbánki tekur nú 6°/0 vöxtu
af útlánum og kvað veia lángt síð-
an hann hefur gert það.
Ibsen hefur nú samið nýjan
leik. Sá heitir »Naar vi döde
vaagner* (o: Þegar vió vöknum,
sem dauðir erum,) og átti að koma á
gáng núna 19. þ. m.
André
27, Október stóð í Times brjef frá
umsjónarmanni á nyrstu stöð Húðson-
flóafjelagsins (hún er austan á Norður-
Ameriku á móts við suðurhluta Græn-
lands). Brjefið segir að tveir skræl-
fngjar værí á veiðum í sumar bar fyrir
norðan og sæi þar 4 hvíta menn sem
líka voru á veiðum, Skrælíngjar hjeldu
þeir skyti á sig og skutu á þá örfum
sínum og drápu 2, hinir tveir flýðu.
Fá sáu Skrælíngar að hinir höfðu skot-
ið á hjört, sem skrælíngjar sáu ekki.
Leir eltu hvítu mennina og feingu af
þeim að vita, að þar norður frá væri
stórt hnöttótt hús fult af tóbaki, skot-
tækjum o. fl. Ekki veit brjefritarinn
hvort þeir tveir menn komust lífs af
eða ekki. En þetta hugði hann vera
þá Andrée.
Annað brjef hefur breskur undirað-
míráll feingið frá frænda sinum sem
verið hefur 5 ár við Huðsonfjelagið og
skilur skrælíngjamál. Ilann skrifar:
»Fig mun undra að fá frá mjer fregnir
um þá Andrée og afdrif þeirra hjer
nyrðra. Snemma í vor kom skrælíngi
einn, »son gamla Dónalds«, inn í búð-
ina með nokkrum skrælíngjum öðrum.
Feir fóru burt, þegar þeir voru búnir
að Ijúka sjer af nema Dónaldsson, hann
varð eftir og sagði mjer þá frá, að 2
menn hvítir hefðu verið drepnirí fyrra
snmar þar norður frá, og sagði hann
það væri loftfarsmennirnir. Jeg lagði
lítinn trúnað á þetta, en taldi mjer þó
skylt að skýra Dr. Milne frá þvi.
Seinna komu 2 aðrir skrælíngjar til
mín, Stockly og bróðir hans og sögðu
að þeir Andrée hlytu að hafa faiist.
Bróðir Stocklys hafði verið á Vísunda-
veiðum í sumar og hafði rekist á 4
menn hvíta. Leir voru lika á veiðum,
Lá kom þar hópur skrælíngja og hugðu
þeir allir að hinir hvítu menn skytu á
sig. Peir lögðu því ör á streing og
skutu á hina hvítu menn og feidu þá
2 af þeim þá þegar. Hinif 2 fiýðu og
vita skæriíngjar ekki meira um þá
Bróðir Stocklys sá að hinir tveir lágu
flatir á jörðinni og voru dauðir. Annar
var miðaldra maður, smár vexti, cn
gildur nokkuð; hinn var únglíngsmaður.
Eldri maðurinn var í ullarfötum, hinn
í klæðisfötum. Skrælíngjar báðu bróð-
ur Stocklýs að koma með sjer norður á
við; þar sögðust þeir hafa fundið stór-
an hnött fullan af tóbaki, fötum og skot-
tækjum. En hann vildi ekki fara með
þeim. Til að sýna, að hann hefði ver-
ið eins iángt norðurfrá og hann sagði,
hafði hann tekið með sjer eitthvað af
skinnfötum sem ekki eru brúkuð ann-
arsstaðar en meðal skrælíngja sem allra
nyrst búa.
Frikírkja.
Jeg hef með ánægju lesið- grein frú
Svanhildar um fríkirkjunaíBjarka 2. þ m,
Ekkisamtaf því, að jcg sje henni sam-
mála. — Reyndar eru skoðanir okkar á
trúar- og kirkjumálum yfirleitt ekki ó
líkar, en jeg get ekki fallist á þær á-
stæður, sem. frúin færir fram til varn-
ar fríkirkjunni.
Fríkirkjuhugmyndin hcfur verið studd
og varin úr tveirn andstæðum átt-
um. Öðrumegin af trúaráhugj og urn-
hyggju fyrir kirkjunni, hinumegin af
vantrúnni og óbeit á kirkjunni. Jeg á
hjer ekki við stofnun einstakra sr.fn-
aða utan þjóðkhkjunnar, ncldur hug-
myndina um aðskilnað ríkis og kirkju.
ög það er mitt álit, að þeir trúar-
áhugamenn og kirkjuvfnir, sem vilja
siíta sambandinu, sjeu framsýnni en frí-
kirkjumennirnir, sem koma úr hinni
áttinni, eða úr vantrúaða fíokknum.
En í þeim fiokknum er frú Svanhildur.
Hun segist ekkert gagn hafa af þjóð-
kirkjunni og því finst henni hróplegt
ránglæti, að hún verðí að gjalda tif
hennar; hún vill vera laus við að vera
í nokkru kirkjufjelagi og ekkert gjalda
ti! nokkurrar kirkju.
Jeg iít nú svo'á það mái; Lað er
þjóðinni hollast að allir sjéu í einu
kirkjufjelagi. Fess vegna á ríkið að
stuðla að því. Ríkiskirkjan er opinber
stofnun, sem altaf á að Iaga sig eftir
kröfum tímanna. Hún er stofnuð fyrir
fjelagsheildina og fjelagsheildin á þar
af leiðandi að bera þann kostnað sem
af henni hlýst. Þótt einhver einstakl-
íngur sje þessari stofnun mótfallinn,
sje jeg ekki fremur ástæðu til að leysa
hann frá þeirri kvöð, að bera kostnað-
inn, sem af hcnni léiðir, eri aðrá, "sém
kunna að vera óánægðir með einhverj- ,
ar aðrar stofnanir þjóðfjelagsins. Leir
sem eingu vilja kosta til skóla og
mentamála, ættu þá líka að vera und-
anþegnir þeim gjöldum, sem þángað
renna. Peir sem ckkert gagn segjast
hafa af því fjc, sem varið er ti! sam-
gángna, gætu líka heimtað, að. þeir væru
lausir við að kosía nokkru til þeirra
o. s. frv.
Kirkjum mundi ekki faikka bátt frí- .
kirkja kæmist á, klerkum ekki heldur.
Að líkindum mnndj hyorutveggja fjöíga.
Almenníngur bæri kostnaðinn eftir sem
áður; hann kæmi aðeins nokkuð öðru-
vísi niður.
Sje það viðurkent, að ríkiskirkjan sje
þjóðinni holiari en fríkirkjan, þá er það
rár.glátt, að heimta skiftin af þessar;
ástæðu.
Frú Svanhiidur segir: »Jeg sje ekki
betur en menn, alt frá prestum og til
kristíndómshatara, sjeu nú að taka
höndum saman til að gera út af við
þjóðkirkjunn Jeg treysti henni ekki
leingur ti! undirstöðu undir r.eitt« o. s.
frv. Fetta er ein af ástæðunum fyrír
því, að frú Svanhildur hallast að frí-
kirkjunni. FrA lcirkjuvinum og trú-
mönnum er hctta góð og gildastæða
til að byggja á vörn fyrir fríkirkjuna.
En frú Svanhiidur, seni IýsTrþvi marg-
sinnis yfir, að hun vilji losna víð að
vera í nokkru kirkjuíjeiagi, getur ekki
borið hana fyrir sig án þess að kom-
ast í mótsögn við sjálfa sig.
Frú Svanhildur vill fá trúarbragða-
stríð. Lað á svo að skapa sa-nnfær-
íngarmenn, að minsta kosti 12 postula
trúar eða vantrúar. Mjer skilst svo
sem hún ætlist ti! að sannfa-.ríngarhit-
inn, scm trurnálastríð fríkirkjunnar á
að skapa, skuli ná til allra máia,
En getur hún sýnt að svo sje í frí-
kirkjulöndunum? Sannleikurinn mun
vera sá, að sannfæríng einstaklínganna
geingur hvergi fremur kaupum og söl-
um en einmitt í fiíkirkjulöndunum,
Bundaríkjunum og Canada. i’ínginenn-
irnir eru þar keyftir, blaðarncrinirnir
eru keyftir og embættismennirbir taka
mútur. Og a;tli því sje nú ekki hkt
varið með trúmálin, að hagsmunir og
peníngar ráði oft hverjum trumálafiokkn-
um hver einstaklíngur um sig fylgi, eða
hvort hann fylgi nokkrum eóa eingum.
l’.ið stríð :>ein fríkirkjan skapar, er
heldur ekki stríð milh trúár og van
I trúar. l .,ð cr cir.gu .:ður til í þjóð-
kirkjulöndum. Fiíkírkjan skapar stríð
milli einstakra truarjátnínga. Hún get»
úr skapað sannfæríngarmenn sem t. d.
halda því fram, að laugardagurinn eigi
að vera hvíldardagur en ekki Sunnu-
dagurinn, að það sje smávegis ólag á
barnaskírninni, altarisgaungunni ó.s. frv.
Jeg sje ekki að okkur sje nakkur þörf
á þesskonar postulum.
Erandur,
Seyðlsfirðí.
Veður mjög óstöðugt framan af vik-
unni og það svo að á Sunnud. var regn
kvöld og morgun en heiðrikja og stirðn-
andi utn miðjan daginn. Annars hefur
hlánað vel þessa viku og jörð komin
upp hjer alstaðar.
Hiti og veðurlag:
Sd. morg. -j- 3; regn, hd. o; blær nv,
regn kvöld. Md. -j- 5; regn. Pd. -j-
1; heiði, kyrt. Mid. 4; bjart, kyrt.
Fid. -f- 1; hciði, kyrt; -j— 7 kl. 11 kvöld.
Föd. -j- 6; vestanregn,
Skip,
18. Egill fór r.orður.
19, Hjálmar k. norðan, fór s. d.
21. Víkíngur frá útl., fór n. s. d.
S. d. Alf k. með kol til Gránufjel.
T r o 1 a r i n n mj'öjjræmdi, Roy-
alist, var tekinn við Jótland, sem
sagt hefur verið áður í Bjarka, og
skipshöfn sett í varðhald cn skip-
inu slept móti 6000 kr. veði.
(Dönsk blöð segja 7000 kr.) 18.
í. rn. voru svo báðir vjelameistar-
arnir látnir lausir, einn kindari og
einn háseti. Það var Islendíngur-
inn sem á hafði verið. Skipstjóra,
stýrimanni og matsveini var haldið
eítir; þeir eru taldir sekastir, sagt
að matsveinn væri sá sami sem tók
beltishníf af sýsluinanni og ótaði
síðan að honum þar sem hann var
magnþrota. Skipstjóri neitar fast-
lega að morðin væri ásetníngsverk
' og kvaðst ekki hafa vitað neitt um
að sýslumaður væn í bátnum,
Skálholt Póststjórnin danska
auglýsti í dönskum biöðum að Skál-
holt tæki á móti pósti til Færeyja
og íslands 22 Nóv. Það hefur þvf
farið sem aukaskip iíklega til Rvík-
ur og var þá svo sem ekki ómaks-
ins vert að láíu okkur hina vita
urn þáð Og hátíð er það hjá
því. að breiða það fyrst út að Vesta
kæmi híngað nú í Desember og
svíkja svo alt saman; það er ckki
vins.clt, þvt það hefur mörgum
manni gert tjón og baga.
Bjarni Þórarinsson fyrv.
prófastur var dæmdur í I árs betr-
unarhúsvinnu núna 6. Nóv. fyrir
pretti við póstumsjón og falsánir.
Yfirdómurinn dæmdi honum 8 man.
betrunarhús, en undirdómur einfatt
fángelsi utn sairn tima.