Bjarki


Bjarki - 17.06.1901, Blaðsíða 1

Bjarki - 17.06.1901, Blaðsíða 1
Eitt biað á viku. Verð árg < t.t borgist fyrir i. júlí, (erlKudis 4 kr borgist fyrirfram). JARKI Uppsögn skrifleg, ógild nema komin sje til útg. fyrir i. okt. og kaupandi sje þá skuldlaus við blaðið. VL ár. 23 Seyðisfirði, mánudaginn 17. júni 1901 Sundkensla. Sundkennsla, ókeypis fyrir bæjarbúa, byrjar um 20. þ. m., hjer í ban ím, sundkennari verður Ólafur Jónsson frá Hallgeirsstöðum við Eyjafjörð. Ætlast er til að dreingir frá 8—16 ára verði kennsiunnar einkum aðnjótandi. Allir sund- nemendur verða að hafa sundstakka eða sund- brækur. í’eir cr vilja koma dreingjum að, snúi sjer sem fyrst til bæjarfulltrúanna Jóns í Múla eða f’orsteins Erlíngssonar. Bæjarfógetinn á Seyðisfirði, 14. júní igor. Jóh. Jóhannesson. Hjer með tilkynnist heiðruðum viðskifta- mönnum mínum á Islandi, að jeg hefi afhent til innheimtu útistandandi skuldir við verslun mína á Seyðisfirði til herra kaupmanns St. Th. Jónssonar á Seyðisfirði. þórshöfn á Færeyjum 8. maí 1901. Magnús Einarsson. Samkvæmt framanskrifuðu umboði er hjer með skorað á alla þá sem skulda herra kaupm. Magnúsi Einarssyni í Þórshöfn á Færeyjum sfðan hann rak verslun hjer á Seyðisfirði, að borga skuldir sínar tafarlaust til mín í næst- komandi sumar- og haust-kauptíð. f’eir sem ekki verða búnir að borga þær fyrir þann tíma eða semja við mig um borgun, meiga búast við að skuldirnar verði innheimtar með lög- sókn á þeirra kosnað. Seyðisfirði 2. júní 1901. S t. T h. J ó n s s o n. Bánkamálið. Eins og skýrt hefur verið frá hjer í blað- inu áður, hefur til skamms ti'ma verið gott út- lit fyrir að samníngar tækjust með þeim mönn- um sem sótt hafa um leyfi til hlutafjelags- bánkastofnunarinnar hjer og íslenska ráða- neytinu. En stjórninni hefur nú sviplega snú- ist hugur. Eftir að ráðgjafinn hefur lýst því yfir við leyfisumsækjendurna, að hann hafi mikinn áhuga á því máli, og eftir að samið hcfur verið um máltð aftur á bak og áfram þángað til að málspörtum ber lítið scm ekk- crt á milli, skýrir ráðaneytið leyfisumsækjend- unum frá því 8. f. m. að það viiji ekkert við málið eiga framar, geri ekkeit tií að koma því á framfæri. Telja má víst, að hjcr sjeu það tillögur lands- höfðíngja sem að miklu ráða. Þeíta er árángurinn af fctð hans á fund ráðgjafans að því er bánka- málið snertir. i'egar leyfisumsækjcndurnir höfðu lagt mál- ið íyrir íslenska ráðaneytið haustið '99, sendi ráðaneytið það stjórn þjóðbánkans danska ti! umsagnar. Ilún ransakaði málið ýtarlega og gerði ýmsar athugasemdir við frumvarp þeirra, sem var að öllu samhljóða frumvarpi því sem samþykkt var í neðri deild alþíngis 1899. Margar af þessum athugasemdum vildu leyfis- umsækjendurnir taka til greina, kváðust fyrir sitt leyti geta geingið að þeim breytíngum sem þar var farið fram á. I álitsskjali sínu telur stjórn þjóðbánkans hiutafjelagsbánkastofnunina nauðsynlcga hjer til þess að bæta úr peníngaeklunni. Og hún tel- ur sjálfsagt að stofnun slíks bánka yrði til þess að efla framfarir í landinu. Um skoðan- ir þeirra manna sem halda því fram að rjett- ara sje, að efla landsbánkann, lætur stjórn þjóð- bánkans það álit í ljósi, að ef til vill muni hættulaust að auka seðlaútgáfu hans þar tii hún nemi 1 miilj. kr. En mjög hættulegt sje að halda leingra á þeirri braut. Alit stjórnar þjóðbánkans á málinu er því í aðalatriðinu hið sama og álit þíngsins. Hún telur bánkastofnunina nauðsyniega fyrir landið. En stjórn þjóðbánkans er hrædd um, að þessi bánkastofnun geti komið í bága við hags- muni þjóðbánkans sjálfs. Hann hefur einka- rjettindi til scðlaútgáfu í Danmörk. Þau rjett- indi telur þjóðbánkinn skert, ef íslenski bánk- inn feingi leyfi til að iiafa útibú, eða sjálf- stæða bánkadeild, í Khöfn, sem dreifði þar út seðluro sem keppinautur þjóðbánkans. Stjórn þjóðbánkans mótmælir því, að nokkurt útibú frú íslenska bánkanum sje í Khöfn, en leggur til, að í þess stað hafi hann þar umboðsmann, sem að öllu leyti sje háður stjórn bánkans í Rvík, en megi eingin bánkastörf reka á eigin ábyrgð. Samkvæmt þessu vill stjórn þjóðbánkans einnig láta takmarka seðlaútgáfurjettinn miklu meir en gcrt er í frumvarpinu. Hún vill tryggja, að Island verði ailtaf að nota seðla sína innanlands. Hún segir, að viðskiftaþörf Danmerkur heimti nú sem stendur c: 45 kr. á hvern mann í landinu. ísland þurfi ekki svo mikið. Væru ætlaðar 40 kr. á hvern mann ætti viðskiftaþörfinni að vera vel borgið. Þetta verða samtals 3 irillj. En þessari athugasemd neita leyfisumsækj- endurnir, segja að meiri penínga þurfi tiltölu- Iega til þess að fuilnægja viðskiftaþörfinni hjer en 1' Danmörku, því þar sjeu ávísanir og víxl- ar miklu meir notað og koroi í stað pcníng- anna. Þetta tvennt er aðallega það sem skilið hef- ur á milli skoðana þjóðbánkastjórnarinnar og leyfisumsækjendanna á málinu. Þjóðbánkinn danski vili girða fyrir að bánkastofnunin hjer geti að nokkru leyti komið í bága við hags- muni sjálfs hans. En fyrir Isiand játar hann hiklaust að bánka- stofnunin sje nauðsynleg. Leyfisumsækjendurnir hafa verið mjög eftir- gcfanlegir í öllum samníngum við ráðaneytið. Þeir vilja fyrir sitt ieyti taka meir eða minna til greina ailar athugasemdir þjóðbánkastjórn- arinnar. Þar á meðai færa saman tímabilið sem einkarjetturinn til seðlaútgáfu á að veit- ast þeim. Frumvarpið tekur til 90 ár. Stjórn þjóðbánkans stíngur upp á 25 árum. Þeir taka þá 40 ár sem meðalveg. En þegar lítið sem ekkert virðist á vanta til fullkomins samkomulags, þá snýr stjórnin við, vill ckkert við málið eiga framar. Það er tvennt sem ræður. Fyrst það, að hagsmunir Islands geti hjer ef til vili að ein- hverju leyti komið í bága við hagsmuni þjóð- bánkans danska. Ráðgjafi Islands telur sjer fyrst og fremst skylt að sjá um, að þetta geti alls ekki fyrir komið. Hann er gæslumaður þjóðbánkans. I öðru lagi ræður undirróður hjer heiman að. Landshöfðíngi hefur spillt fyrir málinu. Ráð- gjafinn er nú að taka höndum saman við hann og afturhaldsliðið í stjórnarskrármálinu og því fylgja svo önnur mál. En alþt'ng verður að taka málið fyrir í sumar, þrátt fyrir undirtektir stjórnarinnar, og leiða það til lykta fyrir sitt leyti. Leyfisumsækj- endurnir hafa lýst því yfir, að þeir sjeu mál- inu alls ekki fráhuga enn, heldur bíði þess, að betur skipist. Þeir hafa ráðgert að koma til Rvíkur enn í sumar til viðtals við þíngið. íslensk umboðsverslun á Skotlandi. Jafnframt og jeg vísa til auglýsíngar, sem staðið hefur frá mjer í Bjarka, leyfi jeg mjer að leggja sterka áherslu á, að þær vörur, sem mjer kunna að verða sendar til að selja, sjeu vandaðar af fremsta %negni. Bændur kvarta oft yfir því, að þeir hafi skaða af að framleiða sumar vörur (jeg á sjerstak- lega við smjör, ull og ýmsar tóvörur) og á- vita kaupmenn fyrir, að þeir borgi illa, en í rauninni borga þeir oft betur en varan er verð, og líða því líka skaða. Þetta er eitt meðal annars sem gerir ísienska verslun þvíng- aða, áhættumikla og óarðberandi, auk þess sem það orsakar oft miður gott samkomulag milli kaupmanna og bænda. Það virðist því vcra full þörf á, að leita víðar en geit hefur vcrið eftir markaði fyrir ísl. afurðir og jafn- framt breyta og bæta vörurnar þannig, að þær sjeu seljanlegar fyrir hærra verð. Fiestar ísl. vörur eru, þvf miður, mjög ilia úr garði gerðar vegna vankunnáttu og óvand- virkni framleiðcnda. Viðkvæðið hjá mönnum er, að þetta sje nógu gott 1' Danskinn, ívrir glíngur og glys, og þá irunu menn víst ekki gcra Skotanum hærra undir höíði. — Þetta cr svo skaðlegur hugsunarháttur sem framast má i verða, og þarf að útrýma honum hið bráóasta, ef

x

Bjarki

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bjarki
https://timarit.is/publication/28

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.