Tíminn - 19.04.1930, Blaðsíða 4

TÍMINN
Yélsmiðjaii Crermania
Oliemnitz
Áður J. 8. Soliwalbe & Solm. Stofusett 1811
Símnefni: Germania, Chemnitz
Smíðar:
Frysti- & kælívélar
fyrir
sláturhús, kæli- & fryatigeymslur
GermaníaLoftkæla
fyrir kælingu, þurkun og hreinsun lofts í hverskonar
geymsluhúsum, kæli og frystiklefum.
Verksmiðjan hefir afgreitt til íslands þessar vólar:
1927: 50.000 hitae. Kaupfélag Héraðsbúa, Reyðarfirði
1928:50.000 — Sláturf. Austur-Húnvetninga, Blönduósi
— 50.000 — Kaupf. Norður-Þingeyinga, Kópaskeri
1929: 70.000 — Kaupf. Skagfirðinga, Sauðárkróki
— 1.500 — Verzlunin Kjöt & Fiskur, Reykjavík
Aðalumboðsmenn:
Samband ísl. samvinnufél.
Reykjavík
Auglf sið í Tímanum

Fylgist með tímanum
o g
líttryggid yður.
Líftrygging&lélagið
A N D V A K A
Sitni 1250.
7S
w “
Reykjavík Sími 249
Niðursuðurörur vorar:
Kjtft.....11 kg. ag l/z kg. dóttun
Knfa .... -1 - - i/z — -
BftjjarabJáfftt 1 - - i/z -
Fltkabollnr -1 - - i/z — -
L»x.......-1 - - i/i -
hijrtta nimonning'slof
Ef þér hafið ekki roynt rörur
þessar, þá gjöriö það nú. Notlð
innlendar vörur fremur on erlendar,
meö þvi atuðlið þór að þvi, að
íslendingar verði sjálfutu gér aégir.
Pantanír afgreiddar fljótt og
vel hvert á land sem er.
Armbanda to
af bestu tegiind
— afar 6dfr. —
Jón Sigmundasoit, gpillamiSur
Sími 883 — Laugaveg 8.
Lax- og silungs veiðitæki
allskonar fyrir stangaveiði.
Biðjið um verðskrá.
Sportvöruhús
Bankastr. 11.
Reykjavíkur,
Box 384.
Samvinnan
er tímarit
íslenskra samvinnumanna
Styðjið göfugustu hugsjónina
í þjóðfélagsmálum nútímans.
Kaupið Samvinnuna
Auglýsingasala á girðinganetum:
Til að kynna hinum ýmsu notendum hina sérstaklega góðu teg-
und af Girðinganetum frá ,,Middelfart“ höfum við ákveð-
ið að selja á tímabilinu frá 14. apríl til 14. maí (eða svo lengi sem
birgðir endast) eftirfarandi stærð: 68 cm. há 100 metrar í rúllu 12’,
möskva stærð, príma galvanisering.
Verð kr. 20.00 rúllan.
HAVNEM0LLEN
KAUPMANNAHOFN
mælir með sínu alviðurkennda RÚGMJÖLI og- HVIITI.
Meiri vörugæði ófáanleg
S.I.S. elglftir ©irxg-örrg-u. srlö olciknxr
Seljum og mörgum öðrum íslenzkum verzlunum.
Kjöttnnnur,
L. Jacobsen,
KÖBENHAVN Síran.: Ofloperag* TAIBT
alt til beykiaiönar, smjörkvarUl o. s. frv. frá stceratu b*ykifijsmi8ý-
um í Damoðrko. Höfuin i znfirr ár seit tonnnr tii SamhandalM
og margia kanpmanna.
Nc. Nc “'Jr Nc, Al ”4* Nr »Jr *Jr Nr -\lr "\lr,
Tryggið aðeins hjá íslensku fjelagi. F
Pósthólf:
718
Símnefni:
Incuranee
BRUNATRY GGINGAR
(hús, innbú, vörur o.fl.). Sími 254
SJÓVATRYGGINGAR
(skip, vörur, annar flutningur o.fl.). Sími 542
Framkvæmdastjöri: Sími 309
Snúið yður til
Sjóvátryggingafjelags Islands h.f.
Eimskipafjelagshúsinu, Reykjavík

segja um hann. Gjafir Isafoldar
á annanhvem bæ eru því hrein-
asta forsending og óþarfa eyðsla
á pappír.
Það, sem okkur, sem bezt þekkj
um J. J., verður ætíð eftirminni-
legast, er hin mikla andlega
frjósemi, þessir miklu „skógar
hugmynda" og sú raunhæfa gáfa
hans að benda um leið á leiðir tii
þess að koma hugsjónunum í
framkvæmd.
Ekki mun geta tvo ólíkari
menn en Jónas Jónsson og Jón
Þorláksson. J. Þ. er glögg tákn-
mynd hins vélgenga starfsmanns.
J. J. er glögg mynd brautryðj-
andans. — Tökum örlítið dæmi af
handahófi. 1 leit sinni að nýung-
um kom J. J. auga á snjóbílinn.
Með venjulegri skarpskygni sá
hann að hér var Islendingum hent
ugt tæki. Hann bar þegar fram
þingsályktun sem skipaði stjóm-
inni að kaupa snjóbíl. Þetta var á
stjórnaráram J. Þ. J. Þ. fann
hvergi „snjóbíl“ nefndan í sínum
gömlu verkfræðisnámsbókum. En
þar var snjóplógur nefndur. Með
venjulegri nýungahræðslu hins
vélgenga miðlungsmanns hræðist
hann hina nýju uppgötvun og
kaupir snjóplóg, sem gerir veginn
enn ófærari en áður, hjálpar hríð
og renningi. Nú er snjóbíllinn
kominn og búinn að sýna nytseml
sína. Og þetta var þó á því eina
sviði þar sem J. Þ. átti að hafa
lærdómsyfirburði. Hann var lærð-
ur verkfræðingur.
V.
Nú mun sumum finnast að eg
sé að gera útúrdúr frá umræðum
um embætti. En svo er ekki. Það
sem nú er sagt eru forsendur
þess að menn athugi að aldagöml-
um óvenjum verður aldrei hrundið
af ófrjóum venjuþjónum eins og
J. Þ. og Magnúsi Guðm., heldur
aðeins af mönnum, sem hafa lík-
ar gáfur og lundarfar eins og
Jónas Jónsson.
Það er nú svo, að eftir því sem
óvenjur eru rótgrónari verðui’
mótstaða gegn afnámi þeirra
harðarí. J. J. hefir tekið sér fyrír
hendur að afnema óvenjur í em-
bættaveitingum og heil stétt hef-
ir tendrað gegn honum slíkt hat-
urs- og ófríðarbál að einsdæmi
mun vera. En sleppum öllu hatri
þeirra, rógburði og ódrengskapar-
„bombum“, slíkt er sjálffallið.
Lítum á stefnumuninn.
Ihaldsblöðin tönnlast sífelt á
óréttlæti J. J. gagnvart læknun-
um. Öllum sem sem ritað hafa
ádeilur um embættaveitingar J. J.
kemur saman um að líta á málið
eingöngu frá sjónarmiði embætta-
stéttarinnar. Þeir telja allir sjálf-
gefið að hagur og vilji embættis-
mannanna eigi að ráða, annað sé
,,óréttlæti“. I þessum ádeilum er
hvergi reynt að benda á að J. J.
hafi verið óréttlátur gagnvart hér-
uðunum.
J. J. hefir aftur á móti varíð
sitt mál og sýnt og sannað að
I hann hafi látið hag og vilja hér-
aðanna ráða. Þessari vöm hans
hefir ekki verið mótmælt. Auð-
sjáanlega hefir honum aldrei
komið til hugar að verja málið
á öðrum grundvelli en að al-
mannahagur og vilji eigi að ráða
veitingum embætta.
I deilunni milli læknanna og J.
J. sést glöggt að sterkar stefnur
rekast á. Kjaminn í stefnu lækn-
anna er: Embætti vegna em-
bættismanna. Stefna J. J. er:
Embætti vegna almennings.
VI.
Fróðleg til athugunar um skoð-
anir manna á embættum er
einnig deilan um rektorsemöætt-
ið. Þess munu varla dæmi að svo
hafi verið flatmagað fyrfir helgi
vanans. Isafold og kviðfylli henn-
ar gjörðu málsókn gegn J. J.
Þar er gengið út frá því sem
alveg sjálfsögðum hlut að aldurs-
venjan beri að ráða. Málsóknin
byggist öll á því og hvergi er
gjörð tilraun að rannsaka rétt-
mæti þessarar venju.
En hér stóð nú alveg sérstak-
lega á. Auk þeirra yfirburða
Pálma, að hann var yngstur, á
langbezta starfsaldrinum af öllum
umsækjendunum, var hann ný-
lega búinn að sýna á tvennan
hátt mikilsverða starfshæfileika.
Flestir embættismenn okkar eyða
„sumarleyfinu" án þess miklar
sögur fari. I sumarleyfmn sínum
hefir Pálmi Hannesson unnið
mikilsverð störf. Fyrst fór haim
upp á öræfi, gjörði þar mikils-
verðar jarðfræðilegar uppgötvan-
ir, og leiðrétti mjög uppdrátt- Is-
lands á stóru svæði. Frá þessu
öllu skýrði hami mjög ljóst og
skilmerkilega, svo auðskilið var
hverjum alþýðumanni (sbr.
,,Rétt“). Því næst notar hann
sumar„hvíldina“ til þess að rann-
saka skilyrði fyrir klaki laxa og
silunga. Slóðin hans í þeirri ferð
er auðrakin. Þeir, sem þá hittu
Pálma Hannesson, loga allir af
áhuga fyrir málinu.
Þama koma í ljós þrír kostir,
sem mikilsverðastir eru fyrir skóla
stjóra. Plæfileikinn til frumlegra
rannsókna, hæfileikinn til þess að
skýra frá og til þess að vekja
áhuga. Þetta var hin stutta
reynsla Pálma Hannessoaar.
En um hina umsækjendurna
alla má segja, að þeir voru þraut-
reyndir. Hinn elzti, sem eftir
íhaldskenningunum átti embættið,
var svo reyndur, að engum datt
í hug að hann yrði rektor. Næst-
elzti umsækjandinn hafði farið
víða um lönd og komizt að þeirri
niðurstöðu, að menntaskólinn,
sem hann starfaði við, væri ein-
hver lélegasta menntastofnun
álfunnar. Flestir umsækjendur
höfðu starfað við þessa geysilega
lélegu menntastofnun, hún er
beinlínis þein-a verk. Og hvemig
er reynslan, framleiðsla stofnun-
arinnar. — Stúdentar hafa í öll-
um löndum, á síðari öldum verið
andvarinn og óróinn í þjóðlífinu,
boðberar nýrra hugsjóna, fram-
sæknastir allra framgjarnra. Svo
hefir og verið hérlendis aRt fram
að starfstíma umsækjendahóps-
ins. En eins og dæma ber skól-
ann eftir áhuga og andlegum
þroska hinna yngstu stúdenta er
réttast að dæma stúdentana eftir
— Stúdentablaðinu. 1 Stúdenta-
•blaðinu sést ekkert nema ramm-
asta íhald. Þar sér ekki vott
nokkurra áhugamála er alþjóð
varða, heldur aðeins rædd sér-
hagsmunamál stúdenta. Berið
þetta blað saman við stúdentarit
fyrri tíma: „Ármann á Alþingi“,
„Fjölni“ og „Verðanda“. Þau
sýna eðlilegan stúdentaþroska.
Stúdentablaðið, sem nú kemur út,
er aftur á móti andlaust með fá-
dæmum. „Umsækjenda" fylkingin
vii’ðist hafa haft furðu gott lag á
að stinga hinni ólgandi æsku
svefnþom.
En þrátt fyrir augljósan og
ágætan árangur af skömmu starfi
Pálma Hannessonar, og þrátt fyr-
ir óvenjulega neikvæðan árangur
af löngu starfi hinna umsækj-
endanna, dirfist íhaldið að halda
því fram, að firran mikla um
embættisaldur eigi að ráða.
Yztafelli í marz 1930.
Jón Sigurðsson.
Ritstjóri: Gíaii Saðmœwlason,
Hólatorgi 2. Sími 1945.
Prentsndðjan Acta.