Alþýðublaðið - 29.10.1938, Page 2

LAUGARJDAG 29. O^T. 1038
HEYRT OG SEÐ

MERISKIR kviiímyndaeigiend-
■ lur óttast þa'ö mjög, arð æsku
mannian'na, » komu til Pale-
stíniu fyrír seytján áiíum sí’ðan.
lýöurinn sé ai'ð verða fráhvieirfiuir
k vikm y ndah úsuMum.
Hagskýrslu'r sýnja, að- fólk á
aMrintum 16—25 ána er ekki>
jafnfíkið í þaíð að horfa á kvik-
myntíir sem áðiur. Pó eru enn.
niokifcriiír Jieiktíndiuir, siem tíragiai
æskufólkið aö. Helztir þeirra eru
Sonja Hen-ie, D-eanna Durbiin og
Myrna Loy.
Nú er það danzin-n, sem fraan-
ar öðru fanigar hug unga fó-lks-
ins í Bandaríkjumum.
Ótal nýir danzar eru iðkaðir
af mikiili ákefð. Kvöld eftir
kvöM þyrpist fólkið á danzstað-
Siðan árið 1927 hefrr hann
komið fram sem spámaður og!
leerimeistairi. — Lærisvdnahóp-
lur hans er fjölmienn-ur.
Af spádómuím' h-ans sfculiu þess
r.r niefntíir:
Pjóðverjar miu-niu fara með
hernaði um lantíið heJga til þess
að -tortímia Gýðíinigum. En þá
miun kowi-a ógiur,legur landskjálfti'
frá Oliiufjalliniu iog þýzk-u her-
mennimir muwu fairast.
Tveir þriðju hlut.air af íbúum
heimsins munu faraist í skelfi-
legum ófriði. Síðan verður eilíf-
ur friðU'r.
inn og danzar hiina nýju öanza,
Big Appie, Kissing Danoe og
hvað þeir nú allir heita.
•
Ameriski pólfaa-inn og land-
könnuðurinin Linooln Eilsworth
flujg|mað|ur ©r nú að uindirbúai
nýja ferð til SuðiurpóLslantíanna,
A'ð þessu sinni ætlar hann eink-
um að rannsaka Entíerlry-land.
Ofur.lítið gos átti sér stað í
Vesoiviusi nýlegia. Hraiunstraium-
ur rawn frá því rneð 200 metra
hraða- á klukkiustund. Um sk>eimd-
ir |af völdum þess hefir ekki
frétz-t, en gosið var talið mjög
fagurt. Það sást glögt frá Nap-
oli.
*
*
ELsti maöur heimsins ieir inn-
fædtíur Bechluánlamaður, sem
Ramnnonotwane heitir. Hann er
126 ára igamall. Þessi aidraði,
svarti hei’ðu'rsmiaður er nú blind-
ur orðinn og á erfítt lum mái.
*
1 haust kemur út annað bindi
af endurmfainingum hálnns kunna
niorska Ijóðaskálds, Herman Wil-
dienwey, Ber það nafnið „Viingie-
hesten og Vertíen. II. — Fyrsta
bindið kom út á s. 1. ári.
*
Rússnjeska rétittnúnaðarktokj-
-an utanlanids hefír nýlega tekið
Nikulás II. siðais.ta Rúsisakteiis-
ara í tölu dýrðlinga.
*
Ameriski rithöfuntíurinn Lou-
is BnomfieM er talinn fyrstur
manna hafa tíðkaö þau vinnu-
'brötgð i .S'káMsagnagerð, að íáta
langar skáldsögur gerast á einu
dæigri. Nýlega hefir hann selt
réttinn tii að kvikmyndia sögu
sína, „Regnið kemur". cyrir 650
þús kr.
NýLega luefir komið út um það
tilskipun í Þýzkalandi, að Gýð-
ingar mieg'i ekki nota önnur
skírnarnöfn en stjómin hefir
glefið Leyfí til a'ð nio-ta. Fer síð-
an á eftir skrá yfir þau nöfn, er
Gyðingar megi nota, beeði kven-
mannsnöfn og karhnannBnöfn.
Það hlýtur að vekja athygili)
að í skrá þessari er ekfci að
finna nöfn einsi og Jósef, Davíð,
Jatoolh og Jóhannfes. Munu þau
nöfn því í framtíðinni ætluö
aríum.
Útlenid blöð herma, að þús-
untíir Gyðinga telji, að nú sé
hinn laagfirTáði Messiais þeirra
kiominn í tíagisljósið. Hann
hfeitir Moises Guibbori - <og var
rrueðal fyrstu rússnesku flóitta-
Geri vfð sawmiavélar, allskonar
heimilisvéiar og skrár. H. Sand-
holt, Kiappiarsti'g 11, simi 2635.
Auglýsið í Alþýðublaðinu.
UMRÆ ÐUEFNI

DAGSINS
Hafa rafmagnsreikning-
arnir hækkað ? Br straum-
urinn frá Sogslínunni lœgri
en frá Elliðaárstöðinni?
Hitaueitumálið, rikisvaldið
og bœjarstjórnarmeirihlut-
inn. Alþýðusambandsþing-
ið, fulltrúarnir utan af
landi.
SÍÐAN Sogsstöðin tók til
starfa hafa mjög margir
kvartað undan því, að íjósin hjá
sér væru daufari og það hitnaði
seinna í pottunum eða bökunar-
ofninum, en áður meðan Elliðaár-
stöðin sendi orkuna inn á heimil-
in. Jafnframt hefir verið kvartað
undan því, að rafmagnsreikning-
arnir hefðu hækkað og jafnvel
svo, að munaði allmiklu.
$
Fyrir nokkru síðan barst mér
bréf um þetta efni frá Ásaþór.
Ber hann þar fram ýmsar spurn-
ingar, sem ég veit að almenningi
þætti mjög vænt um að fá svar-
að.
Bréfið er svohljóðandi:
*
„Er það rétt, sem ýmsir halda
fram, að spennan á raflínunni frá
Soginu sé lægri heldur en hún á
að vera og heldur en hún var
venjulega frá Elliðaárstöðinni? Ef
svo er, hvaða áhrif hefir það á
rafmagnseyðsluna á heimilunum?“
*
„Svo er mál með vexti, að ég
hefi heyrt ýmsa kvarta undan því,
að rafmagnsreikningar hefðu
hækkað allmikið síðan Sogsstöð-
in tók til starfa, þrátt fyrir það,
að notuð séu sömu rafmagnstæki
og áður og engu ósparlegar á-
haldið.“
*
„Mér skilst að kilowattmælarnir
gangi jafnhratt hvort spennan
á línunni er 160 volt eða 220 'volt,
en munurinn liggi í því, að það
hitnar seinna í pottunum, eða að
maður þarf að nota stærri perur
í lampana, til þess að fá sama
ljósmagn og maður fengi af minni
perum, ef straumurinn væri venju-
lega sterkur. Eftir því, sem perur
eru stærri, eftir því eyðast fleiri
kílówött. Eftir því sem hitnar
seinna í pottinum, eftir því eyðas-t
fleiri kílówött.“
*
„Það væri fróðlegt að fá nánari
skýringu á þessu atriði. Og ef það
reynist rétt vera. þá er það ekki
svolítill skildingur, sem rafmagns-
veita Reykjavíkur sækir í vasa
okkar borgarbúa, um fram það,
sem henni ber að réttu. Og ég
býst við. að þess háttar kaup-
mennska myndi vera nefnd svindl
— ef hún væri þannig rekin af
einkafyrirtæki.“
*
Ég er ekki fróður í rafmagns-
fræði og því síður er ég öllum
hnútum kunnugur hjá Rafmagns-
veitu Reykjavíkur. Ég snéri mér
því í gær til Nikulásar Friðriks-
sonar umsjónarmanns við Raf-
magnsveituna og lofaði hann að
svara mér þessum spurningum í
dag eða á morgun. Mun ég því
birta svör hans eftir helgina.
*
Alþýðusambandsþingið ræddi
um hitaveitumál Reykjavíkur og
samþykkti áskorun til ríkisstjórn-
arinnar um að taka það mál að
sér. Kom það í ljós á þinginu, að
fulltrúarnir álitu að hitaveitumál-
ið væri ekki aðeins hagsmunamál
Reykjavíkur og Reykvíkinga —
heldur þjóðarinnar x heild — og
það mætti alls ekki láta þetta
mikla hagsmunamál stranda á
sinnuleysi bæjarstjórnarmeirihlut-
ans. Ríkisvaldið á að taka þetta
mál að sér svo fremi að íhalds-
meirihlutinn leggi ekki nýjar tor-
færur í götu þess.
*
Það er ekki að efa að Alþýðu-
sambandsþingið hefir verið um-
ræðuefni bæjarbúa, enda er það
von. Samtök alþýðunnar eru nú
orðin svo máttug, að afstaða
þeirra varðar miklu fyrir þjóðfé-
lagið í heild. Þau hafa nú tekið
af skarið um það að þau aðhyllast
ekki ofbeldiskenningar eða of-
beldisaðferðir í opinberri baráttu.
en treysta því, að þeim verði gert
kleyft að heyja umbótabaráttu
sína með þeim vopnum. sem nota
á í siðuðu þjóðfélagi.
*
Þétta Alþýðusambandsþing var
óvenjulegt að því leyti. að full-
trúarnir frá félögunum utan
Reykjavíkur skipuðu yfirgnæfandi
meirihluta þess, en venjan hefir
verið sú, að Reykjavíkurfulltrú-
arnir hafa verið helmingur þings-
ins og stundum meira, enda eiga
fátæk félög úti á landi erfitt með
að senda fulltrúa. Að þessu sinni
var áhuginn svo mikill meðal fé-
laganna úti á landi að þau horfðu
ðtsvar til bælarsjéðs H®ffejit^
vfkur árlé 1988 er allt falUO f
gJaMðaga @g 1. uéweiuber falla
dráttarvextir á fférOa hlinta
égreidslra átsvarae
Er sfeoraO á g|aldeaiáiir aO
ggreiOa útsvarsskaldir sfnar ná
pegar.
RejrfeJavffe, 23«, efetéber 1033.
Borgarritarinn.
ekki í kostnaðinn — og sendu full-
trúa sína, enda hefir og fjölgað
mikið í sambandinu utan Reykja-
víkur síðustu árin.
*
Ýms atvik urðu þess valdandi
að unnið var á markvissari hátt
að þeim málum, sem fyrir lágu á
þinginu og að enginn klíkuskapur
átti sér stað eins og oft vill verða,
þegar tveir fjandsamlegir hópar
mætast. Er þess og að vænta, að
árangurinn verði eftir því fyrir öll
samtök alþýSunnar.
Hannes á horninu.
Listsýning
Barbara Moray Williams og
Magnúsar Árnasonar var opn-
uð í Zion á Akureyri 24. þ. m.
Þar eru sýnd 90 málverk 1 olíu-
og vatnslitum. Eru þau af ýms-
um merkum stöðum í landinu.
Á sýningunni eru enn fremur
tréskurðarmyndir og teikningar
gerðar með bleki, kaffi- og te-
litum. Sýningin er fjölskrúðug
og hefir að dómi sýningargesta
mikinn listrsenan blæ. — Sýn-
ingin er opin daglega til næsta
þriðjudagskvölds. (FÚ.)
Saltgrásleppu hefir Jón Eyj-
ólfsson, Fálkagötu 36, til sölu.
Pantið í síma 4861. Pöntunar-
fél. á Grímsstaðaholti.
MslasaHkoma
verður haldin í Fríkirkj-
unni sunnudaginn 30. okt.
kl. 5 e. m.
Efni samkomunnar er
þetta:
Bach; Toccata og fuga d-
moll (Páll ísólfsson).
Erindi: Kirkjuhús og trú-
arþörf (prófessor Guð-
brandur Jónsson).
Telemann: Sonata í B-dur
fyrir cello og orgel (Dr.
Edelstein og Páll ísólfs-
son).
Einsöngur: Kirkjulög —
(Gunna^ Pálsson).
Erindi: Trúarleg áhrif á
afbrotamann (Pétur
Ingjaldsson cand. theol.).
Kórsöngur barna (Páll
Halldórsson stjórnar).
Allur ágóði af samkom-
unni rennur til kristilegr-
ar starfsemi meðal barna.
AðgÖngumiðar verða seldir
á laugardaginn í Bóka-
verzlun Sigf. Eymundsson-
ar, Hljóðfæraverzlun Sig-
ríðar Heígadóttur og á
sunnudag við inngangínn
frá kl. 4.
H. E, Haggard:
Kynialandið.
69.
möamyrfcri og meö lniLdu-m höfðum. En þefckiö þið
þiaiu, þessi nöfn, sem vonu' í öndver&u? Því a-ö ef þiö
þefcfc'iÖ' þau lefcfci, ó, þú hin yndistega, þá ljúgiiÖ þiö og
g’uðlastíð, og verði'ö Onminiuim að bráð.
— Sjialdan hafe þe&si helgiu nöfn veriö niefind iujm:
allan aicliur, nemi'a í niðiam-yricri og með hutóum höfð-
wm, S’vairaðft Júannai dja'rflegai, en nú er nýi timinn
korntnn, rimi fcomiunnar, og nú sfculu þau v-erða köll-
uð hátt í tíagsljótsiniu fná ognum vöruim mieð upplyft-
luim lauguim. Hlustið á, Börn Omisins, þessi ern nöfn
þau sem við höfurn frá önidve'h&u: Aca er nafn
mitt, mó&ur Ormsins. Jal beitir hann sem er Ormuir-
u-rinn. Þdkfcið þi'ð okkur nú?
Jiafnsjkjótt sem þeislsi orð höfðu hljómað frá vör-
iuim benna'r, fcomu angistarstumur frá hvferjum einast-a
manni, serni heyrði þalu. Þá hrópaði gaimli pnestur-
inn hátt: Pallið firaim á ásjómur yðar, þér börn Omns-
ins. Tilbið þú, alluir lýður spjótsinis, sem í þokumni
býr. Aoa, drottningin ódauðiega, ier komin beim> aftiur.
Giuðinn J>al befir ífclæðst mannsholdi. Olfan, legg þú
niður fconungs tign þíina, bonum ber hún. Þér pnestar
opnið imusterin til fiuLls; þau eiga þau. Til'brðjið Móð-
urina; sýnið- guðinum lofcningu!
Manngrúirm heyrði þetta og fileyg'ði sér flöfcuan,,
alLur á sama au-gnabliki, og hver einasfci maður hróp-
að;i ,mieð þiumuraust:
— Aoa, diriottning lífsins, er komin; Jal, dauða-guð-
inn, befir íklæðst holdi. Tilbiðjið Móðurina; sýiniið
guðinum totningu!
Það vair eins og öll bendieildin hefði htiigið mður
tíauð, og af öllum þeimi hundruðuim, aem þar vom-j
saman kom'in, stóðu þau Júanna og OtuT ein á fótum
»aum — ,a& undanteknum feinum einasta manini, Olf-
an, yfirfioringja liðsmanna. Hann stóð uppréttu'r, og
vlrtist ekki felLai sig n|eitt vel við þá <skipun, að fiá
va|M siitt swona umsvifaiaust í hentíuir dvergí, hvort
sem hann var nú guð eða maður.
Otúir var giersamiega uifen' við sig, sfcildi ekiki pofcfc-
úri orð taifi því sem sagt hafi&i verið, og botnaiði efcki
lifandi vifcund í þeasum kynlegu sfcripaiátum. Ha/nn
bemfí á höíöingjann með spjóti sínu i því skyni aö-
vefcja athygli Júönnu á því að bann stæði enn. Bn
mífcTi imiaðurinn sfcildi þeitta á annain vfeg; hotin hélt
aiuðsjáanlega, að þessi nýbomni guð væri ,að kaila
ýfír siig itoi'itíming. Driamib hans bugaðist af hjátrúnnd,
og hiann féll Líka á fené.
Þegar tiibeiðsiu hijómurinn var um garð gen(ginn,
tófc J.úanna aftur tíl máls, og snéri sé!r þá að gaimia
pnesitinuni.
— Sjtatt þú úpp, bamið mitt! sægíði hún, — bann
hefð-i vel geíað verið íangaíi hennar, — og sffcandiði
Uipp, þér hermenn spjó)ts:ins, og þjönar Ormisinis, og
hiúistið á mál miitt. Þið þekfcið mig nú, þið þekk'ijð-
mig 'a‘f mdnu helga; nafni, þið þefckið mig af andiits-.
fiatÖ miinJU' og af rauða slteiininum', sem giitrar á enni
míruu. í öndverðuí var blóðiminu útheJit,, iog va-rð a'ð-
þeim gim'Siteinum, sem; þið nú fómfið árLega hobuni,
sem er so-niur mrrm og veiitti mér ba|n,a. Nú hiefir fon-
lögúnum frámgeng't orðið og ríkir hansi ©r undir iok
liðilð. Að sönn'u kem ég með bonmim, og bann er
enn ;gu>ð, ear bann elskar mig aft-ur lains og sonur og
beygir hné sm fyrir miér með Lo’tó'ingU. Þið kunnið í
feinu orði gömllui sög'uwa, sem' í 'dag er á lenda. Nú
höldum við áfram til borgair yðár, til þess að dvelja
hjá ykku'r 'um sfund og til þess :a& opiinbera ykkur
lögmál endaiyktarinnar, og við imúinuim komá ein.
Látíð fyrirbúa okkur stað í borg yðar, sénstakan ,staði,
en nærri musterinu'; og látíð fæ-ra okkúr þangað
miatvæli, svo að þjónar míni'r megi matast. Látið Hka
mienn -bíða; við hlið borgátínnar ti'l -þess ®Ö beUa okk'ur
þangað. Látið engain njósnia um atferJá okkar, svo að
þlð vef'ðið ekki ailir fyrir iillum af-drifum, og L átfe
iang.an ver,a óhlýðiim, svo að við hve'rfium elrki aftur
tíl lajnds daú&ans -og draúmiainnia. Vfería má, að við
dve'ljúm hér ekki lfen,gi, ve'rai aná, að við ko-múim tii
að færa ykkúr blessúp og förum svo aftur. Þes.s vegna
akulúð þið hiraða' ykfcur að gera það sem við bjóðum'
ykkúr, og g'ö’ra það alt. Og farið nú vel í þetta skifti,
þjófnar míni'r!
Júaina sagði þetfca mjög tignárLfega og hélt í hönd-
ána á Otri, eins og áðujr. Nú færði hún sig íllsaintj
hanúm bægt og hægt aftu'r á bak tiil klappafhri;n|gsins
o.g söng á lieiðinni.
XXI. KAPÍTULI.
Alulia^jtrik Otuvs.
Júarma og Otúr komust iinn í klapparhringinn, þar
sem litli flokkúriun lá glápandi og fr ásér nuiminn
af úndf'un; það etr að se,gja, allir, að Sóú undantekinni
húin s>at ein ,sé'r og krossl-agði handleggina á brjástiuu
A’l-t hafð'i fárið eing og hún bjóst við, í ;raún og verúi
eins og það hiaút að- faha, svo firáímarlega seim Jú-
anfna gleymdi ekki því sem> henni hefði verið kient'
né sýndi á sé'r mein hiræðs'lúmierki, og svo fra,mar-
legá se;m dvfergulrinn gerði ekki nein aúlastryik. En
.Sóa vissi vel, a;ð þe-ttai var ekki nemia býrjúríin á erfið-
lieikúwuim,, iog þó að það gæti verið tiltölúiega auövelt
fyrijr Júönnú iog Otur að komast inn í bohginai og
tfelja mönnúm' trjú: lúm >að þau væ®u guðir, er tekið
hefð' úó sig miannlegt hold, þá var alt örðugra að
halda mönnum föstúm' i tjrúwni á þau ósannindi. J:afn-
framt vissi hún það, að ef upp :um> þau .skyldi komiaist,
þá gat þ'eim ekki o'rðið Undankiomiu auðið, ieða að
mins'ta kosti hiaút það að ve*rða mjög öröugt a&
sleppa. Þesis vegúa isat hún ein sér og var hugsi,,
þvi aið þrátt fyrir þennain sjgur grunaði hama, aö illt
múndi á efti'r fa'ra.
Eh ;méð hin'a va'r öðriu máli að giegna; þeir höfðwi
hl^yri sönginn, þeir höfðú sóð mikiu monnina í her-
Dömur, takið eftir! Hattastofa
mín er flutt frá Laugavegi 19 á
Skólavörðustíg 16 A. Mikið úr-
val af nýtízku höttum. Herra-
hattar litaðir og breyttir í
dömuhatta. Lægsta verð í bæn-
um. Vönduð vinna. Fljót af-
greiðsla. Helga Vilhjálms. Sími
1904.
Atvjnna.
Ábyggilegur maður, sem get-
ur lánað 300 kr. gegn
tryggingu, getur fengið
framtíðaratvinnu strax. Til-
boð með upplýsingum um
fyrri atvinnu, merkt „Iðn-
aður,“ sendist afgreiðslu
Alþýðublaðsins. fyrir mánu-
dagskvöld.
Auglýsið í AlþýSufckðmu.