Alþýðublaðið - 16.12.1936, Blaðsíða 3

MIÐVIKUDAGINN 16. des. 1936.
æenvnoBBXBiB
KEÆXÐ.USLABIB
RITSTJORI:
£ 8. VÁJLDBM&M80®
RKTSTJORKÍJ
AlþygahúilnM.
Paagasgss tm lEsgólfaBtf:aííD
IhFGHKÐSUKl
AlfýöufeúslnM.
ÍlaaiaBguE tr& HvsrtUjðixI.
gHTARl
4900—490ð *
iSJöSs Sfgr@Í6slat Migiýaingta,
msi‘. Ritstjöm .(UmiensSM mm&
ABðjí: aitstjón.
m»i Vilhj. S. VUhjálmw. peiESg)
F. R. Valðiis&KSKin
g®®Ss EiM|ÓSi.
£^3 lAggBsSSalB.
Bfl||pEBBmli«l68aia,
Kommðnistarnlr og
Dagsbrún.
KOMMÚNISTAR hafa árum
■ saman reynt að hafa áhrif á
ger'ðir Dagsbrúnar í gegn urn
hina fámennu fundi. Floikkur sá
er að mestu leyti skipaður mönn-
um, sem lítt hafa lagt sig eftir
vínnu; þeir eru því jafnan reiðu-
búnír til fundasetu og oft hafa
þeir mætt 50—70 á fundum, enda
ekki tilsparað að smala á fund-
ina.
Stundum hefir þessu liði tek-
ist að fá samþykktar ýmsar til-
lögur, og þá hefir óspart verið
hrópað: „Dagsbrún er með okk-
ur,“ þrátt fyrir það, þó aðeins
rúmt hundrað Dagsbrúnarmanna
af nær tveim þúsundum hafi sagt
álit sitt og að af þeim hafi nær
helmingur verið andvígur komm-
únistum. Hitt er þó tíðara, að
smölun þeirra á fundina hefir
ekki getað veitt þeim meiri hluta,
jafnvel ekki á 100 manna fund-
um; þá er gripið til þeirra ráða,
að fara fram með ærslum og ó-
spektum, og spilla þannig fund-
arfriði, og þreyta verkamenn á
fundasetum, og er þetta framferði
kommúnista ein orsök þess, hve
fundalatir Dagsbrúnarmenn al-
mennt eru.
Kommúnistum er ljóst, að verði
hið nýja skipulag Dagsbrúnar
sanrþykkt, er þar með loku fyr-
ir skotið, að fámennir fundir
rúði málum félagsins til lykta, og
þá er öll þeirra von um áhrif
innan Dagsbriinar, að engu orðin.
1 þessu sambandi mætti minna
kommúnista á það, að austur í
Rússlandi hefir krafan verið og
er, allt vald tii ráðanna, verka-
menn kjósa þar sín ráð og þau
fara svo með valdið í þeirra um-
boði. En kommúnistar á Islandi
berjast gegn því að fjölmennasta
verkalýðsfélag Islands kjósi ráð
til þess að fara með sín mál.
En ef að ráöið samt sem áður
kemur, þá heimta kommúnistar
að til þess sé kosið með hlut-
bundnum kosningum. Ekki munu
þeir þö vera svo fáfróðir, að þeir
viti ekki, að ekkert verkalýðsfé-
jag í heiminum notar hlutbundn-
ar kosningar. Og hvers vegna
gera þau það ekki? Blátt áfram
af því að verkalýðsfélögin saman
standa af mönnum, sem eiga
að vinna saman í einlægni, og
gera það, þar sem kommúnistum
hefir ekki tekist að koma sundr-
ungarstarfsemi sinni við; þar
sem hópur manna stendur sam-
einaður um hagsmunamál, er
engin þörf hlutbundinna kosn-
inga. Allt tal kommúnista um
hlutbundnar kosningar er þvi
sprottið af því einu, að þeir
vilja koma sundmng og flokka-
drætti milli þeirra manna, sem
eiga að standa saman. Petta tal
er beint framhald þeirrar miður
geðþekku mælgi, sem þeir hafa
haft um samfylkingu, á sama
tíma, sem þeir hafa farið fram
með fjandskap í garð leiðandi
manna Alþýðuflokksins og
reynt.að spilla fundarfriði innan
verkalýðsféiaganna.
Henntamál.
Mentamál, tímarit ísl. barna-
kennara, okt.—dez.-hefti, er ný-
komið út.
Ritstjóri þess er Sigurður Thor-
lacius skólastjóri. Þetta síðasta
hefti er mjög vandað og flytur
margar merkar greinar eins og
að undanförnu.
Mentamál flytja að þessu sinni
meðal annars:
Harmleikurinn á Spáni, sem er
kveðja frá Kennarasambandi
Spánar til þings Alþjóðabanda-
lags kennara í Genf. Lestur og
lestrarkensla, eftir Sigurð Thor-
lacius, löng grein. Um stafsetn-
ingarkenslu, eftir Friðrik Hjart-
ar, Kvekaraskólinn að Eerde,
eftir Aðalbjörgu Sigurðardóttur,
Málbreytingar, eftir Stefán Ein-
arsson, Skólastjöramót, eftir
Freystein Gunnarsson, „Den
praktiske Mellemskole“, eftir Jens
Möller, Trúartilfinning og barna-
sálarfræði, eftir Sig. Th., Tillögur
um starfstilhögun heimavistar-
skóla í sveitum, eftir Aðalstein
Eiríksson, „Ilmur daganna", rit-
dómur eftir Stefán Jónsson, Ný-
ustu fréttir.
Sérstaklega má henda á grein-
ina Harmleikurinn á Spáni.
Kennarar á Spáni hafa, eins og
vænta mátti, tekið afstöðu með
menningunni og frelsinu í borg-
arastyrjöldinni og berjast nú við
hlið alþýðunnar — verkalýðsins
—■, í þágu réttlætisins og mann-
úðarinnar. I kveðjunni segir með-
al annars: „Hin spænska alþýða
fórnar örlát lífi sínu til varnar
almennu frelsi og fyrir háleita
siðferðilega hugsjón, er samrým-
ist hinum helgustu hugmyndum
mannsins."
— „Öfl eyðingar og upplausnar
styrkja þá, sem gripið hafa til
vopna gegn hinum sanna Spáni,
sem hyllir vinnuna, lýðræðið og
framfarirnar.
— „Og fasisminn nær ekki
völdum vegna þess, að hin
spænska alþýða hefir tekið há-
leita og fasta ákvörðun og mun
ekki leyfa neina pólitíska valda-
töku, sem ekki á rætur sínar í
vilja fólksins."
Greinar Sig. Th. eru, eins og
fleira, sem þessi áhugasami ný-
skólamaður hefir skrifað um upp-
eldismál, fróðlegar og skrifaðar
af þekkingu.
Núverandi ritstjóri hefir tekið
upp þá nýbreytni, að gefa sér-
staklega nokkuð rúm í hverju
hefti fyrir fréttir frá skólamálum
og kennurum í ýmisum löndum.
Kennir þarna margra grasa, og er
gott til fróðleiks þeim, sem á-
huga hafa á uppeldismálum. Ný-
breytni þessl er vel valin.
Það eru að eins tvö ár síðan
barnakennarar tóku sjálfir \dð
Mentamálum. Áður gaf þau út
Ásgeir Ásgeirsson fræðslumála-
stjóri, eða frá 1924—1934; komu
þó að eins sjö árg. á þessu tíma-
bili.
Nú eru Mentamál 15 arkir á ári
^ og koma út í þrem heftum.
Gunnar M. Magnúss var fyrsti
ritstjóri Mentamála, eftir að sam-
band ísi. barnakennara tók við
þeim (1935).
Mentamál eru nú hið prýðileg-
asta tímarit og íslenzkri kenn-
arastétt til sóma. Þyrftu sem
flestir að .lesa tímarit kennar-
anna. Það hefir öllum unnendum
uppeldisins eitthvað að flytja og
þar á meðal foreldrum.
Islenzk kennarastétt hefir löng-
um átt við erfið kjör og ösann-
girni að búa. Gegn um maigra
ára baráttu og fórnfýsi í þágu
uppeldisins — velferðar þjóðar-
innar — nýtur stéttin nú vaxandi
virðingar og viðurkenningar. 1
þessari baráttu eru Mentamál
merkilegur aðili.
"—a——————niir .......... ' ■ — ...MáéÆmsaaBa^xMt^rnai———sasrif nrrn— ua—aaMa■awriiMiiiiiMifiiniB«fi^rTrrTiníar-T.M.:-^.i^.-iaiUaB'iiaiim=S8 .. ■ ■■«"■ ■■■ ■■■■■...
Góður vindill er bezta jólagjöfin
Bíðjáð verzlun yðar um eluhverja af eftlrtöldum tegimdum af vindl-
um eða smávindlum, þegfar þér farið að kaupa jólagjafirnar.
Vér höfum ávalt tíl í birgðum eStirtaldar teguudír irá pessum verksmiðjum:
Danskir vindlar.
frá A. M. Hirschsprung & Sönneiy Köbenhavn.
Excepcionales í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 32,40
i Rdo. í 1/4 — — 16,20
Caminante í 1/2 — — — 31,20
Cassilda í 1/2 — 30,00
Bouquets í 1/2 — — 28,80
— í 1/4 — — 14,40
Fiona í 1/2 — — 28,20
Favoritas í 1/2 — — 26,40
Punch í 1/2 — 26,40
Eclipso í 1/2 — — — — 25,80
Yrurac Bat í 1/2 — — 25,20
Flor de Venalez í 1/2 — — — — 20,4o
Suceso í 1/2 — — 15,60
Original Bat í 1/2 — — 14,70
Danitas smávindlar í 1/1 - 21,60
— — í 1/2 — —.—. 10,80
— — í 1/10 pk. — — pk. 2,16
C. W. Obel, Aalborg og Köbenhavni
Advokat í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 24,60
do. í 1/10 pk. - pk. 4,92
Million í 1/2 ks. — — ks. 20,40
do. í 1/4 — 10,20
do. í 1/10 pk. -- pk. 4,10
Lille Million í 1/2 ks. — — ks. 14,70
do. í 1/4 — — 7,50
do. í 1/10 pk. ■ - pk. 2,95
Terminus í 1/2 ks. : — ks. 16,20
Geysir smávindlar í 1/10 pk. • - pk. 1,65
Sonora — í 1/10 — —_— 1,70
Phönix — i 1/2 ks. — — ks. 6,25
do. í 1/10 pk. — — pk, 1,25
Million cerut í 1/10 — — _ 2,50
Collegio cerut í 1/10 — — 2,25
G-olf í 3 Stk. — — — 0,60
P. Wulff, Köbenhavn.
Luksus Sortiment í 132 stk. Smásöluverð pr. ks. 98,40
Corona Minor í 1/2 ks. — 30,00
Souverain í 1/2 — — 28,80
Flora Danica í 1/2 — — 27.00
Ninetta í 1/2 — — 25,80
Panama í 1/2 — — 26,70
De Cabarga í 1/4 — — 9,90
Nestor í 1/4 — — 9,25
Lond Docks smáv. í 1/10 pk. — - pk. 2,35
Laudabilis — í 1/10 — — 2,15
— í 1/2 ks. — — ks. 10,75
— í 1/1 ks. — — — 21,50
Mocca í 1/10 pk. —— — pk. 1,60
Horwitz & Kattentid, Köbenliavn.
Mexico í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 28,20
Cervantes í 1/2 -— * —— — 26,70
Portaga í 1/2 — — — 26,70
Amistad í 1/2 — — — 25,20
Roosevelt í 1/2 — — — 24,60
Phönix í 1/2 — . 24,00
— í 1/10 pk. — pk. 4,80
Titanía í 1/2 ks. —— — ks. 21,30
Tover Lux í 1/2 ks. Smásöluverð pr, ks. 20,40
Röd Phönix í 1/4 — — — — 10,20
Canio Lux í 1/2 — 18,00
— í 1/4 — — — _ 9,00
Little Crown í 1/4 — 7,50
Roosevelt smávindlarí 1/2 — — — — 9,90
W. Ö. Larsen, Köbenhavn. ~
Pepitana smávindlarí 1/10 pk. Smásöluverð pr. pk. 2,15
— í 1/2 ks. — — ks. 10,75
E. Nobel Köbenhavn.
Perla smávindlar í 1/10 pk. Smásöluverð pr. pk. 1,20
Mignon í 1/10 — — — — — 1,40
Copelia í 1/2 ks. — ks. 6,60
Patti ceiuit í 1/2 — 1— — 12,30
N. Törring, Odense. 1 J
Sirena, smávindlar í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 10,50
Salon, — í 1/1 - — — — 15,60
London, — í l/10pk. — — pk. 1,80
Bristol, -— í 1/10 — — — — 1,65
Edinburgh — í 1/10 — — _ — 1,45
Brödrene Braun, A/S., Köbenhavn. X
Propaganda í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 21,00
Rollo í 1/4 — — — 8,10
Enskir vindlar: f? $ T
J. Freeman & Son, London. A. \
Manikin Majors í 1/2 ks. Smásöluven,- pr v.s. 18,00
Jamaica vindlar: >,
frá Brítish Ameriean Tobacco Co. Ltd. London \
Golophina Perf. í 1/4 ks. Smásöluverð pr. ks. 24,00
do. Jjondres Imp. í 1/2 - — — — 37,20
Þýzkir og- hollenzkir vindlar; m
Gebriider Jacobi, Mannheim. i
Lloyd í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 21,00
Mignot & de Block, Eindhoven. ! 1
Regal Reinitas í 1/2 ks. Smásöluverð pr. ks. 30,00
do. Cum Laude í 1/2 — — 27,60
do. Optimus í 1/2 — — 24,00
do. Success í 1/2 — — 21,60
do. Melior í 1/2 - — 20,40
do. Boys í 1/2 - — — 20,10
do. Bouquets í 1/2 — 1 7,40
do. Flamences, smáv. í 1/10 pk. 4 ?i — pk. 2,15
do. Riche, smáv. i 1/10 — — — — 2,10
Havana-vindlar; f'
La Corana. % % i
Corona Coronas í 1/4 ks. Smásöluverð pr. ks. 40,20
Half a-Corona í 1/4 — — — — 21,00
Bock. f ■ .
Rothschilds í 1/4 ks. Smásöluverð pr. ks. 31,20
Bouquets de Salon í 1/4 - — — — 16,20
Henry Clay. 9 r ~ ■i
Regentes í 1/4 ks. Smásöluverð pr. ks. 22,20
Jockey Club í 1/4 — — — — 19,20
Golondrinas í 1/4 — — — — 17,40
Bouquets de Salon í 1/4 — — — — 16,50
1
asala
Ríkisins
SAMBANDSHÚSINU — REYKJAVÍK Símar: 1620, 1621, 1622, 1623, 1624, 1625.
Fimmtáol sósialdemó
kratar dæmdír til
þrælktmarvinBB á
Þfzkaiandi.
LONDON, 14. dez. FO.
Undanfarinn hálfan mánuð
hafa staðið yfir réttarhöld í Diis-
seldorf á Þýzkalandi í máli 18
fyrverandi sósíaldemokrata. Voru
þeir sakaðir um að undirbúa
landráðastarfsemi, og aðstoð við
slíkan undirbúning.
Þrír voru sýknaðir, en 15
dæmdir til mismunaudi langrar
fangelsisvistar og þrælkunar-
vinnu.
Á Heiði á Langanesi
hafa síðustu viku dnepist lið-
lega 30 kindur úr fjárpest, Ver
virðist vera skæð lungnabólga. Á
Brimnesi hefir veikin einnig gert
vart við sig og á tveimur bæjumi
í Þistilfirði. Dýraiæknir beflr ekki
enn rannsakað veiki þessa. —
Sinjólétt er á Langanesi og full-
orðið fé gengur úti viðast hvar.
(FO.)
Peningagjafir til Vetrarhjálpar-
innar.
K. E. 20 kr. Á. V. 2 kr. N. N.
5 kr. Raftækjasala ríkisins 30 kr.
Hólmfríður Kristjánsdóttir 15 kr.
G. V. 5 kr. Starfsfólk póststofunn-
ar 35 kr. Þvottahúsið Drífa 18
kr. Starfsfólk í smjörl.g. Ásgarð-
ur 40 kr. K. 5 kr. E. B. 25 kr.
K. 10 kr. Starfsmenn hjá Fr. Þor-
steinss. húsgagnasm. 67 kr. Nr.
18 kr. 10. G. Kristjánsson 30 kr.
Kærar þakkir. F. h. Vetrararnjálp-
ariinnar, Stefán A. Pálsson.
Súrsaðir sundmagar fást hjá
Hafliða Baldvinssyni, Hverfis-
götu 123, sími 1456.