Tíminn - 18.11.1922, Blaðsíða 2

156
T 1 M I N N
Notið að eins íslenskar vörur.
Kaupið að eins íslenskar vörur.
Haíið þér sé'ð nýju dúkana írá Klæðasmiðjunni Álafoss?
Þeir eru bæði til notkunar í fatnað, dyratjöld, útsaumsdúka
o. m. fl. til prýðis á íslensku heimili.
HMT íslenskir dúkar klæða íslendinga best.
Klæðasmiðjan Álafoss, p. t. Reykjavik.
Ódýrustu 00 bestu
olíumar eru:
Hvítasunna, Mjölnír, Gasolía,
Bensín, BP nr. 1,
á tunnum og dunkum.
Biðjið ætíð um olíu á stáltunnum, sem er hrein-
ust, aflmest og rýrnar ekki við geymsluna.
Landsverslunín.
«3 Norsk ASK og furuskíði frá 4 til 7x/2 f- (Þetta er óefað
œ mesta skíða val sem hér hefir sést)
ö Amerísk HICIÍORT-skíði.
S Sportvöruhús Reykjavíkur.
oo (Einar Bjömsson) Bankastr. 11.
Vífilsstaðapeðin
borði.
Niðurl.
Nú kemur að þeim orðum yfir-
læknisins, sem þið teljið að eg
hafi algerlega búið til (skrív-,
skrívi-). Haldið þið að þetta séu
heil orð? Eg skal segja ykkur
það, að þetta eru partar af orð-
unum skrívelsi og skrívirí.
Seinna orðið er prentað í Tíman-
um ski-íverí, en í handritinu stóð
skrivirí, eins og læknirinn bar
það fram, þessvegna skrívi-.
það er hugsanlegt að yfirlæknir-
inn hafi skift þessum orðum öðru-
vísi en eg geri, þegar hann sleit
þau í sundur, því oft er afarörð-
ugt að greina orðaskil hans, svo
sem kunnugir munu kannast við.
þó þykist eg muna, að hann
skifti á sama hátt og eg tilfæri,
og þykir mér það einnig senni-
legast. Einnig gæti það verið að
eg tilfærði ekki orð þessi og orð-
parta alveg nákvæmlega jafn oft
og yfirlæknirinn nefndi þau, því
eg taldi það ekki. En ef til vill
hafið þið talið, og hefðuð þið þá
átt að geta þess í „Svari“ ykkar.
Næst þessu berið þið fram ill-
skiljanlegan hrærigraut um sam-
töl okkar yfirlæknisins 1. júlí og
14. júlí. í þessum graut er þetta
meðal annars: „Á þeim fundi (þ.
e. 1. júlí) segir þú að læknir hafi
ausið yfir þig óbótaskömmum.
þetta er algerlega rangt, og virð-
ist gert til þess að svo líti út
sem yfirlæknir hafi ausið yfir þig
skömmum, og það upp úr þurru“.
Skömm er að þessari framsetn-
ingu. Hvemig haldið þið að les-
endum Tímans lítist á þennan
þvætting? Og hvemig getið þið
sagt það „algerlega rangt“, að
yfirlæknirinn hafi helt yfir mig
skömmum á þessum fundi, þar
sem þið voruð ekki viðstaddir og
engir aðrir en við læknirinn ein-
ir? það er og í meira lagi klaufa-
lega komist að orði um frásögn
mína, að hún virðist gerð til þess
að svo líti út sem yfirlæknir hafi
ausið yfir mig skömmum. Eg
sem segi frá því með ljósum og
skýrum orðum, að læknirinn hafi
gert þetta. Ekki veit eg hvort
þið hafið nú skilið þetta, en eg
læt nú við þetta sitja, hvort sem
þið hafið skilið eða ekki. — En
viðvíkjandi samtalinu 14. júlí vil
eg benda ykkur á það, þó þess
ætti ekki að gerast þörf, að eg
hefi hvergi sagt það eða látið í
veðri vaka, að læknirinn hafi þá
ausið yfir mig óbótaskömmum.
En enginn þarf að efast um það,
að tal læknisins muni þá hafa
sótt í svipað horf og 1. júlí, þar
sem umtalsefni var það sama að
öðni leyti en því, að nú fylgdi
ákveðinn brottrekstur talinu, og
auk þess var læknirinn reiður,
svo sem þú, Yaltýr Albertsson,
hefir margviðurkent, og til dæm-
is um tal læknisins get eg mint
ykkur á, að hann brá mér um
það, að eg rægði hælið og starfs-
fólk þess. þetta ætti að nægja.
Síðast eru spurningar ykkar til
lesenda Tímans. Eg get svarað
þeim fyrir mitt leyti, þó óþarft
sé. Eg mundi telja það rangt og
villandi, sem þið spyrjið um, ef
það hefði veríð gert, en þó engu
fremur fyrir það, þó yfirlæknir
eigi í hlut, heldur en t. d. undir-
læknir eða læknisfræðisnemi eða
jafnvel maður, sem ekkert hefir
lesið í læknisfræði. En sökum
þes,s, að eg hefi ekkert gert af
því, sem þið spyrjið um, svo sem
þið sjálfir hafið hjálpað mér til
að sanna, þá eru spurningar ykk-
ar óviðkomandi þessu máli.
Jæja. Veríð þið nú sælir, dreng-
ir mínir og farið að mínum ráð-
um. Fáið ykkur einhvern betri
mann en höfund „Yfiríýsingar“
ykkar og „Svara“ til þess að lesa
yfir fyrír ykkur næstu varnar-
grein ykkar.
Að lokum þetta til lesenda
Tímans: Geta Vífilsstaðapeðin
talist sæmandi kongspeð á borði?
Páll Vigfússon.
----o----
A víð og dreíf.
Safamýri í bættu.
pverá braut í sumar skarð í hægri
bakka sinn og flæddi mestöll yfir
Safamýri og engjar þykkbæinga og
Holtamanna, sem lönd eiga með ár-
ósunum. Talið er að um 40 þús.
hesta engi sé i voða, frá um 50 býl-
um. Takist ekki að stöðva þetta flóð,
myndi mikið af þessum býlum leggj-
ast í eyði. Landsstjórnin mun hafa
ákveðið að láta undirbúa fyrir-
hleðslu, sem reynt verður að ljúka
við nú i vor.
Listsýningin.
Listvinafélagið hefir komið upp
myndarlegu húsi austanvert við
Skólavörðuna, gegnt myndasafni Ein-
ars Jónssonar. Er húsið félaginu til
mikils sóma. Hin fyrsta sýning var
þar nýlega, og sýndu þar 10—12 lista-
menn nokkuð af sumarvinnu sinni.
Tvær myndir eftir Ásgrim, frá Hvít-
árvatni og úr Kerlingarfjöllum, og
ein eftir þórarinn, báru langt af öll-
um málverkunum. Ríkarður Jónsson
átti þar mannshöfuð. Hét sá „Við-
sjáll“, og var sannnefni. Mynd sú
var einkar vel gerð. Annars bar
mjög mikið á öfgum nýtisku málar-
anna. Lítur út fyrir að sú sýki, áð
mála illa og ónáttúrlega, muni gera
íslenskri málaraiist mikinn skaða
um stund. Sum blöðin hjálpa til að
auka smekkleysið með þvi að hæla
verstu smekkleysunum.
Mbl. og stjórnin.
Mbl. hefir lieyrt að miðstjórn
Framsóknar sé óánægð við Sig. Egg-
erz út af íslandsbanka, og bregður
samvinnumönnum þar um eigin-
girni, að vilja ná tökum á stjórn
bankans. Lesendur Tímans vita, að
blaðið hefir fyrir sína hönd og
flokksins hvað eftir annað vítt stjórn
J. M. og S. E. fyrir að hafa ekki
framfylgt gildandi lögum að setja
trúnaðarmenn landsins til að gæta
enska lánsins, þar sem bankanum
befir bersýnilega verið slysalega
stjórnað. Væntanlega sker reynslan
úi því, hvort Mbl. eða Tíminn hafa
rétt fyrir sér, og það fyr en varir.
„Verslunarólagið11.
Kaupmannasinnar finna hvergi
neitt að versluninni/ nema að kaup-
félögin skuli lifa. En hvar liafa þeir
augun viðvíkjandi fiskversluninni?
Búið er að gefa stærsta fiskkaup-
manninum, Copland, nærri tvær
miljónir. Sá næststærsti, Bookless, er
nýlega orðinn gjaldþrota, og búist við
að bankar tapi miklu á honum.
-----0----
Örðabálkur.
sval (-s, vantar flt.?), kl., lítið
brim: það er dálítið sval. Vestf.
sitja: sitja í, sitja í skipi í
skipi í róðri (um krakka): „Vet-
umn eftir þetta var mér lofað að
sitja í fyrsta skifti“. Suðurland.
------------------o-----
Eftirlesturinn.
Ansi tókst þér illa Björn,
aumka eg glópsku þína,
að reyndirðu að láta á landsins
börn
ljós þitt ennþá skína.
Illa’ hefir Palli angrað þig,
öllu í villu snúið,
þjóðinni sýndi hann sjálfan þig,
svo var spilið búið.
Týran hraut úr hendi þér,
hvarf þér allur styrkur,
þar sem stóðstu, eftir er
auðn og svarta myrkur.
Morgunblaðið og Standard Oil.
Morgunblaðið tilkynti það nýlega
mjög hátíðlega, að forstjóri „ís-
lenska“ steinolíufélagsins hér í
bænum hefði verið „kvaddur“ til
viðtals til Ameríku út af stein-
olíueinkasölunni íslensku. Hann
á þar að leggja á ráðin með
Standard Oil um það ofdirfsku-
verk Islendinga að vilja losna úr
einokunarklónum amerísku. Er
Morgunblaðinu kunnur sá mála-
rekstur allur, því að allur bærinn
telur víst að steinolíufélagið hafi
kostað þá blaðútgáfu undanfarið.
Minningamt Jóns Jónssonar
prófasts á Stafafelli. Búið til
prentunar af Páli Sveinssyni
kennara. Austur-Skaftfellingar
gáfu út. Verð 6 kr. Aðalútsölu-
maður Jón Björnsson kaupmaður
í Rvík.
Bók þessi er að öllu hin prýði-
legasta. Er þar sagt frá æfi og
störfum þessa merka manns, blátt
áfram og öfgalaust. það má telja
víst að hinir fjölmörgu vinir sr.
Jóns heitins muni vilja kaupa
bókina til minningar um þennan
trúa vin íslenskrar tungu og
menningar. Fyrir utan þá miklu
þýðingu sem sr. Jón á Stafafelli
hafði fyrir hérað sitt sem embætt-
ismaður og héraðshöfðingi, var
hann einn í tölu þeirra manna,
sem tekist hefir með góðum
árangri að vinna vísindaleg verk
í einveru íslenskra sveita. Minn-
ingarritið er til sölu hjá einstök-
um mönnum í flestum kauptún-
um landsins. Gefur aðalútsölu-
maður upplýsingar um það.
Maimalát. Janus Jónsson præp.
hon. andaðist á heimili sínu í
Hafnarfirði 7. þ. m. rúmlega
sjötugur að aldri. Síra Janus varð
fyrst prestur á Hesti 1876, en
fluttist þaðan 1884 að Holti í
önundarfirði. Hann fékk lausn
frá prestskap 1908, fluttist þá til
Ilafnarfjarðar og varð kennari
við Flensborgarskólann. Síðustu
árin var heilsa hans þrotin. Síra
Janus var fróður maður, einkum
um Islandssögu og liggja eftir
liann merkar ritgerðir um þau
efni. Hann var kvæntur Sigríði
dóttur Halldórs yfirkennara Frið-
rikssonar. — I Vesturheimi er
nýlega látinn Jón Foss læknir,
sonur Ólafs prófasts Ólafssonar í
Hjarðarholti. Hér heima hafði
hann gegnt læknisstörfum í
Borgarfjarðar, Reykhóla og Bol-
ungarvíkurhéraði. Lesendur Tím-
ans munu minnast greinar hans
um Spitsbergen, sem birtist hér
í blaðinu. Jón heitinn Foss var á
fertugsaldri, röskur maður með
afbrigðum, vel gefinn og dreng-
ur góður, en ekki reglumaður.
Tvær málverkasýningar.
Auk Jóns porleifssonar, sem
getið var um nýlega, hafa
tveir aðrir ungir málarar sýnt
myndir sínar, þeir Gunnlaugur
Blöndal og Ólafur Túbals. Gunn-
laugur nam fyrst tréskurð í Rvík,
fór síðan til útlanda á málara-
skóla, og hefir einkum dvalið í
Kristjaníu og þýskalandi. Hann
leggur aðallega stund á andlits-
myndir og lætur það mjög vel.
Á sýningu hans á dögunum þótti
mikið kveða að mynd af L. H. B.
og Hermanni Jónassyni. Enginn
af hinum eldri málurum hefir
komist langt í að mála andlits-
myndir. Gunnlaugur á þar engan
keppinaut enn, nema Ríkarð, sem
sem hefir mótað mörg manns-
andlit prýðilega. — ólafur Túbals
er alinn upp í Múlakoti í Fljóts-
hlíð. par mun hann hafa kynst
Ásgrími málara og veitt eftir-
tekt vinnubrögðum hans, og ef til
vill fengið einhverja tilsögn hjá
honum. Annars mun Túbals sjálf-
mentaður í málaralist að því leyti,
sem Ásgrímur hefir ekki orðið til
fyrirmyndar. Á sýningu þessari
hafði hann nær eingöngu lands-
lagsmyndir úr Fljótshlíð og af
Snæfellsnesi. Túbals virðist fara
vel með liti og kunna vel að velja
sér viðfangsefni. En það mun
hverjum manni ofraun að nema
málaralist til fullnustu hér á landi.
Skilyrðin eru of fábreytt. pví
meira sem er spunnið í ungan
listamann, því meira tjón er hon-
um að því að geta ekki notið hæfi-
lega langrar skólagöngu meðan
hann er ungur. Úlfar.
Póstgöngurnar. Ólag hefir enn
orðið töluvert á póstsendingum,
sem kemur almenningi bagalega.
Hefir Tímanum borist símskeyti
frá Akureyri sem kvartar yfir
því, að engin blöð né bréf bár-
ust þangað úr Reykjavík með síð-
asta landpósti. Mun sá póstur
hafa verið sendur með Siriusi og
verður of seinn að ná í póstferð-
ina frá Akureyri, austur. Og nú
með síðasta norðanpósti 13. nóv.
komu engin bréf né blöð hingað
til Reykjavíkur norðan úr Eyja-
firði og pingeyjarsýslum. pau
bréf eru ókomin enn og koma
væntanlega ekki fyr en með Ville-
moes.
Laugaveg 20 B.
Sími 830.
Við sendum gegn eftirkröfu:
Ljósakrónur og allskonar hengi-
lampa, borðlampa, straujárn, suðu-
plötur ýmsar stærðir o. fl.
Ennfremur allskonar efni til inn-
lagninga, svo sem: Pípur, vír,
slökkvara tengla og fleira.
Adeins fyrsta flokks vörur.
Grreið viðskifti.
Jörð til ábúðar.
Jörðin Suður-Voðmúlastaðahjá-
leiga í Austur-Landeyjum er laus
til ábúðar í næstkomandi fardög-
um. Semja ber við undirritaðan
eiganda og ábúanda jarðarinnar.
porsteinn Jónsson.
DRANGAR á Skagaströnd fást
til kaups og ábúðar í næstu far-
dögum. Jörðin er með bestu út-
beitarjörðum þar um pláss, mik-
il og góð bygging. Allar upplýs-
ingar gefur eigandi jarðarinnar,
sem bjó þar í 19 ár.
Eyjólfur Stefánsson
Hafnarfirði.
L E SIÐ! Nýlega komu út Drauma-
ráðningar ásamt leiðarvísi til að spá
í spil, finna lunderni manna og spá í
kaffikorg (bolla). Yfir 30 þéttprentað-
ar siður. Sendið nafn yðar og- heim-
ilisfang ásamt 1 kr. í peningum (eða
frímerkjum) og þér fáið bókina um
hæl. — Upplagið var lítið og vissast
að panta sem fyrst. Utanáskrift:
Krónuútgáfan, Reykjavík.
Úr bréfi úr Vopnafirði, 28.
sept. 1922.
.. .. pó að tímarnir hafi ver-
ið vondir undanfarin ár, keyrir
nú úr hófi þetta ár, að minsta
kosti hér á Austurlandi. það má
segja að nú hjálpist alt að, að
gera mönnum lítt fært að bjarg-
ast áfram. Fyrst var tíðin í vor
dæmalaus, einkum að því leyti,
hve seint kom gróður og þar af
leiðandi slæm fjárhöld, enda þótt
hey væru til, því þau höfðu flest-
ir. I fardögum var aðeins farið
að votta fyrir gróðri og heyskap-
ur byrjaði ekki fyr en eftir helgi
í fjórtándu viku sumars, svona
alment, og spretta á túnum og
úthaga í lakasta lagi; heyfengur
því með rírasta móti; og nú viku
fyrir göngur gekk í norðankulda-
hríðar, svo að lítið var úr því
hægt að vinna að heyskap. Allar
innlendar vörur í heldur lágu
verði, en útlendar vörur þokast
hægt niður. Af framansögðu má
ráða, að ástandið er alt annað en
glæsilegt......
Bookless kaupmaður í Hafnar-
firði hefir framselt bú sitt til
gjaldþrotaskifta. Hann er næst-
stærsti fiskútflytjandinn á land-
inu. En stærstur er Copland. Er
þess áður getið að íslandsbanki
hefir gefið Copland upp nálega
2 miljónir króna. petta heitir ekki
„verslunarólag“ á vörum Björns
Kristjánssonar og Morgunblaðs-
ins.
Fisksalan. því miður hefir það
farið svo, að fiskurinn hefir
lækkað mjög í verði frá því sem
var í vor. pó hefir Spánartollur-
inn lækkað. Vafalaust hefði Spán-
artollinum verið um kent, hefði
ekki orðið úr samningunum á síð-
asta þingi. En hverju er nú um
að kenna? Ekki vantar hana á
því sviði hina „frjálsu samkepni".
Ritstjóri:
Tryggvi pórhallsson
Prentsmiðjan Acta.