Alþýðublaðið - 18.12.1937, Blaðsíða 1
w
ALMÐUBLAÐIÐ Ai.iTniTitunni AUGLÝSINGUM
kemur út á AlJJr K M3 MSMéJsæmM aMM i Isnnnudagsblað-
sunnudaginn RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON OTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN íð ðskast [sbilað fyrfr]8 á langardag
XVin. ÁRGANGUR LAUGARDAGINN 18. DEZ. 1937. 291. TÖLUBLAÐ
ðlafur Thors biðnr opinber-
iega nm friðvið Framsðkn
Hann vill samvinnu við J. J. um geng-
islækkun, verðhækkunog kauplækkun.
ÞAÐ, sem mesía aihygli vaktí
við útvarpsiumræðiumar i
gærkveidi vai’, að ólafur Thors
lét ekkert styggðaryrði falla í
'garð Framsókmarflokksins, held-
Ur réðist eingöngu á Alþýðu-
flokkinn og atviiuiumálaráðherra.
Mun þetta vera fyrsta stjórn-
málaræða formanns Sjálfstæðis-
flokksins, sem ekki hefir verið
þrungin árásum á Framsóknar-
flokkinn, ráðherm hans og for-
mann hans.
Ræðían var óslitið bónorð til
Framsóknarflokksins, sagði Har-
aldur Guðmundsson vlð umræð-
urmar, enda kemur þetta þing-
mönnum ekki á óvart. I þinginu
hefir verið stöðugur samdráttur
undanfarið milli formanns Sjálf-
stæðisflokksins og formanns
Framsðknarflokksinsflokksins, og
heíir hinn síðar taldi varla haft
frið til að rækja þingstörf sín
fyrir álenitni hins fyr nefnda.
Hann hefir þurft svo margt vlð
hann að tala.
Kosningarnar síðustu urðu sá
stóridómur yfir stefnu og bax-
dagaaðferðum Sjálfstæðisflokks-
ins, að hann ekki eingöngu tap-
aði trú á paði, að honum tækist
að ná völdunum einumi, pvi að
þeirri trú hafði hann tapað löngu
fyrir kosningan, heldur tapaði
hann í kosningumum trú á pað,
að honum tækist nokkru sdnná að
ná völdunum, jafnvel með að-
stoð Bændaflokksinis; — og nú
er eina vonin sú, hjá formanni
Sjálfstæðisflokksins, að bonum
takist að ná völdunum með saim-
starfi við Framsóknarflokkinn;
en pað tekst ekki nema með pví,
að sá flokkur gangi í flestu inn
á stefnu íhaldisins og par með á
móti vilja sinna eigin kjóserida.
En pau mál eru nú á döfinni,
sem formanni Sjálfstæðisflokks-
ins finst höfuðnauðsyn aó leyst
verði samkvæmt hans eigin hags-
munum; — og pað verður að
segjai, að hætta er á pví, að til
séu pau öfl" í Framsóknarflokkn-
úm, sem vilji ganga inn á stefnu
hans í peím málum.
Pað vakti og mikla athygli), að
formaður Bændaflokksins hafði
nákvæmlega sömu stefnu og
formaður Sjálfstæðisflokksins.
Hann lét Framsóknarflokkinn
liggja milli hl-uta* notaði siagorð
J. J. og talaði um pá gætnu
menn í Framsóknarflokknuim,
sem nú væru að vitkast og hann
vildi ekki deila á.
Ólafúr Thors talaði eins og
argvtugasti lý&skrumari, og mun
mörgum hafa orðið fiökurt af að
heyra ÞENNAN MANN útmála
leröfur verkafólkslns, sem alt
væru að sliga, og að nú þyrftu
allir að stilla kröfum sínum í
hóf. Þessi maður, sem sóiað hefir
milljónum króna á veltlárúm út-
gerðarinnar af sparlfé lands-
manna, sem hann getur ekki
staðið skil á, og heimtar nú að
alpýSan greiði fyrir hann með
gtngislækkun, uppsprengdu vöru-
verði, kauplækkunum og niður-
(Frh. á 4. síðu.)
Úrræðl Ihaldsins:
Genpislækkun, kaup-
lækkanir, eftirpjafir á
sknldum Kveldðlfs.
EINU ORRÆÐIN, sem Ól-
afuir Thors bar fram í
gærkveldi gegn þeim erfið-
leikum, sem atvinnuvegir
landsmanna exu nú í, voru;
að útgerðarmenn fengju sjálf-
ir að braská með þann gjald-
eyri, sem þeir fá fyrir aflann,
en pað pýðir raunverulega
gengislækkun og par með
uppsprengt vöruverð,
að alt kaupgjald yrði lækkað,
bæði til sjós og lands,
að útgerðinni — p. e. Kveld-
úlfi — yrðu skilyrðislaíust
gefnar eftir skuldirnair.
Og að hinum fyrirhuguð nýj-
ungum sjávarútvegsins, par
með kaupum hinna tveggja
nýtíz'ku togara, sem nú hefir
verið sampykt á alpingi, yrði
hætt.
Á pessu eiga menn von, ef
Ól. Th. kemát til valda.
ÆtluAu kommúnistar að eyði
leggja alpýðutrvggingarnar
Þeir fluttu í pingbyrjun frumvarp um
að útiloka þá, sem haldnir væru alvar-
legum, langvinnum sjúkdómum.
EINAR OLGEIRSSON lætur
engan dag líða án pess að
birta níðgreiniar um aipýðutrygg-
ingarniar og breytingatillögur
pær, sem nú liggja fyrir pinginu.
Alþý&ublaðið er margbúið að
hrekja þessi ósannindi; en svar
Einars við pví er að endurtaka
pau enn á ný. Vitanlega er ár-
angurskiust að rökræða við
mann ,sem veit jafn lítlð um al-
þýóutryggingamar og E. O. og
beitir jafn ósvífnum rangfærslum
og blekkingum, en þó skulú að
þessu sinni enn gefin nokkur
dæmi um röksemdir hans.
1. Ehrar Olgeirsson heldur pvi
fram, að Vilmundur Jónsson vinni
að pvi, að skemma alþýðutrygg-
Lngannar. Því til sönnunar tilfær-
ir hann helzt, að gamalmjenni fái
ekki að veria í tryggiingunni rjema
pau séu tryggingarhæf og að peir
sem haldnix eru alvaxlegum, lang-
vinnum sjúkdómum séu ekki
tryggðir gagnvart peim sjúkdóm-
um. Eins og Alþýðublaðið hefir
margsinnis bent á, eru gamal-
mennin, alveg eins og allir aðrir,
tryggingarhæf, nerna pví aðeins
að þau séu haldin alvarlegum
langvinnum sjúkdómi, þá geta
Mvirbl tvftugrar stúlku
í ofvlðri ð Frððárheiði.
Fylgdarmaður heunar viltist frá
henui og hafðist hán við á heið~
inni í ofviðri og hlindmyrkri fi
tæpan sélarhring.
AGCST ÓLAFSSON póstur frá
ólafsvík lenti í hnakning-
um á Fróðárheiði í ofviðri í
fyrrl nótt. Var hann ásarat tví-
fugri s úL.u, Elnu Gísladótti r frá
Ölkeldu, að fara frá Ólafsvík og
ætlaði að Búðum.
Ágúst ölafsson varð í ofviðí’-
inu viðsldla við stúlkuna og hest-
ána, og komst hann við illan leik
að Búðum kl. 5 í gær.
Var þá þegar hafin leit að
stúlkunni, og leitoðu um 30
manns frá Ólafsvík og úr Stað-
arsveit allan síðari hluta dagsins
í gær til kl. 11, en þá fanst stúlk-
an, og var hún þá í fúllu fjöri.
Alþýðublaðið hafði í morgun
tal af Ágúst ólafsSyni, en pá var
hann staddur að Búðum — og
skýrði hann paimig frá hrakn-
Lngum sínum:
„Ég var á leið frá Ólafsvík til
Búða og lagði af stað frá Ólafs-
vík í fyrradiag i sæmilegu veðri.
Ég hafði hesta með mér til að
bera póstinn og ýmsan anmain
farangur og tvítug stúlka, Elín
Gísladóttir, oddvita í Máfahlíð
var með mér og ætlaði hún beim
til sín. Þegar við vorum komin
skammt á leiÖ fór veðrið að
versna og óx vteðurhæðin óð-
fluga. Var stormur mikill og fann
fiengi, en jafnframt varð myrkt.
Þóttist ég pó rata, pví að ég
befi farið þessa leið fjölda mörg-
um sinnum.
Á Fróðárheiði var illmögulegt
að halda áfram og var ég ekki
viss um sbefnuna. Færðin var
mjög slæm og var snjórinn i kWð
á hestunum. Ég staðnæmdist pvi
á heiðinni og vildi kanna leið-
ina framundan af pví að ég taidi
að við værum nálægt dalvegi eða
gili og hætta gæti verið á, að
við hröpuðum. Ég batt hestana
saman og bað Elínu að vera
kyrra hjá peim, meðan ég kann-
aði leiðina nokkuð. Síðan lagði
ég af stað út í hríðina. Mun
klukfcan þá hafa verið um 2 um
nóttina.
Er ég hafði gengið beint af
augum fram svo sem 10 faðma,
hrapaði ég ofan í dálítið dalverpi
en ég meiddist ekki. Mér gðkk
illa að komast aftur upp og var
iengi að bxjótast parrxa um í
snjónum. En ég komst pó að síð-
Frh. á 4. síðu.
þau ekki trygt sig giagnvart hon-
úm, enda er það eðlilegt, par
sem pessir sjúkdómar falla und-
ir lögin um ríkisframfærslu
sjúkra manna og örkumla.
Ef petta er skemd á alþýðú-
tryggingarlögunum, er rétt að
benda á pað, að í pingbyrjun
ftottt Brynjólfur Bjamason for-
maSur Kommúnistaflokksins
frumvarp, þar sem fyrsta breyt-
ingartiliagan var sú, að menn,
sem haldnir era alvarlegum,
Íangvinnium (ekki einu sinni virk-
um) sjúkdómum, skuli undan-
teknir frá sjúkratryggingunni!
Samkvæmt breytingartillögu Vii-
mundar hafa þeir pó rétt til að
tryggja' sig gagnvart öðrum sjúk-
dómum og rétt til alt að 26 vikna
læknishjálp í fyrsta skifti, sem
peir fá sjúkdóminn eftir að peir
koma í saimlagið.
Bneytingartillaga Brynjólfs pýð-
ir því, að öil þau gamalmenni, —
sem nú ekki geta tryggt sig
gagnvart alvarlegum, langvinnmn
sjúkdómum, hefðu ekki getað
tryggt sig giegn neinum sjúkdóm-
um! Ef Vilmundur er að skiemma
lögin með sínum bnsytingum,
hvað var formaður Kommúnista-
flokksins pá að gera? Eða vita
kommúnistar alls ekki, hvaða
frumvörp þeir flytja á Alpingi,
eða hvað pau pýða?
Hver getur tekið greinar Ein-
ar Olgeirssonar um alþýðutrygg-
iingarnar alvarlega eftir þetta?
2. Einar Olgeirsson heldur pví
fram, að pað eigi að ákveða með
reglugerð, hverjir falLi undir lög-
in um ríkisframfærslu sjúkra
manna og örkumla. Því í ósköp-
unum les Einar ekki pessi lög,
úr pví hann hefir ekki hugmynd
um, hvað í peim stendur? í
fyrsto grein, fyrsta tölulið pess’-
aria laga stendur skýrum stöfum,
að til gneina komi allir, sem
haldnir eru nokkrum ákveðnum
sjúkdómum eða öðrum, langvinn-
um sjúkdómi, p. e. a. s., allir,
sem ekki gætu notið hlunninda
hjá sjúkrasamlögunum gagnvart
pessum sjúkdómum.
3. Um ellilaunin segir Einar
að samkvæmt tillögu Vilmund-
ar sé pað algerlega á valdi bæja-
og sveitastjóma, hve há ellilaun
in verði, en samkvæmt tillögum
kommúnista sé skylt að veita
nægilega há ellilaun til lífsfram-
færslu og pað sé lögbrot, ef bæja
og sveitastjónnir geri pað ekki. I
frumvarpinu er nákvæmlega sama
skylda lögð á herðar bæjarfélag-
anna, pví pafr stendur: „Skal
haga úthlutoninni svo, að gamal
menni, sem ellilaunia nýtor, purfi
ekki fyrirsjáanlega að njóta
framfærslustyrks, og er heimil
aukaúthluíun í því skyni, þ&gar
bunn er orðin úthlutun Lífeyris-
sjóðs.“ 1 báðum tilfellum eru pað
bæjar- og sveitarstjórnir, sem
eiga, að dæma um, hvað mikið
puTfi að veita, og „umbóta“-til-
laga Einars var pví einskisvirði.
(Frh. á 4. síðu
Vaxandi æsingar gegn
Japðnum i Bandarikjunnm.
Ný raimsékn hefia* leitt I ljés að
árásin á ameríska fallbyssubát*
inn var geré að yflrlðgðn ráði.
LONDON í morgun. FO.
XT’FIRFORINGI Bandaríkjaflot-
ans í Shanghal hefir nú
látið hef ja nýja ronnsókn vegna
áráisarinnar á „Panay“ og hefir
hann látið ieiða mörg vitni meðal
hermanna á bnezku skipi, sem
sjálör leitaðust við að komast i
gegn ttm stöcuga sko hr ð tll þ ss
að komast mönnunum á „Panay“
til bjargar.
Virðist pessi síðari rannsókn
lelða það í ljós, að hér getí ekki
veirið úm óhapp eða tilviljun að
ræða, heldur árás að yfirlögðu
ráði, og fara æsingar I Eanda i.tj-
Unum vaxandi út úr mátinu.
Japanski sendiherrann í Was-
hington ,átti í gærkveldi langa
víðræðu við Condell Hull, utan-
ríkismálaráðherra Bandaríkjanna
um þetta mál. Er því nú spáð af
blöðum þar vestra, að Japanir
miuni ekki sieppa eins auðveld-
lega frá þessari árás eins og
þeir kynnu að hafa gert sér von
úm í upphafi.
Þýzka blaðið „National Zeit-
ung“ birtir grein um pessi mál í
gær, og segir par meðal annars,
að heimuiinn myndi græða mikið
á pví, ef Bnetland og Bandaríkin
vildu halda sér algerlega hlut-
laus I Austur-Asdudeilunni, enda
sé það sýnt, að hún verði ekki
leyst á viðunandi hátt með ihlut-
un annara pjóða. Blaðið varar
stjórnir Bretlands og Bandaríkj-
anna við pví, að fara, að blása
upp óhapp, sem alltaf geti komið
fyrir í Styrjöld, og gera pað að
ástæðu til vopnaðrar íhlutunar.
80 japönsk herskip á
leið til SnOnr-Kína.
Þrjátíu herskip eru nú á leið
frá Japan með hermienn og her-
gögn til Suður-Kína.
1 fregn frá Peiping er frá pví
skýrt, að Japanir hafi engin tök á
að friða landið á bak við sig,
og er pað jafnvel viðurkiennt af
Japönum, að KLnverjar haldi uppi
stöðugum árásum á Peiping-járn-
brautina. I Shansi hefir Japön-
um ekkert unnist á seinuato vik-
urnar.
Verkamaður bíður bana
í bifreiðarslysi í gærdag.
Efifreidiinl hvolfdi og varé verfica^
maðnrimi undfir sfýrfishésfiuu.
SVIPLEGT SLYS varð í gær
á Hafnarfjarðarveglnúm. —
Vöiubdl með tveim mönnum fór
út af veginum, og rolaðist annar
maðurinn til bana. Hét hann
Þór&ur Slgurðsson og var frá
Keflavík. Hlnn maðurinn, Krist-
ján Bjarniason, Njálsgöta 73,
meiddist töluvert, en er ekki í
neinni hætto.
Slysið vildi til kl. rúmlega 2
e. h. í gær.
Var vörubifreiðin G. K. 84 á
leið hingað frá Kefiavík mieð
fiskhleðslu, og voru tveir áður-
nefndir ménn í bifreiðinmi.
Þegar bifreiðin kom að Arn-
ameslæknum, sá bifreiðarstjór-
inn bíl koma á móti sér. Jók pá
bifreiðarstjórinn ferðina, til pess
að verða fyrri yfir brúna en bif-
reiðin, sem kom á móti þeiim
Þegar kom yfir brúna, vék
hann bifreiðinni út á vinstri veg-
arbrúnina, til pess að hleypa
bílnum fram hjá, en áleit sig
vera kominn full-utarlega og
beygði inn á veginn aftur.
Bílstjórinn, sem var i bifreið-
inni, sem kom héðan frá Reykja-
vík, var Einar Jósepsson, sölu-
maður frá Ásgarði.
Þegar hann kom yfir brúna,
varð honum litið aftur og sá pá
að hjólin á vörubifreiðinni snéru
upp í loft. Hafði bifreiðln snú-
ist á vegarbrúninni í velturmi og
lá fremri endinn uppi á kantin-
um, en afturendinn pvert út frá
veginum.
Stýrishúsið hafði brotnað, og
lágu mennirnir báðir undir pvi.
Sá Einar á höfuð Þórði og só,
að hann var örendur. Sá hann
l.íka, að Kristián var meðvitond-
arlaus.
Gat hann ekkert að gert ein-
samail, en hraðaði sér til Hafn-
arfjarðar til pess að sækja hjálp.
Þegar hann var kominn nokkuð
áleiðis mætti hann áætlunarbíl
og skýrði hann bílstjóranum og
farþegunum frá slysinu. Komtí
peir svo mönnunum til hjálpar,
en Einar ók til Hafnarfjarðar og
hringdi til lögreglunnar.
Hinir slösuðu menn vora flutt-
ir á- Landsspítalann, og kom par
í ljós, að Þórður hafði dauðrot-
ast, en Kristján hafði skoriist á
höfði, en er ekki talinn hættu-
lega meiddur.
Þórður var kvæntur og átti 4
böm.
Skoðun hefir farið fram á bif-
reiðinni, og voru hemlar og
stýrisútbúnaður í góðu lagi.
L j óskastarakvöld
verður í Sundhöliinni 1 kvöld
kl. 5—7 fyrir börn og kl. 8—10
fyrir fullorðna.
Norskúr platíímirefur
hefir verið seldur til Argentinu
fyrir 20 þúsund krónur og er bú-
ist við að fleiri verði bráðlega
seldir til Suður-Ameríku fyrir
svipað verð, því að ýmsir kaup-
endur eru um boðið. (FO.).