Tíminn - 26.06.1926, Page 2

116
TlMINN
P.W.Jacobsen&Sön
Timburverslun.
H.f. Jón Sigmtmdamn & Co.
Símnefni: Granfuru.
Stofnað 1824.
Carl Lundsgade
Köbenhavn
Afgreiðum frá Kaupmannahöfn bæði stórar og litlar pantanir og
heila skipsfarma frá Svíþjóð. — Sís og umboðssalar annast pantanir.
Ahersla lögð á
ábyggileg viðskifti.
Millur, svuntuspennur
og belti
ávalt fyrirliggjandi.
Sent með póstkröfu
um alt land.
Jón SigmnndBnnn gnllsmiBar.
Sími 888. — Laugaveg 8.
snnnn
SniBRLiKI
Kla.’u.pféla.gsstj órar I
Munið eftir því að haldbest og smjöri líkast er
„Smára“ - smjörlíki
Sendið því pantanir yðar til:
Eik og efni i þilfar til skipa.
T. W. Buch
(Iiitasmiðja Buchs)
Tietgensgade 64. Köbenhavn B.
LITIR TIL HEIMALITUNAR:
Demantssorti, hrafnssvart, kastorsorti, Parísarsorti og
allir litir, fallegir og sterkir.
TIL HEIMANOTKUNAR:
Gerduft „Fermenta“, eggjaduft, ávaxtadropar, soya,
matarlitir, „Sun“-skósvertan, „ökonom“-skósvertan, sjáf-
vinnandi þvottaefnið „Persil“, „Henko“-blæsódinn,
„Dixih'-sápuduftið, „Ata“-skúriduftið, kryddvörur, blámi,
skilvinduolía o. fl.
Brónspónn.
LITARVÖRUR:
Anilinlitir Catechu, blásteinn, bránspónslitir.
GLJÁLAKK:
„Unicum“ á gólf og húsgögn. þomar vel. Ágset tegund.
HOLLENSKT EXPORT KAFFI-SURROGAT:
Besta tegund. hreint kaffibragð og ilmur.
Fæst alstaðar á. íslandi.
H.f. Smjörlíkisgerðin, Reykjavík.
Gadda ví rinn
„Samband"
er sterkur og tiltölulega langódýrastur.
Kaupfélögin annast um pantanir.
Ullarverksmiðjan „Gefn“
Frakkastíg 8 Reykjavik
lækkar kembingu á ull frá 15. júní s. 1., þrátt fyrir það,
pó vélarnar séu þær nýjustu og fullkomnustu er til landsins hafa flust
— sérstaklega gerðar fyrir ísl. ull — lcnúðar með raforku.
Það er trygging fyrir góðri vinnu, að vinnunni stjórna þaulvanir
sérfróðir menn í þessari grein.
Þess er gætt, að hver maður fái sína eigin ull til baka, þar sem
hver sending, sem nær 3 kg. er kembd sérstaklega.
Ullin er kembd í fínan eða grófan lopa eftir óskum.
Verksmiðjan hefir umboðsmenn á flestum höfnum frá Sauðár-
krók til Seyðisfjarðar.
Fljót og góð afgreiðsla.
Bogi A. J. Þórðarson.
skjalaskifti Islands og Danmerk-
ur og sömuleiðis gert tillögur um
skil á fomminjum.
-o-
í 30. tölublað Tímans hefir hr.
skólastjóri Magnús Helgason
skrifað grein um héraðsskólamál
Suðurlands, og með því að þar er
dáh'tið rangt skýrt frá og að
nokkurar hlutdrægni kennir í
samanburði höfundar á Laugar-
vatni og Hveraheiði fyrir skóla-
setur, vil eg leyfa mér að gera
dálitla athugasemd við umrædda
grein. Það er ekki rétt að það t
skilyrði hafi verið sett fyrir til-
lagi Laugdæla, að Laugarvatn
væri keypt fyrir 30 þúsund, held-
ur var það tilboð bundið því skil-
yrði, að skólinn yrði reistur þar.
Eg get upplýst að það hefir
aldrei verið gjört að skilyrði
fyrir því að skólinn væri reistur
á Laugarvatni, að jörðin væri
keypt, og hefir altaf staðið til
boða að reisa skólann þar án
þess að jörðin væri keypt, jafn-
framt hefir þá staðið til boða
land handa skólanum eftir þörf-
um, ef hann ekki ræki bú, og af-
not af hvernum eftir þörfum, og
aðstaða til að hagnýta þá og
byggingarefni jarðarinnar án
endurgjalds. að öllu eða mestu
leiti. Hinsvegar hefir verið falast
eftir kaupum á jörðinni fyrir
skólasetur og jarðareigandi gefið
kost á því fyrir umrseitt verð. Ef
heppilegt þefði þótt að spara sér
jarðakaupin í fyrstu, var engin
fyrirstaða á því þótt skólinn væri
reistur á Laugarvatni og gat þá
stofnkostnaður orðið 30 þúsund
kr. minni eða eftir hr. M. H. ekki
nema 60 þúsund, auk samskota og
ríkisstyrks.
Ekki er það heldur rétt hjá
greinarhöf. að strjálbýli sé i
Laugardalnum. Eftir því sem ger-
ist hér á landi má heita þar þétt-
býlt og góðar samgöngur innan
sveitar og við nærliggjandi sveit-
ir, eins og hver maður, sem um
veginn fer hjá Laugarvatni get-
ur sannfærst um. Laugarvatn
liggur á krossgötum, liggur ann-
ar vegttrinni sunnan úr Rvík um
Þingvallasveit við túnið á Laug-
aivatni austur um Laugardal og
áfram austur Biskupstungur upp
að Geysi og eg held austur yfir
Ilvítá, alla leið akfær. Annar
veg-urinn liggur frá túninu á
Laugarvatni fram Laugardal og
svo Grímsnes fram á Grímsnes-
brautina hjá Svínavatni. Flestir
bæir í Laugardalnum standa við
þessa vegi og er 5 mínútna til
30 mínútna gangur milli bæja, og
á veturna styttist víða leið milli
bæja, þegar vötnin liggja undir
ísi, svo tekur Grímsnesið við og
Biskupstungur, víðast að ofan-
verðu þéttbýlt með veginum.
Þessi staður var því nógu vel
settur í sveit hvað snerti sam-
göngur og þéttbýli, og síst er
þess að vænta, að húsakynni hjá
skólanum verði svo rúmgóð að
tekið verði móti meiri mannfjölda
á námskeið og samkomum skól-
ans, en kæmi að Laugarvatni. Eg
held mér sé óhætt að segja, að
allir þeir, sem litið hafa á þetta
rnál án hlutdrægni, hafi álitið
Laugarvatn heppilegasta staðinn,
sem völ væri á í Ámessýslu, fyr-
ir skólasetur. Að minsta kosti
hefi eg ekki talað við neinn utan-
héraðsmann, sem ekki hefir litið
svo á, og verð eg að marka það
mikið. Það getur vel verið að
Hveraheiði eða Grafarbakki, er
mun vera eldra heiti á staðnum,
sé góður staður líka, en það er
víst, að á Laugarvatni hefði skól-
inn notið sín bes<t, vegna stað-
hátta og orðið ánægjulegastur
fyrir nemendur. Það er því að
mínum dómi hið mesta óhapp, að
nú hefir verið horfið í bili frá
að reisa skólann þar, og í því
efni farið eftir goluþyt ekki ó-
skyldum bændafunda-uppþotinu í
ritsímamálinu, en nú vantaði
þarna jafnoka Hafsteins, svo að
íhaldsmönnum ekki tækist að
tefja málið ef til vill um 200 ár.
Það er von að margan uggi um
framtíð þessa máls, og beri kvíð-
boga fyrir að það verði Ámes-
ingum til minni sóma og gæfu,
en út leit fyrir í vor. Því hefði
Með hinni gömlu, viðurkendu
og ágætu gæðavöru
Herkulesþakpappa
sem framleidd er á verksmiðju
vorri „Dortheásmindeu frá því
1896 — þ. e. í 30 ár — hafa
nú verið þaktir í Danmörku og
ælandi.
ca. 30 milj. fermetra þaka.
Fæst alstaðar á Islandi.
Hlutafélagið
]is Uilladsens fabrikker
Köbenhavn K.
þessari uppreist móti Laugar-
vatninu ekki verið komið af stað,
hefði skólinn komist upp á þessu
árí á heppilegasta stað.
Ritað 20. júní 1926.
Indriði Guðmundsson.
Grein frá ritstjóranum um
skólamál Sunnlendinga bíður
næsta blaðs.
Símað er frá Osló, að fyrir-
spurnin viðvíkjandi erfiðleikum
norskra fiski manna við Island
hafi verið til umræðu í þinginu.
Allir ræðumennirnir töldu, að
skilyrðunum fyrir lækkun kjöt-
tollsins hefði ekki verið fullnægt,
þar sem Islendingar hafi ekki
veitt Norðmönnum „vel villig be-
handling“. Stjórnin kveðst hafa
kvartað yfir þessu á íslandi, en
vonaðist eftir að samkomulag
næiðist, því annars yrði að afnema
samninginn.
— Eftir miklar deilur var
Briand loksins falið að mynda
Samvinnan
2. hefti 1925:
Olafur Briem á Álfgeirsvöllum,
með ipynd. Ileima og erlendis. Kaup-
félögin, þýtt eftir próf. Cli. Gide.
Sundhöllin í Reykjavík moð tveim
myndum, grunnfleti og framhlið
(teikning Guðjóns Samúelssonar).
Landnómssjóðurinn, svararœða J. J.
móti Jóni þorl. i Ed. 1925. Upphaf
stóriðjunnar og Adam Smith eftir
Friðgeir Björnsson. Byggingar eftir
.1. .1.. Tvœr myndir af fyrirhuguðum
hæ í Revkholti (teikning Guðjóns
Samúelssonar). Laugaskólinn í þing-
eyjarsýsiu (teikning Jóhanns Krist-
jánssonar). Forstöðumenn samvinnu-
félaganna. Myndir af ísleifi Högna-
svni, Bjarna Hjartarsyni, Lárusi
Holgasyni, Jóni Ivarssyni og þórhalli
Sigtryggssyni. Árg. kostar 4 kr. Af-
greiðslumaður: Rannveig þorsteins-
dóttir, Sambandshúsinu.
nýtt ráðuneyti á Frakkalndi. Ef
honum tekst það verður hann 1
níunda sinn forsætisráðherra, og
mun það einsdæmi. Aðalmál
Frakka nú sem stendur er fjár-
hagsmálið. Frankinn fellur sífelt
og allar tilraunir tail þess að
stöðva fallið reynst árangurs-
lausar. Ef Briand tekst ekki að
ráða bót á þessu er varla við því
að búast að ráðuneyti hans verði
langlíft.
Jón Þórarinsson
fræðslumálastjóri andaðist 12.
þessa mán., < 72 ára að aldri. Hann
var sonur Þórarins Böðvarssonar
prófasts í Görðum. Varð stúdent
1877. Las um hríð guðfræði við
Hafnarháskóla, en lauk ekki
prófi. Varð 1882 skólastjóri á
Flensborg og 1908 fræðslumála-
stjóri. Hann sat á þingi sem 2.
þingmaður Gullbríngu- og Kjósar-
sýslu 1886—1899. Vinsæll maður
og vel látinn.
Síðustu fréttir frá útlöndum
herma að járnbrautarmenn kvarti
um lakari vinnukjör eftir verk-
fallið og telji alvarlega deilu óhjá-
kvæmilega, nema bót verði
ráðin á. — Álitið er að
franska stjórnin muni krefjast
þess, að þingið samþykki samning
Ameríku og Frakklands, um ó-
friðarskuldirnar, þar sem dollara-
lán sé nauðsynlegt til þess að
verðfesta frankann, en það mun
því að eins fáanlegt, að þingið
samþykki samningana.
Sæti Jóns Magnússonar í efri
deild Alþingis .er nú autt, því
varamaðurinn, Sig. Sigurðsson
ráðuhautur, er dáinn. Verða því
nýjar landkosningar að fara fram
í haust til þess að kjósa einn
þingmann.
I Moskva voru nýlega miklar
æsingar gegn Englendingum.Múg-
urinn réðist á enskar verslunar-
skrifstofur, en lögreglan dreifði
honum.
Atkvæðagreiðslan um eignar-
nám þýsku furstanna fór svo, að
mikill meiri hluti atkvæða var
með því að ríkið tæki þær að sér
endurgjaldslaust. En atkvæða-
greiðslan varð- ekki lögmæt, af
því að heimtað var að meira en
helmingur fólksins greiddi at-
kvæði. Keisarasinnar tóku því
ekki þátt í atkvæðagreiðslunni til
þess að hún yrði ólögmæt. Málið
er því enn óútkljáð og ákaflegar
æisingar í landinu. Stjómin á í
vök að verjast, og í mörgum bæj-
um hafa orðið blóðugir bardagar.
Þjóðbankinn danski hefir lækk-
áð forvexti úr 5^2% í 5% frá 24.
j úní.
Læknisfræðisprófi við Háskól-
ann luku þessir 6 menn lýlega:
Bjöm Gunnlaugsson með I.
eink,. 2021 /6 stig, Eiríkur Björns-
son, II. eink. betri, 153l/3 stig,
Lárus Jónsson, II. eink. betri,
151i/g stig, Ólafur Ólafsson, H.
eink. betri, 133 stig, Pétur Jóns-
son, I. eink., 173V0 stig og Sveinn
Gunnarsson, I. eink. 1842/3 stig.
— Að þessu sinni tekur enginn
nemenda háskólans guðfræðispróf.
Forsætis- og utanríkisráðherra
Dana hafa sent Stjómarráðinu
samúðarskeyti vegna andláts Jóns
Magnússonar.
Ritstjóri: Tryggvi Þórhallsson.
Prentsm. Acta.