Tíminn - 30.06.1917, Blaðsíða 4

64
T í M I N N
glugga« (á standþili) »svo ekki
sást í dyrakarminn. Enginn ferða-
maður fór austur klað, heldur
Lindargötu, annað ófært. Þar mok-
uðum við t.visvar og þrisvar allar
brekkur ofan í læk. Byrjuðum að
moka 4. í páskum. Nærri var ó-
fært í Botnum gamla hliðið, fönn-
in nærri jafnhá suðurkampi. Svip-
að var austur Botna. Þar er marg-
búið að ryðja í lækina og vatns-
renslið, sem við notuðum vel þá
2 daga er rigndi — annað helgi-
dagur — hundvotir.« . . .
Sandur þessi kom allur i páska-
veðrinu mikla, af n. n. v. átt, sem
er hin versta þar, en sjaldgæf svona
frek.
Yfir 1000 kr. verður hann að
teljast kosta, sandurinn sem burt
var færður, þá er bréfið var skrif-
að 19. júní. En hve mikið kostar
— etur og eyðir — sandurinn sem
eftir er á túninu? Og í högunum?
Fyrir framlagt fé og erfiði rnætti
slétta 2 til 3 dagsláttur í myJdinni
jörð; sæist sú jarðabótin fremur
og heyrðist betur.
Að verja gott land eyðileggingn,
er þó landnáin líka á sinn hátt,
og getur verið eins mikils virði og
breyting á öðru landi.
Þetta styður og eykur eignir
þjóðarinnar og arðvonina framvegis.
Ekki er sandurinn góð dýrtíðar-
uppbót. Hér er þó ekki verið að
biðja því síður heimta neinar bætur
frá öðrum landsmönnum eða af
almanna fé.
Því meirá sem þrengir að, þess
meiri er þörfm fyrir dugnaðinn og
kjarkinn til að bjarga sér og sínum.
Þingið stjórnin og nefndir allar er
eihverju ráða, eiga að örfa þennan
áhuga einstakra manna á öllum
sviðum til að bjarga sér, en ekki
drepa hann niður. Þegar skortur-
inn þrengir að alþýðu um land alt,
þá má ekkert geja neinum manni
af almanna fé, er eitthvað gelur
gert. Allir verða að borga með iðju
sinni á einhvern hátt. Gegn hungri
og kulda og einangrun verður fram-
leiðsla matvæla og eldsneytis i land-
inu, að ganga fyrir öllu öðru.
Hvert sýnist mönnum þarfara, að
bæta landið og auðga það með
framleiðslu á landi og sjó, eða að
heimta hjálp af öðrum — með
höndur í vösum?
27/g Vigfús Guðmundsson.
3Frá útlönðum.
Það hefir áður verið sagt frá því
að Konstanlínus konungur Grikkja
hafi hröklast frá völdum, og við
það mundi veldi Bandamanna auk-
ast þar i landi. Nú hefir frézt að
Venezelos hafi tekið við formensku
stjórnarinnar, en hann er, sem
kunnugt er, mjög ákveðinn á móti
Þjóðverjum. Þó er ekki alveg víst
að Grikkir gangi til fulls í lið með
Bandamönnum. Aþenuborg hafa
Bandamenn tekið, líklega með Ijúfu
leyfi stjórnarinnar.
Frá Rússum er sömu óvissuna
að frétta sem áður. — Hver hönd-
in upp á móti annari. Ber einna
mest á stjórnleysingjum. Mikill
flokkur manna er þar þó, sem halda
vill ófriðnum áfram og berjast til
sigurs við Þjóðverja. Þeim flokki
fylgir mikill liluti hersins, sem nú
hefir nýskeð tekið til vopna af
nýju, eftir langa hvíld, í Galesiu.
Austurrílcismenn liafa orðið undan
að síga í áttina til Lemberg.
Á vestri vígstöðvunum sækja
Englendingar fram tveim megin
Souches ár og verður eitthvað á-
gengt. Frökkum þokar áfram í nánd
við Hestebize. Eru orusturnar nú
óðum að magnast aítur og má
vænta stórtíðinda bráðlega.
Austurríkismenn hafa endurnum-
ið landspildu í Tirol, í dal þeim
er Sugano heitir. Þar tóku þeir
höndum 1800 ítali. Annað er eigi
að frétta af viðureign Itala og Aust-
urríkismannna.
Það þykir tíðindum sæla, að í
Kristíaníu liafa fundist talsverðar
birgðir sprengiefna, sem vitnast
liefir að Þjóðverjar áttu þar geymd-
ar á laun. Sljórn Noregs hefir gert
þessar birgðir upptækar.
Bandarílci N. A. hafa tilkynt að
strangara eftirlit verði liér eftir en
hingað til með matvælafiutningi
þaðan lil hlutlausra þjóða, til þess
að fyrirbj'ggja að þau geti lent í
höndum Þjóðverja. Kemur þetta
efiaust hart niður á þeim þjóðurn,
sem ílytja vörur á skipum undir
siglingafána Norðurlanda, svo sem
Dana, en undir því merki hafa ís-
lendingar siglt til þessa og fá þeir
nú að reyna hvert gagn þeim má
að því verða.
Nýtt sprengiefni hafa þeir feðg-
arnir Dr. Waltoif og sonur lians
fundið upp, er þeir kalla »terro-
ralt«, tíu þúsund sinnum sterkar
en dynamit, sem Nobel fann upp
og græddi á ofijár.
JPréttir.
Tíðin er köld, þótt nokkur daga-
munur sé að, nóttina eftir Jóns-
messu höfðu verið hrímaðir glugg-
ar á Kolviðarliól en pollar lagðir
austur í Flóa. Suma daga vikunn-
ar hefir verið logn og sólsfdn, og
þá notið hlýinda.
Afli er talsverður á Austfjörðum.
Höfðu vélbátar frá Seyðisfirði kom-
ið með 16 sippund úr róðri, og
mun það meiri afii en oftast endra-
nær.
Grasspretta talin óvenjulítil um
þetta leyti árs alstaðar um land.
Mannalút. 17. þ. mán. andaðist
á Bægisá í Eyjaíirði Valgerður Þor-
steinsdóllir, 81 árs að aldri, fædd
23. april 1836. Var Valgerður dótt-
ir hins alkunna prests, Þorsteins
Pálssonar á Hálsi í Fnjóskadal, en
ættin sú bændaætt úr Mývatnssveit.
Móðir Valgerðar, fyrri kona síra
Þorsteins á Hálsi, var Valgerður
Jónsdóltir, prests Þorsteinssonar 1
Reykjahlíð. — Árið 1865 giflist
Valgerður síra Gunnari Gunnars-
syni fóstbróður sínum, en bróður
Tryggva bankastjóra Gunnarssonar
og þeirra systkina. Dóu þeir báðir
1873 Gunnar maður Valgerðar og
Þorsteinn faðir hennar. Upp undir
20 ár veitti frú Valgerður forstöðu
kvennaskólanum á Laugalandi eða
frá 1877 til 1896 er skólinn fluttist
til Akureyrar til þess að lognast
þar út af eftir nokkur ár. Þótti
Valgerður góðri mentun og skóla-
stjórahæfileikum búin, enda mun
hún lifa lengi í verkum sinum fyrir
bragðið. En það er til marks um
sjaldgæft uppeldi að mentun alla
hlaut Valgerður í föðurhúsum, þeg-
ar frá er talin tímakensla er hún
naut í Iíaupmannahöfn einn vetr-
artíma. — Systur átti Valgerður
tvær, frú Sigriði ekkju Slcafta Jós-
efssonar rilstjóra og Hólmfríði konu
síra Arnljóts Ólafssonar (f 1904),
en bróður Jón prest á Möðruvöll-
um. Dóttir Valgerðar er Jóhanna
kona síra Theódórs Jónssonar á
Bægisá. Er hér látinein af merk-
ustu konum landsins.
Hinn 25. þ. mán. andaðist hér í
bænum Þorlákur O. Johnson kaup-
maður, faðir Ólafs Jolinsonar stór-
kaupmanns og þeirra systkina, 79
ára gamall, fæddur 31. ágúst 1838
á Breiðabólsstað á Skógarströnd.
Var Þorlákur einn af bezt mönn-
uðum kaupmönnum sinnar tíðar
og brautryðjandi á ýmsum sviðum
þar. Gleðimaður mikill og talinn
að hafa sett svip á bæjarlífið meir
en flestir aðrir um það skeið er
hann var upp á sitt bezta. Þorlák-
ur heitinn hafði lengi verið heilsu-
laus.
Þingmálatnnd héldu þingmenn
Reykjavíkur 24. þ. mán. og var
hann all-fjölsóttur. Voru þar sam-
þyktar tillögur um að fjölga þing-
mönnum í Reykjavík, að fá lög-
giltan siglingafána, að landssjóður
tæki að sér einkasölu á steinolíu,
kolum og salti, að þingið tæki
landsverzlunarfyrirkomulagið til í-
hugunar, að draga ekld lengur að
koma líftrygging sjómanna í við-
unanlegt horf, að þingið heimili
Rvík einkasölu á mjólk fyrir bæ-
inn, að landssjóður greiði framvegis
mikinn hluta af þeirri verðhækkun
sem orðið hefir á helztu lífsnauð-
synjum síðan stríðið hófst, þá vildi
fundurinn og afnema aðflutnings-
tolla og sykurtollinn nú þegar, og
loks að þingið tryggi hlulleysi
landsins í ófriðnum sem bezt og
helzt að fá fullveldi þess í utan-
ríkismálum viðurkent nú þegar.
Siglingar. í s 1 a n d er komið
til Halifax á veslurleið. Lagar-
foss ferðbúinn og sennilega lagð-
ur af stað heim. Bisp á leið til
Englands eftir salti norðan um
land. Gullfoss fór til Ameríku
á sunnudaginn. Meðal farþega vest-
ur voru Einar Jónsson mynd-
höggvari og kona hans og Harald-
ur prófessor Níelsson og konuefni
hans, Guðrún Tómasdóttir. Fer
Einar í þeim erindum að vita hvað
líður mynd Þorfinns Karlsefuis
B o t n i a kom úr hringferð 25. þ.
mán. og með henni Sigurður Jóns-
son ráðherra og fjölskylda hans,
þingmenn margir og fjöldi annara
farþega. Botnia fer aðra hringferð
3. júlí og kemur þá við á mörg-
um höfnum. Vesta kom í dag til
Hafnarfjarðar með kolafarm. Hafði
mikinn póstflutning meðferðis.
Fúskrúðsflrði 12. apríl. Nú hefir
tíðin breyzt til batnaðar; eru nú
logn og stillur búnar að vera eina
viku, hitar á daginn og frost um
nætur; k.om það sér vel, að bati
þessi kom, því að margir voru
orðnir heylitlir, því að veturinn
hefir verið gjaffeldur, en alstaðar
þar, sem eg til veit, eru gripir í
góðum holdum. Afiavart hefir orð-
ið liér um síðastliðinn hálfan mán-
uð, og var þess fullkomin þörf,
því að þótt almenningur væri ekki
beinlínis farinn að líða mikið, var
matvælaskortur orðinn tilfinnan-
legur. Úr þessu bættist þó dálílið,
því að mótorskútan »Njáll« kom
með 500 hálfsekki af rúgmjöli til
BeruQarðar, Stöðvarfjarðar og hing-
að til h/f Örum & Wulffis. Af því
rúgmjöli kosta 60 kr. hver 100 kg.
Ennfremur kom með e/s »Lagar-
fossi« samtals 150 hálfsekkir, að
sögn, til Örum & Wulíí’s og Sam-
einuðu islenzlcu verzlunarinnar. Um
verð á því óvíst enn. Úthlutunar-
seðlar eru nú í smíðum hjá sýslu-
manni að likindum á matvælum
þessum og landssjóðssykrinum, og
leiðist mjólkurlausu þurrabúðar-
fólki að bíða mjög lengi eftir út-
hlutuninni. Fáeinir sekkir af kar-
töflum talsvert skemdum komu
hingað og kostuðu 18 kr. pokinn,
meðan lil var, en 20 kr. var hann
seldur á Eskifirði. Það er annars
orðið voða-verð á öllu, sem al-
menningur þarf með. Þannig er
nú þriggja pela flaska af stein-
olíu seld á 50 aura hjá Örum &
Wulfi'. Grænsápa kostar 1 kr. 50
kg., lirátjara 1 kr. 60 kg., kol 100
tonnið. Um verð á salli óvist enn
þá. Gömul naglrekin tré 5x6" eru
seld á 45 aura fetið, hveiti 88 a.
kg., hrísgrjón 90 a. kg. Hvort þessi
mikla verðhækkun sé bein afleið-
ing yfirstandandi styrjaldar, skal
ekkert sagt um. En þeir, sem eru
verst innrættir, eru hálf-hræddir
um, að kaupmenn »kríti svona lið-
ugt« í skjóli stríðsins. Og það eina
er þó víst, að ekki þurftu gömlu
trén að hækka í verði, því að þau
voru til hér í landi áður en stríð-
ið byrjaði. X.
Alþing kernur saman 2. júlí.
Sira Friðrik Friðriksson prédikar
við þingsetningu kl. 12 á hádegi.
Synodus, hin árlega preslastefna,
er nýafstaðin, hin fyrsta undir
stjórn Jóns biskups Helgasonar.
Ritstjóri:
Gnðbrandnr Magrnússon.
Ilótel ísland 27.
Sími 367.
Prentsmiðjan Gutenberg.