Bjarki - 30.04.1901, Blaðsíða 3

63
segja að gáfur prófasta og presta bera niður á 1
snögga jörð, þegar svona er háttað verkum — og
bið jeg alla heilaga forláts ef þeim mislíkar þetta.
Smali í sveit.
Brahma.
—o—
Bráhmatrúin er höfnðtrú f stórum hluta af
Ásíu. í’að er sagt: að hana játi að minnsta
kosti 200 milljónir manna. Einginn ákveðinn
maður er nefndur sem aðálhöfundur eða fyrsti
frumkvöðull þessara trúarbragða, einsog t. d.
Jesús Kristindómsins, Múhamed Islams o. s-, frv.
Hyrníngarsteinar þeirra eru spakmæli eignuð
ýmsum hálf-guðdómlégum verum og svo fræði-
kerfi og kenníngar ýmsra merkra heimspekínga.
Brahmatrúin er ekki' stríðandi trú. Hún
gerir einga tilraun til' þess að breiðast út og
afía sjer n/rra lærisveína. Hún á einga helgi-
sögu, en hún á helg rit. Hún á einga ákveðna
trúarjátníng og hefur aldrei viðurkennt eihn,.
persónulegan guð. Hún á eingar fyrir skipan-
ir um ákveðna guðsdýrkun og helgisiði. Það
mætti segja. að hún kendi dýrkun fjölda guða
eitir mismunandi helgisiðareglum, en í raun-
inni er það aðeins hinn ytri dýrkun sem er
margvísleg og löguð eftir menntun og. skiln-
íngi fólksins,-
Sameiginleg fyrir allar Brahmatrúarþjóðir
eru lielgiritin og svo stjettaskiftíng mannfje-
I&gsins. En allar helgisiðaathafnir eru skeð-
aðar sem tákn einhvers guðdómlegs sannleika.
Því fyrirlíta ekki heimspekíngjar og prestar
Brahroamanna nokkra slíka athöfn, hve fráleit
hjáguðadýrkun sem hún annars virðist vera.
Hindúar tilbiðja enn, eins og heiðíngar forn-
aldarinnar, náttúrukraftana, eða fjöll, fljót og
dýr. Brahmaprestarnir skoða alla náttúruna
sam bústað guðlegs krafts sem opinberist f
öllu fögru og tignarlegu. Þar að auki er al-
geingt meðal ERndúa að taka merka menn í
guðatölu, eða skoðá þá sem hálfguðij eins og
títt var hjá Grikkjum og Rómverjum í fern-
öld. Og prestarnir kenna, að það sje tkki
óskynsamlegt að líta svo* á, en skýra sro hugs-
unina á einn hátt í helgiathöfainni, á' annan
hátt í trúfræðinni; fað er kennt að guð sje
hreinn andii En að lýsa honum sem fullkom-
léga óþersónulegru veru væri hið sama scm
að færa hann út úr hugsanasviði almenníngs.
Menn verða eins og að finna nærveru hans í
lielgiathöfninni, Musterin eða kirkjurnar eru
sýnilegt tákn um trú manna á nærvcru guð-
dómsins, guðs líkneskin eru tákn liins guðlega
anda sem í öllu býr. A þennan há'tt eru all*
ar helgiathafnir almenníngs skýrðar. í trúfræði-
bókum Brahmaprestanna.
En í fræðibókum BrahmaprestSnna er kend
trú á þrjá guði, Brahma,.Vishnu Og Siva. Hinn
fyrsli táknar sköpunt alls, annar v-iðhaldiðj
þriðjj eyðileggínguna, Það er framrás tilver-
unnar með hinum sífelldu skiptum fæðíngar og:
dauða' — ftamlbiðsu tib eyðiltggfngar @g eyðb
leggíngar til nýrrar ítamleiðslu. Þeir hafna. n
heimspekilegri fjplgyðistrúi
Brahma er sjaldan getið. Hann befur eitt:
sinn fyrir allt framkvæmt sköpunarvcrkið, en>
síðan cr heimsstjórnin í höndum þeirra Vishnu
og Siva. Brahma á fá. musteri) þeir hver um
sig mörg,
f’essir tveir guðir sýna tvær mótsettar hliðar
á hinni æðstu veru. Eftir sumum sögnum á
Vishnu oft að hafa stígið niður á jörðina og
opinberast þar í ýmsum myndum. I skýríng-
um prestanna eru þær sagnir látnar benda á
trú mannanna, er aftur leiðir þá í samband
við hina æðstu veru. Siva er guð eyðilegg-
íngarinnar og endurlifnunarinnar. Harrn opin-
berast aldrei í neirrni ákveðinni mynd og marg-
ir af prestum hans neita líka að guðdómurinn
hafi nokkru sinni tekið á sig líkamlegf gervi’.
f*eir segja að hiun vitri maður geti ekkíuálg-
ast guð á annan hátt en þann, að draga sig
sem mest út úr heiminum. og frá veraldlegum
hugsunum. f*á komist sálin smátt og smátt
í sambaud við hina æðstu veru, þángað til hún
hverfi að lokum inn í lj,ósið og friðinn eins
og dropi í haííð.
Vishnuprestarnir halda því aftur á móti fram,-
að þessi kenníng sje alltof háfleyg fyrir al-
menníng. Hann verði að snúa bænum sínum
og fórnum til persónulegs guðs, eða guðs aem
hugsaður er í persónugervi.
Hinn andlega Brahma'geta menn aðeins skilið
með iángvinnri og harðri umhugsun. Almenn-
fngur getur aldrei komið þar með, en guðfræði,
sem ekki reynir að ná huga almenníngs er 6-
nýt. Sje Brahmatrúarmaður spurður, hvert
sje aðalatriðið í trú hans,. svarar hann strax:
>að frelsast*, og þá meinar hann, að losa sig
sem mest við allar líkamlegar þarfis. Helgi-
bækur Brahma eru spakmæli eftir gamla heim-
spekínga, bænir og sálmar og guðspekilegar
röksemdarfærslur. (Ur Kringsjá).
Seyðisfirði 30. apríl 1901.
Veðrið hefur verið fyrittaks gottalla undanfarandr
viku, sunnanátt og hitar eins og um mitt sumar væri.
ínga kom hjer inn á föstudag,, fór daginn eftir á-
teiðis til útli
Vaagen kom á sunnudagsmorgun trá Einglandi.
Með Agli fóru hjeðan margir norður: Jóhannes
sýslumaður, Jón í Múla, Fr. Wathne, Andr. kaupm.
Rasmussen, Kr. Jónsson vert, frökenarnar Valgerður
og Maren Vigfúsdætur o. fl.
Hválveiðábátar tveir frá EUevsen Iágu hjer inni
nýíega. Peir hafa ekkert veitt enn en sagt er að
Bull á Horðfirði hafí feihgið tvo hvali.'
Einar Jochumson hefur dvalið hjer um tíma og'
haldið fýi'irlestra um trú, kirkju o. fl. Hann fer nú
S'nður moð ilókun.
fehús og frystihús Imslands kaupnsantfs hjúr uti á
Ströndinni er nú fullgert og kvað ■ vera,i veb vandað
að öHui
©Itum Aústfirðíngum, sem lááfct sfér nokkuff ant
um að brúin komist sem fyrst á> líagarfljót, get jeg.
nú sagt' þasr gleðtlegu frjöttír;. sík') afklt brúarefnið:
er nú í- miffjnn apríl fcomið 1 upp ■ aA‘fljötmu, á brú--
arstæðíð, að, undantéknum 3 leðai 4* smáspítum, ,sera,,
enn liggjsi- niðuií'rosnar: á Kagradáb t
Peir Sig. Júb Jöhannesson og; AYnóí Árnason i
Ghicago, sem, augþbst hafa nýa. útgáfu af ritum
Sests Eátósonar biðjai þess getið, að ágóðinn eigi
að fara til þess-að'-reisa: honum minnisvarða.
■ » *"«,'* ».'* « * * ♦ * * * * * * *_*_*i_*Z
VinnutTíStður til; Ijpttrar, iánd¥irvnu.óskast;;
aldraður maður verðúr tekinn fram yfir ýhgri.,
Ritstj,, vlsar- á
Fyrir hönd kirkjugarðsnefndarinnar leyfi jeg
mjer að senda kvennfjel. Kvik, leikfjelagi og
bindindisfjelagi Seyðisfjarðar alúðlegt þakklæti
fyrir hina miklu og heiðarlegu gjöf, kr. 140.00
er þessi fjelög nú hafa gefið til kirkjugarðs-
ins.
Seyðisfirði 26. apríl 1901.
S i g. Johaitsen.
Mjólkurskilvindan
Aíexandra.
y NIÐURSETT VERÐ.
ALEXANDRA Nr. 12
lítur út eins og hjer sett
mynd sýnir. Hún er
sterkasta og vandaðasta
skilvindan sem snúið er
með handafli.
ALEXÖNDRU er fljót-
ast að hreinsa af öllum
skilvindum.
AIiEXANDRA skiiur
fljótast og best mjólkina.
ALEXÖNDRU er hættuminna að brúka en
nokkra aðra skiivindu; hún þolir 15000 snun-
ínga á mínútu án þess að sprínga.
ALEXANDRA hefur alstaðar feingið hæstu
verðlaun þar sem, hún hefur verið sýnd, enda
mjög falleg útlits.
ALEXANDRA nr. 12 skilur 90 potta á
klukkustund, og kostar nú aðeins 120 kr. með
öllu tilheyrandi (áður 156 kr.)
ALEXANDRA nr. 13,
skiiur 50 potta á klukku-
stund og kostar nú endur-
bætt aðeins 80 kr. (áður
100 kr.)
ALEXANDRA er því
jafnframt því að vera besta
skilvindan líka. orðin sú Ó-
dýrasta.
ALEXANÐRA s k i 1 v i n d-
u r eru til sölu hjá umboðs-
mönnum mínum þ, hr. Stefáni B. Jónssyni á
Dúnkárbakka í Dalasýslu, búfr. Þórarni Jóns-
syni á Hjaltabakka í Húnavatnssýslu og fleirum
sem síðar verða auglýstir. Allar pantanir
hvaðan- sem þær koma verða afgreiddar og
sendar strax og fylgir hverri vjel sjcrstakur
leiðarvísir á íslensku. Á Scyðisfirði verða alit-
' af nægar byrgðir af þessurn skilvindum.
Seyðisfirði 1901..
Aðaiúmboðsmaður fyrir Island og Færeyjar.
St. Th. Jónsson.
Takið eftir!
A, stjórnarfundi Síldarveiðafjel. Seyðisfjarðar
þ, 27. þ. m: var ákvarðað' að innkalla 25°/0 á;
nýu hlutabrjefin aftur í ár til þess að halda
driftinni áfram þetta ár.
Samkvæmt-reikníngsskýrslu þeirri, er hlutaeig-
endum, hefur. verið send, heinr altur ágóði f}e-
I lag.sins í fyrra, geingið til afborgunar skuldar
fjc'.lagsins.
j Því ern bluthat'ar feeðnir að borga upphæð-
' ir sínar til mín. innau 15. júlí þ. á.
Fyrir hönd stjórnarinnar
l, * S i g- 4 o h a n,s c t),