Alþýðublaðið - 02.02.1936, Blaðsíða 3

SUNNUDAGINN Z FEBR. 1936.
ALÞYÐUBLAÐSTNS
ALÞÍÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON
RITSTJÓRN:
Aðalstræti 8.
AFGREIÐSLA:
Hafnarstrseti 16.
SIMAR:
4900—4906.
4900: Ffgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjóm (innlendar fréttir)
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima)
4904: F. R. Valdemarsson (heima)
4905: Ritstjóm.
4906: Afgreiðsla.
STEINDÓRSPRENT H.F.
Njóssarfflðlin.
NJÓSNARMÁLIN verða með
hverjum degi sem líður víð-
tækari og víðtækari og um leið
svívirðilegri og svívirðilegri. Svo
er nú komið, að ekki er annað
sýnna en að mikill f jöldi, hinna
Lslenzku togara sé einnig við
þau riðin, og verður slíkt að
teljast furðulegri ósvífni, en
menn höfðu vænst úr þeirri átt.
En hitt er aftur á móti ljóst,
að þessi staðreynd getur gefið
nokkra skýringu á því hvers
vegna íhaldsmenn á þingi hafa
barist gegn þvi að komið væri á
iullkomhu eftirliti með öllum
dulrnáls skeytasendingum til
iogara, og hvers vegna Morgun-
blaðið ræðat á dómsmálaráð-
herra með skömmum fyrir það,
að hann liefir sýnt myndarskap
og dugnao í þessum málum.
En sjómenniniir í verstöðv-
únurn víðsvegai* úti um landið
iita niáiið öðrum augum. Þeir
kunna áð meta dugnað og fram-
takssemi ráðherrans á þessu.
sviði, og vLst er um það, að nú
þegar er það orðið Sjálfstæðis-
flokknum dýrt að Morguniflaðið
þefir taiað um framtakssemi
ráðherrans í þessum málum af
fullkomnu óviti, og það mun
verða honum enn þá dýrara.
Trúiofun.
1 gær opinberuðu ti'úlofun
sina ungfr. Hulda Sæmunds-
dóttir, Vesturgötu 53 B, og Jón
Þorleifsson frá Bölúngavík.
Splritisminn oo
andstæðingar
kHS.
Það virðist svi) að ýaisá áhrifa-
rnénn háfí nú gripið heiíög varid-
læting gagnvart öllu, sem heiiir
yíirvenjulegt, og að þeir vilji
iimekkja állri starfsenri, - sem fer;
í þá.átt, að fólk .kyririi sér þau
fyrirbrigði, sem gerast hjá miðl-
um, bæði til lækningár sjúkdóma
og önnur spiritistisk fyrirbrigði.
Þegar áhrif þessarar andLegu
ítiefnu. spirítismans, aukast stór-
kostlega hjá mestu m-enningar-
þjóðum heimsins; er hér farið að
yfírheyra það fólk, sem hefir
þroskað þessa hæfíleika,'sem að
mánu áiiti geta valdið mi'klum
framförum í heiminum, ef þeim
er beint inn á réttar brautir.
Það -er eink-enni fáfræði að
halda að menn viti alt og hiafi
Leyfi til að fyrirlíta annara skoð-
anir, ef þær falla ekki við þeirrá
eigin skoðanir.
Það hefir viðgengist á öllum
ölduhi, að nýjar skoðanir og ný
þekking hefir verið fyrirlitin af
þeim, serii á einhvern hátt hafa
tapaö á að hið nýja festí rætur
meðal fóLksins, og hafa þeir þá
venjulega ekki sparað að hafa
áhrif á fjöldann sér í hag.
ViðVikjandi hinum andlegu
iaekningum, þá telur fjöldi manna
að þeir hafí fengið bót meina
sinni gegn um miðlasambönd, og
er sjálfétigt, ur þvi v-erið er að
rannsaka þessi íriál, að þau at-
riði séu rannsökuð líka og tekn-
ar séu skýrslur af því fólki, aem
notið hefir hinna andlegu lækn-
inga. Að öðrum kosti verður að
skoða þ-essar yfirheyrslur á miðl-
um hlutdrægar, og v-erða þá spiri-
tistar og aðrir, sem unna frjálsri
hugsun, að svara því á viðeigandi
hátt.
Ég inefi kynst nokkuð af eigin
r-eynd þeim fyrirbrigöum, sem
gerast á miðilsfundum, einnig
Lesið töluv-ert um þau mál, og
álít ég íniestu fásinnu að ætla að
þau fyrirbrigði, sem frain koma,
séu eingöngu hugarburður og
biekkingar, heldúr muni þar vora
visir til nýrrar, stórköstlegrár
þekkingar. Fuliyrða niá að frani-
haldslíf sé sannað, og að á mið-
ilsfundum komi oft á tíðum fram
þeir, sem dánir eru., Virðíst vera
nikil skammsýni þeirra, sem ekki
vilja ná sambandi við þá, og má
geta nærrl hv-er áhrif.það heíir á
þá framliðnu, ef ætíingjar þeirra
og vinir vilja ekki við þá kannast
þó þeir færi óyggjandi sannani'
fyrir .nærveru sinni.
Það, se-n hér þarf að gera, er
ekki að oisækja niiðlana eða'kalia
viðLeitni þ-e:rra „kukl" pg .„gaid-
ur“ eða öðru.n þvílikum. nöfnum,
heldur á að rannsaka þessi. mál
með kostgæfni og viti og skapa
sem . fulikomr.ust skilyrði fyrir
starfsemi miðlanna, svo arangur
verði. sem ..be/,tur.
Hér á islandi mun bera nieira
á miðilsgáfum en víða annars
staðar, og álít ég að það bendi
sízt á lægri andlegan þroska held-
ur en hjá þjóðum, sem minna
ber á þessari gáfu bjá.
Það, seni við eigum nú að
g-era í þ-essum málum, -er að
hefja öfluga starfsemi til starf-
rækslu með niiðla undir full-
komnum skilyrðum, og útbreiða
síðan þá. þekkiiigu, sem næst, ti)
almennings. Þáð á að fyrirbyggji
aðí óþroskaðir miðlar séu látnir
starfa fyrir almenning,' beldur séu
þ-eir þroskaðir sem bézt áður en
þeir fá léyfi til að vinna fyrir
fólkið að þéssum máluni.
Lífið er sennilega miklu háleit-
ara heldur' én. flesta griinar, sér-
stakLega þá, sem halda að ekkert
1 framhaldandi lif sé til, og er þeim.
mönnum nokkur vórkunn, þó þ-eir
áliti fullyrðingar' spiriíista og
rannsóknir lítils virði. I'esiir
mienn ætlut þó ekki að opinb-era
þröngsýni sína í þesstum málum
nneð því að ráðast á hina, s-em
hafa gagnatæða skoðun, heldur
láta sem minst á sér bera að
þessu leyti.
v -.-.N-ikitiás- Fripriks&on: ; ■
Félag ungni jaínaðamianna
heldur fund á mánudagskvöld
kl. 8V2 í Iðnó uppi. Allir félag-
ar verða að mæta stundvíálega.
Allir, aem þegar hafa æskt éftir,:
að gangla í íélagið, eru beðnir. að
koma 15 minútum ,áður en fund-
ur á ,að hefjast.
Alt Heidelberg.
REGINA ÞÓRÐARDÓTTIR
séni Káthie.
Þessi skemtilegi og fjörugi
leikur er gamall kunningi reyk-
vískra Leikhúsgesta að fornu og
nýju. Hinn létti blær, sem ein-.
kennir leikinn, mun eiga sinn
þátt í, að hann hefír ætíð verið
vel sóttur. - Yndislegir og
gáskafullir stúdentasöngvar,
þrungnir af krafti og lífsfjöri, —
giymjandi stúci-entav-eizlur, — ró-
mariíisk ástaræfiniýri í fögrum
garði v-eitirigamannsins í Heidel-
b-érg, . skiftisi ,.á við formfasian,
líflausan stíl hirðlífsins í kulda-
Leguni. hallarsöium furstans j
Karlsburg. .
Allar þessar marglneytiieyu
stemningar leiksins hafa -eitthvað
að bjðða-, öllum, e.nda er leikur"
þTe'ssi eitri. áf vinsælustu og niesí
cftirsóííu leikritum Þýzkalands á
siðustu érum.
Fmmsýningin v-erður núna á
þriðjuiJagskvöldiði og næst verð-
ur Leildð á fðstudagskvöld. A'ð-
gönguiniðar, að báðum' sýnir.gun-
um verða seldix, í lðnö á morgun,
mánudag, frá kl: 4—7, og á
þriðjudkginn -eftir sl. 1.
SkaufcasveUið
á Austurveili vérð'ur opnáð í
dag kl. 1 e. h. /fíttu bæjarbúar
að notá tækifærið óg æfa hhia
hollu skautaíþrótt í góðá véðr-
iriU því óvíst er hve rerigi það
: heist.
Eftír Haludan Koht utanríkisráðherra Norðmanna.
(Frh.)
Og það á eúinig við um flest
önnur lönd í heiminum. Það
væri hreint og beint brjálæði, að
ætla sér að koma á jafnvirðis-
viðskiftum milli hverra tveggja
landa, sem einhver viðskifti eiga,
hvort við annað. Og þó lítur í
dag ekki út fyrir annað, en að
ýms lönd vilji Inelzt byggja verzl-
tinarpólitík sína á þeim grund-
velli.
Cleariiigsamkomulag fyr-
ir alíaa heimimi?
Alt öðru máli væri að skifta, ef
hægt væri að nota andvirði út-
fluttrar vöru, sem situr fast íeinu
landinu, sökum clearing-sam-
komulags, til vörukaupa í öðru.
Með slíkri yfírfærslu frá einu
landi til annars mætti ef til vill
aö endingu komast að clearing-
sanritomulagi fyrir allan beiminn.
Þetta kann í fyrstu að virðast
vera nokkuð mikill loftkastali, og
sjálfsagt á það nokkuð langt í
iand. En í raun og veru er það
þó ekkert annað en það, sem alt
bankastarf að miklu leyti bygg-
ist á. Greiðsluyfirfærslur, en ekki
peningar, er sá grundvöllur, sem
heiœsverzlunin byggist á, og þeg-
ar til Lengdar lætur er það enginri
gxóði fyrir nokkurt land, að binda
greiðslurnar við uppgjör milli að-
eins tveggja landa.
Með öðmm orðum: Það er
þessi skipulagning viðskiftanna
milli tvieggja og tveggja landa,
aem g-erir bara ilt verra. Skipu-
lagning í stónim stíl, efíir áætl-
un, sem hefði allan heiminn fyrir
augum, væri aftur á móti mikill
vinningur.
Og þó væri með slíku gr-eiðslu-
samkomulagi, sem gllti fyrir allan
heiminn, ekki n-eina liálfnað það
veilk, að skipuleggja heimsverzl-
un-ina. Hinn helmingur skipu-
lagningarinnar yrði að byggjast á
því fyrirkomulagi, sem nú er
korráð á nieð kvotasainningunum,
og öðmm verzlunarsamningum,
sem innihalda ákvæði um það.
hv-e niikil og hvers konar viðskifti
skuli fara fram á milli land-anna.
Uvi \að í þaim er ekki urn greiðsl-
urnar að ræða, heldur þoð, hvaða
vörur skuli keyptar og seldar.
Og með skipúlagi, sém næði ýfir
allan heiminn, þyrfti að sjá til
þess/ aö hver og éin vörutegúrid’
kærrist þangað, sem vörííuri er á
lienni, og þá vitánlega nokkurn
veginn það vörumagn, sem. þörf-
er á.
Það ér ekki skipuíagslaus
samkéþpui, beidur skipu-
lagsbundm samvimia, sem
framyegis verður . lyfti-
stöng framfaraima.
Um allan heim h-efir s’.ripuíagn-
ing eftir .ákveðinni aætlun blásið
nýju lífi í iönaðÍMi. Um ..ýmsar
vörutegundir hafa v-erksmiðju-
eigendurnir sj rifir inyndað með
sér sanitök og skift mörkuðun-
uni á milli sín. Ég á Jþar t. d. við
yfirgripsmí' la samninga, sem
p;erð:r haia verið um skiftingu
markaðanna fyrir vörútegundir
éths og tilbúinn áburð, celluics-e
0g páþpíir. Uiu ýmsar aörar vör'-
ur hefir ekki tekist áö koma á
þess, aö höfuðin voru of mörg,
sem þurfti að koma u.idir eínn
hatt. Það getur komið fyrir, í
siíkum tilfelium, að engin sam-
vinna sé niöguleg nenia með því
riióti, að rík.svalriið taki að sér
frumkvæðið um hana. Engu að
s-'ður isjáúm vrð hér samtakavið- !
Leitni, sem meira; að segja aðil-
arnir sjálfir hafa orðið að viður-
keririá; áð, væri nauðsynleg. Þessi
samtök ha£a hjilpað til þess að
binda énda á kostnaðarsama sam-
keppni, og þau sýna okkur þá
átt, sem síefnt er iá öllum s viðum
atvLinulífsins í dag: Það er ékki
slii ulagslaus samk-eppini, heldur
slkípulúgsbuu.din samvinna,_ 'aem
framv-egis v-erðar lýítist.öng ,'frarii-, s
faranna.
Það er hugsarilegt, að sl'k shm-
vinna eigi aíment énnþá nökkúð
langst í land. En það er miki’s
virði, að gera sér ljósa grein fyrir
þvi, hvert 1-eiðin liggur, þegar
veriö er að berjast við þau vand
ræðl og mieinsemdir skipulags-
l.fsihs. 's-ém v.ð eigum nú' v.'ð áð
stríða. Því að geri íiiaður það,
er eiigin hætta á þvl, að ha.,n
vinni fyrir gýg.
Ög það erit -ei' vist, að hvort
sem v'ð viijutn eða viljum ekk-,
verðum v;ð n,:u.,b-eygc.r til þess
að semju skipulag okkar að þeim
skilyrðuia. sem -eru al’s staðc.r
fara minkandi, heldxu- vaxandi.
Eiiikenni nátmians: Allsr
vilja heldiir relja en kanpa.
Það -er sérkenni v-erzlunarinnar
neinu samkomulagi, af því áð umHverfis okkur.* Við getum ver’ð
samkepppriin ínilli séij-eridánna alveg vissir um það, að við
helr orðið of skörp. eba vegiia sléppum ékki vlð skiþtulagningu
! hihs tiýja' tíma. Og hún mun ekkí
Tilkynning frá
síjórn Félags nngra
jafnáðarmanna.
ÉLAG ungra jafnaðar-
mamia viíl áð gefnu til-
efni lýsa yfir því, að það
mun liér eí'fcir, sem hingað
til vinna að hagsmunamálum
alþýðu- amtakanna með hin-
um skipuJögðu samtöiíuin
.þeirra í Alþýðu^ambandi Is-
iands.
Jafnframt vili Féiag
ungra jafnaðarmanna veltja
athygli aiíra ungra manna
og kvenna á því að fclagið
stendur opið ölhun þeim, er-
aðhylia t þessa stefnu og
skorar f élagið á alt ungt fólk
að fylkja. sér um hana í F. U.
J. til samstarfs og heilla fyr-
ir íslenzka alþýðu, íslenzku
þjóðiua.
Stjórn Félags ungra
jafnaðarmanna.
1. febróar baráttu-
dagur gegn áfengis-
nautn.
... -1' .|»
Saniliand bindindisfélaga f’
skólum, sem telur nú um 14(K)'
félaga, gekst fyrir því, að gera
daginn í gær, 1. fiebrúar, en þá
var ár liðið frá því að bannið
var afnpmið, að alniiennum bar,-
áttudegi gegn áf-engisnautn.
Voru erindi gegn áf-enginu ílutt
ri öiluiú s'kólum í bænum, þar
sem bindindisfélög eru starfandi.
Almennur æskulýðsfundur var
haldinn í Góðtemplarahúsinu og
tölu&u fjöldamargir ungir menn:
Að umræðum loknum vóru
eftiríarandi tillögur sumþyktar í
ciiiu hljóði: ,
„Almennur fundur úm bindind-,
ismál, ,haldinn að.tiihlutun S. B. S.
«1.. febr. 1936, skprar á álla skóla,
sem ekki hafa stofnað bindiridis-
félög, að gera það sem fyirst.
Alniiennur æskulýðsfundur,
• haldinti í Goodtemplarahl sinu 1.
febr. 1936, skorar á alla æsku-
-menn, í landinu að, hefjist handá
gegn áfengisböliriu og garigast
fyrir síoínun æskulýðsfélaga,-
sem liafi bíndxndi á stefnuskrá
sinni,''
f gærkveldi v'ar tveimur tím-
um af dagskrá útvarpsins v-rrið
til að fíyija erindi uin bindindis-
mál, og stóðu að þeini bæði Stór-
stú'kan -og Samband bindindisfé-
riaga í skóluiiL
Elaö biíidindisfélaganna, Irivöt.
'ikom út í gær í nýjum búningi.
Er efni þess mjög fjölbreytt og
heftið prýít fjölda mynda.
Nokírur orð
til Árna frá Múla. „Þú befir
lengi steininn klappaö og að ör-
eigunum þjappað.“ O. S. — Þú
segir að börnin hlæi að m-ér á
göturmi. Það getur vist vel verið
að svo hafi einhvern tima verið,
en ég hefi ekki orðið var við að
það hafi verið annað en græzku-
laust gaman og því mér til á-
nægju, því mér þýkir vænt um
blessuð börriin, en það hefir líka
komið fyrir, að óknytta slrákar
hafa ætlað að gera mér s'o'áveifu,
en þeir hugsa ég að hafi verið
af sama sauðahúsi og þeir, sem
sátu fyrir Guðjóni Baldvinssyni
og aðsúginn gerðu að Jónasi. Ég
hefi ekki gert þér neitt um dag-
ana, Ární frá Múla, ég hefi ekki
einu sinni hlegið að þér svo ég
iiuuni, þó stundiun hafir þú nú
þést í þannig ástandi, að hlátur-
mildir menn hafi ékki getað látið
vera að brosa, en bara láttu mig
í friði, þá skal ég ekki segja
nueira um þig. OdduT Sigurgre's-
son, Oddhöiöa.
Leikfélag Reykjavíkur
•sýnir „1 annað sirin” eftir James
Barrie í kvöld kl. 8 fyrir
lækkað verð.
Fasfceignir til sölu. Hef fjölda
húsa með nýtísku þægindum.
Sömuleiðis góðar bújarðir; éin
þeirra sérstök kostajörð. Jón
Mágnásson, Njálsgötu Í3 B
(heima eftir kl. 6 síðd.). Sími
2252.
Stúlka óskast sem fyrst á
Freyjugötu 25 b.
Fasteignasala
Jósefs M. Thorlaciusar
er í Austurstræti 17. Sími 4825
á okkar dögum, að öll riki gera
sér far um það, að draga heldúr
úr innkaupunum i útlöndum,
heldur en að auka þau. Það er
eins um þjóðirnar og einstakLng-
ana: Aliir vilja heidur selja en
kaupa. Við viljuni aliir græða
ofurlitið á verziuninni til þ-ess að
gteta iagt eitthvað fyrir: Og þ-ess
er lika full þörf. Því að .á þann
hátt SAöpuai við þann nýja höfuð-
stól, sem þarf tii þess að auka
framleiðslur.a.
En allir eru.n við þó 'kn.'.ðir tii
þess að Ivaupa. Og hér i Noregi
er hægt að benda á margar vörur'
sem við verðum að jkaup>a í öor
um löiidúm — brenr-slu- og Ijása-
oLur, kol, ýn.si málma, korn-
vörur ®g alls konár nýienduvör-
ur. u-nar af þessutrx ý.örám eru
nýjar á innflutningsskýrsium okk-
ar. En það eru lika aðrar eldri
innrlutiiingsvörur, sem við þnrí-
um ékki lengur á að halda;
því að 'v’ð framleiðum nú
nóg af þe'un sjúlfir. Þess
ikoriar breyti.igar eiga ei.inig éftir
að veiða á utanrikis . nr. lun okk-
ar i frar. tiðinriL
Pað eru -eriki altaf söniu vcr-
urhar. se’ii við Jcurfum. En það
eru þó til vörur, seci við aldrei
getu.n franileitt innanlands — t.
d. kaffi og bómull. Og af öðrum
getun við í öllu falli ekki fram-
Leitt nægiiega mikið, þannig, að
við komuxst ekki hjá því að
kaupa eitthvað af þeim erlendis.
lioniiimí'Intningurimi
verður eftir sem áður þýð-
ÍBgarmikiIi liður í utan-
ríkisverzlun Noregs.
Kornræktin hefir aukist mikið
í Noregi á síðustu árum, og rlkis-
valdið hefir gert mikið til þess
að efla hana. Þiað var af mörgum
ástæðum eðlilegt. Hlutfaliið mitli
akuryrkju og kvikfj&rræktar hafði
raskast mjög alvcrlega á fyrri
öldum. En við þurfum þó ennþá
lelmiiigi meira af korni h-eldur
en það, sem framleitt er í land-
inu sjálfu, og korninnílutnirigur-
inn verður þess v-egna eftir 90111
áður þýðiagarmikill liður í utan-
rikisverzlun Noregs.
Korn er hægt að kaupu í snörg-
U)ii löndunL Mörg lond, setn ekki
fluttu út korn áður hafa byrjað
að selja korn á s.ðustu hi'rifri öld,
og öiinur hætt, se.ii áður seidu
það. Og það eiga sjáifs' gt efíir
að verða ýmsar slíkar breytingar
enn á fcornverzlunimii. Þannig
hefi ég alveg nýlega fengið til-
kynningu um það, að Portugal,
land sem uin langan aldur hefir
prðið að flytja inn korn, liafi
upp á síókastið aukið karnrækt
sína svo mifciö, að það sé nú að
byrja að flytja út fcorn.
Frh.
Icifisksala:
Ólafur Bjarnasðn seidi í Hulí í
fyrradag 971 vætt fyrir 531 atpd,