Bergmálið - 05.11.1900, Blaðsíða 2

V
30
BERGMÁLIÐ, MÁNUDAGINN 5. NOVEMBER 1900.

SBcrömáíi&*
Published hy THE SVAVA PBINT-
ING & PUBLISHIEG CO., at
Ginili, Manitoba.
Ritstjóri (Edior): G. M. Thompson
Businesi Manager : G. Thoksteinsson
r 1 ár ....... $ 1,00
BE.RGMALIÐ krostar: 1 ómán.... $0,50
(3mán. $0,25
Borgist fyrirfram.
AUGLÝSINGAR: Smá auglýsingar
eitt skifti25 cents fyrirl þumi. dáiks-
engdar, 50 cents um mánuðinn A
tærri auglýsingar, eða auglýsingar um
engri tíma, afsláttur oft r samningi.
Viðvíkjandi pimtun, afgreiðslu og
twrgun á blaðinu, snúi menn sér til
G. Tuorstein'Ssonab, Gimli.
Iltauáskrift til ritstjórans er:
Jllditor BergnuUið,
i\ O.. B.ox 38,
Gimli, Man.
siðförðisleg skylda heunar að lijáipa
þeim 1 þv í efni.
Áður en Lauvier-stjórnin kom tíl
vuHa, var allur slíkur fl'jtninguf 1
mesta ólagi. Varan koin á erlenda
markaðinn svo skemd, að hún anu-
aðhvort var ekki boðleg eða hún
seldist með miklum affölium og til
stór skaða fyrír eigendurna. Aftur-
halds-stjórnin Iagði ekki fir.m na’gi-
lega fjárupphæð til bcssa þarfiega
fyi'iitækis. Það var í þuíir bóndaus,
en hann gat nú setið á hakanu.ni.
En þegar Laurier-stjórllin keinuv til
sogunnar, og Ilon. Sydnoy Eisher
er sktjxiður akuiTikjuináia-ráðherrn,
þá fer að lifna yfir viðskiflum bænda
við erlendö njarkaðinn.
Hon. Fisher var sjálfur hagsýnn
bóndi, og vstr því kumuigt um,
hvað þurfti »ð görn fyvir bóndann
gngnvart markaðinum. Ilans fyrsta
verk var, að styðja r.ð því, að
bændur kænra vöru sinni óskemdri
til markaðar, afleiðingin hefir orð-
ið sú, að hagnaður bænda af starfi
þcssa manns, hefir numið buödrað
þúsundum pund sterlings. Til að
færa .rök fyrir staðhæfing vorri, skul-
uiu vér tiifæra hér pundntölu og
virði smjörs, sem flutt llífir verið
út frá Canada frá 1894—1899, sam-
kvæmt opinberum skýrslum:
1894 ...... 5,534,621íb... £220,000
1895 ....... 3,650,258 140,000
1896.:...... 5,889,241 205,000
1897 ........11,453,351 419,500
1898 .....11,253,787 .....: 419,200
1899 .......20,139,195 742,700
Tafla þossi sýnir, að Canadiskir
bændur bafa á síðast liðnum 4 ár-
um fengið 11,221,400 meir fyrir
sm jör sitt en áður, og jiað eiga þeir
að þakka cold stforttye-fyrirkomulag-
intl. Og þeir inunu vara fáir, sem með
sarngirni vilja 'íta á þetta mál, er við-
urkenui ei, að Hon. Fisher, akuryrk-
jumála-ráðhen'íi Laurier-stjórnarinnar,
haft staðið vel í stöðu sinni og
stutt að hagnað og velmegun
tenda, og það oru einmitt þeir, sem
bezt ættu að meta hagsýna og góða
stjórn, seru eflir vellíðun þoirra.
Vér ætluíu að fara nákvæinara
út í þctta atriði, svo það skýrist
betur fyrir bæudum. Ávið 1895 var
cauadiskt smjör á enska maikaðinum,
miðað við hver 112 þund (cwt.),
9—13 shillings iægra en smjör frá
Ástralíu. Eu 1900 er hærra veið
boi'gað fyrir það. Árið 1895 var
canadiskt smjör á enska markaðin-
um, 14—22 shillings lægra en smjör
frá Danmörku. En nú er sá rnis-
iiiunur ekki nema 4—5 sMMings,
á hverjurn 112 þúndum, að meðal-
tali. Tíu shiltings verðhækknn á
112 pundurn, verður á canadiskan
mælikvaiða, um 2þ cents á pundið.
Árið 1896 seldist canadiskt smjör
að meðaltali. 17.8 pundið, 1899, 18.3
pundið;en sfðastliðið fjárhagsár, 1900,
var meðalverð þess 20.28 cents.
Til að færa onn þá fullkoninari
sönnun á mál vort, ;ið salnn á bænda-
vöruani hafi störkosUega vaxið á
þessum 4 áruni, gofutn vér hér
saniauburð á frainleiðsl umagni cg
peniágavirði fjögra, útfluttra afurða
bóndans, á síðast liðnuni fjórinn ár-
nin, og jafnframi yfir fjögra ára
tíroabil næst á undan:
ÚTFLUTT SMJÖR:
1893 7,036,013fb $1,296,814 1897 .14,453,35 llb $2,089,173
1894. 3,534,621 1,095,588 1898 .11,253,787 2,046,686
1895. 3,650.258 697,476 1899 20.139,195 3,700,873
1896.. 5,889,241 1,052,089 1900 .25,259,737 5,122,556
$4.141,967 $12,950,288
Yöxtur ■ .$ 8,817,321
ÚTFLUTTUR OSTUR:
1893. 133,846.365ib 13,407,470 1897 .164,220,69914) 14,676,239
189.4.. 15,488,191 1898- .196,703,323 17,572,763
189.5.. 14,253,002 1899 189,827,839 16,776,705
1896. 164,689,123 13,956,571 1900 .185,984,430 19,856,324
$57,105.234 $68,882,091
$11,776,857
ÚTFL.UTT EGG:
1893 6,805,132402. $ 868,007 1897 .. 7,476,636dtoz.. $ 978,479
1894 5,141,586 • 714,054 1898 ..10.369,996 1,255,404
1895 6,500,817 807.990 1899 .. 9,652.512 1,267,063
1896 G,5£0,678 807,086 1900 ..10,187,906 1,457,902
$3,197,137 $4,958,748
Yér höfnm ekli pláss trl að fara
lengra út í þetta atriði, enda ætti
þetta yfirlitað gefa kjósendum glögva
bugmynd um, hvað dugleg og hag-
sýn stjórn getur komið til leiðar.
Sú stjórn, sem hefii slfkt fyrist mark
og mið, nð styðja að velmegun
bóndaus og hlúa að frjóvauga vel-
genguis hans, hún á skilið eindreg-
ið fylgi þeii'ia. Þeir ættu ekki
að láta loforð afturhalds-flokksins fá
svo mikið dáleiðsluvald yfir séi', að
þeir groiddn ntkvæði á móti þeirri
stjórn, sem hefir á cinum fjóruin
árum bætt svo raikið bagsæld þoirra.
Yið höfum oft áður heyrt liljóma í
eyrum okkar fög'ur loforð ftá aftur-
halds-leíðtogunum, en þau loforðt
liaía, aldrei verið uppfylt. Þau hafa
einungis verið endurtekin fyrirhverj-
ar kosningar og þar við hefir setið.
Þau lo.forð, sem Laurier-stjórnin.
Iií'fu’ geíið, Jrafa Verið framikvæmil*
ög við getuin reitt okkur á, að sú
stefna, seni hún hefir tekið„
og sem lioíir reynst heppileg og
affarasæl fyrir þjóðina, verður hald-
ið áfrani, ef Lanrier-stjórnia situr
við völdin aæsta fjögra ára tíma-
bil. llúu befir reynst kjósen dum
vel síðast liðin fjögur ár. og þess
vegna eugin ástæða fyiir þá, að reka
háha fiá volauim
Þér Ný-íslendingav ! Greiðið því
atkvæði ykkar, á iniðvikadaginu, raeð
Mr. W. E. McCreary, þingmannsefni
fijálslynda ffakksins, fyrir Selkirk-
kjördæmi. Hann holdur fram s&nu
stef'nu og Laui'ier-stjómin : að cpu
vellíðan og hagsæld ykkav og létta
byrðiuni af hevðuni ykkar moð lækk-
uu tolhmna
Yöxtur.
?1,701,611
ÚTFLUTT SYÍNSFLESK;
1893 17,288,31 llb $1,830,368 1897.... .... 59,546,05044» .$ 5,060,393
1894 26,826,840 2,754,479 1898.... .... 76,844,948 7,291,285
1895 ........ 37,526,058 3,546,107 1899.... ....111,808,938 9,953,582
1896 3,.802,135 $11,833.089 1900... ....132,173,588 12,471,494 134,775,557

t 8,817,321
11,776,857
1,761,611
22.943,468
Samanlagðtu’ vöxtur á stjórnaráiuan Lauaiiess............. $45,299,257
Samanlagður vöxtur þcssa þriggja afurða:
Smjör.............................
Ostur.......................... ..
Bgg...............................
Svínsflesk........................
Takid eftir livaO
„Times“ seg-irl
Heimsb’aðið ,,The London .Timea“
(á Englamli), fur svolátaruli oiðuin
uru stefnn Lanvier-stjómariunar (28.
nntí síðast liðinn):
„Eugimi liluluv velduv eins. mik-
illi iiugar—óiósemi fyrir mörguni
stjórnraátamanni, som vera vitni ftð
því, að mótstöðumennirnir efni
loforð sín, or þek inna af hendi.
Slík hugsýki heíir gripið Sir Charles
Tupper og viui baus, er þeir sáu,
að Lauvier-stjórn inni v&r að þtkka,
að vei'zluntir-yiðskifti Canada við-
mó.ðiulaudið liafa stórkostlega vaxiðj,