Tíminn - 30.11.1929, Page 2

252
TÍMINN
Kaflar úr bréfi.
Margt skeður á langri leið. Fá-
ir myndu hafa trúað því hér á
árunum, í þann mund sem Jón
Þorláksson var heimastjómar-
maður og Sigurður Eggerz ein-
lægur og falslaus sjálfstæðismað-
ur, að þeir ættu eftir að leita
skjóls hvor hjá öðrum. En svo
næðir nú almenningsálitið kalt
um þessa veslings mexm, að þeir
sjá sér hollast að byggja sömu
sæng, fallást í faðma og njóta
hlýju hvor af öðrum undir brek-
áni hins pólitíska „sjálfstæðis".
Ekki vantar sannfæringarkraft-
inn í sjálfstæðisgasprið hjá Sig-
urði, eða mýkindin og yfirskins-
sakleysið hjá Jóni. Bæði eru
skæðin góð. En hvílík undur!
Aldrei hefi eg á minni löngu æfi
séð leikinn annan eins skollaleik
í íslenskum stjórnmálum, eins
og nú síðan íhaldsflokkurinn
skifti um nafn síðastl. vor. En
aldrei hefir líka sannast jafn tví-
mælalaust og nú, óheilindin og
falsið í öllum þeirra sorgarleik.
Hvert óhappið eftir annað sækir
þá heim og gerir þá bera að
skömminni, fyrir þeirra eigin til-
verknað. Svo fer ætíð þegar
grundvöllurinn er rotinn og mál-
staðurinn óheill. — Mér er ó-
mögulegt að skilja hvað það er,
sem bindur bændur landsins við
hinn illa málstað íhaldsins. —
Svo að segja í hvívetna hafa I-
haldsmenn reynst bændum hinir
fjandsamlegustu gegri þeirra við-
reisnar- og menningarmálum.
Heimildimar fyrir því geta menn
fundið með því að lesa sér til í
Alþingistíðindunum frá ári til
árs. — Manni verður að spyrja,
hversu bændur til lands og sjáv-
ar, ætla lengi að láta Ihaldið
hund-þvætta sér, eins og sauðfé
í rétt. Láta þeir máske Ihalds-
ritstjórana hafa áhrif á skoðanir
sínar, þessa auðnulausu aum-
ingja menn, sem láta kaupa sig
fyrir kviðfylli til að skrifa ó-
þverraskammir og brigslyrði um
okkar bestu og mætustu menn?
— Bændur! Væri ekki ástæða til
áð líta um öxl og fylgja þeim að
málum, sem af einlægum fram-
sóknarhug beita sér fyrir við-
reisnarmálum lands og þjóðar?
Það er eins og nafnbreytingin
á íhaldsflokknum eigi að vera,
frá sjónanniði íhaldsmanna, eitt-
hvert róttækt tákn, og valda
gagngerðri breyting á aðstöðu 1-
haldsmanna til þjóðmálanna. Hví
ganga þá ekki þessar „sjálfstæð-
is“-hetjur í Framsóknarflokk-
inn? Hví halda þær áfram að
skamma og níða Framsóknar-
menn og svifta þá allri æru, ef
þeir væru menn til? Væri ekki
nær að þær beittu kröftum sín-
um til styrktar Framsóknar-
mönnum og ynnu með þeim að
sjálfstæðismálum lands og þjóð-
ar? — Nei, alvaran er engin. Alt
eru látalæti, blekkingar og yfir-
skin. Jón Þorláksson er sami I-
haldsmaðurinn og hann var. Hann
veit það sjálfur og aðrir vita
það. — Nafnbreyting flokksins
er eins og hver önnur vitleysa,
þýðingarlaus og gagnslaus, af
því hún í eðli sínu getur engu
orkað um hugarfarið og breytn-
ina. Þó smalinn gefi fjárhundi
sínum nýtt nafn, myndi enginn
ætla, að við það breyttist eðli og
upplag hundsins á nokkum hátt.
Þetta er öllum auðskilið mál.
Einu sinni var Sigurður Egg-
erz góður sjálfstæðismaður. En
svo þóknaðist honum að þoka
sér innundir nærskjólið hjá I-
haldinu, eins og kunnugt er. Um
leið varð öll hans föðurlandsum-
hyggja að ómerkilegu gaspri,
blekkingarvaðli og falsmálum,
svo sem blað hans ber vott um.
Þetta, ásamt mörgu öðru, sannar
það að nafnbreyting flokkanna
er hrekkjabragð við kjósendur,
til að villa þeim sýn á réttu máli
og tæla þá til fylgis við illan
málstað. — Vonandi láta kjósend-
ur ekki blekkja sig, eins og til
er stofnað. Vonandi una Dala-
menn því ekki að senda Sig. Egg-
erz á þing oftar. Vonandi dettur
þeirn ekki í hug, að hafa aðra
eins nástjörnu að leiðarljósi í
sínum sjálfstæðismálum.
„Island fyrir Islendinga" er
kjörorð hinna pólitísku verslunár-
braskara. Það sómir sér ekki ó-
laglega með Magnús Guðmunds-
son í broddi fylkingar, sem er
einn hinn öruggasti daðrari og
dindilmenni við erlent vald, á
kostnað íslenskra sérréttinda og
sjálfstæðis! — Langt er gengið
niður á við í málefnum þjóðar
vorrar, þegar blekkingum og tál-
drægni eru engin takmörk sett.
Norðlenskur bóndi.
—o-------
Læknafálagíð og
landsstjórnin
Átökin á milli Læknafélagsins og
heilbrigðismálastjómarinnar hlýtur
að vekja athygli allra sjálfstætt
hugsandi manna í landinu. — Svo
sem kunnugt er, hefir núverandi
stjórn veitt þrjú læknishóruð, ung-
um læknum, sem viðkomandi hér
aðsbúar höfðu sjálfir óslcað eftir.
Braut liún þar með venju þá, sem
viðgengist liefir, að láta „verðíéika
ellinnar" koma til greina við slíkt
tækifæri. En þetta hefir meirihluta
læknastéttarinnar mislíkað. Ekki er
auðvelt að gera svo öllum líki.
Mönnum er enn í minni æsingin,
sem greip fólkið í Eyrarbakkahéraði,
síðast þegar skipaður var læknir
]»angað. pá voru það héraðsbúar,
sem illa undu við. pá þagði Lækna-
félagið.
Svo var iuittað á Eyrarbakká, þeg-
ar Asgeir læknir Blöndal varð, vegna
heilsubrests, að segja af sér embætti,
að þar var ungur, dugandi læknir,
sem þjónað hafði héraðinu i veik-
indaforföilum héraðslæknisins. þegar
svo héraðið var auglýst til umsóknar,
sótti þessi ungi en þrautreyndi lækn-
ir, ásamt mörgurn fleirum. Nú varð
uppi fótur og fit. Bænarskrá var
sainin og send beina boðieið upp i
stjórnarráðið. Bending frá héraðs-
búum og ósk um að fá nú að lialda
þessum unga lækni, sem getið hafði
sér liinn besta orðstír. En — alt kom
fyrir ekki. Beiðni héraðsbúa var
ekki tekin til greina. Kegia sú hin
gamla, sem Læknafélagið virðist
fyrir hvern mun vilja lialda í, var
látin gilda. En vilji þeirra, sem að
lækninum áttu að búa, var að vett-
ugi virtui'. En það gaist, vaigast
sagt, illa. - Langt mál mætti skrifa
um úlfúð ]>á, sem þessi veiting olli á
Eyrarbakka, en það er ekki tilgang-
urinn með línum þessum, að slá
,,til muna út i sálmana þá. En þeir,
sem kunnugir eru þessum málum,
munu ekki óska eftir að slikt end-
urtaki sig á Eyrarbakka eða annars-
staðar á landinu. — Vafasamt er, að
nokkrum öðrum manni en héraðs-
lækninum á Eyrarbakka héfði tek-
ist, að lægja að nokkru ófriðaröldur
þær, sem upp risu í móti honum,
er hann tók við embættinu. En
hann er skapfestumaður mikill, stilt-
ur vel, prúður í framgöngu og hinn
mesti reglumaður. þó mun seint
gróa um heilt því enn logar í kol-
unum austur þar.
Nú er það álit mjög margra manna
þeirra, sem ekki 'eru rígfjötraðir
hagsmunaböndum sérstakrar stéttar,
að ekki tæki bétra við, ef Lækna-
félaginu tækist að brjóta ríkiástjórn-
ina á bak aftur í máli því, sem nú
er efst á dagskrá hjá þjóðinni: Deil-
unni milli Læknafélagsins og lands-
stjómarinnar. — Eina hugsanlega
leiðin út úr þessum ógöngum virðist
vera sú, að fá héruðunum sjálfum
þessi mál í hendur. Og um það hef-
ir margsinnis vcrið ritað og rætt,
að héruðin fengju sjálf að kalla cða
kjósa sér lækni. Ekkert er eðlilegra
en að þau fengju ákvörðunarréttinn
í þessum málum. því hefir að visu
verið haldið fram, af afturhalds-
mönnum, að undirróður einstakra
manna mundi geta ráðið úrslitunum
í héraði, ef þetta fyrirkomulag yrði
tokið upp. En það mætti þá segja
eitthvað svipað um kosningu þing-
fulltrúanna og allar aðrar kosningar.
Engar líkur eru til að alþýðan
niundi nú vilja láta af höndum
þann rétt, sem hún þegar hefir feng-
ið, um ldutdeild I þjóðmálunum, í
hendur fámennra stéttasamtaka. Og
krafa héraðanna, um að fá þessi
mál í sínar hendur, hlýtur nú, eftir
alt það, sem við hefir borið liina
síðustu daga, að fá byr undir báða
vængi. Lýðræðið byggist á vilja
meira hluta borgaranna í landinu.
Sá, cr linur þessar ritar, treystir
núverandi stjórn vel til þess að fara
íremur eftir vilja almennings en ein-
stakra stétta, en þaðer engin trygg-
ing fyrir því að næsta stjórn geri
slikt. ■
Sjúklingur, liggjandi á spítala.
-----0-----
Sigurður Skagfield óperusöngvari
tók sér far með Esju nórður í átt-
haga sína og dvelur þar fram um
nýár. Fer hann úr því til útlanda
til framhaldsnáms. Sigurður Skag-
field vann hér almenningshylli sök-
um raddfegurðar og söngsnilli og
ldaut hann ágæta dóma í öllum
blöðum nema „Verði“. Árni Jónsson
íór um hann mjög lítilsvirðandi orð-
um í blaði sínu og hlýtur það að
hafa verið sprottið af öfund. Er Ámi
talinn raddmaður góður, en hefir
ekki, vegna skorts á manndómi, get-
að neytt þeirra hæfileika sinria frcm
ur en annara. En illa er það gert
og ómannlega og birta, fyrir sakir
öfundar, órökstudda, niðrandi sleggju-
dóma um unga og efnilega lista-
menn.
Jakob Möller bankaeftirlitsmaður,
sem hefir lengi verið véikur erlend-
is, er nýlega kominn heim og liefir
fengið mikinn bata.
Snorri Sigfússon
það þvkja visast ekki mikil tíð-
indi né merkileg, þótt kennari flytji
úi' einum stað í annan. þó er það
nú svo, að i smáþorpum vekur
slíkt æfinlega nokkura athygli, jafn-
vel þólt maðurinn hafi aðeins vcrið
v
kennari, og ekkert annað. —
Við Flateyringar höfum nú i
haust mist S.norra Sigfússon skóla-
stjóra, eftir 17 ára kennarastörf hér.
En Snorri var elcki kennari ein-
göngu. Hann var ágætur borgari og
sinti af alúð og dugnaði mýmörg-
um stöi'fum í þágu sveitarfélagsins.
Var t. d. sóknarnefndaroddviti í
fjölda mörg ár, og hreppsnefndar-
oddviti tvívegis í mörg ár. ])á tók
hann mikinn og góðan þátt í öllu
íélagslífi hér á eyrinni og mátti
heita lifið og sálin í öllu því er til
skemtunar mátti verða, hvort heldur
var söngur, (hann æfði oft kórsöng)
eða annað.
Iin þrátt fyrir öll þessi margvis-
legu störf, er lilóðust á Snorra, var
skólastjórn hans og kensla öll í á-
gætu lagi, og má fullyrða, að skóli
hans hefir jafnan verið i bestu röð,
enda fór saman hjá honum skýr
namsetning og skemtileg. Og mesta
turða var, hve mörg skólabörn lians
voru vel undirbúin og leystu prýði-
lega af hendi ýms verkefni, er
þeim voru fengin til úrlausnar á
skólaskémtuninni árlega, hvort held-
ur var söngur, upplestur eða smá-
leikrit og samlestrar. — En að
láta börn fást við þessháttar og búa
sig vel undir það, hefir meira upp-
eldislegt gildi en margan grunar.
það er því engin furða þótt við
hér á Flateyri söknum Snorra, enda
KLUKKUR
stórar og smáar. —
Sent út um land
gegn póstkröfu.
Jón Sígmundsson
gullsmiður
Laugav. 8. Sími 888
mundu flestir kjósa að hann kæmi
liingað sem fyrst aftur. Telja flestir
hér Snorra hiklaust í röð bestu
kennara, og hverjum barnaskóla vel
borgið undir hans stjórn.
Við Flateyringar fáum sjálfsagt
aldrei fullþakkað Snorra öll störfin
hans hjer, en innilegar hamingju-
.óskir fylgja lionum héðan.
Fyrir hönd Flateyringa flyt jeg
honum hugheilar þakkir fyrir dvöl-
ina hér, fyrir störf hans öll, fyrir
dugnað hans, fyrir hjálpsemi lians
og siðast en ekki síst fyrir gleðina
hans. því að Snorri var gleðinnar
maður; hrókur alls fagnaðar hvar
sem hann fór, og það hefðu verið
dauðir menn, snm ekki hefðu bros-
að að Snorra, ]iegar honum tókst
upp. — Mér finst mikíð skarð fyrir
skildi við burtför Snorra, og vand-
fylt.
HeilJ og heiður fylgi honum jafnan.
Flateyringur.
Ritstjóri: Jónas Þorbergsson.
Ásvallagötu 11. Himi 2219.
Prentamiðjan Acta.
Þetta 3 lampa tæki á eftir að
fara inn á flest heimili á landinu.
Þ>að verða
TELEFUNKEN- útvarpstækin
sem munu seljast mest hér á
landi. Vegna hvers? Vegna þess
að þau eru frá því firma sem
býr til bestu tækin í heiminum.
Spyrjíð þá sem eíga.