Alþýðublaðið - 31.12.1935, Blaðsíða 1

Þökk fyrir
garnla árið.
RITSTJÖRI: F. B. VALUEMARSSON
ÞRIÐJUDAQINN 31. DEZ. 1935
820, TÖLUBLAÐ
Gleðilegt nýár!
ÚTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
Eldsvoðinn í Kefkvík varð 8 manns að bana.
Benzínverkfalllö var npp-
leyst f morgun klnkkan 6.
Benzínskatturinn kenrnr til
framkvæmda á morgun.
4 bOrn og 2 konnr
brunnn innl
og 2 bðrn déu i morgun
al brnnasárum.
EITTHVERT sorglegasta slys, sem orðið hefir af
eldi hér á landi, varð í gærkvöldi í Keflavíli. Hás
Ungmennafélags Keflavíkur, sem var aðalsamkomu-
húsið í þorpinu brann til kaldra kola á örskömmum
tíma og fórust í eldinum 4 börn og tvær aldraðar kon-
ur, en 2 börn hafa látist í morgun af brunasárum. 11
manns liggja í Landakotsspítala og St. Josephsspítala
í Hafnarfirði, og nokkrir I Keflavík, allir þungt haldn-
ir af brunasárum og er tvísýnt um líf sumra þeirra.
Italía býr slg nndlr
Miðjarðarhafsstríð*
Hafnarborgirnar víggirtar í óða ðu.
Stjópnln gerir stór Xnnkanp á
steinoliu og benzini i Rúmenin
og Bandarikjunum.
HINU svokallaða „benzín-
verkfalli“ var aflýst á sam-
eiginlegum fundi vörubílastöðv-
arinnar ,,Þróttur“, Bifreiða-
stjórafélagsins „Hreyfill“ og
bifreiðastjóra úr Hafnarfirði,
sem haldinn var í nótt að Hótel
Borg og hófst bifreiðaumferð
aftur hér í bænum kl. 6 í morg-
un.
Var „verkfalllð“ uppleyst ! sam-
fierai vlð tllUigu þá, sem samþykt var
á bífreiðastjórafundlnum á 2. I jól-
um, um að stjórn þess skyldi heim-
iit að leysa það upp, ef olíufélaginu
„Nafta" yrði veltt gjaldeyrisleyfi fyr-
ir pólsku benzini, en á fundi sinum i
gœr veitti gjaldeyrisnefnd þessu fé-
lagi 5ö þús. kr. gjaldeyrisleyfi fyrir
innflutnlngi á benzinl á 4 fyrstu mán-
iiðum ársins.
Áður en verkfallið hófst lýsti Jón
Ualdvinsson, sem á sæti í gjaldeyris-
nefnd, þvi yfir yið stjómir bifreiða- J
stjórafélaganna, að hann væri fylgj-
andi þvi að slikt innflutningsleyfi
yrði veitt, óg gátu bifrelðastjórar
því fengið þetta fram án nokkurs
verkfails.
Bifreiðastöðvunin hófst 21. dez.
og stóð því í 10 daga.
Benzíntollurinn kemur til fram-
kvæmda frá og með deginum á morg-
un og hækkar þá benzínverð hjá öll-
um olíufélögum.
Bifreiðastjórar hafa beðið mikið
fjárhagslegt og félagslegt tjðn af
þessu „verkfalli.“
Fiiidor bifreiða-
stjðra i nðtt.
Fundu'inn var haldinn að Hótel
Borg og var mjög fjölmennur.
Sóttu hann leinnig bílstjórar úr
Hafnarfirði.
Fyrstur talaði Sæmundur 01-
afsson, hinn nýi formaður „Hreyf-
ils“, >og skýrði frá bréfi pvi, er
„veilkfallsstjóminni“ hafði borist
um kvöldið, og var auðheyrt, að
hainn vildi láta leysa upp „vehk-
fallið“.
Friðleifur Friðriksson talaði pví
næst og talaði eindregið gegn pví,
að veikfallmu yrði haldið áfram,
enda hefði ” pað pegar orðið bíl-
stjórastéttinni að of miklu tjóni.
Lagði hann fram tillögu um að
aflýsa „verkfallinu" pegar i stað,
ien stjórnin óskaði eftir pví, að fá
sjálf að hera fram tillögu um
uppiausn „verkfallsins“ og varö
Friðldfur við peirri ósk, pegar
tillaga stjómarinnar kom fram,
og tók pá sína tillögu aftur.
Kristján Jóhannsson talaði pá
og Skýrði frá pvi áliti „verkfalls-
stjórnarinnar“, að hún sæi sér
ekki annað færi en að leysa upp
„veikfalliö".
Meyvant Sigurðsson talaði ein-
dnegið gegn pví, að „verkfallinU"
væri aflétt og taldi, að kröfurn
bílstjóra væri alls ekki fullnægt.
Jakob Sigurðsson sagði, að pað
hefði verið ætlan sín og ýmsra
annara bílstjóra, að deilan leyst-
ist á alt annan veg, og var hann
ákvteðið á móti pví, að „verkfall-
íö“ pm wpieyrt * hátt.
í sama strang tók Gísli H. Guð-
mundsson og Kristinn Kristjáns-
son að nokkrn leyti. Hvatti Krist-
lnn bílstjóra til pess að kaupa
benzín hjá Zimsen, en ékki hjá
B. P,
Friðleifur FríÖrlksson og Krist-
ján Jóhannsson svöruðu ræðum
pessara manna, og i sama streng
tók Lngvar Magnússon hjá Stein-
dóri, en hann hefir veriö einn af
forsprökkum „verkfallsins“. Sagði
hann, að pað kæmi ekki til nokk-
urra mála, að bílstjórar, sem
vinna hjá öðrurn, héldu lengur
áfram í „verkfallinu".
Að umræðxun loknum bar stjóro
„vetkfallsins" fram tillögu um aö
uppleysa pað, og var hún sam-
pykt með öllum greiddum at-
kvæðlum, og greiddi lenginn at-
’kvæði á móti tillögunni.
Skozkt fligfélag hef-
ír i kfggji að hefja
fastar flngferðtr til
Islands.
KAUPM.HÖFN, 28. dez. FO.
Skozkt flugfélag „Highland
Airways“ er nú að undirbúa
fastar ferðir til Færeyja og fs-
lands frá Skotlandi. Er búist við
að það sendi bráðlega sérfræð-
inga til fslands, og muni leita
samvinnu við íslenzk stjórnar-
vöid, um undirbúning málsins.
Félagið sækir þegar um leyfi
dönsku st jómarinnar til þess að
reka flugferðir um Færeyjar.
Ráðgert er, að reynsluflug
hef jist sumarið 1936.
Félagið nýtnr styrks frá
enska ríkinu. Það á 10 farþega-
flugvélar auk annara flugvéla.
Nýárskveðjur sjómanna.
FB., 30. dezember.
Þökkum liöna árið. Beztu nýj-
árskveðjur.
Skipshöfnin á Mai.
Gleðilegt nýjár. Þökkum liðna
Þárið. Kveðjur.
Skipshöfnin á öulltoppi.
Óstoum vinum og vandamönn-
j um gleðilegs nýjárs. Þökkum hið
liðna.
Skipnerjctr á Haukmesi.
Ósfcum vinum og ættingjum
gleðilegs árs með pökkum fyrir
liðna árið. Vellíðan. Kveðjur.
Sklpverjar á Venusi.
Beztu nýjársóskir. Þökkum
llðna árið. Kveðjur.
Skipverjar á Gar&ari.
Gleðilegs nýjárs ósfcum vér vin-
um og vandamönnum með pökk-
ium fyrir liðna árið. Kveðjur. Vel-
líðan,
Sktpvérjep á Júni.
Eldsupptökin.
Alþýðublaöið átti i morgun vlðtal
við Berg Jónsson sýslumann, sem
hefir verið vlð réttarrannsókn i
Keflavík út af bnmanum síðan kl. 3
í nótt. Var rannsókninni ekki lokið
að fullu, en fjöldi vltna hafði verið
yfirheyrður. —
„Mér hefir ekki tekist að flnna
neinn,“ sagði sýslumaður, „sem
horfði á það hvernig eldurinn kom
upp, en víst er af frásögn alira við-
staddra að kvlknað heflr í út frá
jólatré, í neðstu greinum þess, aö
likindum við það, að kerti hefir
fallið á skrautpappír, sem var nm
paUinn, sem það stóð á og að eldur-
inn hefir læst sig um alt húsið í
einni svipan.“
Frásögn sjónarvottar.
Blaðið átti ennfremur í morgun
langt viðtal við Bergstein Sigurðs-
son, sem var umsjónarmaður hússins
og stjórnaði jólaskemtuninni. llann
skýrðl svo frá:
„Ungmennafélagið hér gekst fyrir
jólatrésskemtun fyrir börn í gær.
Voru skemtaniruar tvær. Hin fyrri
hófst kl. 3 og var fyrir smáböm. —
Jólatréð var %/1 metra á hæð og stóð
á mlðju gólfi. Logaði ósUtið á því
frá því kl. 3 um daginn og voru not-
uð venjuleg vaxkerti. Hefir vitanlega
hitnað út frá trénu og það sjálft
og pappírinn í loftlnu og á veggjum
hússins verið orðið skraufþurt. — A
síðari skemtunina höfðu verið gefnir
miðar fyrir 170 börn og 16—20 full-
orðna, sem mest voru gamalmenni,
en fullgildir karlmenn, sem voru við-
staddir, þegar slysið vUdi tU munu
ekki hafa verið fleiri en 6. Þelr, sem
ég veit af að voru þar voru auk
miii: Kristiun Jónsson, gjaldkeri
Ungm.fél., síra Eiríkur Bryujólfsson
og tveir bræður, Ragnar J. Ouðnason
og Bjami Guðnason.
MilU kl. 10,30 og 10,40 sat ég við
orgelið, fyrir framan leiksvlðið, en
uppi á því vom 25—30 börn nýsest
að drykkju, en niðri í kjaUaranum
undir sviðinu var Kristinn Jónsson og
hafði hann litið á klukkuna rétt á
þeim mínútum og var hún þá nokkr-
ar mínútur yfir 10,30. I>á heyrði ég
alt í einu kallað fram í salnum, að
kviknaö væri í trénu. Leit ég þá vlð
og spratt upp og sé ég þá að tréð
er alelda frá palU og upp í topp.
Fyrsta hugsun mín var að fella tréð,
en þegar ég sá hvernig komið var
hætti ég við það af ótta við að það
félU á bömin. 1 einni svipan fór eid-
urinn í loftið og um aUa veggi og
var því líkast, eins og væri að kvikna
í benzíni eða oliu svo fijótt fór eld-
urinn yfir.
Lýsing á húsinu.
Húslð var 30 ára, gamalt timbur-
hús, jámklætt, 25 álna langt og 14
álna breitt. Salurinn var megin hluti
hússins, en loft og lelksvlð i endun-
um. Á framgafli hússins vora einar
þröngar útgöngudyr og tröppur frá
þelm, en innar af dyrunum var for-
•tefa 3t>m rur »kift í tvwut. I eðnun
enda hennar, hægramegin, þegar inn
var komlð var fataherbergi, og dyT
úr því inn í salinn, í hinum enda
hennar var þröngur gangur, sem lá
í krók tnn að dyrum i salnum i
vinstra horainu, en í króknum voru
tröppur upp á loft. ÍJr kjallara húss-
ins, undir sviðinu voru einar dyr.
Björgunin.
Þegar kviknað var í trénu greip
ég sjal, sagði B. S. ennfremur og
fleygðl þvi yfir það, en þegar það
bar engan árangur hljóp ég strax að
einum glugganum, braut hann og fór
að koma börnunum út um hann. —
Ofsahræðsla greip bömin og fólkið
og þurstu allir að útgöngudyrunum
og lenti í þyrpingu við þær. Svo ó-
heppUega vUdi tU að bekkur mun
hafa staðið þvers fyrir innan aðrar
dyrnar (vlnstra meginn), en þær
opnuðust inn.
Mun brœðnmum Ragnari og Bimi
Guðnasonum hafa tekist að opna
þær. Hefðu fleiri hlotið að farast, ef
það hefði ekki tekist. Um kjallarann
tókst 30—40 manns að komast út. —
Síðasta baraið, sem mér tókst að
bjarga var Álma Þórðardóttir og
loguðu ÖU klæði hennar, svo að við
urðum að rífa þau af henni.
Þoir, sem björguðust komust út á
örfáum mínútum, en húsið logaði alt
upp á örskammri stundu og féll sam-
an svo að ekkert varð eftir. Tvö
næstu hús voru í mikilii hættu, en þó
tókst að verja þau, enda var því nær
stUUlogn.
Þeir, sem fórust.
Þeir, sem fórust i brunanum sjálf-
um vom:
Guðrún Eiríksdóttir, Vallargötu 7,
55 ára.
Kristín Halldórsdóttir, Brúnnstig 1,
75 ára.
Loftur, sonur Kristins Jónssonar,
Kirkjuv. 4, 10 ára. Hann mun hafa
verið kominn út, en farið aftur inn í
eldinn.
Ní síldarbræðsluverksmiðja
verður reist á Seyðisfirði í
vetur og verða framkvæmdir
hafnar um byggingu henuar á
næstunni.
1 f járlögum yfirstandandi árs
er ríkisstjóminni heimilað að
ganga í ábyrgð fyrir alt að 350
þúsund króna láni fyrir ixmlent
félag til að byggja síldar-
bræðsluverksmiðju á Seyðis-
firði, enda leggi félagið fram að
minsta kosti 10% af stofnkostn-
aði verksmíðjunnar, þannig að
ábyrgð ríkis»jóðs fari okki fram
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐU BLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN i morgun.
FRIÐARHÆTTAN
^ milli Italiu og Eng-
lands er stöðugt að verða
ískyggilegri. 1 Rómaborg
er fullyrt að í mesta flýti
só verið að báa ítalska
flotann undir stríð, og víg-
girða þá staði á ítölsku
ströndinni, sem mesta
hernaðarlega þýðingu
hafa. Sérstök áhersla er
lögð á það að báa landið
sem bezt undir loftárás og
er í þeim tilgangi allstaðar
Guðbjörg, dótttr Sigurgisla sál.
Guðjónssonar Klapparst. 4, 8 ára.
Borgar, sonur Bjöms Guðbrands-
sonar Kirkjuv. 11, 6 ára og dóttir
Guðm. Guömundssonar Hafnarg. 2
(bam).
13 manns vom flutt í nótt og í
morgun í Landakotsspítala (11) og í
Hafnarfjarðarspítala 2. Af þeim dóu
í morgun 2 böm:
Ámi Jóh. Júliusson, 8 ára, og Ánna
Guðmundsdóttir, 10 ára.
i Meðal þeirra, sem fluttir voru í
spítalana em: séra Eirikur Brynjólfs-
son, sem er mjög þungt haldinn, en
hafði gengið ötullega fram í að
bjarga, Þóra Eyjólfsdóttir, gömul
kona og Elin Ólafsdóttir gömul kona,
Sverrir Júliusson, stöðvarstjóri, mik-
ið brendur og skorinn.
Auk þeirra liggur margt fólk í
brunasárum heima í Keílavfli.
Lilrin fundiii í rústnnum,
Bergur Jónsson sýslumaður og
Láms Salómonsson lögregluþjónn
gerðu í morgun leit í branarústunum
og fundu leifar af líkum allra þeirra
6 sem fórust í eldinum. Likin vom
svo brend, að þau vom ekki þekkjan-
leg, en þó var hægt að aðgreina þau
af fötum. Þau lágu öfl saman þar
sem var horaið á salnum við dymar
fram í fataherbergið. Af því hvernig
líkin lágu virtist eitt bamið hafa
verið í fanginu á gömlu konunni.
úr 80% af kostnaðinum.
Félagið, sem heitir h.f. Síld-
arbræðsluverksmiðjan Seyðis-
firði,. hefir nú trygt sér lán til
að koma upp verksmiðjunni og
jafnframt hefir það fengið á-
byrgð ríkissjóðs og bæjarsjóðs
Seyðisf jarðar fyrir því.
1 framkvæmdarstjóm félags-
ins eru Gunnlaugur Jónsson
forseti bæjarstjómar, Karl
Finnbogason, skólastjóri og
Theodór Blöndal útbússtjóri.
Félagið er eingöngu skipað
Frh. á 4. si&u.
verið að koma fyrir loft-
varnabyssum.
Jafnframt er ítalska
stjórnin í óða önn að gera
innkaup á olíu og benzíni,
aðallega í Bandaríkjunnm
og Rámeníu til þess að
birgja sig upp að þessum
hráefnum áður en söiu-
bann verður lagt á þau til
Italíu. Farmgjöld með
tankskipum hafa af þess-
um ástæðum stigið svo
mikið síðustu daga, að
dæmi eru til þess að samið
hafi verið um 18 shillinga
og 6 pence farmgjald á
smálest.
STAMPEN.
Ný árás á
Lavalfaðslgl
Vaxandi flokka-
riðl í franska
pinginu.
EINKASKEYTl TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN i morgun.
AVALSTJÓKNIN virðist,
þrátt fyrir traustsyfirlýs-
ingu franska þingsins á eftii-
umræðunum um utanríkismálin,
vera mjög völt í sessi. Þinginu
var að vísu frestað í gær, til 14.
janúar, eftir að f járlögin höfðu
verið afgreidd. En það er al-
ment búizt við því, að árásimar
á stjórnina hefjist á ný undir
eins og þingið kemur saman aft-
ur, og jafnvel fullyrt, að ýmsir
þingmenn, sem greiddu atkvæði
með henni nú, muni þá snúast
á móti henni. Er þess getið í því
sambandi, að margir þingmenn
hafi að þessu sinni greitt at-
kvæði með henni til þess eins að
hægt væri að ganga frá f járlög-
unum.
Sósíalradikali flokkurinn,
sem líf Lavalstjómarinnar velt-
ur á eins og áður, hefir verið
kallaður saman á fund áður en
þingið kemur aftor saman.
STAMPEN.
Stjórnarskifti
Spáni.
MADRID, 30. dez. FB.
Ríkisstjórnin befir beðist lausn-
ar. Zamora rikisforseti hefir falið
Vallanderes aö gera tilraun til
þess að mynda nýja stjóra.
(Unitad Preas).
Ný síidar- og karfa-bræðslu-
verksmiðja verður reist á
Seyðisfirði.